Η προσεκτική ανάγνωση των επίσημων κειμένων που αφορούν την εφαρμοζόμενη οικονομική πολιτική, δεν αφήνει περιθώρια για παρεξηγήσεις και παρερμηνείες: Η ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ, η οποία σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις θα αποτελεί πραγματικότητα σε λίγους μήνες, θα συνοδευτεί με την ακόμα πιο αποφασιστική επιβολή πολιτικών για την παραπέρα άνιση και κοινωνικά άδικη διανομή του πλούτου. Από την κλιμάκωση της επίθεσης ενάντια στις λαϊκές καταχτήσεις και τα εισοδήματα των εργαζομένων. Επειδή μάλιστα τα χρονοδιαγράμματα εφαρμογής των νέων μέτρων είναι σχετικά αυστηρά, γι' αυτό ακριβώς το λόγο το επιτελείο του Γ. Παπαντωνίου ήδη πανηγυρίζει για την επίσπευση των εκλογών. Αλλωστε, εδώ και αρκετές μέρες οι άνθρωποί του υποστήριζαν την άποψη, ότι «πρέπει να λυθεί άμεσα η εκκρεμότητα των επικείμενων εκλογών, ώστε απερίσπαστοι να ασχοληθούμε με τις διαπραγματεύσεις που θα ακολουθήσουν την υποβολή της αίτησης της χώρας για ένταξη στην ΟΝΕ».

«Διαπραγματεύονται»...

- Διαπραγματεύσεις; Ναι, και βέβαια διαπραγματεύσεις, για τις οποίες οι κυβερνώντες ξεδιάντροπα μιλούν και δημόσια. Εκεί μάς έφτασαν. Αναφέρουν μάλιστα και το περιεχόμενο των επικείμενων διαπραγματεύσεων, που φιλοδοξία των «εκσυγχρονιστών» είναι να τις διεξάγουν αυτοί με τους εκπροσώπους της Κομισιόν και όχι κάποια άλλη κυβέρνηση. Ο ίδιος ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας, μάλιστα, στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε την προηγούμενη Τρίτη είπε: «Στους τρεις αυτούς μήνες (σ.σ. που θα ακολουθήσουν την υποβολή της αίτησης μέχρι την έγκριση της ένταξης που θα γίνει τον Ιούνη), θα μπει στο τραπέζι το πλαίσιο άσκησης οικονομικής πολιτικής για την περίοδο μετά την ένταξη στην ΟΝΕ. Τα ζητήματα αυτά, της διαρθρωτικής πολιτικής της δημοσιονομικής πολιτικής (...) σε ό,τι αφορά το πλαίσιο αναφοράς, θα μπει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων». Ακριβώς τα ίδια λόγια επανέλαβε και το μεσημέρι της Παρασκευής ο πρωθυπουργός, για να εξηγήσει την απόφασή του να προκηρύξει εκλογές.

Αυτός είναι ο θρίαμβός τους. Η επιτυχία τους και ο οραματισμός τους. Η «επιβράβευση - όπως είπε αναγγέλλοντας τις πρόωρες εκλογές ο Κ. Σημίτης - των προσπαθειών που κατέβαλε ο ελληνικός λαός». Η αλήθεια είναι ότι αυτός ακριβώς ήταν ο στόχος τους. Να φέρουν σε πέρας τη βρώμικη δουλιά των αλλεπάλληλων επιθέσεων στις καταχτήσεις και τα δικαιώματα του ελληνικού λαού, να γονατίσουν - οικονομικά και κοινωνικά - ολόκληρες κοινωνικές ομάδες, στο όνομα του περιβόητου «εθνικού στόχου» της ένταξης στην ΟΝΕ και στη συνέχεια να... διαπραγματευτούν με τους εκπροσώπους της ευρωπαϊκής ολιγαρχίας για την οικονομική πολιτική στη μετα-ΟΝΕ εποχή.

Θα μπορούσε βέβαια να ειπωθεί ότι από τη στιγμή και μόνο που ο θεσμικά υπεύθυνος για τη διαμόρφωση της οικονομικής πολιτικής υπουργός της κυβέρνησης, αλλά και ο ίδιος ο πρωθυπουργός, ομολογούν ότι είναι ζήτημα διαπραγμάτευσης με την ΕΕ η από εδώ και πέρα οικονομική πολιτική, δεν τίθεται καν θέμα συζήτησης. Ωστόσο, η κατάσταση είναι αισθητά χειρότερη. Γιατί δεν είναι μόνο η απεμπόληση κυριαρχικών -εθνικών δικαιωμάτων στη χάραξη της ακολουθούμενης πολιτικής. Δεν είναι απλά ότι αυτοί που επιδεικνύουν τόση περιφρόνηση για τον εργάτη, τον αγρότη, τον αυτοαπασχολούμενο, τον άνεργο, το νέο της χώρας, σέρνονται να εξασφαλίσουν - από τα αφεντικά των πολυεθνικών - εύσημα και οδηγίες. Το θέμα είναι σημαντικότερο, επειδή αυτές οι περιβόητες διαπραγματεύσεις έχουν... ονοματεπώνυμο. Είναι το εργαλείο εκπόνησης σχεδίων με ομολογημένους στόχους.

