Γραμμή παραγωγής στην πρώην ΑΔΕΛΚΑΝ |
Για την επίλυση του προβλήματος που έχει δημιουργηθεί πραγματοποιήθηκε σύσκεψη στο Εργατικό Κέντρο Αλμυρού, στην οποία αναζητήθηκαν τρόποι, για να ξεπεραστεί το αδιέξοδο. Με πρόταση της διοίκησης του Εργατικού Κέντρου θα συσταθεί επιτροπή από εκπροσώπους φορέων της περιοχής - του σωματείου των εργαζομένων στην ΕΛΙΤΑ, του συλλόγου των ντοματοπαραγωγών, του ΕΚΛ, της Τοπικής Ενωσης Συνεταιρισμών, του δήμου Αλμυρού και της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Μαγνησίας - η οποία θα προσπαθήσει να βρει μόνιμη και βιώσιμη λύση στο θέμα της λειτουργίας της επιχείρησης. Πρώτη επιλογή της επιτροπής - όπως δηλώθηκε - θα είναι η εξεύρεση άλλου ιδιώτη που θα αγοράσει την ΕΛΙΤΑ κι αν αυτό δεν καταστεί εφικτό, θα διερευνηθεί η δυνατότητα να περάσει το εργοστάσιο στα χέρια τοπικών φορέων, με τη συμμετοχή και των τραπεζών που εμπλέκονται. Η επιτροπή θα φροντίσει, με την κατάλληλη πολιτική στήριξη και το απαραίτητο νομικό πλαίσιο, να εξασφαλιστεί η πληρωμή των εργαζομένων και των ντοματοπαραγωγών.
Παρεμβαίνοντας στη σύσκεψη των φορέων ο Σάββας Τσόγκας, εκπρόσωπος του ΚΚΕ, τόνισε ότι θα πρέπει να προηγηθεί ο διαχειριστικός έλεγχος στην επιχείρηση για την εξυγίανσή της και να λειτουργήσει στη συνέχεια υπό την εποπτεία της Αγροτικής Τράπεζας. Και αναφέρθηκε στην Επίκαιρη Ερώτηση που κατέθεσε στη Βουλή ο Ν. Γκατζής, βουλευτής Μαγνησίας του ΚΚΕ, στην οποία ζητείται από το Υπουργείο Γεωργίας να παρέμβει για να εξοφληθούν οι εργαζόμενοι και οι ντοματοπαραγωγοί, να γίνει άμεσος διαχειριστικός έλεγχος στην εταιρία και να αλλάξει ο νόμος «περί ανωνύμων εταιριών», ώστε να δεσμεύονται και τα περιουσιακά στοιχεία των μετόχων.
Το παράδειγμα της ντοματοβιομηχανίας ΕΛΙΤΑ, (πρώην ΑΔΕΛΚΑΝ), είναι από τα πλέον χαρακτηριστικά για το πώς λειτουργεί και πού στοχεύει η «ιδιωτική πρωτοβουλία» στον επιχειρηματικό τομέα της οικονομίας. Κι αποτελεί απάντηση σε όσους ισχυρίζονται, μετά πάθους και σιγουριάς, ότι η ανάπτυξη και η οικονομική πρόοδος, με ταυτόχρονη επίλυση του προβλήματος της ανεργίας, περνάει μόνο μέσα από τη δραστηριοποίηση της «ιδιωτικής πρωτοβουλίας», αφού το κράτος έχει παταγωδώς αποτύχει ως «επιχειρηματίας».
Η συγκεκριμένη ντοματοβιομηχανία άρχισε να παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα από το 1995, λόγω, κυρίως, της συσσώρευσης χρεών. Οι αδελφοί Κανακάρη, στους οποίους ανήκε η ΑΔΕΛΚΑΝ, την είχαν υπερχρεώσει με πάνω από 25 δισ δρχ. Οι ίδιοι επικαλούνταν ως δικαιολογία για τα χρέη την «κοινωνική πολιτική» υπέρ των ντοματοπαραγωγών, που αναγκάστηκαν ν' ακολουθήσουν με εντολή της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ. Πολλοί, όμως, τόνιζαν ότι, εκτός της «κοινωνικής πολιτικής», τα υπέρογκα χρέη της επιχείρησης οφείλονταν και στη διαχείριση των ιδιοκτητών της, την οποία χαρακτήριζαν σκανδαλώδη.
