Από τον - ειδικευμένο στις πανεπιστημιακές και, γενικότερα, επιστημονικές εκδόσεις για την ελληνική, ρωμαϊκή, βυζαντινή αρχαιότητα - εκδοτικό οίκο του Δημήτρη Ν. Παπαδήμα, επανεκδόθηκαν πιστά ανάτυπα επτά αφιερωματικών τευχών ενός παλιού, σημαντικότατου, άγνωστου στις νεότερες γενιές, περιοδικού. Ενός περιοδικού ποικίλης πνευματικής ύλης (ιστορικής, αρχαιολογικής, πολιτιστικής, λαογραφικής), με την επωνυμία «Ηώς», το οποίο πρωτοκυκλοφόρησε το 1938. Πριν αναφερθούμε στα ανάτυπα των αφιερωματικών τευχών, θα σταθούμε στην ιστορία του περιοδικού.

Βασικός συντάκτης - και εκδότης - του περιοδικού δεν ήταν, όπως υπονοεί η επωνυμία του, κάποια σύγχρονη «ροδοδάκτυλη», όπως περιγράφει ο αρχαίος μύθος την Ηώ. Ηταν ένας πρώην στρατιωτικός, αλλά καλλιεργημένος άνθρωπος, ο Κώστας Αθαν. Παπαγεωργίου, οποίος μετά τη μικρασιατική καταστροφή εγκατέλειψε το Στρατό για να ασχοληθεί με τη δημοσιογραφία και τη συγγραφή βιβλίων. Η κυκλοφορία της «Ηούς» ορίζεται σε τρεις περιόδους, με δύο περιόδους διακοπής σε χρόνια γεμάτα «θύελλες». Η πρώτη περίοδος αρχίζει το 1938 και τελειώνει με την κήρυξη του Πολέμου, το 1940. Ενα χρόνο μετά την κυκλοφορία του, το 1939, το περιοδικό, με την ποιότητά του, αποσπά το Α` Βραβείο της Εκθεσης Βιβλίου. Η δεύτερη περίοδος κυκλοφορίας του είναι στα χρόνια 1947-1949. Η τρίτη, σημαντικότερη, περίοδος αρχίζει το 1961, με το τεύχος 42. Το 1969, με το τεύχος 110, λήγει οριστικά η πορεία του περιοδικού, το οποίο, με τα σπουδαία αφιερωματικά τεύχη του, απέσπασε το «Χρυσό Μετάλλιο της ιερής πόλης του Μεσολογγίου» (1962) και Επαινο της Ακαδημίας Αθηνών (1965).

Οι εκδόσεις «Παπαδήμα», από τα συνολικά 110 τεύχη της «Ηούς», ανατύπωσαν επτά - ιδιαιτέρως σημαντικά από μορφωτικής, ιστορικής και λογοτεχνικής και εικονογραφικής άποψης - αφιερωματικά τεύχη, τα κείμενα των οποίων ανήκαν σε εξέχοντες ανθρώπους της Επιστήμης, των Γραμμάτων και Τεχνών.

Πρώτο, κυκλοφόρησε το χαρτόδετο τεύχος «Εύα Πάλμερ - Σικελιανού, Αγγελος Σικελιανός - Δελφικές Γιορτές» (486 σελ.), εικονογραφημένο με 215 εικόνες, 25 σχέδια και μια χαλκογραφία. Το αφιέρωμα περιλαμβάνει κείμενα πολλών σπουδαίων ανθρώπων του πνεύματος, σχετικά με το ζεύγος Σικελιανού και τη μεγαλοφυή σύλληψή τους να αναβιώσουν τις αρχαίες Δελφικές Γιορτές, καθιστώντας τους Δελφούς «ομφαλό» της οικουμενικής ειρήνης και φιλίας, καθώς και για τα επιτεύγματα της σύλληψής τους. Εκτός από κείμενα της Εύας και του Αγγελου Σικελιανού, για το μεγάλο αυτό καλλιτεχνικό εγχείρημα, έγραψαν πολλοί γνωστοί πνευματικοί άνθρωποι, μεταξύ των οποίων οι Κώστας Ουράνης, Σίμων Καρράς, Γ. Π. Σαββίδης, Ε. Παπανούτσος, Αγγελική Χατζημιχάλη, Οκτάβιος Μερλιέ, Θάνος Βελούδιος, Κούλα Πράτσικα, κ.ά. Στο τεύχος περιλαμβάνεται, επίσης, και η εκτενής μελέτη του πρωτοπόρου ιστορικού του νεοελληνικού θεάτρου Γιάννη Σιδέρη «Νεοελληνικές ερμηνείες του αρχαίου δράματος ως τις Δελφικές Εορτές (1817-1927)».

