Και «ανησυχίες» για τα παράλληλα παζάρια της Αγκυρας με ιμπεριαλιστικές ενώσεις εκτός ευρωατλαντικού μπλοκ
2025 The Associated Press. All |
Παρουσία και του Τούρκου ομολόγου τους (πίσω αριστερά) συζήτησαν χτες οι Ευρωπαίοι ΥΠΕΞ |
Καθόλου τυχαία, και παρά την προσπάθεια να συσκοτιστεί το πραγματικό περιεχόμενο των παζαριών αλλά και των αντιθέσεων με την Αγκυρα, στην ανακοίνωση που εκδόθηκε για τη συζήτηση κυριαρχεί μια ολόπλευρη προτροπή για αποφασιστική διαχείριση των διμερών διαφορών, αφού «οι ευρωβουλευτές αναγνωρίζουν τη στρατηγική και γεωπολιτική σημασία της Τουρκίας», όπως ρητά επισημαίνεται.
Ετσι, παρά τις αναφορές σε «σκληρή καταστολή των πρόσφατων ειρηνικών μαζικών διαδηλώσεων και τη δίωξη εκατοντάδων διαδηλωτών μέσω βιαστικών μαζικών δικών» - για τις οποίες, όταν άρχισαν τον Μάρτη θυμίζουμε ότι η ΕΕ καλούσε την Τουρκία να δείξει... «προσήλωση στη μακροχρόνια δημοκρατική της παράδοση» - αλλά και παρά τη λύπη που το ΕΚ εκφράζει «για το "casus belli" για τα ελληνικά χωρικά ύδατα» - αλλά και επειδή «η Τουρκία εξακολουθεί να παραβιάζει την κυριαρχία Ελλάδας και Κύπρου», αυτό που ξεχωρίζει είναι πως «είναι σημαντικό να διατηρηθεί εποικοδομητικός διάλογος και να εμβαθυνθεί η συνεργασία σε τομείς αμοιβαίου στρατηγικού ενδιαφέροντος».
Οι ευρωβουλευτές στη συζήτηση αναγνώρισαν - αναφέρει η ανακοίνωση - «τη στρατηγική και γεωπολιτική σημασία της Τουρκίας, καθώς και την αυξανόμενη παρουσία και επιρροή της σε τομείς ζωτικής σημασίας για τη διεθνή ασφάλεια, όπως η περιοχή του Εύξεινου Πόντου, η Ουκρανία και η Μέση Ανατολή».
Υπογραμμίζεται, δηλαδή, η βαρύτητα της Τουρκίας σε μια σειρά κρίσιμες περιοχές για τους διεθνείς ανταγωνισμούς, στις οποίες μαίνονται οι δύο σημαντικότεροι ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι τα τελευταία χρόνια.
Κατά λέξη, η ανακοίνωση υπογραμμίζει ότι «η Τουρκία είναι στρατηγικός εταίρος και σύμμαχος του ΝΑΤΟ, αλλά και μια χώρα με την οποία η ΕΕ διατηρεί στενές σχέσεις στους τομείς της ασφάλειας, του εμπορίου, της οικονομίας και της μετανάστευσης. Ως εκ τούτου είναι σημαντικό να διατηρηθεί εποικοδομητικός διάλογος και να εμβαθυνθεί η συνεργασία σε τομείς αμοιβαίου στρατηγικού ενδιαφέροντος».
Διαπιστώνοντας, κατά τα άλλα, μια «δημοκρατική οπισθοδρόμηση» στην Τουρκία, η ανακοίνωση εκφράζει ανησυχία για τη «μη ευθυγράμμιση (της Τουρκίας) με την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας της ΕΕ», που «δεν ευνοούν την πρόοδο» στις διμερείς σχέσεις.
Εκφράζοντας ανοιχτά τις «ανησυχίες» για το παζάρι της Αγκυρας για λογαριασμό της τουρκικής αστικής τάξης με ιμπεριαλιστικές ενώσεις, στις οποίες κυριαρχεί το υπό διαμόρφωση αντίπαλο στρατόπεδο, παρατηρείται «με ανησυχία ότι η Τουρκία έχει ζητήσει να καταστεί μέλος των BRICS+, ενώ εξετάζει το ίδιο για τον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO) και δείχνει αυξανόμενο ενδιαφέρον για ένα εναλλακτικό πλαίσιο εταιρικής σχέσης με την ΕΕ, το οποίο είναι θεμελιωδώς ασύμβατο με τη διαδικασία προσχώρησης».
