Σε ένα ακόμη κρίσιμο πεδίο των ανταγωνισμών ανάμεσα στο ευρωατλαντικό μπλοκ, στη Ρωσία και την Κίνα αναδεικνύεται όλο και περισσότερο η Κεντρική Ασία, με τον Ρώσο ΥΠΕΞ, Σ. Λαβρόφ, να κατηγορεί τη Δύση ότι επιδιώκει σταθερά να βάλει τους στενότερους συμμάχους της Ρωσίας - τις πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες - σε μια «πολύ άβολη θέση» για τους δεσμούς τους με τη Μόσχα.

Παράλληλα, το Πεκίνο, που εδώ και χρόνια προωθεί συμφωνίες και μπίζνες στην περιοχή της Κεντρικής Ασίας, στο πλαίσιο και των λεγόμενων «Νέων δρόμων του μεταξιού», επιχειρεί να ενισχύσει ακόμα πιο αποφασιστικά τη θέση του, εκμεταλλευόμενο δυσκολίες που δημιουργεί στη Μόσχα ο πόλεμος στην Ουκρανία.

Οι «σύμμαχοι της Μόσχας» στην Κεντρική Ασία «βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε διασταυρούμενα πυρά», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Σ. Λαβρόφ, με τη Ρωσία, την Ευρασιατική Οικονομική Ενωση και την Κοινοπολιτεία Ανεξάρτητων Κρατών (ΚΑΚ) να αντιπροσωπεύουν «τη μερίδα του λέοντος» των οικονομικών τους δεσμών, ενώ παράλληλα ο ρόλος της Δύσης στην οικονομία της Κεντρικής Ασίας και του Νότιου Καυκάσου αυξάνεται.

«Προσπαθούν να μην κάνουν τίποτα που θα προκαλούσε οικονομική ζημιά», είπε ο Ρώσος ΥΠΕΞ, ενώ «η Δύση απαιτεί μεθοδικά και κυνικά να απέχουν από ενέργειες αντίθετες προς τα συμφέροντά της».

Πριν από λίγες μέρες ο Λαβρόφ δεν είχε αποκλείσει ορισμένοι «σύμμαχοι» της Μόσχας στην ΚΑΚ να αναγκαστούν να συμμετάσχουν στις ευρωατλαντικές κυρώσεις.

Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τον Ρώσο ΥΠΕΞ, επεκτείνεται το δίκτυο των ΜΚΟ που χρηματοδοτούνται κυρίως από ΗΠΑ, Βρετανία, ΕΕ και προσπαθούν να παρέμβουν στις πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες. Χαρακτηριστική είναι πρόσφατη δημοσκόπηση, που πραγματοποιήθηκε από τις ΜΚΟ MediaNet και PaperLab στο Καζακστάν, με συμμετοχή 1.100 ανθρώπων και ...διαπιστώθηκε πως το 15% των κατοίκων πιστεύουν ότι η Ρωσία μπορεί να εισβάλει και στο Καζακστάν...

Σε ένα τέτοιο φόντο ο Οργανισμός Συνθήκης Συλλογικής Ασφάλειας (CSTO) εργάζεται για να εξοπλιστεί η στρατιωτική του δύναμη Ταχείας Ανάπτυξης με σύγχρονο και εξειδικευμένο εξοπλισμό.

Στους παράγοντες που θα μπορούσαν να επιδεινώσουν την «ασφάλεια» στην Κεντρική Ασία αναφέρθηκε στην πρόσφατη Διάσκεψη της Διεθνούς Λέσχης Συζητήσεων «Valdai» στο Τομσκ, ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Διεθνών Σπουδών της Σαγκάης Yang Cheng.

Οπως είπε, ο ένας παράγοντας είναι «ο ανταγωνισμός μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων, Ρωσίας και Κίνας, από τη μια πλευρά, ΗΠΑ, Δύσης, από την άλλη, που έχει γίνει πιο σκληρός από ποτέ». Δεύτερος παράγοντας είναι οι τεταμένες σχέσεις μεταξύ των ίδιων των χωρών της Κεντρικής Ασίας και οι στρατιωτικές συγκρούσεις (Τατζικιστάν - Κιργιστάν, Αρμενία - Αζερμπαϊτζάν). Τέλος, οι «αντιδημοφιλείς μεταρρυθμίσεις», κατά των λαών, «μπορεί να χρησιμεύσουν για να πυροδοτήσουν εσωτερικές εντάσεις στις χώρες της περιοχής».

Την ίδια στιγμή, χτες ξεκίνησε στην κινεζική επαρχία Σιάν - κρίσιμο κόμβο για τους κινεζικούς «Δρόμους του Μεταξιού» από την αρχαιότητα - η 1η Σύνοδος Κορυφής Κίνας - Κεντρικής Ασίας, όπου συμμετέχουν Καζακστάν, Κιργιστάν, Τατζικιστάν, Τουρκμενιστάν και Ουζμπεκιστάν.

Μεταξύ άλλων αναμένεται να συζητηθούν μια σειρά από μπίζνες που εστιάζουν στην αναβάθμιση των υποδομών. Για παράδειγμα, ψηλά στην ατζέντα αναμένεται να βρεθεί η ολοκλήρωση της σιδηροδρομικής γραμμής Κίνας - Κιργιστάν - Ουζμπεκιστάν, με εκτιμώμενη συνολική αξία 6 δισ. δολάρια. Αλλά και η επέκταση του πετρελαιαγωγού ανάμεσα στην Κεντρική Ασία και την Κίνα.

Ο Κινέζος Πρόεδρος, Σι Τζινπίνγκ, ξεκίνησε χτες διμερείς επαφές, όπως αυτή που έκανε με τον Καζάκο ομόλογό του. Ο Κάσιμ - Γιομάρτ Τοκάγεφ χαιρέτισε «τα σημαντικά αποτελέσματα» της συνεργασίας που δυνάμωσε τα τελευταία χρόνια, στο πλαίσιο των «Νέων Δρόμων του Μεταξιού», κυρίως σε μεταφορές και εφοδιασμό. Μίλησε δε για «κοινό στόχο, να ενισχύσουμε τις διμερείς σχέσεις», αλλά και κοινή επιθυμία για «να ενισχύσουμε την περιφερειακή και διεθνή ασφάλεια και συνεργασία».