Σχεδόν δύο βδομάδες έχουν περάσει από τη στιγμή που οι κατοχικές δυνάμεις εξαπέλυσαν την ευρεία επίθεσή τους κατά της Φαλούτζα. Η πόλη, πλέον, καλύπτεται από την οσμή του θανάτου. Οι επίσημες διαβεβαιώσεις περί «επιτυχούς ολοκλήρωσης» δεν μπορούν να καλύψουν τον ήχο των μαχών που σημειώνονται, ακόμη, σε διάφορες συνοικίες, ούτε των συγκρούσεων που μαίνονται, πλέον, σε πολλές άλλες σουνιτικές πόλεις. Για πολλούς αναλυτές, και στρατιωτικούς παρατηρητές, η επιχείρηση στη Φαλούτζα είναι, ίσως, το σαφέστερο παράδειγμα του αδιεξόδου, στο οποίο έχει περιέλθει η κατοχή και μαζί με αυτήν η πολιτική της Ουάσιγκτον.

«Τσακίσαμε τη ραχοκοκαλιά της ιρακινής αντίστασης», διακήρυτταν οι αξιωματικοί των αμερικανικών πεζοναυτών στη Φαλούτζα. Σύμφωνα με ορισμένους ανταποκριτές που βρίσκονταν μέσα στην πόλη κατά τη διάρκεια της επιχείρησης, οι Ιρακινοί αντάρτες ακολούθησαν ένα πολύ συγκεκριμένο σχέδιο: Αφησαν ελεύθερους δύο κεντρικούς δρόμους, την οδό Νισάν 7 και την Ταρτάρ, παρασύροντας το μεγαλύτερο όγκο των αμερικανικών στρατευμάτων στο κέντρο της πόλης. Ο κλεφτοπόλεμος μπορεί να κρατήσει μήνες, ακόμη και αν ο αριθμός των ανταρτών είναι ελάχιστος.

Παράλληλα, οι «απελευθερωτές» της Φαλούτζα δέχονται καταιγισμό καταγγελιών για την ανθρωπιστική τραγωδία που προκάλεσαν. Η επίμονη άρνησή τους να επιτρέψουν την είσοδο σε ανθρωπιστικές οργανώσεις, σε συνδυασμό με τις ανταποκρίσεις και τις εικόνες από την ερειπωμένη πόλη, ενισχύουν τους ισχυρισμούς όσων υποστηρίζουν ότι στη Φαλούτζα συντελέστηκε ένα έγκλημα πολέμου φρικιαστικών διαστάσεων. Και αν η διεθνής κοινή γνώμη απλώς ανατριχιάζει, η ιρακινή και η υπόλοιπη αραβική εξοργίζεται.

Οσο για τους ίδιους τους κατακτητές, πίσω από τα χαμόγελα, προσπαθούν να κρύψουν την ανησυχία τους. Σε απόρρητη έκθεση των μυστικών υπηρεσιών του σώματος των πεζοναυτών, που διέρρευσε στους «New York Times», «η επιχείρηση απέχει πολύ από το να είναι επιτυχημένη. Για να καταστεί, πραγματικά, ασφαλής η πόλη, θα χρειαστούν πάρα πολύς χρόνος και πάρα πολλοί άνδρες. Οι αμερικανικές δυνάμεις θα πρέπει να μείνουν, σχεδόν επ' αόριστον, κάτι που είναι πρακτικώς αδύνατο, αφού, ήδη, καλούνται να μεταβούν σε άλλες πόλεις, όπου, επίσης, σημειώνονται συγκρούσεις με τους αντάρτες».

Η εκτίμηση αυτή μπορεί κάλλιστα να αποσυνδεθεί από την περίπτωση της Φαλούτζα και να χρησιμοποιηθεί για ολόκληρο το Ιράκ. Αυτό, τουλάχιστον, υποστηρίζουν, επωνύμως, πολλοί απόστρατοι αξιωματικοί, που δεν κρύβουν την απελπισία τους για τη διαμορφωθείσα κατάσταση. «Οι επιτελείς στο Πεντάγωνο και στο Λευκό Οίκο ζουν σε ένα φανταστικό κόσμο. Νόμιζαν ότι θα εισβάλουμε στο Ιράκ, θα ζητήσουμε να μπουν όλοι στη σειρά για να ψηφίσουν, θα έβγαινε μια κυβέρνηση της αρεσκείας μας και αυτό θα γινόταν ήρεμα και καλά. Θα είχαμε μια Δανία με πετρέλαιο. Δε γίνονται αυτά», τονίζει ο πτέραρχος Μέριλ Μακ Πικ, αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας από το 1990 - 1994.

