Copyright 2023 The Associated

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΝΑΤΟ, εκτός από την Ουκρανία (βλ. σχετικό θέμα) οι υπουργοί «αναφέρθηκαν στις προκλήσεις που παρουσιάζει η Κίνα για την ευρωατλαντική ασφάλεια», με τον Γενς Στόλτενμπεργκ να σημειώνει ότι «πρέπει να έχουμε καθαρά μάτια για τον αντίκτυπο των πολιτικών καταναγκασμού της Κίνας στην ασφάλειά μας», χαιρετίζοντας πάντως «το γεγονός ότι οι Σύμμαχοι διεξάγουν διάλογο με το Πεκίνο για θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος».

Ο γγ του ΝΑΤΟ υπογράμμισε επίσης ότι «οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε είναι παγκόσμιες» και τόνισε την ανάγκη «να συνεργαστούμε πιο στενά με τους εταίρους, συμπεριλαμβανομένου του Ινδο-Ειρηνικού, για να υπερασπιστούμε τις αξίες και τα συμφέροντά μας».

Εστιάζοντας ειδικά στη «Νότια Γειτονιά του ΝΑΤΟ», είπε ότι «διόρισε μια ανεξάρτητη ομάδα εμπειρογνωμόνων για να εξετάσει τις προκλήσεις που προέρχονται από την περιοχή» και ότι «θα υποβάλουν συστάσεις μέχρι την επόμενη άνοιξη», ενώ επεσήμανε πως οι ΥΠΕΞ «ενέκριναν τη πρώτη κβαντική στρατηγική της Συμμαχίας» («first-ever quantum strategy», αφορά κβαντικές τεχνολογίες) και πως «συμφώνησαν πρόσφατα να αναβαθμίσουν τον στόλο αεροσκαφών AWACS του ΝΑΤΟ, μία από τις μεγαλύτερες αγορές για τις δυνατότητες της Συμμαχίας». Δεν παρέλειψε δε να υποστηρίξει ότι αυτό «καταδεικνύει πως το ΝΑΤΟ προσθέτει αξία, συγκεντρώνοντας πόρους ώστε να προσφέρει σημαντικές νέες δυνατότητες για την ασφάλειά μας».

Σήμερα οι ΥΠΕΞ συνεχίζουν τη συνεδρίαση «για να εξετάσουν την κατάσταση στα Δυτικά Βαλκάνια, μαζί με τον ύπατο εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ενωσης».

Πριν αρχίσει η συνεδρίαση, ο Στόλτενμπεργκ δήλωσε ότι οι ΥΠΕΞ θα συζητήσουν ακόμα «τις απειλές και τις ευκαιρίες στη Νότια Γειτονιά μας», λίγα 24ωρα πριν τη συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας - Τουρκίας (στις 7/12 στην Αθήνα), που οι Ευρωατλαντικοί σύμμαχοι χαιρετίζουν, εκφράζοντας προσδοκίες για νέους συμβιβασμούς, ωφέλιμους για τη «συμμαχική συνοχή».

Η ανάγκη ισχυροποίησης του ΝΑΤΟ συζητήθηκε άλλωστε και σε συνάντηση που είχαν οι ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, Αντονι Μπλίνκεν, και της Τουρκίας, Χακάν Φιντάν. Σύμφωνα με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, συζήτησαν «τη σημασία της μακροχρόνιας συνεργασίας των δύο χωρών ως συμμάχων στο ΝΑΤΟ» αλλά και «της επικύρωσης της προσχώρησης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ», που ο Μπλίνκεν ζήτησε να γίνει το συντομότερο δυνατόν.