Δεύτερο κυκλοφόρησε το ανάτυπο του χαρτόδετου αφιερωματικού τεύχους «Μακεδονία» (200 σελ.), το οποίο κυκλοφόρησε το 1962 και περιλάμβανε 206 εικόνες, 2 χάρτες, 8 σχέδια (των Φ. Κόντογλου, Δημ. Γαλάνη, Ν. Μουτσόπουλου) και 5 χαλκογραφίες του 19ου αιώνα. Πλήθος και σ' αυτό το τεύχος οι συνεργάτες, που γράφουν για τη 2.500 χρόνων ιστορία της Μακεδονίας, τη γεωγραφία της, την αρχαιολογική κληρονομιά της, τις λαογραφικές παραδόσεις της, την ποικίλη φύση, τις πόλεις και τα χωριά της.

Ακολούθησε το αφιέρωμα στη «Λακωνία» (300 σελ.), που εικονογραφείται με 310 εικόνες, 6 χάρτες, 15 γκραβούρες, και 15 σχέδια. Μεταξύ των συγγραφέων, που έγραψαν στο τεύχος αυτό για την ιστορία, την τέχνη, τη λαογραφία, τους πύργους, τα μοναστήρια, τους θρύλους, τα τραγούδια, τα μοναδικά τοπία και την ιδιαίτερη φύση της Λακωνίας, ήταν και οι Ηλίας Βενέζης, Ανδρέας Καραντώνης, Γ. Φτέρης, Στ. Μάνεσης, Β. Μοσκόβης.

Το αφιέρωμα στην «Κεφαλονιά» (186 σελ.), πλούσια εικονογραφημένο επίσης, περιλαμβάνει κατά κύριο λόγο κείμενα Κεφαλληνίων ιστορικών και λογοτεχνών, για όλες τις πτυχές της ιστορίας, της πολιτιστικής κληρονομιάς, του φυσικού περιβάλλοντός της με τα «επτά θαύματά» του, για τη λογοτεχνική, εικαστική, μουσική, θεατρική δημιουργία, τα δημοτικά τραγούδια και τους χορούς, τις μαντολινάτες. Για την εκπαίδευση, τους ναυτικούς, τις εφημερίδες, αλλά και για την οικονομική, κοινωνική, θρησκευτική κατάσταση, ακόμα και για τους γιατρούς, δικηγόρους του 19ου αιώνα, και, φυσικά, για τους καταστροφικούς σεισμούς στο νησί. Τα κείμενα του τεύχους υπέγραφαν, μεταξύ άλλων, οι Σπύρος Μαρινάτος, Σπύρος Φωκάς - Κοσμετάτος, Κωνσταντίνος Αλιβιζάτος, Μικέλης Αβλιχος, Ανδρέας Λασκαράτος, Γ. Φτέρης, Αντίοχος Ευαγγελάτος, Σπύρος Σκιαδαρέσης, Ντίνος Κονόμος. Το κείμενο του τελευταίου αφορούσε στη ζωή και δράση ενάντια στην Αγγλοκρατία, το 19ο αιώνα, ενός άγνωστου, φτωχού, αλλά μορφωμένου και ριζοσπάστη Κεφαλλονίτη, του Γεράσιμου Θεοδ. Κλαδά.

Το τεύχος με τίτλο «Ζάκυνθος- Ζακυνθινές εκκλησίες», που κυκλοφόρησε το 1961, περιλαμβάνει ολόκληρη τη σχετική μελέτη του Ζακύνθιου ερευνητή Ντίνου Κονόμου, την οποία συνοδεύουν 100 σπάνιες φωτογραφίες, περιγραφές, σημειώσεις και βιβλιογραφία για κάθε εκκλησία. Το τεύχος προλόγιζε ο εκδότης της «Ηούς» Κ. Αθ. Παπαγεωργίου, γράφοντας για την, προ του 1953, «φιλτάτη πατρίδα» των Κάλβου και Σολωμού. Το αφιέρωμα κλείνει με το διήγημα του Γρηγορίου Ξενόπουλου «Καμπάνες» για τους ήχους των καμπαναριών στη σεισμοπαθή Ζάκυνθο.