Γλαφυρότερος ο ναύαρχος Στάνσφιλντ Τέρνερ, διοικητής νότιας Ευρώπης του ΝΑΤΟ (1975 - '77) και διευθυντής της CIA (1977 - '81): «Είμαστε σε απόλυτα χάλια. Τα πάντα στο Ιράκ, όσον αφορά στις ΗΠΑ, έχουν διαστάσεις μνημειώδους αποτυχίας». «Πρόκειται για μια τεράστια στρατηγική καταστροφή και θα γίνεται ολοένα και χειρότερα», εκτιμά ο αντιστράτηγος Γουίλιαμ Οντομ, διευθυντής της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφαλείας (1985 - '88). Ο «γνωστός» μας στρατηγός Ουέσλεϊ Κλαρκ, ανώτατος διοικητής του ΝΑΤΟ για την Ευρώπη (1997-2000), μιλά για απουσία γενικότερης στρατιωτικής και πολιτικής στρατηγικής εκ μέρους της Ουάσιγκτον, καταλήγοντας ότι «δεν έχει γίνει, την τελευταία πεντηκονταετία, καμία μεγαλύτερη γκάφα από στρατηγικής πλευράς». Τέλος, μια άλλη χαρακτηριστική εκτίμηση είναι αυτή του ναυάρχου Ουίλιαμ Κρόου, αρχηγού του αμερικανικού ΓΕΣ (1985 - '89), που απροκάλυπτα υποστηρίζει ότι οι ΗΠΑ στο Ιράκ «τα έκαναν μούσκεμα, και βάσισαν όλες τους τις κινήσεις σε ανόητες πολιτικές εκτιμήσεις και ιδεοληψίες. Δεν υπάρχει πλέον καλή απάντηση για το πώς θα βγούμε από αυτόν τον Ρουβίκωνα...».

Τις εκτιμήσεις αυτές φαίνεται ότι συμμερίζεται, πλέον, μεγάλο κομμάτι της νυν στρατιωτικής ηγεσίας των ΗΠΑ, το οποίο, όμως, προσπαθεί να τηρήσει τα προσχήματα. Και η αλήθεια είναι ότι δε χρειάζεται κανείς να είναι στρατιωτικός, απόστρατος ή εν ενεργεία, για να αντιληφθεί ότι η υπάρχουσα κατάσταση στο Ιράκ τείνει, ολοένα και περισσότερο, σε αδιέξοδο για τις κατοχικές δυνάμεις. Μετά από 20 μήνες κατοχής, οι εξελίξεις είναι ραγδαία επιδεινούμενες για τους κατακτητές και δε φαίνεται να υπάρχει κανένα φως στον ορίζοντα.

Το κλιμακούμενο αιματοκύλισμα, οι απώλειες των αμάχων, το χάος που επικρατεί, σε συνδυασμό με την απουσία έστω και του στοιχειώδους έργου υποδομής και αποκατάστασης της καθημερινότητας, σπρώχνει, με μαθηματική ακρίβεια, ολοένα και περισσότερους Ιρακινούς στην αγκαλιά της ενεργού αντίστασης. Κάθε μέρα που ξημερώνει στο κατεχόμενο Ιράκ είναι μόνο χειρότερη, τόσο για τους Ιρακινούς, όσο και για τα κατοχικά στρατεύματα, που, σύμφωνα με πηγές, δεν ελέγχουν, πλέον, ούτε τη Βαγδάτη. Οπως υποστηρίζουν αυτές οι πηγές, τις τελευταίες βδομάδες, οι αντάρτες ελέγχουν σε μεγάλο βαθμό τις νότιες συνοικίες, όπως και αρκετές περιφερειακές πόλεις της πρωτεύουσας, όπως η Λατιφίγια και η Γιουσουφίγια.