Συνάντηση με τον Μπλίνκεν είχε και ο Ελληνας ομόλογός του, Γ. Γεραπετρίτης, «επιβεβαιώνοντας το άριστο επίπεδο των σχέσεων Ελλάδας και ΗΠΑ». Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ τού απηύθυνε πρόσκληση να επισκεφτεί την Ουάσιγκτον στις αρχές του 2024, για την πραγματοποίηση του «Στρατηγικού Διαλόγου» ΗΠΑ - Ελλάδας. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ο Γ. Γεραπετρίτης «αναφέρθηκε στην πολιτική που ακολουθεί η χώρα μας στο Μεσανατολικό και εξέφρασε την ανησυχία του για τον κίνδυνο περιφερειακής διάχυσης της κρίσης, ανέδειξε δε την ετοιμότητα της Αθήνας να βοηθήσει με όποιον τρόπο είναι δυνατόν στην αποκλιμάκωση. Ο κ. Μπλίνκεν ευχαρίστησε τον κ. Γεραπετρίτη για τη συμβολή της Ελλάδας στην εκκένωση Αμερικανών πολιτών από τη Μέση Ανατολή και εξήρε τον κρίσιμο ρόλο της χώρας μας ως αξιόπιστου συνομιλητή των μερών. Οι υπουργοί συζήτησαν για την ανάγκη ταχύτατης ενεργειακής διαφοροποίησης και αυτονομίας, καθώς και για τον κομβικό ρόλο της Ελλάδας προς την κατεύθυνση αυτή».

Νωρίτερα, προσερχόμενος στη συνάντηση, ο Ελληνας ΥΠΕΞ δήλωσε πως «εν μέσω της κρίσης στη Μέση Ανατολή, αλλά και της κρίσης που συνεχίζεται επί μακρόν στην Ουκρανία, η Βορειοατλαντική Συμμαχία συνεχίζει την πορεία της με σθένος, με ενότητα, με αλληλεγγύη προς τα κράτη τα οποία δοκιμάζονται» και κατέληξε ότι «με το βλέμμα στην 75η επέτειο από την ίδρυση της Συμμαχίας», τα μέλη του ΝΑΤΟ επιχαίρουν για το ότι η λυκοσυμμαχία «έχει συμβάλει καθοριστικά στην παγκόσμια αρχιτεκτονική ασφάλειας, και θα συνεχίσει να το πράττει με σθένος».

Σε ανάρτησή του ο Γ. Γεραπετρίτης ανέφερε ότι είχε ταυτόχρονη «συνομιλία» με τον Στόλτενμπεργκ, τον Φιντάν και τον Σουηδό ομόλογό του, Τομπίας Μπίλστρομ, στο περιθώριο της Συνόδου.

Ολα αυτά ενώ οι κατοχικές δυνάμεις στην Κύπρο προκαλούσαν νέα ένταση. Νωρίς το απόγευμα της Δευτέρας Τούρκοι στρατιώτες εμφανίστηκαν σε περιοχή του Αγίου Δομετίου (στο μεγαλύτερο μέρος του ανήκει στα Κατεχόμενα) και τοποθέτησαν σε ακατοίκητο κτίριο μεταλλικό ιστό, μαζί με μια περιστρεφόμενη κάμερα, συνοδευόμενη από κεραία.

Ο εκπρόσωπος της κυπριακής κυβέρνησης, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, δήλωσε ότι πρόκειται για «σοβαρή συνεχιζόμενη παραβίαση της Νεκρής Ζώνης» και ότι τις προηγούμενες μέρες οι κατοχικές δυνάμεις είχαν προβεί και σε ηλεκτροδότηση του συγκεκριμένου κτιρίου. Ο εκπρόσωπος Τύπου της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, Αλίμ Σιντίκ, δήλωσε ότι «συνεργαζόμαστε με την τουρκοκυπριακή πλευρά για να αποτρέψουμε εντάσεις και να διασφαλίσουμε τη διατήρηση του status quo». Κυπριακά ΜΜΕ μετέδιδαν χτες πως στην περιοχή παρατηρείται «κινητοποίηση του κατοχικού στρατού» και πως «έχουν σπεύσει και δυνάμεις της (σ.σ. κυπριακής) Εθνικής Φρουράς».

Κάτοικοι της περιοχής εξέφρασαν ανησυχία για τις τουρκικές κινήσεις, λέγοντας ότι προχτές το απόγευμα συγκεντρώθηκαν μέσα στη Νεκρή Ζώνη δεκάδες Τούρκοι στρατιώτες, που παραταγμένοι φώναζαν συνθήματα. Αναφέρθηκε επίσης ότι οι προκλήσεις συνεχίζονται στην περιοχή εδώ και 2-3 μήνες.