Αποκαλυπτική η σχετική έκθεση της Κομισιόν προς το Συμβούλιο, όπως και το σχέδιο απόφασης με τις συστάσεις προς τα 25 κράτη-μέλη
Η νέα έκθεση που κατατίθεται στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, το οποίο θα γίνει στις 17 και 18 του Ιούνη στις Βρυξέλλες, σείει ως μπαμπούλα την απειλή ότι «η ΕΕ δε θα επιτύχει το ενδιάμεσο ποσοστό - στόχο για το 2005 - του 67% απασχόληση». Και στη βάση αυτής της εκτίμησης δίνει εντολή για αποτελεσματικότερη εφαρμογή των κατευθύνσεων της ομάδας του Βιμ Κοκ.
Η Επιτροπή, με το 239/2004 έγγραφό της, εκτιμά ότι οι μέχρι τώρα αναδιαρθρώσεις - «μεταρρυθμίσεις» τις ονομάζει - «έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη βελτίωση των επιδόσεων της αγοράς εργασίας». Ωστόσο, θεωρεί ότι αυτό δεν αντισταθμίζει το γεγονός πως η απασχόληση «έχει ανακοπεί στο 64,3%» όταν ο στόχος για το 2010 είναι να έχει φτάσει στο 70% με ενδιάμεσο το 2005 το 67%.
Ο στόχος του 70% αντιστοιχεί στη δημιουργία άνω των 15 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας στην ΕΕ των 15 και άνω των 20 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας στην ΕΕ των 25 χωρών. Υπενθυμίζεται ότι 15 εκατομμύρια θέσεις εργασίας ήταν και ο στόχος που είχε προβληθεί το 1994 για να παρουσιαστεί ως θετική η Λευκή Βίβλος για την «Ανταγωνιστικότητα, την Ανάπτυξη, την Απασχόληση». Και αντί για τη δημιουργία πραγματικών θέσεων εργασίας όλοι οι απολογισμοί αναφέρονται σε αύξηση της μερικής απασχόλησης, σε ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων έως και στην ολική κατάργηση του 8ωρου.
Σ' αυτή την κατεύθυνση «τα κράτη-μέλη πρέπει να εφαρμόσουν αποφασιστικά το πλήρες φάσμα των πολιτικών που καθορίζονται (...) και η Ενωση να αυξήσει την άσκηση πίεσης προς τα κράτη-μέλη».
Η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι η ομάδα Κοκ και η Κοινή Εκθεση για την Απασχόληση, που εγκρίθηκε το Μάρτη στις Βρυξέλλες, καθορίζουν τέσσερις καίριους τομείς δράσης:
- Την αύξηση της προσαρμοστικότητας των εργαζομένων και των επιχειρήσεων.
- Την προσέλκυση περισσότερων ατόμων στην αγορά εργασίας και να καταστεί η εργασία πραγματική επιλογή για όλους.
- Μεγαλύτερη και αποτελεσματικότερη επένδυση σε ανθρώπινο κεφάλαιο.
- Εξασφάλιση της αποτελεσματικής υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων μέσω καλύτερης διακυβέρνησης.
Ειδική προσοχή χρειάζεται ο δεύτερος στόχος καθώς πίσω από τη φράση «να καταστεί η εργασία πραγματική επιλογή για όλους» βρίσκεται μια ανάλυση σύμφωνα με την οποία οι εργαζόμενοι προτιμούν να μένουν στο ταμείο ανεργίας αντί να πιάνουν δουλιά! Αυτό που επιχειρείται και με συγκεκριμένα μέτρα ανά χώρα είναι να μειωθούν τόσο ο χρόνος παραμονής στο ταμείο ανεργίας, μέσα από προγράμματα απασχολησιμότητας, όσο και μια σειρά επιδομάτων που θεωρούνται από την ΕΕ εισόδημα το οποίο αποθαρρύνει τους εργάτες από το να αναζητούν δουλιά! Η κατεύθυνση είναι να κοπεί κάθε κατακτημένη κοινωνική παροχή, έτσι ώστε ο εργάτης να υποχρεώνεται να δεχτεί όποια δουλιά τού δίνεται, με όποιους όρους επιβάλλει η εργοδοσία, αφού μόνο αν έχει το προσφερόμενο μεροκάματο (μεροκάματο πείνας) θα μπορεί να καλύπτει - έστω και λειψά - τις ανάγκες του.
Στο σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου (2004/0082 CNS), που συνοδεύει την έκθεση της Κομισιόν, σημειώνεται ότι «τα κράτη-μέλη και οι κοινωνικοί εταίροι πρέπει να δώσουν άμεση προτεραιότητα στην αύξηση της προσαρμοστικότητας των εργαζομένων», «στην προσέλκυση περισσοτέρων ατόμων να εισέλθουν και να παραμείνουν στην αγορά εργασίας».
Το «να εισέλθουν» αφορά κύρια τις γυναίκες και τους νέους και το «να παραμείνουν» το στόχο για παραμονή στη δουλιά των ηλικιωμένων εργαζομένων τόσο όσο να παίρνουν τη σύνταξη ...μετά θάνατον!