Ενώ σβήνει η εστία της Φαλούτζα, ανάβουν άλλες στη Μοσούλη, στο Ραμάντι, στην «απελευθερωμένη από τους αντάρτες», πριν από λίγο καιρό, Σαμάρα. Και μετά θα ακολουθήσουν και άλλες. Οι κατοχικές δυνάμεις δεν μπορούν να βρεθούν σε όλες τις εστίες αντίστασης ταυτόχρονα, να τις καταπνίξουν και να επιβάλουν τη δική τους τάξη. Θα σφαγιάσουν ακόμη περισσότερους Ιρακινούς; Ολο και περισσότεροι θα περάσουν στην αντίσταση. Η κατάσταση αυτή ήταν, λίγο πολύ, αναμενόμενη και είναι απορίας άξιο γιατί η κυβέρνηση Μπους αγνόησε επιδεικτικά τις πιέσεις των στρατιωτικών, πριν την εισβολή, για εκπόνηση λεπτομερούς σχεδίου για «την επόμενη ημέρα».

Κατά ορισμένους αναλυτές, ο Λευκός Οίκος και το Πεντάγωνο επέλεξαν συγκεκριμένη τακτική, στοχεύοντας σε ένα και μόνο πράγμα: Να γίνει κατανοητό στην υφήλιο ότι «η μοναδική υπερδύναμη προχωρά σε προληπτικά πλήγματα γρήγορα, με μικρό και ευέλικτο στράτευμα ακόμη και κατά μιας μεγάλης χώρας σαν το Ιράκ, και φεύγει, επίσης, γρήγορα, εγκαθιστώντας την καθεστηκυία τάξη που τη συμφέρει, χωρίς να μπορέσει κανείς να αντιδράσει ή να εκφέρει αντίρρηση. Επρόκειτο για ένα μήνυμα που στελνόταν από το Ιράκ, προς όλους τους επίδοξους ανταγωνιστές της Ουάσιγκτον στην παγκόσμια σκακιέρα και αν δε γινόταν έτσι, τότε το δόγμα των προληπτικών χτυπημάτων θα υποσκαπτόταν εν τη γενέσει του». Οι προθέσεις, όμως, δε διαμορφώνουν το αποτέλεσμα.

Σήμερα, απομένουν, περίπου, δύο μήνες για τις εκλογές στο Ιράκ, και όπως παραδέχονται ακόμη και μέλη της δοτής κυβέρνησης Αλάουι, η διεξαγωγή τους μοιάζει μάλλον απίθανη. Οι επιθέσεις στις σουνιτικές πόλεις και η σφαγή της Φαλούτζα οδήγησε όλους τους σημαίνοντες φορείς, θρησκευτικούς και πολιτικούς, του σουνιτικού πληθυσμού να ζητήσουν μποϊκοτάζ της εκλογικής διαδικασίας. Από την άλλη, η σιιτική πλειοψηφία μοιάζει να μετρά αντίστροφα το χρόνο που της απομένει από την κατάληψη της εξουσίας, διά μέσου των εκλογών, και, όπως αφήνουν να εννοηθεί οι εκπρόσωποί της, μόνο τόσο θα κρατήσει χρονικά και η «υπομονή» της απέναντι στους κατακτητές.

Υπό αυτές τις συνθήκες, εκλογές, των οποίων το αποτέλεσμα θα γίνει σεβαστό από το σύνολο των Ιρακινών ή θα είναι το επιδιωκόμενο από την κατοχή, δε φαίνεται να γίνονται. Ακόμη και εάν μόνον η σουνιτική μειοψηφία δεν τις αναγνωρίσει, ήδη, τίθεται ο θεμέλιος λίθος για το επόμενο αιματοκύλισμα. Και οι κατοχικές δυνάμεις, μη δυνάμενες να φύγουν από τη χώρα, αφού, άλλωστε, η πρόθεσή τους ήταν να παραμείνουν έστω και σε βάσεις και να ελέγχουν την πετρελαϊκή ροή, θα βρεθούν πιθανότατα στο μέσον ενός απίστευτου χάους, που οι ίδιες δημιούργησαν. Ισως διαβλέποντας αυτές τις εξελίξεις, αρκετές χώρες, όπως η Ουγγαρία, αρχίζουν να προετοιμάζονται για την ανάκληση των στρατευμάτων τους και πολλές άλλες αρνούνται να αποστείλουν δυνάμεις σε μια βέβαιη κόλαση. Απομένει να δούμε, πώς θα αντιδράσει η νέα ηγεσία Μπους, με βάση και τη γνωστή επωδό της ότι «στο τέλος θα νικήσουμε».