Βδομάδα νέων πυκνών διεργασιών γύρω από τον Ινδο-Ειρηνικό ήταν αυτή που πέρασε, δεδομένου του βάρους που έχει στον ιμπεριαλιστικό ανταγωνισμό ΗΠΑ - Κίνας για τη διεθνή πρωτοκαθεδρία.

Η Ουάσιγκτον ιεραρχεί στην πρώτη γραμμή τις προσπάθειες αναβάθμισης πολυεπίπεδων στρατιωτικών και οικονομικών συμμαχιών που ευνοούν τα δικά της συμφέροντα. Σ' αυτό το πλαίσιο ο Κ. Κάμπελ, υπεύθυνος Ινδίας - Ειρηνικού στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, μιλώντας στο Ινστιτούτο Lowy της Αυστραλίας τόνισε ότι η συγκρότηση της AUKUS (ΗΠΑ, Βρετανία, Αυστραλία) «αφενός αποτελεί καθαρή έκφραση της ανησυχίας μας για τις ενέργειες και τις πολιτικές της Κίνας, αφετέρου δείχνει την αποφασιστικότητά μας ότι ναι, έχουμε ρόλο στο δικό μας μέλλον και θα αντισταθούμε».

Την ώρα μάλιστα που η αντιπαράθεση με το Πεκίνο κλιμακώνεται σε όλα τα επίπεδα, ο Κάμπελ υποστήριξε ότι ακόμα οι ΗΠΑ «βρίσκονται στα πρώιμα στάδια του ανταγωνισμού με την Κίνα», μιλώντας για «προσκρούσεις» που θα υπάρξουν με το Πεκίνο.

Την προσπάθεια των ΗΠΑ να διασφαλίσουν συντονισμό με τους συμμάχους τους επιβεβαίωσε και η επίσκεψη στη Νότια Κορέα που πραγματοποίησε ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας Λ. Οστιν. Μιλώντας για «παραγωγική» συνάντηση με τον Νοτιοκορεάτη ομόλογό του Σουχ Γουκ, ο Οστιν είπε ότι «συμφωνήσαμε να διερευνήσουμε τρόπους επέκτασης και ενίσχυσης της συνεργασίας για την περιφερειακή ασφάλεια και την οικοδόμηση στρατιωτικής ικανότητας».

Σημειωτέον, ο Οστιν ξεκαθάρισε ότι οι ΗΠΑ είναι έτοιμες για επιστροφή και «τακτικών πυρηνικών όπλων» στη Χερσόνησο ή και για «ενίσχυση των ειδικών ικανοτήτων της THAAD» (αντιπυραυλική ασπίδα), στο όνομα της «αντιμετώπισης των απειλητικών βημάτων της Κίνας και της Βόρειας Κορέας». Κατά τ' άλλα δεν δίστασε να ισχυριστεί ότι... «αναζητούμε την πλήρη αποπυρηνικοποίηση της Κορεατικής Χερσονήσου» (!), για την επίτευξη της οποίας - είπε - αποτελεί εργαλείο μια «σταθμισμένη και πρακτική προσέγγιση για τη διερεύνηση διπλωματίας με τη Βόρεια Κορέα», αλλά και «μια αξιόπιστη αποτρεπτική και στρατιωτική ετοιμότητα».

Την ίδια στιγμή, βέβαια, όταν ο Οστιν κλήθηκε να απαντήσει για το ενδεχόμενο η Νότια Κορέα να ενταχθεί στην AUKUS - χωρίς να υπάρχει επίσημη εκδήλωση ενδιαφέροντος από τη Σεούλ, η οποία δεν συμμετέχει ούτε στο σχήμα «Quad» - περιορίστηκε να δηλώσει: «Για πάνω από 7 δεκαετίες σταθήκαμε σύμμαχοι ο ένας δίπλα στον άλλο για την αντιμετώπιση προκλήσεων (...) Aνυπομονούμε για τις επόμενες 7 δεκαετίες, να μείνουμε ενωμένοι από τις κοινές μας αξίες και μια ιστορία κοινών θυσιών, και κοιτάζουμε μπροστά προς νέες ευκαιρίες». Ο δε Νοτιοκορεάτης ομόλογός του δεν έκανε κανένα σχόλιο.