Αν θεωρήσουμε ότι τελικός στόχος της άρχουσας τάξης και των μονοπωλίων είναι η διαμόρφωση ενός εντελώς νέου, αλλά μεσαιωνικού τύπου, μοντέλου παραγωγικών σχέσεων, εκείνο που μέχρι τότε πρέπει απαρέγκλιτα να εξασφαλίζεται, είναι οι συστηματικές ανατροπές στη διαδικασία αναδιανομής των εισοδημάτων. Με δυο λόγια, η συνεχής κλοπή των εργαζομένων στη μοιρασιά του παραγόμενου προϊόντος. Πρώτος και καλύτερος τρόπος για να εξασφαλιστεί αυτό, είναι η συνεχής συρρίκνωση των εισοδημάτων όσων προσφέρουν την εργασία τους και άρα παράγουν το Κοινωνικό Προϊόν, με την ταυτόχρονη αύξηση των κερδών του κεφαλαίου. Γι' αυτό ακριβώς το λόγο και τα θέματα που αφορούν την εισοδηματική πολιτική, βρίσκονται πάντα στο επίκεντρο τόσο των κυβερνητικών επιλογών, όσο και των ευρωπαϊκών οδηγιών. Από αυτή την άποψη αξίζει τον κόπο να δει κανείς συγκεντρωμένες δυο μόνο από τις εκτιμήσεις που διατυπώθηκαν τα τελευταία χρόνια.

Οταν το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης ενέκρινε, στις 12 του Οκτώβρη του 1998, το τότε «επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης 1998-2001» σημείωνε: «Οι μισθολογικές εξελίξεις είναι καθοριστικής σημασίας προκειμένου να μειωθεί σε διαρκή βάση ο πληθωρισμός. Το Συμβούλιο εκφράζει ικανοποίηση για τη μισθολογική συμφωνία που καλύπτει την περίοδο 1998-99 και καλεί όλους τους ενεχόμενους να την εφαρμόσουν αυστηρά. Το Συμβούλιο τονίζει την ανάγκη να ενισχυθεί η μετριοπαθής μισθολογική πολιτική κατά τα επόμενα έτη του προγράμματος», ενώ σε άλλο σημείο τόνιζε πως η θετική πορεία της οικονομίας «αναμένεται να ενισχυθεί με διαρκή μετριοπαθή μισθολογική προσαρμογή».

Στους εργαζόμενους της χώρας μας είναι πασίγνωστο και ό,τι είχε μεσολαβήσει μέχρι τότε και τι ακολούθησε την επόμενη χρονιά. Από τις αρχές της δεκαετίας του '90, με τη Νέα Δημοκρατία αρχικά και με το ΠΑΣΟΚ μετέπειτα, στο βωμό της «σύγκλισης» και του οράματος της ΟΝΕ, εκδηλώθηκε ένα πρωτοφανές ξεζούμισμα των εργαζομένων. Για ολόκληρη αυτή την περίοδο μιλούν από μόνα τους τα στοιχεία του πίνακα που δημοσιεύει ο «Ρ» και τα σχετικά ποσοστά μεταβολής των επίσημων κερδών των βιομηχάνων και των βασικών μισθών. Σε ό,τι αφορά τα βιομηχανικά κέρδη των επόμενων χρόνων, ο ΣΕΒ έχει αποφύγει μέχρι στιγμής να δημοσιοποιήσει τα δικά του στοιχεία, αλλά είναι πλέον γνωστό στους πάντες ότι την τελευταία διετία υπάρχει τουλάχιστον διπλασιασμός των κερδών σχεδόν για το σύνολο των μεγάλων βιομηχανιών. Και οι μισθοί; Στο δημόσιο τομέα οι εργαζόμενοι, τόσο το 1998, όσο και πέρσι ανακοινώθηκε ότι πήραν αυξήσεις της τάξης του 2%. Ωστόσο με τα διάφορα τρυκ του νέου μισθολογίου, αυτές οι «αυξήσεις» καλύπτουν δεν καλύπτουν ένα κιλό ψωμί τη μέρα. Στον ιδιωτικό τομέα για μεν το 1998 οι αυξήσεις βάσει της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας ήταν της τάξης του 3,3%, ενώ για πέρσι ήταν 2,7%! Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι στη διετία αυτή ο επίσημος τιμάριθμος σημείωσε αύξηση της τάξης του 7,5%.

