Γρηγοριάδης Κώστας

Κι αυτός, ο μόνος εξουσιαστής, ο μόνος που μπορούσε να κρατά τους ανέμους στα κελιά τους ή να τους ελευθερώνει κατά τη βούλησή του και τα αισθήματά του, τιμωρός ή ευεργέτης των ανθρώπων ανάλογα κι ο μόνος που μπορούσε να τους ξαναμαζέψει και να τους κρατήσει κλεισμένους ως την επόμενη επιθυμία του. Μπορούσε να απελευθερώσει το Βορέα και να τον στείλει να αποθέσει φορτία χαλάζι και χιόνι στους τόπους, να σπάσει τα δέντρα και να καταστρέψει τους καρπούς της γης, να κάνει ανθρώπους και ζώα να κρύβονται στις τρύπες τους. Μπορούσε να στείλει τον Νότιο ν' αναποδογυρίσει τα καράβια και να τα σπάσει σε σανίδια, να ρίξει τους ναύτες στη θάλασσα και μέρες μετά, κουφάρια να τους ξεβράσει στις ακτές. Κι αν τύχαινε να είναι πολύ θυμωμένος με τους ανθρώπους μπορούσε να εξαπολύσει το φοβερό Τυφώνα, που είχε τρομάξει τον ίδιο τον Ολυμπο, και να τον αφήσει να ρουφά σπίτια χαμηλά και δέντρα πανύψηλα, να σηκώνει τα καράβια και να τα συνθλίβει μετέωρα, ανθρώπους και ζώα να τα σηκώνει από τη γη σαν φύλλα και να τα πετά, άχρηστα υπολείμματα, στο χώμα κατά τη βούλησή του, που πήγαζε από τη μοναδική και παράλογη εξουσία του.

Ισως από τραγική ειρωνεία, ίσως από συλλογική υποσυνείδητη ανάμνηση, ίσως γιατί η λέξη φάνταζε εξωτική ή ποιος ξέρει για ποιον άλλο λόγο ονόμασαν το νησί «Αιολία». Ηταν κι αυτό νησί πλωτό. Δεν είχε βράχους και χώματα, δεν είχε νερά τρεχούμενα και δέντρα. Ηταν ολόκληρο κατασκευασμένο από τους ανθρώπους, με υλικά διαστημικής τεχνολογίας. Ανοξείδωτα, ελαφρά και ανθεκτικά μέταλλα, συνθετικό γυαλί και σκληρό πλαστικό. Η επιφάνειά του σε κάθε επίπεδο ήταν λίγες δεκάδες στρέμματα, το νησί όμως ήταν κατασκευασμένο σε πολλά επίπεδα. Τα δώδεκα ήταν βυθισμένα στο νερό, κάτω από την ίσαλο γραμμή. Κι άλλα είκοσι πέντε βρίσκονταν πάνω από αυτή. Το ύψος του πάνω από το νερό ξεπερνούσε τα εβδομήντα πέντε μέτρα. Κι όπως πολλά μέρη του ήταν κλεισμένα με το συνθετικό γυαλί --και γι' αυτό διάφανα-- τις νύχτες μπορούσες να δεις το νησί, μιαν ολόκληρη πόλη λαμπρά φωταγωγημένη, να κινείται στο σκοτάδι της θάλασσας: πόλη φλεγόμενη και μη καιομένη. Για το φωτισμό, τη λειτουργία των μηχανημάτων, την κίνηση και κάθε άλλη ενεργειακή ανάγκη, χρησιμοποιούσαν πυρηνική ενέργεια. Γύρω στους ογδόντα αντιδραστήρες, από τους νεότερους, που τους έλεγαν και «αντιδραστήρες τσέπης» λόγω του μικρού τους μεγέθους, είχαν προωθήσει αφάνταστα τη λειτουργία της «Αιολίας». Η παρεχόμενη ποσότητα ενέργειας ήταν απεριόριστη, το κόστος αναλογικά μικρότερο από κάθε άλλου καυσίμου και η εξοικονόμηση χώρων τεράστια. Με άλλες συνθήκες, εκείνες της παρωχημένης τεχνολογίας των προηγούμενων δεκαετιών, οι αποθηκευτικοί χώροι των καυσίμων, οι μηχανές και τα συστήματα εξαερισμού θα απαιτούσαν ίσως και το ένα τρίτο του χώρου. Τώρα ο χώρος περίσσευε, και μπορούσε να διατεθεί για την ανάπτυξη της λεγόμενης «τεχνολογίας σκοπιμότητας». Αυτό ήταν το πλωτό νησί, προσωνυμία που κάποτε δινόταν στα αεροπλανοφόρα. Ούτε σύγκριση, βέβαια, ανάμεσά τους κι ας τους χρωστούσε πολλά για την ανάπτυξή της η «Αιολία».