Ολα αυτά ενώ πριν κάποιες μέρες στον Ινδο-Ειρηνικό βρέθηκε και η Αμερικανίδα υπουργός Εμπορίου, Τζίνα Ραϊμόντο, για επαφές με αξιωματούχους από Μαλαισία, Ιαπωνία, Σιγκαπούρη, Νέα Ζηλανδία και Αυστραλία. Η ίδια χαρακτήρισε «ευέλικτο και χωρίς αποκλεισμούς» το «νέο οικονομικό πλαίσιο» συνεργασιών που οι ΗΠΑ ετοιμάζουν για τον Ινδο-Ειρηνικό.

Η τετραήμερη επίσκεψη Ραϊμόντο έγινε ενώ δυναμώνει η συζήτηση για το πώς θα «διορθωθεί» η αποχώρηση των ΗΠΑ από την TPP (Τrans-Pacific Partnership), τη συμφωνία οικονομικής συνεργασίας που ξεκίνησε η κυβέρνηση Ομπάμα με άλλες 11 χώρες του Ειρηνικού, αλλά μετά «εγκατέλειψε» η κυβέρνηση Τραμπ, αναζητώντας προσφορότερα σε εκείνη τη φάση σχήματα για τα αμερικανικά συμφέροντα.

Οι υπόλοιπες 11 χώρες (Ιαπωνία, Καναδάς, Αυστραλία, Μεξικό κ.ά.) προχώρησαν στη δημιουργία της CPTPP (Comprehensive and Progressive Agreement for Trans-Pacific Partnership), στην οποία μάλιστα τον Σεπτέμβρη κατέθεσε αίτημα ένταξης και η Κίνα.

Η Ραϊμόντο τόνισε ότι το αμερικανικό οικονομικό σχέδιο για τον Ινδο-Ειρηνικό θα εστιάσει στην ενίσχυση της εφοδιαστικής αλυσίδας, της ψηφιακής οικονομίας και των υποδομών, με στόχο «ένα πλαίσιο ευέλικτο και χωρίς αποκλεισμούς, ώστε αρκετές διαφορετικές χώρες να μπορούν να συμμετέχουν». Μεταξύ άλλων ξεχώρισε την αξία του δικτύου εφοδιασμού ημιαγωγών (μικροτσίπ) μιλώντας από την πρωτεύουσα της Μαλαισίας, η οποία θεωρείται σημαντικός κόμβος για την παραγωγή τους στην Ασία (αντίστοιχη αξία έχει και η Ταϊβάν, που παραμένει πολυεπίπεδα στο επίκεντρο της κόντρας ΗΠΑ - Κίνας).

Στο μεταξύ, την Πέμπτη και την Παρασκευή έγινε ο 2ος γύρος επαφών στο πλαίσιο του «Διαλόγου ΗΠΑ - ΕΕ για την Κίνα», όπου τις δύο πλευρές εκπροσώπησαν η αναπληρώτρια ΥΠΕΞ Γουέντι Σέρμαν και ο γγ της Υπηρεσίας Ευρωπαϊκής Εξωτερικής Δράσης Στ. Σανίνο αντίστοιχα.

Πριν την έναρξη των επαφών, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ τόνισε για άλλη μια φορά ότι οι υπαρκτές αντιθέσεις μεταξύ των δύο πλευρών δεν πρέπει να σταθούν εμπόδιο στον μεταξύ τους συντονισμό, καθώς «το κοινό μας βάρος είναι πολύ πιο δύσκολο να το αγνοήσει η Κίνα». Πρόσθεσε δε ότι «η σχέση μας με την Κίνα θα είναι το μεγαλύτερο γεωπολιτικό τεστ για τον 21ο αιώνα. Γνωρίζουμε ότι πρέπει να την αντιμετωπίσουμε από θέση ισχύος».

