Associated Press

Ο Μ.Πέρσιτς την εποχή που ήταν στρατηγός του γιουγκοσλαβικού στρατού

Νέες δονήσεις ανάμεσα σε Ουάσιγκτον και Βελιγράδι, αλλά και ανάμεσα στον Γιουγκοσλάβο Πρόεδρο Βόγισλαβ Κοστούνιτσα και τον πρωθυπουργό της Σερβίας, Ζόραν Τζίντζιτς, προκαλεί το σκάνδαλο κατασκοπίας που φαίνεται πως διενήργησε ένας από τους αντιπροέδρους της σερβικής κυβέρνησης, και πρώην επικεφαλής του γενικού επιτελείου γιουγκοσλαβικού στρατού, Μομτσίλο Πέρσιτς. Ο μίτος αυτής της υπόθεσης άρχισε να ξετυλίγεται απ' το βράδυ της περασμένης Πέμπτης κατά τη διάρκεια του «μυστικού δείπνου» ανάμεσα στον Πέρσιτς και στον Αμερικανό «διπλωμάτη» που εργάζεται στην πρεσβεία των ΗΠΑ στο Βελιγράδι, Τζον Ντέιβιντ Νέιμπορ... Ο Πέρσιτς, ως γνωστόν, συνελήφθη σε κεντρικό εστιατόριο του Βελιγραδίου απ' τη μυστική υπηρεσία του γιουγκοσλαβικού στρατού με την υποψία της διενέργειας κατασκοπίας, ο δε Τζ. Ντ. Νέιμπορ υποβλήθηκε σε κράτηση απ' τις γιουγκοσλαβικές αρχές επί 15 ώρες...

Τελικώς, χτες, ο Πέρσιτς, αναγκάστηκε -μετά από πιέσεις των Β. Κοστούνιτσα και Ζ. Τζίντζιτς- να υποβάλει (χτες) την παραίτησή του απ' το αξίωμα του αντιπροέδρου της σερβικής κυβέρνησης και να μην επωφεληθεί του δικαιώματος της βουλευτικής ασυλίας, για να διευκολύνει τις δικαστικές έρευνες. Ο μέχρι προχτές αντιπρόεδρος της σερβικής κυβέρνησης ισχυρίστηκε πως η όλη υπόθεση είναι ένα «τερατώδες χάλκευμα» σε βάρος του, που «θυμίζει εποχές των πιο σκοτεινών δικτατορικών καθεστώτων» και είχε στόχο την καταφορά ανήκεστης βλάβης κατά της (όποιας) αξιοπιστίας και τιμής του...

Εντούτοις, αυτό δε φαίνεται να το συμμερίζονται άλλοι αξιωματούχοι σε ομοσπονδιακό ή άλλο επίπεδο, όπως διαφαίνεται τουλάχιστον απ' τις μέχρι τώρα αντιδράσεις της μυστικής υπηρεσίας του ομοσπονδιακού στρατού, του Γιουγκοσλάβου Προέδρου Β. Κοστούνιτσα, του Σέρβου πρωθυπουργού Ζόραν Τζίντζιτς.

Ο Βόγισλαβ Κοστούνιτσα κάλεσε την Κυριακή τον Πέρσιτς να παραιτηθεί, λέγοντας πως οι εξηγήσεις που του δόθηκαν απ' τους αξιωματούχους της μυστικής υπηρεσίας του γιουγκοσλαβικού στρατού είναι επαρκείς και πως «ακλόνητα στοιχεία» στοιχειοθετούν τις υποψίες περί κατασκοπίας. Ο Γιουγκοσλάβος Πρόεδρος δε θέλησε να επεκταθεί περισσότερο, επικαλούμενος την έρευνα που διενεργούν οι ομοσπονδιακές αρχές...

Επιπλέον, το «Δημοκρατικό Κόμμα Σερβίας» (στο οποίο είναι αρχηγός ο πρόεδρος Κοστούνιτσα) εξέδωσε ανακοίνωση, με την οποία επιρρίπτονται ευθύνες για το σκάνδαλο κατασκοπίας εξ ολοκλήρου στη σερβική κυβέρνηση και δη στο Σέρβο πρωθυπουργό Ζόραν Τζίντζιτς...

Ο Ζόραν Τζίντζιτς έσπευσε και αυτός να σπρώξει τον Πέρσιτς προς τη «λύση» της παραίτησης, εξαπολύοντας μύδρους κατά του επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών του στρατού Ατσα Τόμιτς, κατηγορώντας τον πως έπρεπε να είχε ενημερώσει σχετικώς τη σερβική κυβέρνηση (άραγε και τον αντιπρόεδρο και πρωταγωνιστή του σκανδάλου κατασκοπίας, Πέρσιτς;)... Μάλιστα, ο Τζίντζιτς ζήτησε (χτες) απ' τον Πρόεδρο Κοστούνιτσα να ικανοποιήσει το αίτημά του να τεθεί σε διαθεσιμότητα ο επικεφαλής της μυστικής υπηρεσίας του στρατού, Ατσα Τόμιτς...

