Τρίτη 3 Ιούνη 2003
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 35
ΠΑΙΔΕΙΑ
Ενιαίο 12χρονο, βασικό υποχρεωτικό σχολείο: Η διέξοδος

Μέσα από την κριτική του σημερινού εκπαιδευτικού συστήματος, προβάλλει η ανάγκη διατύπωσης μιας συνολικής πρότασης, η οποία θα περιλαμβάνει τις βασικές αρχές συγκρότησης ενός ριζικά διαφορετικού Σχολείου. Ενός Σχολείου, που θα απαντά τόσο στις αντικειμενικές ανάγκες της εποχής, όσο και στους οραματισμούς της νεολαίας και, γενικότερα, της κοινωνίας. Ενός Σχολείου, που θα ανταποκρίνεται με επιτυχία στις απαιτήσεις της εποχής μας:

α. Στο σημερινό επίπεδο ανάπτυξης των επιστημονικών κατακτήσεων του ανθρώπου.

β. Στις ανάγκες και στη θέληση της νεολαίας και των εργαζομένων για εξασφάλιση ίσων δυνατοτήτων σε όλες και όλους, ώστε να μπορούν να κατακτήσουν τη γνώση.

γ. Στην απαίτηση για προβολή και αφομοίωση κοινωνικών αξιών και αγωνιστικής στάσης ζωής.

δ. Στην επιδίωξη για μια αρμονική, «συμμετρική» ανάπτυξη της κοινωνικής προσωπικότητας των νέων, που να συνθέτει όλες τις επιμέρους «πτυχές» της: Τη νόηση, το συναίσθημα, τη θέληση, την αισθητική, τις χειρωνακτικές και, γενικότερα, σωματικές δεξιότητες. Μιας προσωπικότητας, που θα τάσσεται με το μέρος της επιστημονικής, αντικειμενικής αλήθειας και της κοινωνικής προόδου.

Εάν τα παραπάνω σημεία αποτελούν τους βασικούς άξονες των σκοπών αυτού του Σχολείου, τότε πρέπει το περιεχόμενο των μαθημάτων του, οι μέθοδοι διδασκαλίας και μάθησης, καθώς και ο εξοπλισμός του να οργανωθούν με τέτοιο τρόπο, ώστε να τους υπηρετούν:

α. Το περιεχόμενο των μαθημάτων πρέπει να επικεντρώνει στις θεμελιακές δομές των επιστημονικών γνώσεων, να «ανοίγει» το δρόμο προς την κατανόηση των επιστημονικο-τεχνικών εξελίξεων, να διαπαιδαγωγεί, έτσι, τη νεολαία στο πνεύμα της εμπιστοσύνης προς τις δημιουργικές δυνάμεις του ανθρώπου. Να εξετάζει τα κοινωνικά - ιστορικά φαινόμενα με αντικειμενικότητα, προβάλλοντας τη σημασία των κοινωνικών αγώνων. Να διαμορφώνει, με αυτόν τον τρόπο, συνειδήσεις αγωνιστικές, προοδευτικές, φιλειρηνικές, τους αυριανούς φορείς της κοινωνικής προόδου.

Ακόμη:

Να παρουσιάζει τις γνώσεις των επιστημονικών κλάδων με τέτοιο τρόπο, ώστε να είναι κατανοητές και αφομοιώσιμες από τις μαθήτριες και μαθητές, να τις οργανώνει σε στενή διασύνδεση μεταξύ τους, γύρω από τη μελέτη συγκεκριμένων θεμάτων, όσο αυτό είναι δυνατό, ανταποκρινόμενο έτσι στην πολυπλοκότητα της πραγματικότητας και της ικανότητας της ανθρώπινης συνείδησης να την αντανακλά.

Συνοψίζοντας, να λειτουργεί στα πλαίσια μιας ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, χωρίς πρόωρες, γι' αυτό επιφανειακές, εξειδικεύσεις.

β. Οι μέθοδοι διδασκαλίας - επομένως και μάθησης - πρέπει να διακρίνονται από πολυμορφία, εναλλακτικότητα και, πάνω από όλα, από τη δυνατότητά τους στο να προωθούν την ενεργητικότητα, πρωτοβουλία και δημιουργικότητα κάθε μαθήτριας και μαθητή.

Να προσανατολίζουν τη διδασκαλία και μάθηση προς την αρχική εμπειρία των μαθητριών και μαθητών, με στόχο την επεξεργασία της, αλλά και τη διεύρυνσή της σε τομείς και κατευθύνσεις, που είναι αρχικά ξένες προς αυτούς.

Να έχουν ως θεμελιακή αρχή τη μετατροπή των πληροφοριών σε βαθιές, επεξεργασμένες γνώσεις, με την ανάπτυξη της κριτικής διάστασης της σκέψης και της αντίστοιχης ψυχολογικής στάσης απέναντι σε ό,τι παρουσιάζεται.

Τέλος, να προωθούν τη συλλογική επεξεργασία των διδακτικών - μαθησιακών αντικειμένων σε πλαίσια ομαδικής εργασίας, με ταυτόχρονη εξασφάλιση της προσωπικής υπευθυνότητας κάθε μέλους των ομάδων.

γ. Ο εξοπλισμός του Σχολείου πρέπει να είναι επαρκής σε σχέση με τη φύση του περιεχομένου των μαθημάτων, τις απαιτήσεις των μεθόδων διδασκαλίας και μάθησης, το φάσμα όλων των δραστηριοτήτων, που λαμβάνουν χώρα σ' αυτό.

