Με νέες κυρώσεις και απειλές, συνεχίζοντας να αξιοποιούν την πρόσφατη αναγκαστική προσγείωση του αεροσκάφους της «Ryanair» στο Μινσκ από τις λευκορωσικές αρχές και τη σύλληψη του αντικυβερνητικού «δημοσιογράφου» Ρ. Προτάσεβιτς, οι ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και η ΕΕ εντείνουν την ωμή παρέμβασή τους για την «πορεία» της Λευκορωσίας, αυτού του στρατηγικής σημασίας «κρίκου» στην επιχείρηση ευρωατλαντικής περικύκλωσης της Ρωσίας.

Ταυτόχρονα, η ένταση αυτής της παρέμβασης οδηγεί από την άλλη πλευρά σε σύσφιξη σχέσεων μεταξύ Μινσκ και Μόσχας, γεγονός που αποτυπώθηκε και στη διήμερη συνάντηση, την Παρασκευή και το Σάββατο, στο Σότσι, των Προέδρων Βλ. Πούτιν και Αλ. Λουκασένκο.

Την περασμένη Παρασκευή, ο Αμερικανός Πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, ανακοίνωσε «πλήρεις αποκλειστικές κυρώσεις» εναντίον 9 κρατικών εταιρειών της Λευκορωσίας.

Είχαν προηγηθεί τις προηγούμενες μέρες οι νέες κυρώσεις της ΕΕ κατά της Λευκορωσίας, μεταξύ των οποίων ο αποκλεισμός της λευκορωσικής αεροπορικής εταιρείας «Belavia» από τα αεροδρόμια και τον εναέριο χώρο της ΕΕ, η παράκαμψη του εναέριου χώρου της Λευκορωσίας από τις αεροπορικές εταιρείες που εδρεύουν στην ΕΕ, ενώ παράλληλα οι Βρυξέλλες επεξεργάζονται περαιτέρω κυρώσεις σε «καίριους» οικονομικούς τομείς, όπως οι εξαγωγές ποτάσας, ο πετρελαϊκός και χρηματοπιστωτικός κλάδος.

Χτες, ο γγ του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, υπενθυμίζοντας το «σκληρό μήνυμα» της λυκοσυμμαχίας απέναντι στη Λευκορωσία, ανακοίνωσε ότι αποφασίστηκε να απαγορευτεί στο προσωπικό της διπλωματικής αντιπροσωπείας της Λευκορωσίας του ΝΑΤΟ η πρόσβαση στα κεντρικά γραφεία του Οργανισμού. Σημειώνεται ότι η Λευκορωσία διατηρεί διπλωματική αντιπροσωπεία στο ΝΑΤΟ από το 1998.

Στο μεταξύ, το FBI (Ομοσπονδιακό Γραφείο Ερευνών των ΗΠΑ) και η Πολωνία άρχισαν τις δικές τους έρευνες σχετικά με την υποχρεωτική προσγείωση του αεροπλάνου στο Μινσκ.

Η Λιθουανία απέλασε δύο Λευκορώσους διπλωμάτες, επικαλούμενη «κατασκοπική δράση» ενώ το ΥΠΕΞ της κάλεσε εκπρόσωπο της πρεσβείας της Λευκορωσίας προκειμένου να διαμαρτυρηθεί «για τη συνεχιζόμενη καταστολή έναντι της κοινωνίας των πολιτών στη Λευκορωσία και των ανεξάρτητων ΜΜΕ».

«Αυστηρότερες κυρώσεις εναντίον Ρώσων αξιωματούχων» και ταυτόχρονα «στενότερες επαφές με τον πληθυσμό και την κοινωνία των πολιτών, να υποστηρίξουμε Ρώσους αντιφρονούντες, ΜΚΟ και ανεξάρτητα ΜΜΕ», ζήτησε την ίδια ώρα ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, Νταβίντ Σασόλι, σε μια ακόμα παρέμβαση που βάζει πιο ανοιχτά στο κάδρο την αντιπαράθεση με τη Ρωσία.

Υπενθυμίζεται, εξάλλου, ότι την Παρασκευή η Κομισιόν ανακοίνωσε πως ένα πακέτο «οικονομικής στήριξης» ύψους 3 δισ. ευρώ, με επιχορηγήσεις και δάνεια σε επιχειρηματικούς ομίλους για επενδύσεις, «θα ενεργοποιηθεί μόλις η Λευκορωσία ξεκινήσει μια δημοκρατική μετάβαση».

