Τους εντεινόμενους ανταγωνισμούς ΗΠΑ - Κίνας στην ευρύτερη Μέση Ανατολή καταγράφουν νέες δηλώσεις και επαφές από τους ΥΠΕΞ αμφοτέρων των χωρών τις τελευταίες μέρες.

Χτες, ο Κινέζος ΥΠΕΞ, Ουάνγκ Γι, μετά από τηλεφωνική επικοινωνία την Κυριακή με τον Ιρανό ομόλογό του, Χοσεΐν Αμίρ Αμπντολαχιάν, δήλωσε ότι η περιοχή της Μέσης Ανατολής ζει ένα «κύμα συμφιλίωσης» ιδιαίτερα μετά τη συμφωνία «εξομάλυνσης» σχέσεων Σαουδικής Αραβίας - Ιράν που επιτεύχθηκε τον περασμένο Μάρτη με κινεζική μεσολάβηση. Ο Ουάνγκ τόνισε στον Ιρανό ομόλογό του ότι το Πεκίνο εκτιμά ιδιαίτερα τα πρόσφατα βήματα του Ιράν για βελτίωση των σχέσεων με τη Σαουδική Αραβία, συμπεριλαμβανομένης της πρόσφατης επίσκεψης του Αμπντολαχιάν στην Τζέντα.

Ο Ουάνγκ διαβεβαίωσε ότι η Κίνα «θα συνεχίσει να υποστηρίζει τις χώρες στη Μέση Ανατολή που είναι στο μονοπάτι ανάπτυξης υπό όρους που ταιριάζουν στις δικές τους συνθήκες και ανάγκες», μέσω της «ενίσχυσης της επικοινωνίας και του διαλόγου».

Ο Ιρανός ΥΠΕΞ, από την πλευρά του, εξέφρασε «ειλικρινή ευγνωμοσύνη προς την Κίνα για τον εποικοδομητικό ρόλο που έπαιξε στην προώθηση της εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ Ιράν και Σαουδικής Αραβίας». Ενημέρωσε επίσης τον Κινέζο ΥΠΕΞ για την «πρόοδο στις συνομιλίες με τις ΗΠΑ» πάνω στο ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα και τη διεθνή συμφωνία του 2015, από την οποία οι ΗΠΑ αποχώρησαν μονομερώς επί προεδρίας Τραμπ.

Οι έμμεσες συνομιλίες ΗΠΑ - Ιράν, με τη μεσολάβηση της ΕΕ, πραγματοποιούνται κατά διαστήματα εδώ και μία διετία, δίχως οριστικό αποτέλεσμα. Πριν από λίγες βδομάδες Αμερικανοί και Ιρανοί αξιωματούχοι ανακοίνωσαν συμφωνία για τη μετακίνηση 5 Αμερικανών ιρανικής καταγωγής από τις ιρανικές φυλακές σε κατ' οίκον περιορισμό, με αντάλλαγμα το «ξεπάγωμα» ιρανικών κεφαλαίων 6 δισ. δολαρίων, που ήταν «παγωμένα» σε τράπεζες της Νότιας Κορέας.

Την Παρασκευή είχε επικοινωνήσει τηλεφωνικά με τον Σαουδάραβα ομόλογό του, πρίγκιπα Φαϊσάλ μπιν Φαρχάν, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Αντ. Μπλίνκεν.

Σε ρεπορτάζ του σαουδαραβικού πρακτορείου ειδήσεων αναφέρεται ότι οι δύο αξιωματούχοι μίλησαν για «τη σημασία ανάσχεσης της κλιμάκωσης των συγκρούσεων στο Σουδάν» και την «εντατικοποίηση του συντονισμού μεταξύ Ουάσιγκτον - Ριάντ για την προώθηση της ασφάλειας και σταθερότητας στη Μέση Ανατολή».

Αντίστοιχα, σε ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ τονίζονται οι έπαινοι των ΗΠΑ στη Σαουδική Αραβία για τον ρόλο της στην πραγματοποίηση των πρόσφατων «ειρηνευτικών» συνομιλιών στην Τζέντα για τον πόλεμο στην Ουκρανία μεταξύ αξιωματούχων 40 χωρών (στις οποίες δεν συμπεριλαμβανόταν η Ρωσία).

Οι δύο υπουργοί αναφέρθηκαν επίσης στον πόλεμο της Υεμένης και στη «δέσμευσή» τους για «διπλασιασμό των προσπαθειών επίτευξης μιας βιώσιμης ειρήνης, μέσω ειρηνευτικής διαδικασίας υπό την αιγίδα του ΟΗΕ».

Το Σαββατοκύριακο ο Ισραηλινός υπουργός Στρατηγικών Υποθέσεων, Ρ. Ντέρμερ, μιλώντας στο αμερικανικό δίκτυο PBS, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στο ενδεχόμενο οι Σαουδάραβες να ζητήσουν τη βοήθεια της Κίνας ή της Γαλλίας «εάν οι ΗΠΑ δεν αποδεχθούν το αίτημα της Σαουδικής Αραβίας να αποκτήσει αμερικανική τεχνογνωσία» για την ανάπτυξη πυρηνικού προγράμματος για την παραγωγή Ενέργειας.

Ισραηλινά ΜΜΕ σχολίασαν τη δήλωση Ντέρμερ ως έμμεση στήριξη του Ισραήλ στην απαίτηση της Σαουδικής Αραβίας, μπροστά στον μεγαλύτερο στόχο που είναι η επίτευξη μιας ακόμη «συμφωνίας του Αβραάμ» για εξομάλυνση των σχέσεων Τελ Αβίβ - Ριάντ, με παραπέρα υπονόμευση του Παλαιστινιακού μέσω «αόριστων υποσχέσεων» για βελτίωση της κατάστασης στα κατεχόμενα εδάφη ή «λύση».

Επισήμως, η Σαουδική Αραβία συζητά την «εξομάλυνση» σχέσεων με το Ισραήλ με παράλληλη επίτευξη «βιώσιμης λύσης» στο Παλαιστινιακό. Προ ημερών ανέθεσε στον πρέσβη της στην Ιορδανία και καθήκοντα γενικού προξένου των Παλαιστινίων στην Ιερουσαλήμ.

Να σημειωθεί ότι οι δηλώσεις του Ντέρμερ στο αμερικανικό δίκτυο έγιναν με αφορμή τις συναντήσεις που είχε στην Ουάσιγκτον με Αμερικανούς αξιωματούχους την περασμένη Πέμπτη, μεταξύ των οποίων ήταν και ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Αντ. Μπλίνκεν.

Στο μεταξύ, η αμερικανική ΜΚΟ «Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων» κατήγγειλε χτες πως Σαουδάραβες συνοριοφύλακες ευθύνονται για τις μαζικές δολοφονίες πολλών εκατοντάδων μεταναστών που προσπάθησαν να περάσουν τα σύνορα της Σαουδικής Αραβίας με την Υεμένη. Τα περισσότερα από τα θύματα υποστηρίζεται πως είναι Αιθίοπες μετανάστες που προσπάθησαν να μπουν στη Σαουδική Αραβία μέσω Υεμένης για να βρουν δουλειά.