Μια μεγάλη, ζεστή, αδερφική σύναξη, δυο Κομμουνιστικών Κομμάτων, δυο λαών... Μια μεγάλη συγκέντρωση με φόντο τον κόλπο της Σμύρνης, γεμάτη με τις μουσικές του μεγάλου Μίκη Θεοδωράκη, ξετυλίχθηκε το βράδυ της Κυριακής στο Κορδελιό: Ηταν η δεύτερη μεγάλη συναυλία της ΚΕ του ΚΚΕ και της ΚΕ του Κομμουνιστικού Κόμματος Τουρκίας (TKP) για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Μίκη Θεοδωράκη, «Για όλου του κόσμου το ψωμί, το φως και το τραγούδι».

Στη συγκέντρωση μίλησαν ο Νίκος Σοφιανός, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, και ο Κεμάλ Οκουγιάν, ΓΓ του TKP, για τον Μίκη των λαϊκών αγώνων για την κοινωνική απελευθέρωση, για τους αγώνες των λαών σήμερα, για την Παλαιστίνη που ματώνει ακατάπαυστα, για το μέλλον που μπορούν να φέρουν οι λαοί πιστεύοντας στη δύναμή τους.

«Θέλουμε καταρχάς να μεταφέρουμε σε όλους σας του θερμούς συντροφικούς χαιρετισμούς του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας και να εκφράσουμε τη χαρά μας που βρισκόμαστε σήμερα μαζί σας ως σύντροφοι, ως φίλοι, ως γείτονες, δυναμώνοντας τις αδελφικές σχέσεις των κομμάτων μας στον κοινό μας αγώνα για να ζήσουν οι λαοί μας μια καλύτερη ζωή, όπως αξίζει στους παραγωγούς του πλούτου», σημείωσε ξεκινώντας την ομιλία του ο Νίκος Σοφιανός και αναφέρθηκε εκτενώς στο έργο του Μίκη Θεοδωράκη.

Στη συνέχεια, μεταξύ άλλων, σημείωσε: «Η κοινή μας συναυλία σήμερα εδώ στη Σμύρνη, όπως και αυτή πριν δύο μέρες στη Χίο, αποκτούν ιδιαίτερη σημασία στις σημερινές συνθήκες. Σε μια στιγμή που συνεχίζεται ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος στην Ουκρανία με εκατομμύρια θύματα και τα ιμπεριαλιστικά αρπακτικά παζαρεύουν ανοιχτά για τη μοιρασιά της λείας, ενώ εξαπολύουν νέες απειλές για κλιμάκωση της σύγκρουσης, σήμερα που το κράτος - δολοφόνος Ισραήλ κλιμακώνει τη γενοκτονία του ηρωικού λαού της Παλαιστίνης και δρομολογεί τον μαζικό ξεριζωμό του, ενώ οι ιμπεριαλιστικές επιθέσεις και επεμβάσεις βάζουν στο στόχαστρο τους λαούς της Συρίας, του Λιβάνου, του Ιράν κ.ά., στέλνουμε ένα ηχηρό μήνυμα φιλίας και αλληλεγγύης των λαών μας, πως οι λαοί δεν έχουν τίποτα να χωρίσουν μεταξύ τους, αντίθετα έχουν συμφέρον από κοινού να αντιπαλέψουν την πολεμοκάπηλη πολιτική των αστικών κυβερνήσεων και τα ιμπεριαλιστικά σχέδια του ΝΑΤΟ και της ΕΕ σε ολόκληρη την περιοχή. Δίνουμε απάντηση στον εθνικισμό με τον οποίο οι αστικές τάξεις και κυβερνήσεις τους επιχειρούν να δηλητηριάσουν τους λαούς μας.

(...) Η κοινή μας στάση, που καταδικάζει τους ανταγωνισμούς των αστικών τάξεων καθώς και τους πολεμικούς εξοπλισμούς και τους τυχοδιωκτισμούς των κυβερνήσεων, τις παραβιάσεις των συνόρων και την αμφισβήτηση των διεθνών Συνθηκών που έχουν καθορίσει τα σύνορα στην περιοχή, είναι ιδιαίτερα σημαντική για τις εξελίξεις. Φωτίζει την αλήθεια πως οι λαοί της Τουρκίας και της Ελλάδας έχουν συμφέρον να διεκδικήσουν να ζουν ειρηνικά και να παλεύουν για το δικό τους μέλλον, ενάντια στην καπιταλιστική εκμετάλλευση, στα καπιταλιστικά κέρδη, που χειροτερεύουν την κατάσταση των δύο λαών. Για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο και την ικανοποίηση των σύγχρονων λαϊκών αναγκών, το "ξερίζωμα" των αιτιών που οδηγούν τους λαούς στην "κρεατομηχανή" του ιμπεριαλιστικού πολέμου.

