Το δεύτερο απόρρητο έγγραφο, που αποκάλυψε ο «Ρ» στις 23/10/2002 και το οποίο είναι απόρρητο τηλεγράφημα από την πρεσβεία μας στην Αγκυρα, περιγράφεται με ...βρετανικό φλέγμα η τουρκική αδιαλλαξία στο Κυπριακό, όπως αυτή διατυπώθηκε από Τούρκους αξιωματούχους στον Βρετανό διαμεσολαβητή. Και μόνο το γεγονός ότι στο συγκεκριμένο έγγραφο ο Βρετανός διαμεσολαβητής φέρεται να γίνεται δέκτης από τους Τούρκους στρατηγούς της θέσης ότι η Κύπρος είναι «το τρόπαιο και το φέουδό τους», αντανακλά το μέγεθος των κινδύνων...

Και σε αυτό το έγγραφο, οι τουρκικοί στόχοι στο Κυπριακό, όπως τους καθορίζουν οι γείτονες, δεν επιδέχονται παρερμηνειών. Η λογική τους είναι δεδομένη: Κανείς δε συζητά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων αυτό που έχει κερδίσει στο πεδίο της μάχης... Η ευκρίνεια με την οποία εκφράστηκε αυτή η τουρκική θέση στις αρχές του περασμένου καλοκαιριού προς τον Βρετανό διαμεσολαβητή για το Κυπριακό Σερ Ντ. Χάνεϊ, οδήγησε την ελληνική πρεσβεία στην Αγκυρα σε άμεση ενημέρωση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών.

Οπως προκύπτει από το έγγραφο, λοιπόν, η βρετανική πλευρά ευθύς εξ αρχής εκτιμά την επαφή του Χάνεϊ με την τουρκική πολιτική ηγεσία ως «καταστροφική»... Πέρα από την αναφορά ότι στις συναντήσεις αυτές διατυπώθηκαν οι γνωστές ακραίες θέσεις της Αγκυρας, ιδιαίτερη σημασία έχει η εντύπωση των Βρετανών, όπως αναφέρει το απόρρητο τηλεγράφημα, πως οι τουρκικές Ενοπλες Δυνάμεις ενδιαφέρονται μόνο για τη διαφύλαξη γεωστρατηγικών συμφερόντων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο (...). Στο πλαίσιο αυτό, η θεωρία που δεσπόζει όσον αφορά τις τουρκικές προσεγγίσεις για το Κυπριακό είναι η θεώρηση των Τούρκων στρατηγών, σύμφωνα με την οποία -όπως αναφέρουν οι Βρετανοί- θεωρούν την Κύπρο «τρόπαιο και φέουδό τους και θα αντιταχθούν, μέχρις εσχάτων, σε οποιαδήποτε λύση θίξει τον ανδρισμό τους»...

Το εξόχως αποκαλυπτικό σημείο του απόρρητου εγγράφου είναι η βρετανική διαπίστωση για το ποιος βρίσκεται πίσω από την τουρκική αδιαλλαξία και προκλητικότητα. Η Αθήνα -τονίζεται στο απόρρητο έγγραφο- δε θα πρέπει να αναμένει καμία θετική χειρονομία των Τούρκων και η στάση τους αυτή «θα παραμείνει ακλόνητη, όσο πιστεύουν ότι οι Αμερικανοί τους σώζουν»...