Στην Εθνική Πινακοθήκη δόθηκε το μεγάλο προνόμιο να φιλοξενήσει μια σπουδαία έκθεση, ολότελα διαφορετική από όσες έχει ποτέ παρουσιάσει. Αναφερόμαστε στην έκθεση «Ενδυμα Θεάτρου», η οποία αποκαλύπτει μερικούς από τους ενδυματολογικούς «θησαυρούς» του Εθνικού Θεάτρου μας. Πρόκειται για «θησαυρούς» από παραστάσεις του τα τελευταία εβδομήντα χρόνια. Υπάρχουν κι άλλοι πολλοί, που ευχόμαστε να εκτεθούν κάποτε κι αυτοί. Υπήρχαν κι άλλοι, πολλαπλάσιοι των σωζόμενων. Λέγεται ότι γύρω στο 80% του βεστιαρίου του Εθνικού Θεάτρου, πολλά χρόνια πριν, χάθηκαν οριστικά. Αλλα κοστούμια και αξεσουάρ καταστράφηκαν στις αποθήκες. Αλλα δόθηκαν δανεικά και αγύριστα, άλλα πουλήθηκαν, άλλα κλάπηκαν, άλλα κόπηκαν για να χρησιμοποιηθούν κομμάτια τους σε νεότερα κοστούμια. Το πρώτο σημαντικό βήμα σωτηρίας των διασωθέντων κοστουμιών έγινε. Πρέπει να γίνουν κι άλλα. Το αξίζει η ελληνική θεατρική ενδυματολογία. Το δικαιούται προπαντός ο πρωτοπόρος της. Ο αυτοδίδακτος, σεμνός, ακάματος, χειρώνακτας, μεροκαματιάρης, αξεπέραστος, μέγας καλλιτέχνης Αντώνης Φωκάς.

Δίκαια η έκθεση αυτή αποτελεί «προσκύνημα» στον Αντώνη Φωκά. Και ορθώς κυριαρχεί η μοναδικής ωραιότητας, χειροποίητη από άκρου σ' άκρο με ταπεινότατα υλικά, θαυματουργική δημιουργία του Φωκά και δίπλα της η δημιουργία άλλων σπουδαίων, παλιών ομοτέχνων του (Κλώνη, Βακαλό, Βασιλείου, Χατζηκυριάκου - Γκίκα, Βασιλειάδη, Μόραλη) και φυσικά σύγχρονων ταλαντούχων «απογόνων» τους.

Οι αίθουσες της Εθνικής Πινακοθήκης, λοιπόν, «κατοικούνται» από μαγικές, τρισυπόστατες «σκιές», κυρίως του Φωκά. Τα περισσότερα από τα 250 περίπου παρουσιαζόμενα κοστούμια είναι υπέροχα «πλάσματα» του Φωκά. Πλάσματα της ακατάβλητης φαντασίας του, η οποία έντυσε αμέτρητους ηθοποιούς.

«Το ρούχο δεν κάνει τον άνθρωπο», λέει ο λαός. Υπάρχει και αντίστροφα ο αντίλογος. Στη θεατρική τέχνη, πάντως, «το ρούχο κάνει τον άνθρωπο». Τον άνθρωπο - ιδέα που οραματίζεται ο δραματουργός, του δίνει σχήμα και όψη ο ενδυματολόγος, ενώ σάρκα, οστά, αίμα, πνοή και φωνή τού δίνει ο ηθοποιός. Η έκθεση αυτή είναι τριπλά σαγηνευτική, αν ο επισκέπτης αν διατεθεί να κοιτάξει προσεκτικά τις «σκιές» ανθρώπινων πλασμάτων. Τις κούκλες, που «ενδύθηκαν» τις ανθρώπινες υποστάσεις που συνέθεσαν η ποίηση, η ενδυματολογία, η ηθοποιία.

Αντικρίζοντας τις «σκιές» αυτής της τριπλής δημιουργίας, θαρρείς πως «ζωντανεύουν» μαζί με αυτές και όσοι συνδημιουργοί τους δε ζουν πια. Η «ζωντάνια» αυτή είναι επίτευγμα δυο σκηνογράφων - ενδυματολόγων. Της Ρένας Γεωργιάδου, η οποία με οδηγό τη γνώση και την αγάπη της για το θεατρικό κοστούμι και κυρίως με τη γυναικεία ευαισθησία της επέλεξε τα παρουσιαζόμενα κοστούμια. Και του Γιάννη Μετζικώφ, ο οποίος με το ευφάνταστο ταλέντο του επιμελήθηκε το στήσιμο της θαυμάσιας αυτής έκθεσης.