Απευθυνόμενο στην Αγκυρα και προσμετρώντας τις προσδοκίες που διατηρεί κι εκείνη από τα οφέλη της συνεργασίας της με τον ευρωατλαντικό άξονα, το ΕΚ αναφέρει «τις ευθύνες της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ» και εκφράζει προβληματισμό για τη τάση της για μια «πολυμερή προσέγγιση για την προώθηση των συμφερόντων της χωρίς να δεσμεύεται για πλήρη συνεργασία με οποιαδήποτε από αυτές τις συμμαχίες».
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, το Ευρωκοινοβούλιο επανέλαβε «τη σημασία της συνεργασίας της Τουρκίας για τη διαχείριση μεταναστευτικών ροών» ζητώντας από την Αγκυρα «να λάβει όλα τα αναγκαία σχετικά μέτρα για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης, ιδίως προς την Ελλάδα και την Κύπρο, αλλά και να εφαρμόσει τη σχετική συμφωνία επανεισδοχής και για την Κύπρο».
Την ίδια στιγμή, με φόντο τις παρασκηνιακές διεργασίες που «φουντώνουν» για το Κυπριακό, αλλά και την πιθανή επανέναρξη και επίσημων συνομιλιών - στη βάση διχοτομικών σχεδίων - για τις οποίες Λευκωσία και Αθήνα εμφανίζουν ως «εγγύηση» τον αναβαθμισμένο ρόλο της ΕΕ στο «πόκερ» για τη μοιρασιά Νοτιοανατολικής Μεσογείου, Μέσης Ανατολής, Βόρειας Αφρικής κ.τ.λ., το ΕΚ σπεύδει να χαιρετίσει και αυτό την επανέναρξη των άτυπων συνομιλιών και τη «νέα δέσμη μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης», μην παραλείποντας φυσικά να μνημονεύσει «τις αρχές και αξίες στις οποίες εδράζεται η Ενωση» ως βάση που πρέπει τάχα να στηρίξει τους νέους κύκλους επαφών...
Τη δυσαρέσκειά του για την ανακοίνωση εξέφρασε το τουρκικό ΥΠΕΞ, που υποστήριξε ότι στο ΕΚ υιοθετήθηκαν «διαστρεβλωμένοι, προκατειλημμένοι και αβάσιμοι ισχυρισμοί κατά της Τουρκίας», προσθέτοντας ωστόσο ότι «αναμένουμε από το ΕΚ να ανταποκριθεί στις ευθύνες του για να διασφαλίσει ότι οι σχέσεις μας με την ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της ενταξιακής μας διαδικασίας, θα συνεχιστούν στη βάση του αμοιβαίου οφέλους».
Το «αμοιβαίο όφελος», άλλωστε, αποτελεί οδηγό και για τις Βρυξέλλες, όπως επιβεβαιώθηκε και κατά την επίσημη επίσκεψη που έκανε η επικεφαλής της ευρωενωσιακής διπλωματίας, Κάγια Κάλας, στην Αγκυρα. Τότε που χαρακτήρισε την Τουρκία «έναν από τους πιο σημαντικούς εταίρους της ΕΕ ως υποψήφια προς ένταξη χώρα και έναν σημαντικό σύμμαχο στο ΝΑΤΟ, που διαδραματίζει σημαντικό ρόλο για την ευρωπαϊκή ασφάλεια». Μάλιστα, αναφερόμενη τότε σε «διαφωνίες που παραμένουν» δεν δίστασε να ξεχωρίσει σε αυτές και το Κυπριακό, παρατηρώντας ωστόσο ότι «κοινοί στόχοι (που υπάρχουν ανάμεσα στις δύο πλευρές) παρέχουν τη βάση» για περισσότερο διάλογο και υψηλόβαθμη συνεργασία...
Στο μεταξύ, απόδειξη για τον σταθερότερο συντονισμό που επιδιώκουν ΕΕ και Τουρκία, χωρίς να έχουν εξαλειφθεί αντιθέσεις, ήταν και η συμμετοχή του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών (ΥΠΕΞ), Χ. Φιντάν, στη χτεσινή άτυπη συνάντηση που είχαν οι ΥΠΕΞ των κρατών - μελών.
Σύμφωνα με πηγές τουρκικών ΜΜΕ, ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας αναμενόταν να επιχειρηματολογήσει ακόμα μια φορά υπέρ της ενίσχυσης της διμερούς συνεργασίας για την αντιμετώπιση «απειλών για την ασφάλεια, περιλαμβανομένων των υβριδικών», αλλά και τη «δημιουργία αποτελεσματικών μηχανισμών για την ανταλλαγή πληροφοριών μυστικών υπηρεσιών».