Η ανάγκη για την κατασκευή της ήταν καρπός σύνθετων στρατηγικών διαπιστώσεων και σχεδιασμών. Ορισμένοι πόλεμοι τραβούσαν σε μάκρος, με αυξημένο κόστος σε χρήματα και ζωές. Που, βέβαια, συνεπάγονταν κι αυτές οικονομικό κόστος. Πολλοί λαοί έκαναν συστηματικά ανταρτοπόλεμους. Οι βομβαρδισμοί δεν έκαναν τίποτα, όταν κάθε κτίσμα είχε ισοπεδωθεί. Κάποιες τοπικές συνθήκες περιβάλλοντος, όπως οι αφρικανικές ζούγκλες ή τα βουνά της Ασίας, παρείχαν συχνά ασφαλείς κρυψώνες. Και κάποιες κλιματολογικές συνθήκες συνεπάγονταν συχνά καθυστερήσεις στις σχεδιασμένες επεμβάσεις. Οπως ο παγωμένος χειμώνας στα υψίπεδα της Ασίας. Χρόνια τους πήρε για να τα πατήσουν, κι αυτό έγινε όταν με τεχνητές καταρρακτώδεις βροχές πλημμύρισαν τον τόπο, λιώσανε πάγους και χιόνια, πνίξανε ζώα κι ανθρώπους, αφαιρώντας το στρατηγικό πλεονέκτημα που έδινε στους αντιπάλους η προσαρμογή στο δικό τους το κλίμα. Από τότε, βέβαια, είχαν γίνει μεγάλες πρόοδοι. Η ανάπτυξη της «τεχνολογίας σκοπιμότητας» τους επέτρεπε να μετακινούν μεγάλες μάζες υδρατμών, στεγνώνοντας περιοχές και πνίγοντας άλλες στη βροχή. Τόποι ξεραίνονταν, δεν έβλεπες πράσινο πουθενά, ποτάμια στέγνωναν, πηγές στέρευαν, πηγάδια χάνονταν. Κι αλλού χωράφια πλημμύριζαν, τόποι βούλιαζαν, ποτάμια ξεχείλιζαν, φράγματα σπάγανε, σκορπίζοντας με το νερό το θάνατο και την απέραντη δυστυχία. Μπορούσαν ν' αλλάζουν την κατεύθυνση των ανέμων. Σπέρναν ανέμους --κι υποχρέωναν τους λαούς να θερίζουν θύελλες. Θύελλες κι ανεμοστρόβιλους και τυφώνες καταστροφικούς, το ίδιο σαν το μυθικό Τυφώνα. Ετσι οι άνθρωποι ξανάρχισαν να πιστεύουν τους αρχαίους μύθους σαν αληθινές προφητείες. Μπορούσαν να κάνουν μαζική εκπομπή υποήχων και να γκρεμίζουν σπιτάκια και πολυκατοικίες και ουρανοξύστες, τόσο μαγικά όσο οι σάλπιγγες του Ιησού του Ναυή που γκρέμισαν τα τείχη της Ιεριχούς. Μπορούσαν με ισχυρή επίδραση στο μαγνητικό πεδίο να αχρηστέψουν κάθε τεχνολογία σε περιορισμένες περιοχές. Κι αν κάποιοι μπορούσαν να τ' αντέχουν όλα αυτά, μπορούσαν να τους στερήσουν τον αέρα που ανασαίνανε. Με βόμβες που κατά την έκρηξή τους κατανάλωναν όλο το οξυγόνο από εκτεταμένες περιοχές. Μερικών λεπτών τέτοιος βομβαρδισμός αρκούσε για να εξοντώσει με συνθήκες ασφυξίας ανθρώπους και ζώα. Με μιαν αποτελεσματικότητα που κανένας λοιμός, καμιά φυσική καταστροφή, καμία οργή Θεού δεν είχε μπορέσει ποτέ να επιτύχει.