Εξαιρετικά επικίνδυνη είναι η σύσταση για «εξατομικευμένες υπηρεσίες» στις πολιτικές «ανταμοιβής της εργασίας», που παραπέμπει σε γενικευμένη αντικατάσταση των συλλογικών συμβάσεων από ατομικές. Σαν κερασάκι προσφέρονται για κίνητρα η εξατομικευμένη φορολόγηση, η ποιότητα στην εργασία, οι εγκαταστάσεις παιδικής φροντίδας και άλλα μέτρα φιλικά προς την οικογένεια.
Στη σύσταση για τη «διακυβέρνηση» είναι χαρακτηριστική η φράση «οικοδόμηση συμπράξεων μεταρρύθμισης για την κινητοποίηση της υποστήριξης και της συμμετοχής των κοινωνικών εταίρων». Οπου, δηλαδή, οι εργατοπατέρες εντέλλονται να παίξουν ρόλο διακυβέρνησης στην προώθηση της στρατηγικής της Λισαβόνας.
Στο Βέλγιο ζητείται η κατάργηση των συστημάτων πρόωρης συνταξιοδότησης και παραπέρα μείωση του μη μισθολογικού κόστους.
Στη Γερμανία βάρος δίνεται στο «συνδυασμό των διαπραγματεύσεων για τους μισθούς με την πρόοδο όσον αφορά την ευελιξία στο χρόνο εργασίας».
Για την Ελλάδα αφού σημειώνεται ότι «η παραγωγικότητα του εργατικού δυναμικού έχει αυξηθεί σημαντικά», εντέλλεται «η πλήρης υλοποίηση του πακέτου μεταρρυθμίσεων της αγοράς εργασίας που έχει συμφωνηθεί, αύξηση της ελκυστικότητας της μερικής απασχόλησης και ανάπτυξη υπηρεσιών προσωρινής απασχόλησης για μεγαλύτερη ποικιλότητα των εργασιακών ρυθμίσεων».
Σταθερά ζητείται για τη χώρα μας «η μείωση του μη μισθολογικού εργατικού κόστους» και «έντονες ενέργειες για αύξηση του επιπέδου και της αποτελεσματικότητας των ενεργητικών πολιτικών για την αγορά εργασίας ώστε να καλύπτεται μεγαλύτερο ποσοστό αέργων και ανέργων».
Στα κίνητρα για τις γυναίκες αναφέρεται η μερική απασχόληση, ενώ για τους ηλικιωμένους εργαζόμενους ζητείται «προσδιορισμός μιας εκτενούς στρατηγικής για την επέκταση του επαγγελματικού βίου».
Από την Ισπανία ζητείται «αύξηση της ελκυστικότητας της προσωρινής εργασίας» και «εξάλειψη των εμποδίων για τη μερική απασχόληση». Το πιο σοβαρό, που θυμίζει τα δικά μας Τοπικά Σύμφωνα Απασχόλησης, είναι η «αξιοποίηση των δυνατοτήτων διαφοροποίησης των αμοιβών σύμφωνα με τις τοπικές, περιφερειακές και τομεακές συνθήκες».
Η σύσταση για την Πορτογαλία παρουσιάζει ενδιαφέρον γιατί εκτιμά ότι είναι πιο κοντά απ' όλες τις χώρες στους στόχους της Λισαβόνας. Αυτό, όμως, ομολογείται ότι οφείλεται στο γεγονός πως «ένα μεγάλο ποσοστό, πάνω από το 20%, απασχολείται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου».
Στη Σουηδία ζητείται «αντιμετώπιση του αυξανόμενου αριθμού ατόμων που βρίσκονται σε μακροχρόνια άδεια λόγω ασθένειας»!
Στην Αγγλία τονίζεται πως πρέπει να εξασφαλιστεί «ότι η εξέλιξη των μισθών δε θα υπερβαίνει την εξέλιξη όσον αφορά την παραγωγικότητα», δηλαδή ως μέτρο για τους μισθούς να μην παίρνονται ούτε κατ' ελάχιστον υπόψη οι ανάγκες αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης.
Εκεί που ετοιμάζεται η μεγάλη σφαγή, πέρα από τη βύθιση που έχει ήδη επιβληθεί μετά την επικράτηση της αντεπανάστασης, ως προς τα εργατικά δικαιώματα, είναι στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες. Ενδεικτικά αναφέρουμε:
Στην Τσεχία δίνεται εντολή για αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης των γυναικών γιατί εκτιμάται ότι είναι «πρώιμη» η ηλικία που βγαίνουν στη σύνταξη. Εκτιμάται επίσης ότι είναι πολλές ακόμα οι παροχές Πρόνοιας και ότι αυτό δημιουργεί εξάρτηση από αυτές, γεγονός που πρέπει να αποθαρρυνθεί και αντίθετα να ενθαρρυνθούν οι εργαζόμενοι να ζουν «με κανονική εργασία».
Στη Σλοβενία τίθεται ως πρώτος στόχος «η αύξηση της απασχόλησης ατόμων άνω των 55 ετών».