Το ΚΚΕ και το ΚΚΤ, στην πολύχρονη Ιστορία τους, έχουν περάσει μέσα από τη "φωτιά" σκληρών ταξικών αγώνων και οι κομμουνιστές των δύο χωρών μπορούμε να "θωρακίσουμε" και να ατσαλώσουμε ακόμη περισσότερο τα κόμματά μας, αντλώντας από την ιστορική διαδρομή αναγκαία διδάγματα. Στις σημερινές συνθήκες τα κόμματά μας προχωρούν με εφόδια τις επαναστατικές αρχές και κανόνες συγκρότησης και λειτουργίας τους, τη θεωρία του μαρξισμού - λενινισμού και τον προλεταριακό διεθνισμό.

Τα κόμματά μας εντείνουν τις προσπάθειες για να δυναμώσουν τις ρίζες τους μέσα στην εργατική τάξη και στο κίνημά της, να αναλύουν διαλεκτικά τις σύγχρονες διεθνείς και εσωτερικές εξελίξεις, να εμπλουτίζουν την επαναστατική στρατηγική, που ανταποκρίνεται στην εποχή μας, ως εποχή περάσματος από τον καπιταλισμό στον σοσιαλισμό. Είμαστε σίγουροι πως οι κομμουνιστές της Τουρκίας θα κάνουν κι άλλα σημαντικά βήματα στην πάλη τους για τα συμφέροντα της εργατικής τάξης και του τουρκικού λαού. Η Τουρκία, αλλά και ολόκληρη η περιοχή, χρειάζεται ένα ακόμη πιο ισχυρό ΚΚ Τουρκίας.

Καλή δύναμη στον αγώνα σας!

Ζήτω το TKP και το ΚΚΕ!

Ζήτω ο προλεταριακός διεθνισμός».

Με τη σειρά του ο Κεμάλ Οκουγιάν τόνισε: «Συγκεντρωθήκαμε σήμερα εδώ για να τιμήσουμε έναν μεγάλο καλλιτέχνη, μουσικό, επαναστάτη και κομμουνιστή. Ο Θεοδωράκης ήταν μια τόσο σημαντική προσωπικότητα που χωρίς αυτόν ο 20ός αιώνας θα είχε ένα εντυπωσιακό κενό, μια βαθιά φτώχεια. Θα ήταν σαν να φανταζόμασταν αυτόν τον αιώνα χωρίς τους Σοστακόβιτς, Προκόφιεφ, Χατσατουριάν, Ερνστ Μπους, Βίκτορ Χάρα, Σίλβιο Ροντρίγκες, Πολ Ρόμπσον και τόσους άλλους στη μουσική - ή χωρίς τους Αραγκόν, Πάμπλο Νερούδα, Γιάννη Ρίτσο, Νάζιμ Χικμέτ, Μπέρτολτ Μπρεχτ, Μιχαήλ Σολόχοφ, Μαξίμ Γκόρκι ή Ζοζέ Σαραμάγκου στη λογοτεχνία. Και ας θυμηθούμε: Αυτά τα ονόματα αντιπροσωπεύουν μόνο ένα μικρό μέρος του τεράστιου πολιτιστικού πλούτου που δημιουργήθηκε υπό τον κομμουνισμό - παρά τους ισχυρισμούς ότι "καταστρέφει τη δημιουργικότητα" ή "οδηγεί στην ομοιομορφία".

Τα έργα αυτών των καλλιτεχνών, που έζησαν και αγωνίστηκαν με αίσθημα ευθύνης απέναντι στην κοινωνία, ενσαρκώνουν την αντίσταση, τη χαρά για τη ζωή, την αλληλεγγύη. Οι κομμουνιστές δεν δέχονται ποτέ τον ξεπεσμό του λαού, ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές δείχνουν τον δρόμο για να σηκωθούμε, να αντισταθούμε, να αρνηθούμε την υποταγή. Και δεν είναι τελικά η τέχνη ένα από τα υψηλότερα εργαλεία που μας κάνουν ανθρώπους;

Λίγοι το κατάλαβαν αυτό καλύτερα από τον Θεοδωράκη. Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό που ανακάλυψα το έργο του σε νεαρή ηλικία. Μεγαλώσαμε ακούγοντας ασταμάτητα τα τραγούδια που ερμήνευαν ο Πέτρος Πανδής και η Μαρία Φαραντούρη. Οταν αποκτήσαμε τον δίσκο του μνημειώδους Canto General, νιώσαμε απίστευτα πλούσιοι. Επανειλημμένα, υποκλινόμασταν στο μεγαλείο που προσέδωσε στον Ζορμπά και στην ταινία "Ζ".