Εξαιρετικό είναι το πανόδετο αφιέρωμα στην «Κρήτη» (556 σελ.), πλουμισμένο με 316 εικόνες, 15 παλιούς χάρτες και 15 γκραβούρες. Σπάνιες φωτογραφίες, αγιογραφίες, τοιχογραφίες, πίνακες του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, εικονογραφημένα χειρόγραφα του «Ερωτόκριτου», χειρόγραφα και επιστολές του Καζαντζάκη και του Ελευθέριου Βενιζέλου, πλαισιώνουν τα κείμενα για την ιστορία της μεγαλονήσου από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι τον 20ό αιώνα, για το μακραίωνο θαυμαστό πολιτισμό της, για τα γράμματα, τις τέχνες, τις λαϊκές της παραδόσεις. Για την καρποφόρα γη, τα βουνά και τα σπήλαιά της, τους απελευθερωτικούς αγώνες της, τα επιφανή τέκνα της. Συγγραφείς των κειμένων, οι Κ. Παλαμάς, Ν. Καζαντζάκης, Π. Πρεβελάκης, Πην. Δέλτα, Ελλη Αλεξίου, Γ. Κονδυλάκης, Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, Π. Λεκατσάς, Σπ. Μαρινάτος κ.ά.

Θα αναφερθούμε, τέλος, στο πανόδετο αφιέρωμα στη «Θεσσαλία», που κυκλοφόρησε το 1966. Στις 320 σελίδες του, περιέχει 201 εικόνες, 100 χαλκογραφίες και γκραβούρες και 6 χάρτες. Οπως και στα άλλα αφιερωματικά τεύχη του περιοδικού, έτσι και σ' αυτό, ο αναγνώστης βρίσκει πλούσια και πολύπλευρη κειμενική ύλη για την ιστορία, τον αρχαίο πολιτισμό, τη λαογραφία, τα γράμματα, τις τέχνες, τη φύση και τη ζωή στη Θεσσαλία. Η ιδιαίτερη αξία του αφιερώματος βρίσκεται στο γεγονός ότι σημαντικό μέρος της ύλης και της εικονογράφησής του αφορά στο μέγιστο τέκνο της Θεσσαλίας, στον πρωτεργάτη της Ελληνικής Επανάστασης, μάρτυρα ήρωα Ρήγα Φεραίο, στο συγγραφικό έργο του και στα εικαστικά έργα (ζωγραφικά, χαρακτικά, γλυπτά) που τον απαθανατίζουν.

Στο τεύχος, ο αναγνώστης θα βρει ποιήματα και πεζά των Γ. Δροσίνη, Ι. Γρυπάρη, Σ. Σκίπη, Αγγ. Σικελιανού, Μ. Καραγάτση, Αν. Καρκαβίτσα, Γιάννη Σακελίωνα, Λέανδρου Βρανούση και άλλων πνευματικών ανθρώπων. Επίσης, θα βρει κείμενα του φωτισμένου κληρικού, διαφωτιστή και δασκάλου του υπόδουλου λαού, Ανθιμου Γαζή για το «Λεξικόν της Ελληνικής Γλώσσης». Τη μελέτη του Νικ. Μητσόπουλου «Τα Θεσσαλικά Αμπελάκια», εικονογραφημένη με εικόνες για τα περίφημα αρχοντικά των Σβαρτς, Ευθυμιάδη, Κρασούλη, Σαμαρά, Κισιρλή. Μεταξύ άλλων, και κείμενα και περιγραφές του Αθηναίου δημοσιογράφου Σπ. Κ. Παγανέλη, στο «Νεολόγο» της Κωνσταντινούπολης, από την επίσκεψή του στα Μετέωρα (1881), ακόμα και την επίσκεψη στη Λάρισα και το κυνήγι στον τουρκοκρατούμενο θεσσαλικό κάμπο του Γάλλου πρεσβευτή στην Κωνσταντινούπολη, Ροβέρτου Βαντελέ, το 1670.