Ο Π. Α. εργάζεται σε κεντρική αποθήκη μεγάλης αλυσίδας σούπερ μάρκετ στη Μάνδρα. Στην αποθήκη απασχολούνται περίπου 900 εργαζόμενοι. Παρά τον μεγάλο αριθμό εργαζομένων, η εργοδοσία, αξιοποιώντας τα «χαλαρά» υγειονομικά πρωτόκολλα που έχει διαμορφώσει η κυβέρνηση, δεν παίρνει όσα μέτρα είναι αναγκαία για την προστασία της υγείας.

Μας μεταφέρει τη μαρτυρία του από τις συνθήκες δουλειάς εν μέσω πανδημίας: «Από την αρχή της πανδημίας μέχρι και σήμερα δεν έχουν γίνει ούτε μια φορά προληπτικά τεστ στο σύνολο των εργαζομένων, ούτε σε μικρότερο αριθμό τους. Δεν γίνεται θερμομέτρηση. Δεν υπήρξε ποτέ καμία ενημέρωση για επικαιροποίηση εκτίμησης επαγγελματικού κινδύνου και τρόπων αντιμετώπισής του η οποία θα λαμβάνει υπόψη και τον παράγοντα Covid. Από την άλλη στην αποθήκη, με τους εκατοντάδες εργαζόμενους, η εργοδοσία, πατώντας πάνω στα όσα ορίζει η νομοθεσία, φέρνει γιατρό Εργασίας μόνο μια φορά τη βδομάδα!».

Εκτός από την έκθεση σε παλιούς και νέους επαγγελματικούς κινδύνους, χαρακτηριστικά είναι όσα αναφέρει και δείχνουν την ένταση της εκμετάλλευσης, με τις άσχημες εργασιακές σχέσεις να αποτελούν «λίπασμα» για την εξάπλωση της πανδημίας: «Στην αποθήκη δουλεύουν εργαζόμενοι διαφόρων ταχυτήτων. Αλλοι δουλεύουν πενθήμερο, άλλοι εκ περιτροπής, ενώ υπάρχουν και εργολαβικοί εργαζόμενοι, οι περισσότεροι - αν όχι όλοι - αλλοδαποί, οι οποίοι πληρώνονται με το κομμάτι, ανάλογα δηλαδή με το πόσα κιβώτια μεταφέρουν τη μέρα, μια μέθοδος προσφιλής για την εντατικοποίηση της εργασίας. Οι εργαζόμενοι είναι αναγκασμένοι καθ' όλη τη διάρκεια της εργασίας να φέρουν ακουστικά και μικρόφωνα που είναι συνδεδεμένα με ένα τερματικό. Αυτό παίρνει παραγγελίες από τα καταστήματα της εταιρείας και με τη σειρά του δίνει φωνητικές εντολές στους εργαζόμενους για να ετοιμάσουν τις παραγγελίες, λέγοντας σε ποιους διαδρόμους να πάνε και τι προϊόντα να πάρουν. Οση ώρα δεν επιβεβαιώνεται η εκτέλεση της εντολής, η φωνητική οδηγία επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά. Πρόκειται για έναν μηχανισμό που αυξάνει το άγχος και την πίεση στους εργαζόμενους. Σε αυτές τις συνθήκες, στο πρώτο lockdown η κατακόρυφη αύξηση των παραγγελιών σε συγκεκριμένα προϊόντα οδήγησε σε μεγάλη εντατικοποίηση. Εργαζόμενοι στην αποθήκη ήταν αναγκασμένοι να περιμένουν σε ουρά, και άρα να συνωστίζονται σε συγκεκριμένους διαδρόμους, με το τερματικό να επαναλαμβάνει διαρκώς την εντολή μέχρι την εκτέλεσή της. Ακόμα και η προσωρινή αδρανοποίηση του ήχου δεν εξαλείφει το γεγονός ότι ο εργαζόμενος μετριέται ανά πάσα στιγμή από ένα μηχάνημα για την απόδοσή του».

O Τ. Ν. δουλεύει σε μεγάλη εταιρεία logistics η οποία διαθέτει πάνω από 10 αποθήκες στον Ασπρόπυργο και σε άλλες περιοχές της χώρας. Μόνο στην αποθήκη, όπου εργάζεται, απασχολούνται περίπου 100 εργαζόμενοι, με συμβάσεις αορίστου χρόνου, εργολαβικοί, ενώ τα τελευταία χρόνια η εργοδοσία απασχολεί και εργαζόμενους μέσω προγραμμάτων ΟΑΕΔ που χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ. Ούτε σε αυτόν το χώρο εργασίας υπήρξε ενημέρωση εκτίμησης επαγγελματικού κινδύνου που να συμπεριλαμβάνει τα νέα δεδομένα λόγω της πανδημίας. Μάλιστα, παρά τα όσα ορίζει ο νόμος, δεν υπάρχει γιατρός Εργασίας και το μόνο που έγινε ήταν το μοίρασμα ενός εντύπου ...οδηγιών για την πανδημία, στο πλαίσιο πάντα της «ατομικής ευθύνης».