Οι δυνατότητες της Αιολίας, καθώς εκμεταλλευόταν κάθε νέα τεχνολογική ανάπτυξη, είχαν γίνει ο εφιάλτης του κόσμου. Χωρίς να έχουν σταματήσει οι άλλες μορφές πολέμου, κάθε δύσκολο μέτωπο κερδιζόταν με τη δική της παρέμβαση. Εχοντας αναλάβει το ρόλο του παγκόσμιου αστυνόμου, του παγκόσμιου στρατοδίκη, του παγκόσμιου δήμιου, ταξίδευε όπου υπήρχαν εστίες αντίστασης ή εστίες εξέγερσης. Μέσα από τα αλλεπάλληλα επίπεδά της, απευθείας ή μέσω ενός δικτύου παράκτιων σταθμών, συμβατικών πλοίων επιφανείας, αεροπλάνων ή ειδικών δορυφόρων, έφευγαν οι εντολές ελέγχου και τροποποίησης των φυσικών φαινομένων. Οι διαμεσολαβήσεις αυτές ήταν αναγκαίες καθώς το πλωτό νησί «Αιολία» λόγω των διαστάσεών του μπορούσε να ταξιδεύει σε ορισμένες μόνο περιοχές, κρατώντας απόσταση από κάποιους τόπους. Γι' αυτό και ήταν αναγκαίες οι διαμεσολαβήσεις του δικτύου. Είχε μάλιστα συζητηθεί εξαιτίας αυτών των εξαρτήσεων η κατάργηση της «Αιολίας» και η κατασκευή διαστημικού σταθμού με τις ίδιες αρμοδιότητες. Αυτό θα έκανε πολύ πιο εύκολη τη δουλιά. Θα έχαναν όμως ένα πολύ ισχυρό στοιχείο: την πολιτική και την ψυχολογική πίεση που ασκούσε η παρουσία της. Στοιχείο επιβεβαιωμένο, καθώς συχνά αρκούσε η μετακίνησή της και μόνο προς κάποια περιοχή, για να σταματήσουν τα πολιτικά και κοινωνικά φαινόμενα, πριν ακόμα εφαρμοστεί η προγραμματισμένη φυσική καταστροφή. Αν οι άνθρωποι αυτοί δεν έβλεπαν την «Αιολία» θα μπορούσαν να αποδώσουν στη φύση το φαινόμενο, ή να το χρεώσουν στην αδιευκρίνιστη βούληση κάποιου Θεού. Πράγμα που, βεβαίως, δε συνέφερε καθόλου. Και η «Αιολία» συνέχιζε να ταξιδεύει, πότε στο Βορρά και πότε στο Νότο, από τόπους όπου ο ήλιος ψήνει το ψωμί έως τους τόπους που το νερό παγώνει και σχηματίζει νησιά που κι αυτά ταξιδεύουν, ακολουθώντας την πανάρχαια σοφία των θαλάσσιων ρευμάτων. Συνέχισε να ταξιδεύει με τη φορά του ήλιου, που μπορούσε όμως να του παρεμβάλει εμπόδια, ώστε να μη φωτίζει το ίδιο σε όλους, να ταξιδεύει με τη φορά των ανέμων που όμως μπορούσε να τους ελέγξει, να τους εκτρέψει, να τους χειραγωγήσει. Οπως μπορούσε να διαχειριστεί κατά την απόλυτη κρίση της Αρχής τη βροχή και τον αέρα και τη φυσική τάξη.

Η «Αιολία» ήταν ένα κατασκεύασμα που όλοι το φοβόνταν. Ηταν το υπερόπλο. Αυτό δεν είχε να φοβηθεί τίποτα. Δεν υπήρχε αντίπαλος με τεχνολογία ικανή να την πλήξει. Μπορούσε να εντοπίσει με αυτοματοποιημένο σύστημα ραντάρ και στη συνέχεια να εκτρέψει οποιουδήποτε τύπου βλήμα κατευθυνόταν προς αυτό, χάρις στη δυνατότητά της να δημιουργεί, να απελευθερώνει και να κατευθύνει ισχυρά ωθητικά μαγνητικά πεδία. Μα, ποιος το μπορούσε και ποιος το τολμούσε; Κι ακόμα, η αναλογία των διαστάσεων, η σχέση βάρους και όγκου, ο τρόπος τοποθέτησης των κατασκευαστικών υλικών, η διευθέτηση των μηχανημάτων εξοπλισμού ήταν τέτοιες που έδιναν στο πλωτό τη μεγίστη ευστάθεια. Οι κατασκευαστές του το θεωρούσαν αβύθιστο.