Στο μεταξύ, υπό το σχήμα της λεγόμενης «Συμμαχίας για την Ελευθερία του Τύπου», οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ, της Βρετανίας, των περισσότερων κρατών της ΕΕ (μεταξύ των οποίων και της Ελλάδας), της Ν. Ζηλανδίας κ.ά. χαρακτηρίζουν την αναγκαστική προσγείωση του αεροπλάνου και τη σύλληψη του Ρ. Προτάσεβιτς «σοκαριστική και χωρίς προηγούμενο ενέργεια», ενώ απαιτούν την απελευθέρωση του Προτάσεβιτς και άλλων δημοσιογράφων που λένε ότι κρατούνται από τις λευκορωσικές αρχές.

Μέσα σε ένα τέτοιο φόντο έντασης των κυρώσεων και των πιέσεων από ΗΠΑ - ΕΕ - ΝΑΤΟ, οι διήμερες συνομιλίες των Βλ. Πούτιν και Αλ. Λουκασένκο εστίασαν στην ενίσχυση της οικονομικής και πολιτικής συνεργασίας, όπως και στην πορεία οικοδόμησης του «Ενωσιακού Κράτους» Ρωσίας - Λευκορωσίας.

Κατά τη διήμερη επίσκεψη Λουκασένκο στο Σότσι, η Ρωσία συμφώνησε να αποδεσμεύσει πίστωση 500 εκατ. δολαρίων προς τη Λευκορωσία - ως δεύτερη δόση ενός δανείου ύψους 1,5 δισ. - και να αυξηθεί ο αριθμός των πτήσεων μεταξύ των δύο χωρών.

Στη συνάντηση συζητήθηκε ενδελεχώς και το περιστατικό με την εκτροπή της πτήσης της «Ryanair» και τη σύλληψη του Παζάρεβιτς, με τον Λουκασένκο να δηλώνει πως προσκόμισε «ορισμένα έγγραφα» σχετικά με αυτό και να καταγγέλλει πως «βρίσκεται σε εξέλιξη μια προσπάθεια να μεταβληθεί η κατάσταση στο επίπεδο του Αυγούστου του 2020», μετά τις προεδρικές εκλογές τις οποίες οι ΕΕ - ΗΠΑ - ΝΑΤΟ χαρακτήρισαν νόθες.

Το ρωσικό δάνειο, από το οποίο συμφωνήθηκε η εκταμίευση της δεύτερης δόσης, είχε ανακοινωθεί μετά από αυτές τις εκλογές. Μέρος του δανείου διατίθεται για την αναχρηματοδότηση παλαιών χρεών, με τη Λευκορωσία να χρωστάει 270 εκατ. δολάρια μόνο για ρωσικό φυσικό αέριο. Η «οικονομική βοήθεια» θα συμβάλει επίσης στην ενίσχυση του εμπορίου μεταξύ των δύο χωρών.

Ο Βλ. Πούτιν εξέφρασε, κατά τη συνάντηση στο Σότσι, την ικανοποίησή του καθώς το πρώτο τρίμηνο του 2021 το διμερές εμπόριο αυξήθηκε κατά 18,4% και η Ρωσία παραμένει βασικός εμπορικός και οικονομικός εταίρος της Λευκορωσίας, προσθέτοντας ότι αυτή η τάση πρέπει να ενισχυθεί.

Σαν ένα «καλό παράδειγμα συνεργασίας», ο Πούτιν ανακοίνωσε πως τον Ιούνη θα τεθεί σε λειτουργία η πρώτη μονάδα πυρηνικού σταθμού στη Λευκορωσία.

«Ψηλά» στην ατζέντα ήταν και η οικοδόμηση του «Ενωσιακού Κράτους» Ρωσίας - Λευκορωσίας που αφορά στην «ενοποίηση» της αγοράς, στον τομέα της άμυνας, «κατάργηση συνόρων» κ.ά., με τον Ρώσο Πρόεδρο να επισημαίνει πως πρέπει να γίνει διασφαλίζοντας «τα συμφέροντα τόσο της Λευκορωσίας όσο και της Ρωσίας».

Την ίδια ώρα, το πρακτορείο ειδήσεων RIA, επικαλούμενο το ρωσικό ΥΠΕΞ, μετέδωσε ότι η Ρωσία θα «υπερασπιστεί» τη Λευκορωσία και «θα τη βοηθήσει» στην περίπτωση οικονομικών κυρώσεων της ΕΕ.

Πούτιν και Λουκασένκο συμφώνησαν να ενισχυθεί η αεροπορική επικοινωνία των δύο κρατών, εξαιτίας και του αποκλεισμού της «Belavia» και ενόψει των καλοκαιρινών διακοπών. Στο μεταξύ, όπως εξήγησε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμ. Πεσκόφ, Λευκορώσοι «βρίσκονται σε ευρωπαϊκές χώρες και δεν μπορούν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους».

Τέλος, ο Πούτιν έθεσε στον Λουκασένκο το ζήτημα της Ρωσίδας συντρόφου του Προτάσεβιτς, Σοφία Σαπέγκα, που κρατείται στο Μινσκ.