Ο εργάτης μάς μεταφέρει για τις συνθήκες δουλειάς: «Αν και ο συνηθισμένος χρόνος απασχόλησης είναι 5ήμερο - 8ωρο, υπάρχουν εργαζόμενοι που δουλεύουν κυλιόμενες βάρδιες, ενώ η εργοδοσία πολλές φορές ζητά υπερωρίες και δουλειά τα Σαββατοκύριακα. Πριν από δύο χρόνια χρώσταγε μέχρι και 4 χρόνια υπερωρίες, και τελικά κατέβαλε ένα μέρος από αυτές με τη μορφή επιταγών για σούπερ μάρκετ. Τώρα οι υπερωρίες πληρώνονται, όμως όχι όλες. Οι εργαζόμενοι στον εργολάβο παίρνουν χαμηλότερο ημερομίσθιο και πολλές φορές δουλεύουν ανασφάλιστοι, με ό,τι σημαίνει αυτό για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, την κάλυψή τους σε περίπτωση που αρρωστήσουν, την πίεση που τους ασκείται να έρθουν στη δουλειά ακόμα και άρρωστοι.

Βασικό χαρακτηριστικό των συνθηκών εργασίας είναι η εντατικοποίηση, που έτσι κι αλλιώς υπήρχε και πριν από την πανδημία, τώρα όμως έχει αυξηθεί. Ο όγκος εργασίας σε πολλά τμήματα έχει αυξηθεί ακόμα και κατά 70%, αλλά η εργοδοσία αντί να κάνει προσλήψεις πιέζει, με την απειλή της απόλυσης τρομοκρατεί εργαζόμενους για να δουλέψουν πιο γρήγορα και περισσότερες ώρες, για να "βγει η δουλειά". Ποιος μπορεί να ζητήσει άδεια "ειδικού σκοπού" σε τέτοιες συνθήκες. Αν κάποιος έχει συμπτώματα από το οικογενειακό περιβάλλον, το πιθανότερο είναι να μεταφέρει τη νόσο στη δουλειά.

Ομως ακόμα και τώρα, σε περίοδο "αυξημένης επιδημιολογικής επιτήρησης", δεν γίνονται μαζικά επαναλαμβανόμενα τεστ, εκτός από μια φορά, όταν οι εργαζόμενοι γύριζαν από άδεια. Ακόμα και στα αντισηπτικά υπάρχει έλλειψη, δεν παρέχονται κάθε μέρα.

Σε τμήματα όπως το συσκευαστήριο, όπου δουλεύουν εργαζόμενες μέσω εργολάβου, είναι η μία δίπλα στην άλλη, δεν τηρείται το μέτρο της απόστασης, ενώ στοιβάζονται στο πουλμανάκι του εργολάβου για να πάνε και να έρθουν από τη δουλειά.

Η εργοδοσία λέει ότι κάνει απολύμανση στο χώρο κάθε Σαββατοκύριακο, όμως δεν μπορεί να ελεγχθεί εάν πράγματι γίνεται. Αρχικά δεν γινόταν ούτε θερμομέτρηση, και μόνο μετά την παρέμβαση του κλαδικού Σωματείου εγκαταστάθηκε μηχάνημα στο χώρο. Επίσης δεν υπάρχει απολύμανση των κοινών εργαλείων που χρησιμοποιούν οι εργαζόμενοι. Ακόμα και τα μηχανήματα καθαρισμού του χώρου δεν δούλευαν όλα για μεγάλο διάστημα, με αποτέλεσμα να έχει γεμίσει η αποθήκη σκόνη».

Ο Χ. Λ. είναι εργαζόμενος σε επιχείρηση που δραστηριοποιείται στον τομέα των μεταλλικών κατασκευών στη Μαγούλα, απασχολεί περίπου 50 εργαζόμενους και είναι μία από τις πιο ισχυρές εταιρείες στον κλάδο. «Αυτήν την ισχυροποίηση την πληρώνουν πρώτα - πρώτα οι ίδιοι οι εργαζόμενοι», αναφέρει και εξηγεί: «Η περίοδος της πανδημίας ανέδειξε και εδώ ότι η απουσία κρίσιμων μέτρων προστασίας της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων είναι μία ακόμα πλευρά της συνολικής επίθεσης που δέχονται. Συνάδελφοι μεγαλύτερης ηλικίας, που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες, παρέμειναν στο χώρο και στο πρώτο κύμα και σήμερα, κυρίως κάτω από το φόβο της απόλυσης αν διεκδικούσαν την προβλεπόμενη άδεια.

Η ανεπάρκεια εξαερισμών και συστημάτων ανανέωσης του αέρα υπό συνθήκες Covid είναι δυο φορές πιο επικίνδυνη, αν αναλογιστεί κανείς πόσο "φορτωμένος" είναι ο αέρας που αναπνέουμε λόγω εκτέλεσης εργασιών όπως τρόχισμα, συγκολλήσεις, κοπές με πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Η εργοδοσία είναι κυριολεκτικά αδιάφορη και για την τήρηση τυπικών κανόνων απολύμανσης σε τουαλέτες και αποδυτήρια, και το μοναδικό μέτρο που προβάλλει είναι η επιμονή στη χρήση της μάσκας μίας χρήσεως που διαθέτει και η οποία δεν πληροί τις προδιαγραφές για τις συγκεκριμένες εργασίες.

Σημαντική πλευρά είναι η ανάθεση του ρόλου του τεχνικού Ασφαλείας σε εξωτερικό συνεργάτη, που μαζί με την απουσία γιατρού Εργασίας και της εκτίμησης επαγγελματικού κινδύνου απλά υπογραμμίζουν ότι οι σύγχρονες ανάγκες των εργατών δεν χωράνε στα σχέδια των εργοδοτών και στη διαμόρφωση "φιλικού επενδυτικού κλίματος"».