Το 1961 στην καρδιά της Αφρικής συντελείται μια «τερατογένεση». Με άφθονο αίμα συγκροτείται σταδιακά ένα τεράστιο κράτος, το Κογκό, η ενότητα του οποίου δε βασίζεται σε καμιά εθνική ή οικονομική ενότητα, εξυπηρετεί όμως τα συμφέροντα των αποικιακών δυνάμεων. Το Κογκό (σημερινό Ζαΐρ) θα παραμείνει μια βραδυφλεγής βόμβα που ακόμη και σήμερα, δεκαετίες μετά, απειλεί με την αποσύνθεσή του να βυθίσει στο χάος ολόκληρη την Αφρική.

Στις αρχές του 1961 η χώρα είναι ουσιαστικά κατακερματισμένη, σε τρία διαφορετικά κέντρα εξουσίας: τη Λεοποντβίλ (σημερινή Κινσάσα) του Προέδρου Καζαβούμπου, τη Στάνλεϊβιλ (Κισαγκάνι) υπό τον έλεγχο του Αντουάν Γκιζένκα, πρώην στελέχους της κυβέρνησης Λουμούμπα και την Ελιζαμπετβίλ, της αποσχισμένης Κατάνγκα, υπό το Μωυσή Τσόμπε, όπου από τα τέλη του χρόνου υπάρχουν και δυνάμεις του ΟΗΕ.

Οσο για τον ίδιο τον Πατρίς Λουμούμπα, ηγετική προσωπικότητα του απελευθερωτικού κινήματος της Αφρικής, βρίσκεται φυλακισμένος ήδη από το φθινόπωρο του 1960. Εχει χάσει οριστικά το πολιτικό παιχνίδι και σε λίγο θα χάσει και την ίδια του τη ζωή.

Ο ΟΗΕ κάθε άλλο παρά αμερόληπτος θεωρείται στην κρίση του Κογκό κι έτσι οι συζητήσεις στους κόλπους του δεν οδηγούν πουθενά. Αντίθετα, η στάση του γενικού γραμματέα Νταγκ Χάμερσκελντ προκαλεί την οργή των οπαδών του Λουμούμπα, οι οποίοι ζητούν την άμεση καθαίρεσή του.

Ομως, η παρουσία του Λουμούμπα, έστω και στη φυλακή, θεωρείται ενοχλητική κι έτσι μεθοδεύεται η φυσική του εξόντωση. Το Γενάρη τον απομακρύνουν από τη Λεοποντβίλ και τον μεταφέρουν σε φυλακή της Κατάνγκα, όπου το καθεστώς του Μωυσή Τσόμπε μεταχειρίζεται κτηνωδώς τους αντιπάλους του.

Μέσα σε ελάχιστες βδομάδες μετά την εκεί μεταγωγή του, στις 18 του Γενάρη, ο Λουμούμπα δραπέτευσε από τη φυλακή του και στη συνέχεια σφαγιάστηκε από μέλη φυλής εχθρικής προς τη δική του. Η αναγγελία της δολοφονίας του Λουμούμπα ξεσηκώνει παγκόσμια κατακραυγή κατά των ΗΠΑ, του Βελγίου και της Βρετανίας.