Η περιβόητη «Εργασιακή Μεταρρύθμιση» της σοσιαλδημοκρατικής κυβέρνησης της Ισπανίας (PSOE - Unidas Podemos), με τη συγκατάθεση των εργοδοτικών ενώσεων και του εργοδοτικού - κυβερνητικού συνδικαλισμού, που δίνει ακόμη περισσότερα εργαλεία στις επιχειρήσεις να μειώνουν ώρες εργασίας, να αναστέλλουν συμβάσεις και να κάνουν απολύσεις, ψηφίστηκε οριακά την περασμένη Πέμπτη στο Κοινοβούλιο.

Η «Μεταρρύθμιση» είναι ένα από τα προαπαιτούμενα που είχε θέσει η Κομισιόν στην Ισπανία προκειμένου να λάβει κονδύλια και δάνεια μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ τη συγκατάθεσή τους έδωσαν η Ισπανική Συνομοσπονδία Επιχειρηματικών Οργανώσεων (CEOE) και οι δύο κύριες συνδικαλιστικές συνομοσπονδίες, UGT και CCOO, που ελέγχονται από τη σοσιαλδημοκρατία.

Η συγκυβέρνηση Σοσιαλιστών - Podemos είχε υποσχεθεί «πλήρη κατάργηση της μεταρρύθμισης του 2012», των σαρωτικών αντεργατικών μέτρων που είχε λάβει η «συντηρητική» κυβέρνηση Ραχόι (Λαϊκό Κόμμα - PP) εν μέσω καπιταλιστικής κρίσης.

Στη συνέχεια, βέβαια, αποκαλύφθηκε πως προωθεί μόνο επιμέρους «διορθώσεις» της μεταρρύθμισης του 2012. Οχι μόνο διατηρείται ο αντεργατικός πυρήνας της, αλλά οι επιχειρηματικοί όμιλοι εμπλουτίζουν τις επιλογές τους στην πλήρη προσαρμογή της εργασίας στα μέτρα της κερδοφορίας τους, με τη στήριξη του κράτους. Σημαντικό ρόλο στην εφαρμογή της «Εργασιακής Μεταρρύθμισης» θα έχει ο εργατοπατερισμός.

Ενδεικτικά, αξιοποιώντας και τη συγκυρία της πανδημίας, το πρόγραμμα ΕRTE, που προβλέπει προσωρινές απολύσεις με αναστολή εργασίας λόγω «ανωτέρας βίας», επεκτείνεται και σε επιχειρήσεις που αναφέρουν «περιορισμό» της παραγωγής ή κώλυμα και ενσωματώνεται στη νομοθεσία. Ετσι, οι εταιρείες θα μπορούν να προσλαμβάνουν και να απομακρύνουν εργαζόμενους ανάλογα με την τρέχουσα δραστηριότητα και τον φόρτο εργασίας.

Επιπλέον, οι επιχειρήσεις θα μπορούν να καταφύγουν «ως σωσίβιο» στον Μηχανισμό RED για Ευελιξία και Σταθεροποίηση της Απασχόλησης - ουσιαστικά μια νέα μορφή ΕRΤΕ - προκειμένου να μειώνουν ώρες εργασίας και να αναστέλλουν συμβάσεις, με τη στήριξη του κράτους και των ασφαλιστικών ταμείων, όταν δηλώνουν οργανωτικά, παραγωγικά ή οικονομικά προβλήματα. Εδώ θα μπορούν να ενταχθούν και επιχειρήσεις που π.χ. λόγω ενεργειακής μετάβασης (βλέπε ηλεκτροκίνηση) θα χρειαστεί να επανεκπαιδεύσουν εργαζόμενους.

Αλλωστε, θεμελιώδεις πτυχές της μεταρρύθμισης του 2012 - όπως οι ομαδικές απολύσεις και η μείωση της αποζημίωσης - δεν μπήκαν καν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Κατά τ' άλλα, η «αριστερή» εκδοχή της «Εργασιακής Μεταρρύθμισης» θέτει ορισμένους περιορισμούς σε εξόφθαλμες «στρεβλώσεις» της αγοράς εργασίας αναφορικά με τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου και έργου, που στην Ισπανία φτάνουν το 26% του συνολικού εργατικού δυναμικού, υψηλότερα από κάθε άλλη χώρα της ΕΕ. Εξαιτίας και του αθέμιτου ανταγωνισμού που προκύπτει για ανταγωνιστικά ευρωπαϊκά μονοπώλια, η «Μεταρρύθμιση» προβλέπει ότι οι εργαζόμενοι που τα τελευταία δύο χρόνια εργάζονται για 18 μήνες στην ίδια επιχείρηση, είτε θα γίνονται αορίστου χρόνου είτε θα απολύονται και η επιχείρηση θα προσλαμβάνει άλλον «συμβασιούχο» στη θέση τους.

Επίσης οι Συλλογικές Συμβάσεις δεν θα καταργούνται έναν χρόνο μετά τη λήξη τους αλλά θα διατηρούνται μέχρι να υπογραφεί νέα. Εδώ βέβαια θα επιστρατευτεί και ο εργοδοτικός - κυβερνητικός συνδικαλισμός, για συμβάσεις σύμφωνα με τις «αντοχές της οικονομίας»...

Στο μεταξύ, βουλευτής του Λαϊκού Κόμματος, ο οποίος ψήφισε υπέρ της «Μεταρρύθμισης», με αποτέλεσμα το νομοσχέδιο να εγκριθεί με 175 ψήφους έναντι 174 κατά, ισχυρίστηκε πως ψήφισε εξ αποστάσεως και έκανε λάθος! Ο ίδιος αναφέρει επίσης ότι ζήτησε να αλλάξει την ψήφο του, αλλά δεν του επιτράπηκε. Το ΡΡ δήλωσε ότι «θα αγωνιστεί μέχρι τέλους» για την ακύρωση της ψηφοφορίας.