Ακόμα, ο Φιντάν εμφανιζόταν έτοιμος να παρουσιάσει εκτενώς την αξία των «αντιτρομοκρατικών προσπαθειών» της Τουρκίας στην περιοχή (βλ. στρατιωτικών επιχειρήσεων που συνεχίζει μεταξύ άλλων και σε εδάφη του Ιράκ, της Συρίας κ.τ.λ.) ως «σταθεροποιητικό παράγοντα», καλώντας σε «ουσιαστική στήριξη από τους Ευρωπαίους εταίρους». Στο ίδιο πλαίσιο θα επικεντρωνόταν και στη σημασία που αποκτά με την ανάφλεξη σε σοβαρά γύρω «μέτωπα» η συμπερίληψη χωρών που δεν είναι μέλη της ΕΕ - όπως η Τουρκία, η Βρετανία και η Νορβηγία - στις «πρωτοβουλίες της ΕΕ για την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανικής ικανότητας».
Τα ρεπορτάζ για τη συνεδρίαση των Ευρωπαίων ΥΠΕΞ παρουσία του Φιντάν επισήμαιναν ότι στην ατζέντα της θα βρισκόταν και η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, μιλώντας για «την ανάγκη στενότερης συνεργασίας με την Τουρκία μπροστά στις παγκόσμιες προκλήσεις» που διαμορφώνονται αλλά και «το σημαντικό βήμα που προσφέρει η βελτίωση των δεσμών Τουρκίας - ΕΕ, ώστε οι δύο πλευρές να αντιμετωπίσουν μαζί κοινές απειλές, ειδικά σε μία περίοδο κατά την οποία γεωπολιτικές αβεβαιότητες εντείνονται και οι διακυμάνσεις στην οικονομία επιδρούν σε ευρύτερες γεωγραφικές περιοχές», εικάζοντας ότι η πρόσκληση Φιντάν στη συνάντηση «αποτελεί ένδειξη μιας πιθανής νέας ορμής στους δεσμούς Τουρκίας - ΕΕ».
Παρέμβαση στη συζήτηση στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου έκανε η Ευρωκοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ, θυμίζοντας το πλαίσιο μέσα στο οποίο αυτή έγινε με βάση και τις νέες, πολύ πρόσφατες εξελίξεις που επιβεβαιώνουν πόσο το παζάρι με την ΕΕ ενθαρρύνει την τουρκική προκλητικότητα και επιθετικότητα.
Ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Κώστας Παπαδάκης στην ομιλία του τόνισε τα εξής:
«Καταδικάζουμε την επιχείρηση αναβάθμισης του ψευδοκράτους από τη ΝΑΤΟική Τουρκία και την προκλητική θέση περί "δύο κρατών" για την απαράδεκτη νομιμοποίηση της εισβολής και 51χρονης κατοχής στην Κύπρο, κι ενώ εξελίσσονται "παζάρια" για τη διχοτόμηση του νησιού.
Από παλιά στο πλαίσιο της ενταξιακής της πορείας στην ΕΕ και πλέον ως "στρατηγικός εταίρος", αντίθετα με όσα ισχυρίζονταν τα αστικά κόμματα στην Ελλάδα - υποστηρικτές της ΕΕ, η αστική τάξη της Τουρκίας προώθησε: Το γκριζάρισμα του Αιγαίου, το παράνομο "Τουρκολιβυκό Σύμφωνο", την αμφισβήτηση συνόρων, κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας, διατηρώντας το casus belli σε βάρος της, μην αναγνωρίζοντας καν την Κύπρο, όντας κράτος - μέλος της ΕΕ, εντείνοντας διώξεις πολιτικών αντιπάλων κι εισβάλλοντας στη Συρία.
"Επιβραβεύεται" κιόλας με τη βαθύτερη εμπλοκή της στην πολεμική οικονομία της. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση της ΝΔ στο πλαίσιο των ανταγωνισμών των αστικών τάξεων Ελλάδας - Τουρκίας προωθεί τη στρατηγική των "ήρεμων νερών" για συνεκμετάλλευση στο Αιγαίο, νέες "φουρτούνες" δηλαδή για τον λαό. Το συμπέρασμα είναι ότι ΕΕ - ΝΑΤΟ αποτελούν πεδία όξυνσης ανταγωνισμών και κινδύνων για τους λαούς και όχι πυλώνες ειρήνης και ασφάλειας».