Σε σχετική ανακοίνωση ο Τζίντζιτς, απειλεί και με διακοπή των σχέσεων της κυβέρνησής του με τις γιουγκοσλαβικές αρχές, αναφέροντας επί λέξει τα εξής: «Μέχρις ότου διαλευκανθούν με κατάλληλο τρόπο τα ερωτηματικά για τις ευθύνες του Α.Τόμιτς, δε βλέπω καμία πιθανότητα οποιασδήποτε σοβαρής συνεργασίας σε θέματα εθνικής ασφάλειας είτε με το Γιουγκοσλάβο Πρόεδρο είτε με το γιουγκοσλαβικό στρατό»!

Ο γιουγκοσλαβικός στρατός απ' την πλευρά του αντέδρασε, ανακοινώνοντας πως δεν υπήρξε το παραμικρό επιλήψιμο στις έρευνες αξιωματικών του σε βάρος του Μομτσίλο Πέρσιτς και πως όλα κινήθηκαν «σύμφωνα με το γιουγκοσλαβικό σύνταγμα και τους ισχύοντες κανονισμούς»!

Οσον αφορά τώρα στο περιεχόμενο των εγγράφων που λέγεται πως παρέδωσε ο Μομτσίλο Πέρσιτς στον Αμερικανό «διπλωμάτη» Τζον Ντέιβιντ Νέιμπορ, οι πληροφορίες ποικίλλουν. Απ' τη μια λέγεται πως ο Πέρσιτς παρέδωσε στον Αμερικανό απόρρητα έγγραφα του γιουγκοσλαβικού στρατού, που έχουν να κάνουν με την άμυνα της χώρας, απ' την άλλη φημολογείται πως ο Πέρσιτς παρέδωσε στον Νέιμπορ έγγραφα που σχετίζονται με τη δίκη του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς στη Χάγη...

Ενδεικτικό είναι πάντως το κυριακάτικο δημοσίευμα της εφημερίδας Βετσέρνιε Νόβοστι του Βελιγραδίου το οποίο συγκλίνει προς τη δεύτερη εκδοχή. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της παραπάνω εφημερίδας, προτού ο Πέρσιτς αφεθεί ελεύθερος το πρωί του περασμένου Σαββάτου, υπέγραψε σε στρατιωτικό δικαστήριο έγγραφο στο οποίο παραδεχόταν πως παρέδωσε στον Αμερικανό διπλωμάτη κρατικά έγγραφα που «αφορούν τη συνεργασία των αρχών με το ΔΠΔ της Χάγης»

Αίσθηση προκαλεί δε και η στάση του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών στο όλο ζήτημα! Απ' τη μια, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Ρίτσαρντ Μπάουτσερ έσπευσε (περασμένη Κυριακή) να χαρακτηρίσει την όλη υπόθεση «λήξασα», αρνούμενος (εννοείται) τις κατηγορίες που αποδίδονται στον Αμερικανό διπλωμάτη για κατασκοπία και εκφράζοντας την ικανοποίηση της κυβέρνησης των ΗΠΑ απ' τις εξηγήσεις που έδωσε το Βελιγράδι.

Δεν πρέπει, ωστόσο, να θεωρείται τυχαία η προχτεσινή αντίδραση του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Κόλιν Πάουελ, ο οποίος άρχισε να ασκεί νέες εκβιαστικές πιέσεις οικονομικού χαρακτήρα σε βάρος του Βελιγραδίου, με αφορμή τη «μη αποτελεσματική συνεργασία» των γιουγκοσλαβικών αρχών με το δικαστήριο της Χάγης... Ετσι, χτες, ο Πάουελ «προειδοποίησε» το Βελιγράδι ότι θα μπορούσε να χάσει οικονομική βοήθεια ύψους 40 εκατομμυρίων δολαρίων «εάν δεν ξεκινήσει τη συνεργασία» με το δικαστήριο της Χάγης πριν το τέλος τρέχοντος μηνός.

«Δε θα την πάρουν εάν δεν την αξίζουν! Εάν την αξίζουν θα την πάρουν... Ξέρουν τι πρέπει να κάνουν και εμείς θα συνεχίσουμε να πιέζουμε»! είπε επί λέξει ο Πάουελ λίγο μετά τη συνάντησή του με την επικεφαλής γενική εισαγγελέα του ΔΠΔ, Κάρλα ντελ Πόντε.

Την ίδια ώρα Αμερικανοί διπλωμάτες προέβλεπαν πως η σχετική προθεσμία λήγει στις 31 Μάρτη και πως μέχρι να εκπνεύσουν και τα τελευταία λεπτά αυτής της ημερομηνίας δεν αποκλείεται να γίνει «βροχή συλλήψεων» κατηγορούμενων για εγκλήματα πολέμου, ή επιχειρήσεις παρόμοιες μ' αυτές που έκαναν οι αρχές, προκειμένου να συλλάβουν το Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς...