O Bαγγέλης Πουλής είναι πρώην εργαζόμενος στο 18 ΑΝΩ, στη Μονάδα Απεξάρτησης από το αλκοόλ. Με την επιστολή του που δημοσιεύει ο «Ριζοσπάστης», στηλιτεύει την πολιτική υπονόμευσης και διάλυσης της απεξάρτησης, τις σοβαρές επιπτώσεις σε εργαζόμενους και αποδέκτες υπηρεσιών, καθώς η ζωή τους είναι σε άμεσο κίνδυνο.

Η επιστολή του έχει ως εξής:

Αποχωρούμε από το 18 ΑΝΩ όχι επειδή το διαλέξαμε, αλλά επειδή το υποχρεώνουν να διαλυθεί. Μαζί με δεκάδες άλλους συναδέλφους, μετακινούμαι βίαια από μια μονάδα απεξάρτησης με ιστορικό βάθος, με επιστημονική επάρκεια και θεραπευτική αποτελεσματικότητα, στο πλαίσιο μιας «μεταρρύθμισης» που δεν έχει καμία σχέση με την απεξάρτηση.

Η αποδόμηση του 18 ΑΝΩ είναι συνειδητή πολιτική επιλογή. Τμήματα σταματούν να λειτουργούν, συμβουλευτικοί σταθμοί μένουν ακέφαλοι, θεραπευτικές διαδικασίες διακόπτονται στη μέση. Οι θεραπευόμενοι, που επεξεργάζονταν τραύματα ζωής, εγκαταλείπονται. Οι θεραπευτές που χτίσανε σχέσεις εμπιστοσύνης, εξαφανίζονται.

Μέσα σε λίγους μήνες, μια θεραπευτική συνέχεια ετών ακυρώνεται. Μια σχέση ζωτικής σημασίας - για ανθρώπους που δεν έχουν τίποτα σταθερό στη ζωή τους - σπάει απότομα και αυθαίρετα. Δεν πρόκειται για γραφειοκρατικό λάθος. Πρόκειται για ψυχική κακοποίηση.

Η επίσημη αφήγηση, διατυπωμένη ακόμη και από τον Πρόεδρο του ΕΟΠΑΕ, ότι «όλα συνεχίζουν με την ίδια σύνθεση», είναι ψευδής. Επαναλαμβάνεται χωρίς ντροπή, την ώρα που το 18 ΑΝΩ αποδεκατίζεται. Το να βαφτίζεται αυτή η κατάσταση «απρόσκοπτη παροχή υπηρεσιών» είναι πρόκληση.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της αντίληψης που διέπει τη σημερινή ηγεσία του νέου φορέα, είναι τα λόγια υψηλόβαθμης διευθύντριας του ΕΟΠΑΕ προς τους λιγοστούς εργαζόμενους που απέμειναν στη Μονάδα Απεξάρτησης από το Αλκοόλ, η οποία - αφού τους άφησε χωρίς γιατρούς, χωρίς ψυχολόγους, χωρίς θεραπευτές - τους είπε κατά λέξη ότι «αν θέλετε να συνεχίσει να λειτουργεί το πρόγραμμά σας, βάλτε πλάτη». Δηλαδή, ζητήθηκε από το 1/3 του προσωπικού να σηκώσει το βάρος του έργου που πριν κάλυπταν με τους αποχωρήσαντες συναδέλφους, χωρίς καμία πρόβλεψη αντικατάστασης και χωρίς καμία αναγνώριση της πίεσης και της εξουθένωσης που αυτό συνεπάγεται. Ολα αυτά ειπώθηκαν μάλιστα με απαξιωτικό, ειρωνικό και κυνικό τρόπο, απέναντι σε συναδέλφους με εμπειρία 20 και 30 ετών. Οχι μόνο δεν υπήρξε αναγνώριση της καταστροφής που προκλήθηκε, αλλά μετατοπίστηκε και η ευθύνη στους ίδιους τους θεραπευτές που «αποχώρησαν», ενώ η Διοίκηση γνώριζε τους κινδύνους μήνες πριν και δεν έκανε τίποτα.

Εκεί που όταν είχαμε τρεις γιατρούς και τέσσερις μήνες αναμονή για ραντεβού, τώρα, ίσως - αν τα καταφέρουν - να φέρουν έναν. Οι πέντε ψυχολόγοι που αποχώρησαν δεν έχουν αντικατασταθεί. Οι δύο που απέμειναν, καλούνται να καλύψουν όλους τους θεραπευόμενους. Η στάση της Διοίκησης δεν είναι απλώς αδιάφορη, είναι προσβλητική, εξουθενωτική και βαθιά επικίνδυνη για τη δημόσια Υγεία. Πατάει πάνω στην ευσυνειδησία των εργαζομένων για να συγκαλύψει την αποδόμηση. Ξέρουν ότι θα προσπαθήσουμε να κρατήσουμε τους ανθρώπους μας όρθιους. Και εκεί ακριβώς πατάνε για να προχωρήσουν.

Η υποκρισία είναι διπλή: Από τη μία, διακηρύσσεται ότι η «απεξάρτηση» είναι στόχος, από την άλλη, επιχειρείται η σταδιακή εξαφάνιση των στεγνών προγραμμάτων, με πρόσχημα τον εξορθολογισμό και τη μεταρρύθμιση. Τι άλλο είναι αυτό, αν όχι μια πολιτική διαχείρισης της εξάρτησης ως προβλήματος δημόσιας τάξης, ελέγχου και κοινωνικής περιθωριοποίησης;

Αντί να ενισχυθούν τα προγράμματα που απαιτούν σοβαρή, μακροχρόνια θεραπευτική δέσμευση, τα υπονομεύουν μεθοδικά. Αντί να διατηρηθούν οι θεραπευτικές σχέσεις που είναι βασικός παράγοντας επιτυχούς απεξάρτησης, τις κόβουν στη μέση. Αντί να μιλάνε για ελπίδα και αποκατάσταση, επενδύουν στη συντήρηση της εξάρτησης.

Και το αποτέλεσμα; Θεραπευόμενοι που εγκαταλείπουν. Μαζικά drop out. Κίνδυνος υποτροπών. Ζωές σε άμεσο κίνδυνο. Οχι θεωρητικά. Κυριολεκτικά.

Δεν υπάρχει περιθώριο για ουδετερότητα. Οποιος σιωπά, συναινεί. Οποιος δεν στηρίξει τώρα το 18 ΑΝΩ και όλα τα στεγνά προγράμματα, γίνεται συνένοχος στην κατάρρευση μιας ολόκληρης λογικής φροντίδας, θεραπείας και αξιοπρέπειας.

Αυτή η πολιτική είναι καταστροφική, επικίνδυνη και κυνική. Και πρέπει να σταματήσει.