Μέτρο σύγκρισης βέβαια για την εξέλιξη των κερδών και των μισθών δεν υπάρχει. Κι όμως, οι... εταίροι της ΕΕ και το Συμβούλιο, στην έγκριση του τωρινού «επικαιροποιημένου προγράμματος σύγκλισης 1999 - 2002» προδιαγράφουν και την από εδώ και πέρα πορεία. Σημειώνεται λοιπόν στην απόφαση που πήραν την προηγούμενη Δευτέρα, στις 31 του Γενάρη: «Η Ελλάδα θα πρέπει να καταβάλει ιδιαίτερη προσπάθεια, ώστε να εξασφαλιστεί ότι θα συνεχιστεί η μείωση του πληθωρισμού» και σ' αυτά τα πλαίσια «καλεί την ελληνική κυβέρνηση να ενισχύσει τον αντιπληθωριστικό προσανατολισμό των πολιτικών της, συμπεριλαμβανομένης της δημοσιονομικής και εισοδηματικής πολιτικής». Για να μη μένει μάλιστα καμιά αμφιβολία για τις κυβερνητικές δημαγωγίες ότι παρά ταύτα οι «εκσυγχρονιστές» θα ενισχύσουν το εισόδημα των εργαζομένων, η Κομισιόν σημειώνει με έμφαση ότι «οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας του 2000 τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα (...) αποτελούν ουσιαστικά στοιχεία για την εξασφάλιση συνθηκών χαμηλού πληθωρισμού»!

Σειρά, μετά τα εισοδηματικά, έχουν οι...διαρθρωτικές αλλαγές. Πρόκειται για ένα σύνολο παρεμβάσεων, οι οποίες την περίοδο που διανύουμε, για την άρχουσα τάξη, έχουν πολύ μεγαλύτερη σημασία σε σχέση με την εισοδηματική πολιτική. Κι αυτό επειδή τέτοιου είδους αλλαγές, διαμορφώνουν ένα συνολικά διαφορετικό πλαίσιο στις παραγωγικές σχέσεις της κοινωνίας. Ενα πλαίσιο που στην προκειμένη περίπτωση προβλέπει την πλήρη ανατροπή καταχτήσεων που με αγώνες εξασφάλισε το μαζικό λαϊκό κίνημα στην πορεία πολλών δεκαετιών. Κι αν κανείς αναρωτιέται από πού βγαίνουν αυτά τα συμπεράσματα, ιδού ορισμένα αποσπάσματα από τις αποφάσεις της Επιτροπής της ΕΕ που ενέκριναν τα δύο «επικαιροποιημένα προγράμματα σύγκλισης»: «Το Συμβούλιο - αναφέρεται στην απόφαση του 1998 - εκφράζει ικανοποίηση για τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που περιλαμβάνει το πρόγραμμα, οι οποίες αφορούν την αγορά εργασίας, το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα» και «καλεί την ελληνική κυβέρνηση να συνεχίσει τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες». Στην απόφαση της προηγούμενης Δευτέρας γίνεται ακόμα ένα βήμα. «Το Συμβούλιο - σημειώνει - αναγνωρίζει ότι η Ελλάδα έχει πραγματοποιήσει προσφάτως σημαντική πρόοδο όσον αφορά τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις» και «καλεί την ελληνική κυβέρνηση να συνεχίσει αποφασιστικά τις προσπάθειές της προς την κατεύθυνση αυτή, ενισχύοντας τη δυναμική των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων ώστε να ενισχυθούν οι ανταγωνιστικές συνθήκες και η ορθή λειτουργία των αγορών εργασίας, αγαθών και κεφαλαίων».

