Τρόποι και μορφές καταλήστευσης του μόχθου των εργαζομένων στο καπιταλιστικό κοινωνικό μας σύστημα υπάρχουν πάρα πολλοί. Αν δούμε, όμως, το θέμα αυτό, σε σχέση με τους υπάρχοντες νόμους, οι τρόποι είναι δυο: ο νόμιμος και ο παράνομος. Κι ο διαχωρισμός αυτός, όμως, δε μένει αναλλοίωτος. Ενας τρόπος, που είναι σήμερα παράνομος, αύριο μπορεί να γίνει νόμιμος. Αλλωστε, φανερή και έντονη είναι σήμερα η τάση της αφαίρεσης εργατικών δικαιωμάτων, που έχουν κατακτηθεί με πολλούς και σκληρούς αγώνες. Διαδικασία, η οποία γίνεται συνήθως σύμφωνα με όλους τους νόμιμους τύπους. Προτείνει η κυβέρνηση, παίρνει απόφαση η Βουλή, ψηφίζεται νόμος κλπ.

Τα παραπάνω μας ήρθαν στο μυαλό, όταν ακούγαμε χτες τον Κ. Σημίτη και λίγο μετά τον Κ. Καραμανλή να μιλούν και να κονταροχτυπιούνται, σχετικά με τη διαφάνεια, τη λεγόμενη διαπλοκή, την εξυγίανση του πολιτικού συστήματος κλπ., κλπ. Ακόμη και στο εντελώς απίθανο ενδεχόμενο, όλα όσα λένε, να υλοποιηθούν και να λειτουργήσουν με τον πλέον ιδανικό τρόπο, το μόνο αποτέλεσμα θα ήταν το εξής: Να μειωθεί η παράνομη - με τους ισχύοντες κάθε φορά νόμους - καταλήστευση των εργαζομένων και του λαού. Και το απίθανο αυτό ενδεχόμενο, όμως, είναι απολύτως θεωρητικό. Στην πραγματικότητα κι όπως μπορεί να συμπεράνει ο οποιοσδήποτε λίγο προσεκτικός παρατηρητής, η επέκταση της νόμιμης καταλήστευσης ακολουθείται από την ενίσχυση και της κάθε λογής παράνομης.