Η συζήτηση για την «αξιολόγηση» στη χώρα μας ξεκίνησε ταυτόχρονα με τη συζήτηση για τη «μεταρρύθμιση» συνολικά. Αλλες χώρες, π.χ., Αγγλία, προχώρησαν σε μοντέλα αξιολόγησης που όσο μακρινά και εφιαλτικά φαίνονται (κλείσιμο σχολείων που δεν ανταποκρίνονται στα κριτήρια), το περιεχόμενο τους είναι το ίδιο με τα όσα προωθούνται στην Ελλάδα. Ετσι, για τα σχολεία, «αξιολόγηση» σημαίνει πολυκατηγοριοποίηση, δημιουργία σχολείων ταξικών, λειτουργία της εκπαίδευσης με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια. Για τους εκπαιδευτικούς, «αξιολόγηση» σημαίνει χειραγώγηση και υποταγή, φέρνει τα σενάρια για κατάργηση της μονιμότητας πιο κοντά στη σχολική πραγματικότητα με τις ανάλογες συνέπειες στη λειτουργία της εκπαίδευσης.

Το σχέδιο νόμου για την αξιολόγηση, που παρουσίασε το υπουργείο Παιδείας, προβλέπει ουσιαστικά τη σύσταση ενός αυταρχικού μηχανισμού, όπου ο κάθε ένας θα «αξιολογείται» από τον αμέσως επόμενο στην ιεραρχία, ενώ στην κορυφή της «πυραμίδας» αξιολόγησης βρίσκονται οι περιφερειακοί διευθυντές εκπαίδευσης, οι οποίοι διορίζονται από το υπουργείο Παιδείας. Το σχέδιο που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Παιδείας, περιοριζόταν στη γενική περιγραφή του πλαισίου της αξιολόγησης, ενώ για τις λεπτομέρειες παραπέμπει σε υπουργικές αποφάσεις.

Η πλήρης υποταγή και χειραγώγηση την οποία κατήγγειλαν οι αγωνιστικές ταξικές δυνάμεις στο εκπαιδευτικό κίνημα ως στόχο του νομοσχεδίου, προκύπτει ξεκάθαρα από τη σύνδεση του αποτελέσματος της αξιολόγησης με την υπηρεσιακή εξέλιξη του εκπαιδευτικού. Σύμφωνα με το σχέδιο που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Παιδείας, η αξιολόγηση είναι περιοδική και αφορά όλους τους εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, με προτεραιότητα στις εξής κατηγορίες: α) των εκπαιδευτικών για μονιμοποίηση και υπηρεσιακή εξέλιξη, β) των ενδιαφερομένων εκπαιδευτικών που πρόκειται να κριθούν για την κάλυψη θέσεων στελεχών της εκπαίδευσης, γ) στελεχών εκπαίδευσης, δ) των εκπαιδευτικών που επιθυμούν να αξιολογηθούν σε εθελοντική βάση, ε) κάθε άλλη περίπτωση που ήθελε κριθεί αναγκαία.

Οι εκπαιδευτικοί και τα στελέχη της εκπαίδευσης θα αξιολογούνται από τον αμέσως επόμενο στην εκπαιδευτική βαθμίδα. Ετσι, ο εκπαιδευτικός αξιολογείται από το διευθυντή του σχολείου και το σχολικό σύμβουλο, ο διευθυντής από τον προϊστάμενο γραφείου ή το διευθυντή εκπαίδευσης ή το σχολικό σύμβουλο, ο προϊστάμενος γραφείου από τον διευθυντή εκπαίδευσης για το διοικητικό έργο και τον προϊστάμενο του τμήματος Επιστημονικής και και Παιδαγωγικής καθοδήγησης κ.ο.κ.

Με εξαίρεση την απαλοιφή του Σώματος Μονίμων Αξιολογητών, οι ρυθμίσεις για την αξιολόγηση αποτελούν ουσιαστικά επαναφορά του πλαισίου που εισήγαγε ο Ν. 2525. Δεν είναι τυχαίο ότι το υπουργείο Παιδείας επιλέγει να προωθήσει την αξιολόγηση σε νομοσχέδιο μαζί με τη διάρθρωση της εκπαίδευσης και τις αρμοδιότητες και την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Τα τρία αυτά σκέλη συνδέονται μεταξύ τους και συγκροτούν ένα αυταρχικό διοικητικό μηχανισμό, ελεγχόμενο από το υπουργείο Παιδείας, ο οποίος, με εργαλείο την αξιολόγηση, προσπαθεί να υποτάξει το έργο, αλλά και τον ίδιο τον εκπαιδευτικό, για τη γρηγορότερη και αποτελεσματικότερη εφαρμογή της αντιεκπαιδευτικής πολιτικής.

Μια τέτοιου είδους «αξιολόγηση», δεν ήταν δυνατό να γίνει δεκτή από το κίνημα των εκπαιδευτικών. Η ΕΣΑΚ ΔΕΕ από την πρώτη στιγμή επισήμανε ότι ο εκδημοκρατισμός και η αναβάθμιση, που επικαλείται το υπουργείο για να προωθήσει το νομοσχέδιο, δε γίνεται με αξιολόγηση και χειραγώγηση των εκπαιδευτικών, αλλά απαιτείται αλλαγή πολιτικής και περιεχομένου για το σχολείο.