Σε λίγα λεπτά, θα ακούσουμε ερμηνείες από τους φίλους μας καλλιτέχνες και από τις δύο πλευρές του Αιγαίου και θα νιώσουμε ξανά τον ίδιο ενθουσιασμό. Σ' ευχαριστούμε, μεγάλε άνθρωπε. Σ' ευχαριστούμε, Μίκη Θεοδωράκη. Και ευχαριστούμε τους συντρόφους από την γείτονα χώρα, τους αγωνιστές και φίλους του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας.

Ο Θεοδωράκης ήταν αφοσιωμένος στη φιλία, στην αδελφοσύνη και την ειρήνη μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά για τους κομμουνιστές. Ο ρατσισμός, ο σοβινισμός και τα τύμπανα του πολέμου δεν έχουν θέση ανάμεσά μας.

Γι' αυτό αντιστεκόμαστε σε όσους προσπαθούν να σπείρουν τη διχόνοια μεταξύ των λαών μας, που ζουν δίπλα - δίπλα εδώ και αιώνες. Οι εργαζόμενοι δεν κερδίζουν τίποτα από τους πολέμους. Οι πόλεμοι είναι δημιούργημα των εκμεταλλευτικών τάξεων που καταβροχθίζουν η μία την άλλη για το κέρδος - παλεύοντας για πρώτες ύλες, ενεργειακούς και υδάτινους πόρους, γεωργικές εκτάσεις, αγορές και φθηνό εργατικό δυναμικό. Και για να παρασύρουν τους φτωχούς σε αυτούς τους πολέμους, επικαλούνται "ιερές" αξίες και αναπαράγουν τον εθνικισμό.

Γι' αυτό, και στις δύο όχθες του Αιγαίου, λέμε το ίδιο πράγμα: Αν δεν αγωνιστούμε για έναν κόσμο χωρίς εκμετάλλευση, αν δεν αγωνιστούμε για ένα κοινωνικό σύστημα χωρίς εκμετάλλευση, δεν μπορεί να υπάρξει αληθινός αγώνας για την ειρήνη».

Την εκδήλωση παρακολούθησε πλήθος κόσμου από όλη την περιφέρεια του μητροπολιτικού δήμου της Σμύρνης, ενώ συμμετείχε και αντιπροσωπεία μελών και φίλων του ΚΚΕ από τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.

Φωτογραφίες του Μίκη εναλλάσσονταν στην πλάτη της σκηνής και ο λόγος δόθηκε παράλληλα στη μουσική του.

Μπορεί οι στίχοι στην πλειοψηφία των τραγουδιών να μην ήταν στη γλώσσα του κοινού, αλλά αυτό δεν το εμπόδισε να συμμετέχει και να δείχνει τον ενθουσιασμό του με κάθε τρόπο, με τα ρυθμικά παλαμάκια των ανθρώπων, με το λίκνισμά τους στον ρυθμό των τραγουδιών, με τις σημαίες του TKP να ανεμίζουν, ακόμα και χορεύοντας!

Ο Δώρος Δημοσθένους και η Αγγελική Τουμπανάκη, υπό τη διεύθυνση του Θοδωρή Οικονόμου, απέσπασαν θερμότατο χειροκρότημα, μάγεψαν πραγματικά τον κόσμο που δεν σταματούσε να δείχνει τον θαυμασμό του. Κι έπειτα στη σκηνή ανέβηκε η Γκιουλτζάν Αλτάν με την ορχήστρα της. Μεταξύ άλλων ερμήνευσε μελωδίες του Μίκη Θεοδωράκη, που έχουν πάρει στίχους στα Τουρκικά, αλλά και τραγούδια του Μίκη στα Ελληνικά καθώς και τραγούδια - ύμνους του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, όπως το «Bella ciao» που ένωσαν όλες τις φωνές.

Με αυτόν τον τρόπο οδήγησε τη συναυλία σε ένα μοναδικό φινάλε, συμπράττοντας στη σκηνή με την Αγγελική Τουμπανάκη και τον Δώρο Δημοσθένους στην «Αρνηση» και το «Είμαστε δυο» όπου στη σκηνή μαζί με τους τραγουδιστές ανέβηκαν και ο Κεμάλ Οκουγιάν με τον Νίκο Σοφιανό, δίνοντας τον τόνο για την πιο θερμή έκφραση διεθνιστικής αλληλεγγύης που τραγουδήθηκε, χορεύτηκε, δόνησε το Κορδελιό!