Μετά τη συνάντηση, οι δύο πλευρές σε κοινή ανακοίνωση «επανέλαβαν ότι οι σχέσεις τους με την Κίνα είναι πολύπλευρες» και «έδωσαν έμφαση στη σημασία ΗΠΑ και ΕΕ να διατηρήσουν συνεχείς και στενές επαφές για τις σχετικές μας προσεγγίσεις, καθώς επενδύουμε στις οικονομίες μας και τις αναπτύσσουμε, συνεργαζόμαστε με την Κίνα όπου αυτό είναι δυνατό και αντιμετωπίζουμε υπεύθυνα τον ανταγωνισμό και τη συστημική μας αντιπαλότητα με την Κίνα».

Σε ένα τέτοιο φόντο, βέβαια, ενισχύονται και οι διεργασίες «συντονισμού» στους μεγαλύτερους ανταγωνιστές του ευρωατλαντικού μπλοκ, Κίνα και Ρωσία, παρά τις υπαρκτές αντιθέσεις τους.

Χαρακτηριστικά, ο Ρώσος Πρόεδρος Βλ. Πούτιν δήλωσε μεσοβδόμαδα ότι δεν τον ανησυχεί η στρατιωτική ισχυροποίηση της Κίνας και ότι «είναι φυσικό η στρατιωτική ισχύς να αυξάνεται με την οικονομική άνοδο». Μίλησε ακόμα για ένα «υψηλότερο από ποτέ επίπεδο» των ρωσο-κινεζικών σχέσεων και πρόσθεσε ότι «έχουμε πολλούς τομείς κοινής δράσης», ξεχωρίζοντας τη «δουλειά μας σε τρίτες χώρες» που «βρίσκεται σε εξέλιξη και μάλλον θα επεκταθεί. Γιατί; Γιατί μοιραζόμαστε τις ίδιες προσεγγίσεις και αρχές».

Ο δε Ρώσος ΥΠΕΞ Σ. Λαβρόφ, «φωτογραφίζοντας» την AUKUS και άλλες συμμαχίες που προωθούν οι ΗΠΑ στον Ινδο-Ειρηνικό, κατηγόρησε όσους «εισάγουν ξεκάθαρα συγκρουσιακά σχήματα για την αποτροπή άλλων χωρών στην περιοχή της Ασίας και του Ειρηνικού», ενώ υποστήριξε ότι στον Ινδο-Ειρηνικό «μέχρι πρόσφατα επικρατούσαν θετικές, εποικοδομητικές και ενοποιητικές τάσεις προς την οικοδόμηση συναίνεσης και συμβιβασμών».

Στο μεταξύ, οι πρωθυπουργοί της Ρωσίας Μ. Μισούστιν και της Κίνας Λι Κετσιάνγκ συμμετείχαν στην 26η τακτική συνάντηση των αρχηγών των δύο κυβερνήσεων, με τον Λι να χαρακτηρίζει τις δύο χώρες «παγκόσμιους εταίρους». Υπογράμμισε ακόμα ότι «παρά τα σκαμπανεβάσματα στην ανάκαμψη της οικονομίας και τις αυξανόμενες αβεβαιότητες στη διεθνή κατάσταση, η Κίνα επιθυμεί να διευρύνει περαιτέρω την επικοινωνία και τον συντονισμό με τη Ρωσία, για την από κοινού αντιμετώπιση της πανδημίας, τη διατήρηση της ασφάλειας και της σταθερότητας των διεθνών εφοδιαστικών αλυσίδων, την προώθηση βιώσιμης ανάπτυξης, αλλά και τη διαφύλαξη της περιφερειακής και παγκόσμιας ειρήνης και σταθερότητας». Από την πλευρά του ο Μισούστιν είπε ότι η Μόσχα ξεχωρίζει τη σημασία ενίσχυσης της συνεργασίας μεταξύ της Ευρασιατικής Οικονομικής Ενωσης και της κινεζικής Πρωτοβουλίας «Μία Ζώνη - Ενας Δρόμος», και συμπλήρωσε πως οι δύο χώρες πρέπει να αντιμετωπίσουν από κοινού τις εξωτερικές πιέσεις και προκλήσεις, «στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού και της ισοτιμίας».