Αλλά και το είδος των δεινοσαύρων εξαφανίστηκε (όσο κι αν αυτό ήταν απίστευτο πριν εβδομήντα εκατομμύρια χρόνια) και οι θάλασσες είναι γεμάτες από αβύθιστα μεγαθήρια, «Βρετανικούς» και «Τιτανικούς». Επέστρεφαν από τον Νότιο Ατλαντικό. Εφευγαν από τα νησιά Φόκλαντ, όπου είχαν προκαλέσει έναν τυφώνα γκρεμίζοντας τα ευτελή καταλύματα και βουλιάζοντας ψαροκάικα και πλοιάρια, πνίγοντας μαζί τους κάποιες δεκάδες ψυχές. Κι αυτό γιατί μερικές εκατοντάδες ψαράδες είχαν και πάλι ανακηρύξει την απόσπαση από τη βρετανική επικυριαρχία και την ένωσή τους με την Αργεντινή. Νύχτα, ταξίδευαν βόρεια και ήταν περίπου στη μέση της διαδρομής Φόκλαντ - Νότιας Γεωργίας. Διασκέδαζαν την επιτυχή έκβαση της αποστολής. Κανείς δεν έμαθε ποτέ, γιατί ο υπεύθυνος του ραντάρ δεν είδε τις ενδείξεις και δεν άκουσε το ηχητικό σήμα του συναγερμού. Κανείς δεν έμαθε γιατί τόσοι άνθρωποι δεν αξιολόγησαν το μεγάλο τράνταγμα. Γιατί δε διέκοψαν την ψυχαγωγία τους, γιατί δεν ψάξανε ενδείξεις στα όργανα, γιατί δεν κάνανε αυτοψία στους χώρους. Κανείς δεν έμαθε πώς το τεράστιο παγόβουνο βρέθηκε σε άλλη από την προσδιορισμένη θέση και σε διαφορετικό από τον προσδιορισμένο χρόνο. Ο υπολογιστής δεν μπορούσε να κάνει λάθος. Η κίνηση των παγόβουνων προβλεπόταν με ακρίβεια. Πώς έγινε να βρεθεί μπροστά τους; Τι το επιτάχυνε; Εκείνο έπρεπε να ταξιδεύει βόρεια, ήρεμα και με ελάχιστη ταχύτητα, ακολουθώντας το επιφανειακό ωκεάνιο ρεύμα. Κανείς δε θα μπορούσε να πει αν είχε αποσπαστεί από την Τράπεζα πάγου του Λάρσεν ή αν είχε κοπεί από τα νησιά Νότιες Ορκνι. Και κανείς δεν μπορούσε να πει αν η επέμβαση της «Αιολίας» έπαιξε κάποιο ρόλο σ' αυτή την έξω από τους κανόνες μετακίνηση του τεράστιου παγόβουνου. Πάντως, η πρόσκρουση ήταν σφοδρή, καθώς το πλοίο ταξίδευε φουλ πάουερ.

Μη μου ζητάτε να σας τα εξηγήσω, μη μου ζητάτε τις απαντήσεις στα ερωτήματα. Εδώ οι μεγάλοι τραγικοί --κι όταν έφθαναν σε αδιέξοδο με τα πάθη των ανθρώπων έβγαζαν έναν από μηχανής Θεό να δώσει τη λύση, με μία αυθαίρετη αλλά και αδιαμφισβήτητη απόφαση. Γιατί εγώ, ένας απλός άνθρωπος, που πιστεύει πως το άδικο δεν μπορεί να θριαμβεύει πάντα, γιατί εγώ να έχω τις απαντήσεις για όλα; Τέλος πάντων, σε κάποιο χρόνο η «Αιολία» σκεπάστηκε από τα νερά του Ατλαντικού και τους χειμέριους πάγους. Ισως κάποιοι από τους πνιγμένους το καλοκαίρι να ξεβράζονταν στη Γη του Πυρός, στις ακτές της Αργεντινής, ίσως και στα Φόκλαντ, ανάμεσα σε λαμαρίνες από σαπιοκάραβα και μαδέρια από ψαροκάικα. Κι ώσπου να φτιαχτεί μι καινούρια «Αιολία», οι άνθρωποι προλάβαιναν να πάρουνε μια βαθιά ανάσα.