Σε απαγόρευση της συγκέντρωσης είχε προχωρήσει η κυβέρνηση
Πάνω από 10.000 άτομα συγκεντρώθηκαν στις 4 Σεπτέμβρη στο πάρκο Εσπλανάντε, της πρωτεύουσας της Λετονίας Ρίγας, απαιτώντας να μην εφαρμοστεί η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση η οποία προβλέπει τη διδασκαλία των μαθημάτων στη λετονική γλώσσα τουλάχιστον κατά 60%. Χαρακτηριστικό είναι ότι αρχικά προβλεπόταν η πλήρης διδασκαλία των μαθημάτων στα λετονικά και μόνο μετά τις μεγάλες κινητοποιήσεις του Αυγούστου, η κυβέρνηση αποφάσισε να «μαλακώσει» το μέτρο, επιτρέποντας τη διδασκαλία κατά 40% σε άλλη γλώσσα πέρα από τα λετονικά. Το πρόβλημα αφορά σχεδόν το μισό πληθυσμό της χώρας (το 45%) που στέλνει τα παιδιά του στα ρωσόφωνα σχολεία.
Το συγκεκριμένο πρόβλημα είχε θέσει πρόσφατα στο Ευρωκοινοβούλιο, μαζί με άλλα όπως η συνεχιζόμενη απαγόρευση του ΚΚ Λετονίας, ο Στρατής Κόρακας - ευρωβουλευτής του ΚΚΕ.
Η κυβέρνηση είχε απαγορεύσει τη διαδήλωση αυτή που οργάνωσε η Λετονική Ενωση υποστήριξης των σχολείων με διδασκαλία στα ρώσικα (ΛΑΣΟΡ), με αποτέλεσμα αυτή να πραγματοποιηθεί τελικά με την επίσημη αιτιολογία της «συνάντησης βουλευτών με τους ψηφοφόρους τους». Την πρωτοβουλία πήρε το κόμμα «Ισότητα», ενώ αυτή υποστηρίχτηκε και από το Σοσιαλιστικό Κόμμα Λετονίας.
Εν τω μεταξύ, όπως ανακοινώθηκε στην εκδήλωση 106.157 κάτοικοι της Λετονίας έχουν βάλει τις υπογραφές τους στο κείμενο της ΛΑΣΟΡ με τον τίτλο: «Για την ελεύθερη επιλογή της γλώσσας εκπαίδευσης», ζητώντας την κατάργηση της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης.
Στις παραμονές της συγκέντρωσης, τη Ρίγα επισκέφτηκε ο Γκ Φερχόιγκεν, επίτροπος της ΕΕ υπεύθυνος για τη διεύρυνσή της, ο οποίος για άλλη μια φορά διαπίστωσε νέα «πρόοδο» της Λετονίας, παρά το γεγονός ότι εκατοντάδες χιλιάδες κάτοικοι εξακολουθούν να στερούνται τα πολιτικά τους δικαιώματα και ενάντια σε χιλιάδες άλλους ισχύουν αντιδημοκρατικές απαγορεύσεις. Ο Φερχόιγκεν κάλεσε τους έχοντες δικαίωμα ψήφου να προσέλθουν στο δημοψήφισμα και να ταχθούν υπέρ της ένταξης στον «παράδεισο» της ΕΕ, ενώ δεν παρέλειψε να κινδυνολογήσει για τα δεινά που θα προκληθούν στη χώρα και στο λαό σε περίπτωση που στο προσεχές δημοψήφισμα η πλειοψηφία ταχθεί ενάντια στην ένταξη στην ΕΕ. Λίγες μέρες πριν είχε προηγηθεί η ανάλογη κινδυνολογία του Φερχόιγκεν στη γειτονική Εσθονία.