Ξεκίνησε χτες και ολοκληρώνεται σήμερα στη Σαμαρκάνδη του Ουζμπεκιστάν η Σύνοδος Κορυφής του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO - συμμετέχουν Ρωσία, Κίνα, Ινδία, Πακιστάν, Ουζμπεκιστάν, Καζακστάν, Κιργιστάν, Τατζικιστάν), με κυρίαρχο στοιχείο την προσπάθεια Μόσχας και Πεκίνου να αξιοποιήσουν τον SCO ως μοχλό αναβάθμισης των συμμαχιών τους και του ρόλου τους στην Κεντρική Ασία και ευρύτερα, απέναντι στις αντίστοιχες προσπάθειες του ευρωατλαντικού μπλοκ.

Σε αυτό το πλαίσιο, την πρώτη μέρα της Συνόδου εγκρίθηκε μνημόνιο για την πλήρη ένταξη του Ιράν στον SCO (αναμένεται να ολοκληρωθεί ως διαδικασία το 2023). Ο Πρόεδρος της χώρας, Ι. Ραϊσί, δήλωσε ότι η ανάπτυξη των σχέσεων με τις δυνάμεις της Κεντρικής Ασίας είναι από τις σημαντικότερες προτεραιότητες της εξωτερικής πολιτικής της Τεχεράνης.

Στη χτεσινή μέρα κυριάρχησαν αλλεπάλληλες διμερείς συναντήσεις στο περιθώριο της Συνόδου, στις οποίες ξεχώρισε βέβαια η συνάντηση των Προέδρων Ρωσίας - Κίνας, με τις δύο πλευρές, παρά τις μεταξύ τους υπαρκτές διαφορές, να ενισχύουν ακόμα περισσότερο τη συνεργασία τους καθώς εντείνεται η ιμπεριαλιστική αντιπαράθεση με ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ.

Σ' αυτό το πλαίσιο, ο Βλ. Πούτιν στις δηλώσεις του επέκρινε τις «προσπάθειες δημιουργίας ενός μονοπολικού κόσμου» που «έλαβαν πρόσφατα μια απολύτως άσχημη μορφή και είναι εντελώς απαράδεκτες», ενώ έσπευσε να προσθέσει ότι «εκτιμούμε πολύ την ισορροπημένη θέση των Κινέζων φίλων μας όσον αφορά την ουκρανική κρίση». Την ίδια στιγμή, με φόντο την όξυνση της κόντρας Κίνας - Δύσης για την Ταϊβάν, καταδίκασε την «πρόκληση των ΗΠΑ» και είπε ότι η Μόσχα συνεχίζει να υποστηρίζει την πολιτική της «μίας Κίνας», δηλώνοντας πεπεισμένος ότι θα αναπτυχθεί «περαιτέρω ορμή στην ενίσχυση της στρατηγικής σύμπραξης ανάμεσα στη Ρωσία και στην Κίνα».

Από την πλευρά του ο Σι Τζινπίνγκ δήλωσε ότι «η Κίνα είναι διατεθειμένη να εργαστεί με τη Ρωσία για να αναλάβει τις ευθύνες της ως μεγάλης δύναμης, να διαδραματίσει ρόλο πρώτου μεγέθους και να εισαγάγει σταθερότητα και θετική ενέργεια σε έναν κόσμο που κυριαρχείται από χάος».

Να σημειωθεί ότι την ώρα που η Μόσχα εξέφραζε στο Πεκίνο τη στήριξή της για το θέμα της Ταϊβάν, η Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων της αμερικανικής Γερουσίας ενέκρινε με ευρεία διακομματική στήριξη νέο νομοσχέδιο για στήριξη της Ταϊβάν (Taiwan Policy Act), περιλαμβανομένης της χορήγησης στρατιωτικής βοήθειας δισ. δολαρίων.

Την ίδια ώρα, πολεμικά πλοία της Ρωσίας και της Κίνας εκτελούν κοινές περιπολίες, στο πλαίσιο νέων ναυτικών ασκήσεων στον Ειρηνικό Ωκεανό, καθώς οι δύο χώρες εντείνουν τη στρατιωτική τους συνεργασία στην περιοχή... Ως καθήκον της αποστολής περιπολίας ανακοινώθηκε μεταξύ άλλων το «να παρακολουθεί τα θαλάσσια ύδατα και να προστατεύει τις εγκαταστάσεις θαλάσσιας οικονομικής δραστηριότητας της Ρωσίας και της Κίνας».

Στη Σαμαρκάνδη βρίσκεται μεταξύ άλλων και ο Ρ. Τ. Ερντογάν, στην πρώτη φορά που η Τουρκία εκπροσωπείται σε Σύνοδο του SCO σε τέτοιο επίπεδο, από το 2012 που έγινε δεκτή ως «εταίρος σε διάλογο» στον Οργανισμό .

Μεταξύ άλλων, στις απανωτές διμερείς και πολυμερείς συναντήσεις που θα συνεχιστούν και σήμερα, ξεχωρίζουν τα νέα επενδυτικά σχέδια στην Ενέργεια, με φόντο τις αναδιατάξεις που επιτάχυναν ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, καθώς και τα σχέδια της «πράσινης ανάπτυξης».

Ενδεικτική ήταν η συζήτηση που είχε ο Πούτιν με τον Πακιστανό πρωθυπουργό Σαχμπάζ Σαρίφ για τη λειτουργία αγωγού που θα μεταφέρει ρωσικό αέριο στο Πακιστάν, μέρος του οποίου είναι ήδη έτοιμο. Οι δύο πλευρές συζήτησαν επίσης για το «αφγανικό ζήτημα».

Αντίστοιχα, η Ενέργεια απασχόλησε και τριμερή συνάντηση μεταξύ Πούτιν - Σι και του Προέδρου της Μογγολίας Ουχναγκίν Χουρεσλούχ, με τον τελευταίο να δηλώνει ότι υποστηρίζει την κατασκευή αγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου που θα ξεκινούν από τη Ρωσία και θα καταλήγουν μέσω Μογγολίας στην Κίνα.

Ο ρωσικός όμιλος «Gazprom» έχει εκφράσει ενδιαφέρον για την κατασκευή του αγωγού «Δύναμη της Σιβηρίας 2», που θα καταλήγει στην Κίνα μέσω Μογγολίας, με προοπτική να εξάγονται 50 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως, μέσω της διαδρομής αυτής, από το 2030.