Εντατικές πρωτοβουλίες έχουν αναλάβει οι πρυτανικές αρχές του ΑΠΘ, προκειμένου να προχωρήσει η ίδρυση 12 νέων Ξενόγλωσσων Προγραμμάτων Προπτυχιακών Σπουδών (ΞΠΠΣ) με δίδακτρα στο ΑΠΘ, στο πλαίσιο του «Aristotle International» και στο όνομα της οικονομικής αυτοτέλειας και χρηματοδοτικής εγκατάλειψης των δημόσιων ΑΕΙ.

Με αφορμή τη συζήτηση που άνοιξε στις Συνελεύσεις των Τμημάτων για την πρόταση των πρυτανικών αρχών του ΑΠΘ, η ΔΗΠΑΚ σημειώνει ότι η εν λόγω πρωτοβουλία αποτελεί μια ακόμη ψηφίδα στο ψηφιδωτό της εμπορευματικής «διεθνοποίησης και εξωστρέφειας» του ΑΠΘ, στρατηγικού στόχου της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του αποκαλούμενου Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης.

Αποτελεί συνέχεια των πρωτοβουλιών της προηγούμενης πρυτανικής αρχής για δημιουργία επιχειρηματικού παραρτήματος του ΑΠΘ στην Πάφο και κεντρική κατεύθυνση της κυβέρνησης για την υλοποίηση του στρατηγικού της στόχου περί πλήρους επιχειρηματικού μετασχηματισμού της δημόσιας Ανώτατης Εκπαίδευσης.

Η ΔΗΠΑΚ ΑΠΘ καλεί όλη την πανεπιστημιακή κοινότητα να ακυρώσουν στην πράξη τους σχεδιασμούς για ίδρυση νέων ξενόγλωσσων ΠΠΣ με δίδακτρα, καταψηφίζοντας τις σχετικές εισηγήσεις για την ίδρυσή τους, αρνούμενοι να συμμετάσχουν στη λειτουργία τους. Καλεί επίσης τα μέλη ΔΕΠ να δυναμώσουν τον αγώνα για κατάργηση των διδάκτρων σε όλους τους κύκλους σπουδών (προπτυχιακά, μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών), διεκδικώντας αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης στο ύψος των σύγχρονων αναγκών.

Με αφορμή τα non paper της Πρυτανείας και τους ατεκμηρίωτους ισχυρισμούς και διαβεβαιώσεις της προς τους προέδρους των Τμημάτων που καλούνται να εισηγηθούν την ίδρυση των εν λόγω προγραμμάτων, η ΔΗΠΑΚ επανέρχεται σε μια προσπάθεια αποσαφήνισης των μύθων και προσδοκιών που καλλιεργούνται σχετικά με αυτά τα προγράμματα.

Απαντά στον μύθο πως δήθεν τα ΞΠΠΣ με δίδακτρα θα τελούν υπό τον έλεγχο του επισπεύδοντος Τμήματος.

Στην πραγματικότητα, αναφέρει, «τα ΞΠΠΣ λειτουργούν σε καθεστώς διοικητικής και οικονομικής αυτοτέλειας και πλήρους θεσμικής τους απόσπασης από τα Τμήματα, γεγονός που αντικειμενικά δύναται να εκκολάψει φαινόμενα οικονομικής διαφθοράς και άτυπων εξαρτητικών σχέσεων μεταξύ της Επιτροπής και των μελών ΔΕΠ που συμμετέχουν στα προγράμματα αυτά».

Σχετικά με τον μύθο ότι τα ΞΠΠΣ με δίδακτρα θα εξασφαλίσουν πρόσθετο εισόδημα για τα μέλη ΔΕΠ και ευκαιρίες απασχόλησης για τους διδάκτορες, σημειώνει:

«Πέραν των σημαντικών επιπτώσεων της ετεροαπασχόλησης των μελών ΔΕΠ στην ποιότητα ζωής τους και στην ποιότητα του κύριου εκπαιδευτικού τους έργου, το οποίο οφείλει να αφορά τα τρέχοντα ΠΠΣ χωρίς δίδακτρα, η εμπειρία του ΞΠΠΣ του Τμήματος Ιατρικής καταδεικνύει ότι είναι άνθρακας ο θησαυρός των υποσχέσεων περί αύξησης του εισοδήματος των μελών ΔΕΠ μέσω αυτών των προγραμμάτων.

Σύμφωνα με τα οικονομικά στοιχεία του ΞΠΠΣ του Τμήματος Ιατρικής ΑΠΘ, κατά τα τρία πρώτα έτη λειτουργίας του οι μέσες ετήσιες πρόσθετες μεικτές αμοιβές των μελών ΔΕΠ κυμάνθηκαν μεταξύ 833-1.000 ευρώ (ήτοι 42-50 ευρώ καθαρές πρόσθετες αποδοχές, μηνιαίως)!

Οσο για τις "ευκαιρίες απασχόλησης των διδακτόρων των Τμημάτων" τα ΞΠΠΣ προσφέρουν χαμηλά αμειβόμενες, ορισμένου χρόνου ευκαιρίες απασχόλησης, με κριτήρια και διαδικασίες πρόσληψης που δεν ακολουθούν τις αντίστοιχες διαδικασίες για το υπόλοιπο διδακτικό και διοικητικό προσωπικό των ΑΕΙ.

Είναι ενδεικτικό ότι το ΞΠΠΣ του Τμήματος Ιατρικής ΑΠΘ στην πλήρη λειτουργία του θα στηρίζει το εκπαιδευτικό και διοικητικό του έργο σε μια στρατιά βοηθητικού διδακτικού προσωπικού (80 αποκαλούμενοι "readers") και διοικητικού προσωπικού, με συμβάσεις ορισμένου χρόνου και καθαρές μηνιαίες αποδοχές που κυμαίνονται από 800-1.200 ευρώ, η πρόσληψη δε των οποίων γίνεται από τριμελή επιτροπή απευθείας οριζόμενη από την Επιτροπή του ΞΠΠΣ».

Σχετικά με τον μύθο περί ενίσχυσης των υποδομών των Τμημάτων, σημειώνει: «Το επιχείρημα είναι παλιό, το ίδιο και η εμπειρία της πανεπιστημιακής κοινότητας. Οπως τα εκατοντάδες μεταπτυχιακά με δίδακτρα δεν αναβάθμισαν τις υποδομές των Τμημάτων και τα δωρεάν μεταπτυχιακά, έτσι και τα προπτυχιακά με δίδακτρα δεν πρόκειται να αναβαθμίσουν τα προπτυχιακά προγράμματα χωρίς δίδακτρα.

Ο κύριος όγκος των εσόδων των ΞΠΠΣ χρησιμοποιείται για την κάλυψη των εξόδων μισθοδοσίας τους (έως και 70%) και την κάλυψη των λειτουργικών τους δαπανών (έως και 20%). Το όποιο πλεόνασμα χρησιμοποιείται κύρια για έργα βιτρίνας, ανακαινίσεις ή εξοπλισμό άμεσα σχετιζόμενο και σε ευθεία χρήση από τους φοιτητές/πελάτες των ΞΠΠΣ με δίδακτρα».

Η ΔΗΠΑΚ απαντά και στον ισχυρισμό ότι τα ΞΠΠΣ με δίδακτρα δεν θα επιβαρύνουν τη λειτουργία των υπαρχόντων ΠΠΣ χωρίς δίδακτρα.

Τονίζει ότι τα ΞΠΠΣ πέραν του ότι εντείνουν τις ταξικές ανισότητες στην πρόσβαση στην Ανώτατη Εκπαίδευση έχουν σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στα υπάρχοντα ΠΠΣ χωρίς δίδακτρα.

Πιο συγκεκριμένα: «Τα ΞΠΠΣ με δίδακτρα δεν αυξάνουν τις διαθέσιμες αίθουσες διδασκαλίας των Τμημάτων. Στο Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ για παράδειγμα 3 αμφιθέατρα και 2 αμφιθεατρικές αίθουσες λειτουργούσαν πριν την ίδρυση του ΞΠΠΣ, τα ίδια παραμένουν 4 χρόνια μετά την έναρξη λειτουργίας του.

Τα ΞΠΠΣ με δίδακτρα αντικειμενικά θα μειώσουν την πρόσβαση των ΠΠΣ χωρίς δίδακτρα και των δωρεάν ΠΜΣ του Τμήματος στις ήδη περιορισμένες αίθουσες διδασκαλίας.

Τα ΞΠΠΣ με δίδακτρα θα αποδυναμώσουν τη διοικητική υποστήριξη των υπαρχόντων ΠΠΣ, κύρια δια της μετακίνησης έμπειρου προσωπικού προκειμένου να στηθούν και να λειτουργήσουν τα νέα προγράμματα. Ενδεικτικά στο Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ 5 έμπειροι διοικητικοί υπάλληλοι μετακινήθηκαν στο ΞΠΠΣ το 2020-'21, χωρίς να έχουν αντικατασταθεί έως και σήμερα.

Τα ΞΠΠΣ επιβαρύνουν σημαντικά τον φόρτο εργασίας των μελών ΔΕΠ, ωθώντας μεταξύ άλλων στη γενίκευση μονομερών και αντιεκπαιδευτικών τρόπων αξιολόγησης των φοιτητριών/των.

Τα ΞΠΠΣ θα επιβαρύνουν αντικειμενικά και θα υποβαθμίσουν την πρακτική ή κλινική εκπαίδευση των φοιτητών των υπαρχόντων ΠΠΣ χωρίς δίδακτρα.

Ενδεικτικά στο Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ μετά την ίδρυση του ΞΠΠΣ, η θεωρητική εκπαίδευση στο πλαίσιο της κλινικής άσκησης των 5ετών φοιτητών του ΠΠΣ χωρίς δίδακτρα γίνεται πλέον σε μεγάλες αμφιθεατρικές ομάδες αντί σε μικρές ομάδες εντός των κλινικών, με σκοπό την εξοικονόμηση χώρου και χρόνου για την κλινική άσκηση των φοιτητών/πελατών του ΞΠΠΣ».