«Η τραγωδία και η κωμωδία είναι μόνο έννοιες μορφής, δραματουργικοί τρόποι ενέργειας, πλασματικές μορφές της Αισθητικής που μπορούν να περιγράψουν τα ίδια... Μπορούμε να πετύχουμε να βγάλουμε το τραγικό από το κωμικό, να το παράγουμε σαν μια τρομακτική στιγμή, σαν ένα βάραθρο που ανοίγει». Αυτός το θεατρικός προβληματισμός του Φρίντριχ Ντίρενματ βρίσκει την τέλεια έκφρασή του στο έργο του «Play Strindberg», που παίζεται στο θέατρο «Μέλι». Στο έργο αυτό ο Ντίρενματ, βασιζόμενος σε ένα αστικό δράμα με τραγικό υπόβαθρο - το «Χορό του θανάτου» του Στρίντμπεργκ - επιχειρεί τη δημιουργία μιας ιλαροτραγωδίας, όπου το κωμικό στοιχείο που αναδεικνύεται, υπογραμμίζει την τραγικότητα του δράματος. Μέσα από το ιλαροτραγικό επιτυγχάνει να εκφράσει το υπαρξιακό αδιέξοδο ή όπως λέει ο ίδιος «το πρόσωπο ενός απρόσωπου κόσμου». Ο Ντίρενματ με τη δική του «συνομιλία» με τον Στρίντμπεργκ αξιοποιεί αυτές τις δύο όψεις του δράματος, που, αν και φαινομενικά είναι αντιφατικές, συγκλίνουν στη δημιουργία ενός θεατρικού έργου με ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Ο Αγγελος Αντωνόπουλος μιλά με αγάπη και πάθος για τη νέα ερμηνευτική του περιπέτεια, επισημαίνοντας τα εξής: «Το έργο αυτό είναι μια πρόταση πάνω στο "Χορό του θανάτου" του Στρίντμπεργκ. Μια μαγευτική παρέμβαση. Είναι τεράστιος συγγραφέας ο Ντίρενματ, όπως και ο Στρίντμπεργκ, βέβαια. Υπάρχουν κι άλλα έργα που αναφέρονται στο "Χορό του θανάτου", όπως η "Βιρτζίνια Γουλφ" και άλλα. Αυτό είναι το πιο άμεσα συνδεδεμένο. Είναι η εμπόλεμη σχέση, η εμπόλεμη κατάσταση δύο ανθρώπων που ζουν μαζί πολλά χρόνια. Είναι εμπόλεμοι άνθρωποι. Υπάρχει μια φράση που λέει: "Μα, καλά, εσύ έλεγες ότι θέλεις να τη σκοτώσεις". Και λέει ο άλλος: "Βέβαια. Σε κάθε νορμάλ σχέση δημιουργούνται δολοφονικές τάσεις". Από μια αστική κωμωδία για το γάμο, ο Ντίρενματ έφτιαξε μια κωμωδία για την αστική τραγωδία του γάμου. Είναι ένα έργο που ισορροπεί ανάμεσα στο κωμικό και το τραγικό. Και χρειάζεται μεγάλη δεξιότητα για να βρεις τη δοσολογία να εξισορροπήσεις αυτά τα δύο. Να κάνεις να αισθανθεί ο θεατής ότι βρίσκεται ανάμεσα στις δύο επιρροές του τραγικού και του κωμικού και να έχεις τη μέθεξη που σε κάνει να προσεγγίσεις από τη μια το δράμα και από την άλλη την καταλυτική κωμωδία».

- Οπως είναι και η ζωή μας εξάλλου. Ενα κράμα κωμωδίας και δράματος...

- Ο Καρυωτάκης στην «Πρέβεζα» λέει: «Αν πέθαινε κανείς από αηδία/ θα διασκεδάζαμε όλοι στην κηδεία».

- Ο Ντίρενματ λέει κάπου: «Ο κόσμος στέκεται μπροστά μου σαν αίνιγμα και σαν συμφορά». Αισθάνεστε την αλήθεια αυτής της διαπίστωσης του συγγραφέα;

- Αν θελήσεις να καθίσεις μπροστά στη ζωή με κάποια περίσκεψη, συνεχώς θα ανατρέπεται η διάθεσή σου, από το τραγικό στο αστείο. Αυτό αυτομάτως κάνει τη ζωή αίνιγμα. Μου δίνετε την αφορμή να πω ότι είμαι τρομοκρατημένος από τα παιδικά μου χρόνια. Από τον πόλεμο, από τότε που είδα φωτογραφίες βασανισμένων ανθρώπων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, από τότε που μεγαλώνοντας πια, είδα τις πρησμένες κοιλιές των παιδιών της Μπιάφρα και της Αιθιοπίας. Μετά πόλεμοι, κι άλλοι πόλεμοι, δίπλα μας, πιο πέρα, πιο πέρα. Κι αναρωτιέμαι, τελικά, ποιος είναι ο ορισμός της τρομοκρατίας; Μόνο όταν παίρνει κάποιος ένα αεροπλάνο και πέφτει πάνω σ' έναν ουρανοξύστη; Ο ορισμός της τρομοκρατίας είναι όταν σκοτώνονται Αμερικανοί πολίτες ή όταν σκοτώνονται γενικά άνθρωποι; Μακριά από μένα ότι μπορεί να πει κανείς μα χάρηκες; Οχι. Σε καμιά περίπτωση. Συγκλονίστηκα, ανατρίχιασα.

