Μόλις 245 επιθεωρητές Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία (από την τελευταία δημοσιοποιημένη Εκθεση Πεπραγμένων 2017, του τότε Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας) για να ελέγχουν πάνω από 300.000 επιχειρήσεις σε όλη τη χώρα! Αυτή είναι η εικόνα της τραγικής υποστελέχωσης της Επιθεώρησης Εργασίας, την οποία έχουν συνδιαμορφώσει όλες οι μέχρι σήμερα κυβερνήσεις, ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ. Μια κατάσταση που επιδεινώνεται περαιτέρω με την ανάθεση αλλότριων καθηκόντων στους επιθεωρητές Εργασίας, συνήθως γραμματειακής υποστήριξης, φθάνοντας όμως ακόμα και στη φύλαξη κτιρίου σε βάρδιες (!) όπως καταγγέλλει το ΠΑΜΕ στην ανακοίνωσή του.

Την κατάσταση αυτή αξιοποιεί σήμερα η κυβέρνηση της ΝΔ που αντί να ενισχύσει με το αναγκαίο προσωπικό την Επιθεώρηση Εργασίας και να βελτιώσει τις υλικοτεχνικές υποδομές, δίνει κατευθύνσεις που «νομιμοποιούν» τον μη επαρκή έλεγχο σε «ήσσονος σοβαρότητας», όπως τα αποκαλεί, «εργατικά ατυχήματα».

Στο φύλλο του Σαββατοκύριακου ο «Ριζοσπάστης» αποκάλυψε το σήμα που έδωσε η Εισαγγελία Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης προς την Αστυνομία και το Λιμενικό να μη δίνουν παραγγελία για «έρευνα αιτιών και συνθηκών» εργατικών «ατυχημάτων», αν αυτά εντάσσονται στην κατηγορία «ήσσονος σημασίας»!

Συνεχίζοντας λοιπόν το σχετικό ρεπορτάζ προκύπτουν και νέα στοιχεία:

Πρώτον, η κατεύθυνση αυτή δίνεται κεντρικά από τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, ο οποίος για να τη στηρίξει αξιοποιεί επιχειρήματα της εργοδοσίας, σε μια ακόμα έκφραση της στάσης της αστικής Δικαιοσύνης απέναντι στην εργατική τάξη.

Δεύτερον, την ενέργεια του εισαγγελέα προκάλεσε αρχικά ο ίδιος ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Επιθεώρησης Εργασίας, ο οποίος έχει χαρακτηρίσει τους εργαζόμενους «περιουσιακά στοιχεία των επιχειρήσεων»! Και προφανώς ως τέτοια δεν χρήζουν της ανάλογης προστασίας της Υγείας και της Ασφάλειας στον χώρο δουλειάς.

Συγκεκριμένα: Ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, απευθυνόμενος προς τους Εισαγγελείς Πρωτοδικών της χώρας, επικαλείται έγγραφο του διοικητή της Επιθεώρησης Εργασίας και τους ζητά «να συστήσετε στους υπό τις οδηγίες και παραγγελίες σας δρώντες προανακριτικούς υπαλλήλους ότι δεν προβλέπεται κατά τον νόμο η σύνταξη έκθεσης έρευνας επί των ήσσονος σοβαρότητας εργατικών ατυχημάτων»! Και το επιχείρημα που χρησιμοποιεί είναι ότι εάν η Επιθεώρηση Εργασίας συντάσσει έκθεση «για την πληθώρα των εργατικών ατυχημάτων» τότε θα ακυρωθεί η αποστολή της, που είναι η ...διενέργεια προληπτικών ελέγχων. Του εισαγγελέα δεν του πέρασε βέβαια από το μυαλό ότι για να μην ακυρωθεί η αποστολή της Επιθεώρησης Εργασίας θα μπορούσε να ενισχυθεί με προσωπικό... Η Εισαγγελία επικαλείται για τον χαρακτηρισμό εργατικών ατυχημάτων ως «ήσσονος σημασίας» όλο το σχετικό νομικό πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια και έμεινε απείραχτο από όλες τις κυβερνήσεις (ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ).