Να περιλαμβάνει ευρύχωρες, ευάερες και ευήλιες αίθουσες διδασκαλίας, εφοδιασμένες με βασικά μέσα, τα οποία χρειάζονται σε κάθε μάθημα, καθώς και μια ξεχωριστή «γωνιά» - χώρο σύντομης ανάπαυσης ή μελέτης, με κατάλληλη επίπλωση και μέσα (βιβλία κλπ.).

Επίσης, απαιτούνται ειδικές αίθουσες, όπως εργαστήριο Φυσικών Επιστημών, Πληροφορικής, Μουσικής, Γυμναστήριο, Βιβλιοθήκη - Αναγνωστήριο, Αίθουσα Σίτισης - Ανάπαυσης, με όλα τα μέσα που αντιστοιχούν στη χρήση τους. Αυτά, σε συνδυασμό με μια ευρύχωρη αυλή, η οποία θα παρέχει δυνατότητες ανάπαυσης, ψυχαγωγίας και άθλησης (πράσινο, «γωνιές» με παγκάκια, όργανα «παιδικής χαράς» και γυμναστικής).

Η υποδομή αυτή θα πρέπει να δίνει τη δυνατότητα πλήρους ανάπτυξης - ολοκλήρωσης του ημερήσιου προγράμματος μέσα στο Σχολείο.

Ολα τα παραπάνω στοιχεία ανήκουν στην «εσωτερική ζωή» του Σχολείου. Χρειάζονται, όμως, και το κατάλληλο οργανωτικό πλαίσιο, μέσα στο οποίο θα λειτουργήσουν.

Προτείνουμε, λοιπόν, τη δημιουργία και διεύρυνση της βασικής υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι την ηλικία των 18 ετών, που αποτελεί χρονικό ορόσημο ενηλικίωσης. Βασικό Σχολείο, λοιπόν, διάρκειας 12 χρόνων, που θα «στηρίζεται» σε γενικευμένη, υποχρεωτική 2χρονη προσχολική Αγωγή. Κανένας νέος και νέα δε θα πρέπει να μπαίνει στη διαδικασία επιλογής για τα ΑΕΙ ή να «βγαίνει» στην παραγωγή ή στην επαγγελματική εκπαίδευση πριν αποφοιτήσει. Μόνο μετά από την αποφοίτησή του, θα συνεχίζεται η εκπαίδευση σε επαγγελματικές σχολές ή στα Πανεπιστήμια.

Ταυτόχρονα, προτείνουμε το ξεπέρασμα του κατακερματισμού της εκπαίδευσης σε ξεχωριστές βαθμίδες (Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια) ή τμήματα (Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο), καθώς και σε ξεχωριστούς τύπους Σχολείων («Ενιαίο Λύκειο» και ΤΕΕ ή όπως αλλιώς ονομαστεί). Στη θέση τους θα πρέπει να λειτουργεί ΕΝΑ, ΕΝΙΑΙΟ Σχολείο, γιατί αυτή η οργανωτική μορφή μπορεί να υπηρετεί καλύτερα τη συνέχεια και συνοχή της γνώσης και διαπαιδαγώγησης, καθώς και την εξασφάλιση της ισοτιμίας στη μόρφωση ΟΛΩΝ των μαθητριών και μαθητών, ενάντια στις ταξικές και λοιπές διαφοροποιήσεις τους.

Το στοιχείο της ΕΝΙΑΙΑΣ μορφής του αποτελεί καίριο χαρακτηριστικό, καθώς η θεσμοθέτηση της 12χρονης εκπαίδευσης προβάλλεται, τελευταία, και από άλλες πολιτικές δυνάμεις, με τη διατήρηση, όμως, της ταξικής δομής και λειτουργίας της.

Σημειώνουμε ακόμη ότι τόσο το ΕΝΙΑΙΟ 12ΧΡΟΝΟ ΒΑΣΙΚΟ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ Σχολείο, όσο και τα Νηπιαγωγεία, οι Τεχνικές - Επαγγελματικές Σχολές και τα Πανεπιστήμια θα πρέπει να είναι εξ ολοκλήρου ΔΗΜΟΣΙΑ, που σημαίνει πως αποκλειστικός ιδιοκτήτης και χρηματοδότης θα πρέπει να είναι το Δημόσιο.

Τέλος, ένα τέτοιο Σχολείο, φορέας το ίδιο της κοινωνικής προόδου, δεν μπορεί να προσφέρει χωρίς την πρωτοπόρα δράση των εκπαιδευτικών του. Απαιτεί δασκάλες και δασκάλους με ζωντάνια, αγάπη προς το παιδί, πάθος προς τη γνώση, στρατευμένους στους κοινωνικούς αγώνες. Εκπαιδευτικούς, που θα επιμορφώνονται τακτικά, σε Πανεπιστημιακές Παιδαγωγικές Σχολές, με απαλλαγή από τα διδακτικά καθήκοντα. Εκπαιδευτικούς, που θα πρέπει να βρίσκονται στην πρωτοπορία της κοινωνίας, θέση, που θα πρέπει να επιβεβαιώνει η πολιτεία με τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων.


ΕΛ. Γ.
Εκπαιδευτικός


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