- Υπάρχει κάπου η ελπίδα; Πρέπει κανείς να νιώσει την απόλυτη συμφορά για να βρει κάπου την ελπίδα, να την αναζητήσει;

- Η έννοια της τρομοκρατίας δεν καταργεί την αντίσταση. Η αντίσταση επέρχεται αναπόφευκτα. Ο άνθρωπος ενδυναμώνεται, επιστρατεύει τις δυνάμεις του και αντιμετωπίζει τα φαινόμενα που συμβαίνουν γύρω του. Αυτό πάλι με την αναλογία της μαχητικότητάς του ο καθένας το μεταδίδει στον διπλανό του και κυρίως στους νέους ανθρώπους. Οταν προβληματίζεται ένας άνθρωπος, σίγουρα θα εξοργιστεί.

- Και είναι αυτή η οργή και η ανάγκη αντίστασης που οδήγησε πολλούς καλλιτέχνες να δημιουργήσουν την Παγκαλλιτεχνική Επιτροπή για τον Πολιτισμό και ενάντια στον Πόλεμο, μέλος της οποίας είστε κι εσείς;

- Ο καλλιτέχνης πρέπει να αισθάνεται την ευθύνη που υπαγορεύεται από τους καιρούς του. Πρέπει να αισθάνεται υπεύθυνος για τα προβλήματα της εποχής του, να είναι παρών και η ζωή του να είναι ανάλογη με τα προβλήματα που υπάρχουν γύρω του. Κι επειδή η ζωή του καλλιτέχνη βρίσκεται - θέλοντας ή μη - σε βιτρίνα, πρέπει να είναι υποδειγματικός και να απαντά στα προβλήματα με τη στάση ζωής του.

- Λένε ότι φέτος είναι η καλύτερη ερμηνεία σας. Νιώθετε το ίδιο κι εσείς;

- Πράγματι, έτσι μου λένε και το συνειδητοποιώ κι εγώ όταν μου το λένε. Αισθάνομαι ότι μέσα από μια διαδικασία, των προβών, των αναλύσεων, των συζητήσεων, έφτασα σε ένα αποτέλεσμα. Μετά, από την επικοινωνία που αισθάνομαι να συμβαίνει κάθε βράδυ μεταξύ πλατείας και σκηνής, είναι μια εκπληκτική γεύση για ένα θεατρίνο. Καταλαβαίνω, όμως, ότι το μέγεθος του συγγραφέα που έχει φτιάξει αυτό το ειδικό βάρος του έργου, είναι αυτό που έχει συντελέσει σ' αυτό που λένε ότι έχω πετύχει με την ερμηνεία μου. Σ' αυτό βέβαια, και οφείλω να το πω, έχει παίξει μεγάλο ρόλο και η σκηνοθεσία της Αθανασίας Καραγιαννοπούλου, που μας απελευθέρωσε από πολλούς προβληματισμούς.

- Μιλάτε με γενναιοδωρία για μια νέα σκηνοθέτρια, κάτι σπάνιο στο χώρο σας, όταν μάλιστα υπάρχουν ηθοποιοί, της δικής σας ή και πολύ μικρότερης εμπειρίας, που νομίζουν ότι μπορούν να σκηνοθετούν μόνοι τους τον εαυτό τους.

- Εχω διακρίνει, είναι αλήθεια, ότι τη σημαντικότητα του σκηνοθέτη την καταργούν από μια υπερβάλλουσα αυτοπεποίθηση. Θέλω να πω ότι οι νέοι άνθρωποι, όταν με τη δουλιά τους μας κάνουν να αισιοδοξούμε, δικαιούνται τον έπαινό μας. Φέτος, είναι μια ωραία σύμπτωση το ότι όλοι είμαστε παιδιά του Θεάτρου Τέχνης. Εγώ, η Εύα Κοταμανίδου, ο Περικλής Μουστάκης, η Αθανασία Καραγιαννοπούλου. Λειτουργεί ένας κοινός κώδικας επικοινωνίας και είναι σημαντικό. Δεν είναι, λοιπόν, θέμα γενναιοδωρίας, είναι θέμα εντιμότητας να ξέρεις ότι αυτό το δικαιούται ο νέος άνθρωπος, είτε είναι έπαινος, είτε είναι ευκαιρία. Να του δώσεις τη δυνατότητα να εκφράσει τη φαντασία του, την έμπνευσή του.

Θυμίζουμε, λοιπόν, τους συντελεστές της παράστασης. Η μετάφραση - σκηνοθεσία είναι της Αθανασίας Καραγιαννοπούλου, τα σκηνικά - κοστούμια της Αγνής Ντούτση, η μουσική επιμέλεια του Φίλιππου Τσαλαχούρη και οι φωτισμοί Σπύρου Κάρδαρη. Παίζουν: Αγγελος Αντωνόπουλος, Εύα Κοταμανίδου και Περικλής Μουστάκης.

Και στο τέλος θα μπορούσαμε να «αντιγράψουμε» τα λόγια του Μάρτιν Εσλιν για την παράσταση του 1973 στο Hamstead Theater Club: «Είναι ένα έργο που αξίζει να το δει το ευρύτερο κοινό. Δε βλέπουμε αρκετό Ντίρενματ σ' αυτή τη χώρα. Είναι κρίμα. Είναι πολύ αξιόλογος δραματουργός. Κι εδώ μας δίνει τον καλύτερο εαυτό του. Το "Play Strindberg" είναι απ' την καλύτερη σοδειά του».

Η παράσταση παίζεται κάθε Παρασκευή και Σάββατο στις 9.15 το βράδυ και Κυριακή στις 7.15 το απόγευμα.