Από το 1995 οι εργαζόμενοι της ΑΔΕΛΚΑΝ - τότε ήταν 400 μόνιμοι και 600 εποχικοί - και οι ντοματοπαραγωγοί της περιοχής - έφταναν τότε στους 2.000 - είχαν αντιληφθεί πως η επιχείρηση οδηγούνταν σε περιπέτειες και προσπάθησαν να αντιδράσουν αγωνιστικά. Τελικά, ως είθισται σ' αυτές τις περιπτώσεις, η κυβέρνηση παρενέβη και χαρίστηκαν τα χρέη των ιδιοκτητών της ΑΔΕΛΚΑΝ, ενώ, ταυτόχρονα, τους δόθηκε η δυνατότητα να την ξαναγοράσουν, οι ίδιοι, ή «δικοί» τους άνθρωποι, «καθαρή» από τα χρέη και στο ευτελές ποσό του ενός δισεκατομμυρίου δραχμών. Η ΑΔΕΛΚΑΝ - μετονομαζόμενη σε ΕΛΙΤΑ - πέρασε στα χέρια της Βούλας Δραβίλλα, στενής συνεργάτριας των αδελφών Κανακάρη, η οποία, ουδείς γνωρίζει αν κατέβαλε μέχρι τώρα κι αυτό ακόμα το ευτελές αντίτιμο της αγοράς.
Ομως και με τη νέα ιδιοκτήτρια τα προβλήματα της επιχείρησης, όχι μόνο δε λύθηκαν, αλλά συνεχίστηκαν και το εργοστάσιο έφτασε πάλι στο «αμήν». Τον τελευταίο καιρό οι εργαζόμενοι και οι ντοματοπαραγωγοί δεν πληρώνονται και τα νέα χρέη έφτασαν στα 5 δισ. δρχ. Η ιδιοκτήτρια ζητάει νέες ρυθμίσεις και προσπαθεί να ρίξει τις ευθύνες στους εργαζόμενους, τους οποίους κατηγορεί ότι δε βοηθούν, όσο θα έπρεπε για να συνεχίσει τη λειτουργία της η επιχείρηση. (Ως «βοήθεια», προφανώς, η ιδιοκτήτρια θεωρεί την παραίτηση των εργαζομένων από το δικαίωμά τους να πληρώνονται για τη δουλιά τους, γιατί για άλλα δικαιώματα - αυξήσεις κ.α. - δε γίνεται καν λόγος...).
Αυτή, λοιπόν, είναι η «προσφορά» της περιβόητης «ιδιωτικής πρωτοβουλίας» στην οικονομία και στους εργαζόμενους, την οποία εκθειάζουν, με κάθε ευκαιρία, οι εκσυγχρονιστές της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, οι νεοφιλελεύθεροι της ΝΔ και οι κάθε λογής «συνοδοιπόροι» τους προς την ΟΝΕ, προερχόμενοι εξ «αριστερών», ή εκ «δεξιών». Κι όλα αυτά συντελούνται σε μια περιοχή, όπου η αποβιομηχάνιση και η ανεργία λαμβάνουν τεράστιες και δραματικές διαστάσεις. Στον Αλμυρό η ανεργία φτάνει στο 25%, με το κλείσιμο πολλών εργοστασίων, όπως της «Μεταλλουργικής» με 700 εργαζόμενους, των ΕΛ - ΣΙ με 400 εργαζόμενους κ.α. Ο κίνδυνος να κλείσει τελικά και η ΕΛΙΤΑ θα έχει ως αποτέλεσμα 300 μόνιμοι κι άλλοι τόσοι εποχικοί εργαζόμενοί της να πεταχτούν στην ανεργία, ενώ πάνω από 1.000 ντοματοπαραγωγοί θα δουν να πλήττεται καίρια το εισόδημά τους.