Χωρίς περικοκλάδες και μισόλογα οι «εταίροι» των οπαδών του μονόδρομου της ΟΝΕ, προσδιορίζουν με σαφήνεια το περιεχόμενο και τον ταξικό χαρακτήρα των διαβόητων μεταρρυθμίσεων. Απαιτούν και έχουν εξασφαλίσει τη σύμφωνη γνώμη των «εκσυγχρονιστών» ότι οι μεταρρυθμίσεις αφορούν, πρώτα και κύρια, την αγορά εργασίας. Δηλαδή, την αλλαγή του ισχύοντος συστήματος, το οποίο παρά τις εκπτώσεις που ήδη έχουν γίνει, κατοχυρώνει ακόμα το 8ωρο εργασίας, προβλέπει την έστω κουτσουρεμένη κοινωνική και ασφαλιστική κάλυψη των εργαζομένων, επιτρέπει τη φιλοδοξία να βγει ο εργαζόμενος στη σύνταξη. Στην πορεία προς το ΕΥΡΩ και στη μετα-ΟΝΕ εποχή όλα αυτά τίθενται υπό πλήρη αμφισβήτηση. Παρεμβάσεις στην αγορά εργασίας που νομιμοποιούν την... ελαστικότητα των εργασιακών σχέσεων ήδη έχουν γίνει. Η μερική απασχόληση αυξάνεται με ραγδαίους ρυθμούς. Η ανασφάλιστη εργασία αποτελεί γεγονός. Το δικαίωμα στην αξιοπρεπή συνταξιοδότηση για όλο και περισσότερους αντικαθίσταται από φιλοδωρήματα τύπου ΕΚΑΣ. Αυτά όμως δεν είναι τίποτα. Εκείνο που βιάζονται οι κυβερνώντες να προωθήσουν σ' αυτή τη φάση και εκείνο για το οποίο πιέζουν οι Βρυξέλλες, είναι το ξεκαθάρισμα του τοπίου στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης. Το πώς θα γίνει, έχει ήδη σκιαγραφηθεί από τους αρμόδιους, οι οποίοι προπαγανδίζουν και προβάλλουν το δήθεν κοινωνικοασφαλιστικό σύστημα τύπου Χιλής. Το έκτρωμα δηλαδή, που εκπονήθηκε από το ΔΝΤ με στόχο την ενίσχυση των πολυεθνικών ασφαλιστικών εταιριών και το οποίο προβλέπει αντί για σύνταξη, ένα ποσό στα όρια της ελεημοσύνης, το οποίο μπορεί να συμπληρωθεί στη λεγόμενη ανταποδοτική βάση και στην ιδιωτική ασφάλιση. Παράλληλα, υπό αμφισβήτηση τίθενται ακόμα και οι αντεργατικοί νόμοι που ψηφίστηκαν τα τελευταία χρόνια, προκειμένου να ισχύουν διατάξεις που θα αφήνουν εντελώς ασύδοτη την πλευρά της εργοδοσίας.

Προς αυτή την κατεύθυνση, την εξασφάλιση της κερδοφορίας μέσα από τη θεσμοθέτηση της ασυδοσίας του κεφαλαίου, κινείται και η... ορθή λειτουργία της αγοράς κεφαλαίων. Η αποκατάσταση, δηλαδή, όχι μόνο της πλήρους απελευθέρωσης στην κίνησή τους που έτσι κι αλλιώς υπάρχει, αλλά η δυνατότητά τους να αλώνουν και να σαρώνουν τις αγορές στο σύνολό τους, είτε πρόκειται για τις αγορές εμπορευμάτων, είτε για τις χρηματαγορές, οι οποίες τα τελευταία χρόνια αποτελούν ακόμα ένα μέσο για την αφαίμαξη εισοδημάτων, μέσα από την προσέλκυση καταθέσεων από τις τράπεζες. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι εταιρίες που είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο της Αθήνας, τη χρονιά που μας πέρασε «τσέπωσαν» περί τα 5 τρισεκατομμύρια δραχμές, από τα οποία ένα όχι ευκαταφρόνητο ποσό προερχόταν από τις λαϊκές αποταμιεύσεις.

Το γεγονός ότι η ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ θα συνοδευτεί από την επιβολή νέων μέτρων, είναι κάτι που δεν αμφισβητείται από κανέναν. Αν και εκ των προτέρων δεν είναι εύκολο να προδικάσει κανείς την ακριβή κλιμάκωση της εφαρμογής τους, είναι πασιφανή δύο τουλάχιστον παράμετροί τους. Πρώτον, ότι θα έχουν αντιλαϊκό χαρακτήρα και θα αποβλέπουν στην ακόμα μεγαλύτερη αμφισβήτηση των δικαιωμάτων και καταχτήσεων της εργατικής τάξης και των άλλων εργαζομένων. Δεύτερον, ότι το χρονοδιάγραμμα της εφαρμογής τους - ανεξάρτητα από τη βιασύνη που διακρίνει τους εκπροσώπους του κεφαλαίου - θα εξαρτηθεί από το βαθμό της αντίστασης και της αντιπαράθεσης που θα εκδηλωθεί, από τις θιγόμενες τάξεις και κοινωνικές ομάδες, από το λαϊκό κίνημα στο σύνολό του. Από το βαθμό εναντίωσης απέναντι στο σύνολο των κομμάτων που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο υιοθετούν και ασπάζονται τον επικείμενο για το λαό εφιάλτη της ΟΝΕ. Από αυτή την άποψη, δε χωρά αμφιβολία, ότι ο πρώτος κρίσιμος σταθμός προς αυτή την κατεύθυνση είναι η Κυριακή που θα ξημερώσει στις 9 του Απρίλη και το αποτέλεσμα που θα βγάλουν οι κάλπες.