Της σύστασης του εισαγγελέα προηγήθηκε το έγγραφο του διοικητή της Επιθεώρησης Εργασίας που διατυπώνει εμμέσως πλην σαφώς το σχετικό αίτημα για το «κουκούλωμα» των εργατικών «ατυχημάτων» και με την κάλυψη της Δικαιοσύνης, όπου σημείωνε μεταξύ άλλων (δική μας η υπογράμμιση): «Επισημαίνεται ιδιαίτερα πως, δεδομένων και των δυνατοτήτων του υπηρετούντος στην Επιθεώρηση Εργασίας προσωπικού, η ανάλωση δυσανάλογου χρόνου εργασίας των επιθεωρητών πανελλαδικά για τον χειρισμό χιλιάδων υποθέσεων αναγγελλόμενων εργατικών ατυχημάτων ήσσονος σοβαρότητας (τουτέστιν, της μεγάλης πλειοψηφίας των αναγγελλόμενων ατυχημάτων, που εκτιμώνται ότι θα προσεγγίσουν τον αριθμό των 14.000 κατά το τρέχον έτος), αποβαίνει σε βάρος του κύριου έργου τους, που είναι η διενέργεια προληπτικών ελέγχων τήρησης της νομοθεσίας για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία». Δηλαδή, ο διοικητής αντί να ζητήσει από την κυβέρνηση ενίσχυση της Επιθεώρησης Εργασίας με επιπλέον προσωπικό θεωρεί δεδομένη την υποστελέχωση και απλά ζητά να μειωθεί ο φόρτος εργασίας, ανεξάρτητα αν αυτό έρχεται σε αντίθεση με την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων, που είναι ο κύριος στόχος και της Επιθεώρησης Εργασίας και όχι όπως ισχυρίζεται ο διοικητής μόνο η διενέργεια προληπτικών ελέγχων.

Η κατεύθυνση αυτή γεννά το εξής ερώτημα. Αν στα «ήσσονος σοβαρότητας ατυχήματα» - πέρα από το αν θα συνταχθεί έκθεση ή όχι - δεν γίνεται ουσιαστικός έλεγχος, πώς μπορεί να διαπιστωθεί αν οι αιτίες που το προκάλεσαν δεν υπάρχει κίνδυνος να προκαλέσουν ένα σοβαρό εργατικό «ατύχημα» στο μέλλον, με την έννοια ότι πολλά μικροατυχήματα σε χώρους δουλειάς είναι ενδείξεις για μη τήρηση μέτρων ασφάλειας, κάτι που μπορεί να προκαλέσει σοβαρότερα μέχρι και θανατηφόρα εργατικά «ατυχήματα»; Ετσι, ο έλεγχος των συνθηκών «ήσσονος σοβαρότητας ατυχήματος» είναι ουσιαστικά και ένας προληπτικός έλεγχος που κατά τον διοικητή αποτελεί την κύρια αποστολή της Επιθεώρησης.

Ενα ακόμα ερώτημα είναι πόσο ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα τα κριτήρια που επικαλούνται για να χαρακτηρίσουν ένα «ατύχημα» σοβαρό. Για παράδειγμα, δεν θεωρείται σοβαρό «ατύχημα» εάν ο εργαζόμενος παραμείνει στο νοσοκομείο λιγότερο από πέντε μέρες...! Ομως, ακόμα κι έτσι πολλές είναι οι περιπτώσεις που αρχικά αναγγέλλονται οι πρώτες πέντε μέρες, όμως ο εργαζόμενος παραμένει στο νοσοκομείο ή απαιτείται να πάρει μεγάλη σε διάρκεια αναρρωτική άδεια χωρίς να ενημερώνεται η Επιθεώρηση Εργασίας γι' αυτό.

Τελικά η κατεύθυνση που δίνει η κυβέρνηση δεν έρχεται να διευκολύνει το έργο της Επιθεώρησης Εργασίας αλλά να «νομιμοποιήσει» την υποστελέχωσή της και τη μη διενέργεια ουσιαστικών ελέγχων στο σύνολο των χώρων δουλειάς.