Αποκαλυπτικά για τα πολλαπλά «πρόσωπα» του προβλήματος της εξάρτησης στην ελληνική κοινωνία είναι τα στοιχεία που έδωσε τις προηγούμενες μέρες το ΚΕΘΕΑ, παρουσιάζοντας τον ετήσιο απολογισμό του. Στοιχεία που μαρτυρούν την παταγώδη αποτυχία της πολιτικής «μείωσης της βλάβης», την πλήρη υποβάθμιση της πρόληψης, την επιτακτική ανάγκη για δημιουργία νέων δομών που θα επιχορηγούνται αποκλειστικά από το κράτος, με μόνιμο προσωπικό πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης. Παραθέτουμε ορισμένα από τα σημαντικότερα στοιχεία.

Το προφίλ όσων απευθύνθηκαν στο ΚΕΘΕΑ αναζητώντας βοήθεια για το πρόβλημα των ναρκωτικών, είναι το εξής:

• Κατά μέσο όρο ξεκίνησαν τη χρήση 16 χρόνων. Οι 9 στους 10 δοκίμασαν ως πρώτη ουσία την κάνναβη. Στα 19 τους ξεκίνησαν τη χρήση της ουσίας την οποία ανάφεραν ως κύρια.
• Επικρατέστερες κύριες ουσίες παραμένουν η ηρωίνη (41%) και τα οπιοειδή, ενώ αυξήθηκε το ποσοστό της κάνναβης (36%) και της κοκαΐνης (12%).
• Οι 5 στους 10 έχουν τελειώσει τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, το 17,6% έχει ολοκληρώσει ή συνεχίζει την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
• Ενας στους 2 είναι άνεργος. Σταθερή απασχόληση δηλώνει μόλις ένας στους 5.
• Ενας στους 3 αναφέρει σοβαρά ψυχολογικά ή ψυχιατρικά προβλήματα. Οι 2 στους 5 δεν έχουν πραγματοποιήσει ποτέ εξετάσεις για λοιμώδη νοσήματα. Οι 4 στους 10 αναφέρουν πρόβλημα σωματικής υγείας με συχνότερα την ηπατίτιδα C και ορθοπεδικά.
• Οι 3 στους 4 έχουν συλληφθεί τουλάχιστον μια φορά. 4 στους 10 έχουν τουλάχιστον μια καταδίκη. Ενας στους 4 έχει φυλακιστεί στο παρελθόν. Οι 4 στους 10 έχουν δικαστικές εκκρεμότητες.
• Η πλειοψηφία ήταν άνδρες ελληνικής υπηκοότητας με μέση ηλικία τα 31 έτη. Οι 4 στους 10 προσήλθαν με δική τους πρωτοβουλία, στους εφήβους κύρια πηγή παραπομπής ήταν η οικογένεια.

Τις διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες στις υπάρχουσες, αλλά και για τη δημιουργία νέων δομών απ' άκρη σ' άκρη της χώρας, καλούνται να αντιμετωπίσουν οι 455 όλοι κι όλοι άνθρωποι που δουλεύουν στο ΚΕΘΕΑ. Από το 2009, η δύναμη του προσωπικού του ΚΕΘΕΑ έχει υποστεί συνεχείς μειώσεις, χωρίς τη δυνατότητα αναπλήρωσης των απωλειών.

Εξίσου μειώσεις έχει υποστεί την τελευταία δεκαετία και η κρατική επιχορήγηση προς το Κέντρο, με το 2018 να ανέρχεται στο πενιχρό ποσό των 16.625.000 ευρώ, ενώ οι συνολικές δαπάνες για μισθοδοσία, λειτουργικά έξοδα και αγορές πρώτων υλών ήταν 15.620.519 ευρώ. Κι όλα αυτά όταν μόνο σε μια δεκαετία τα αιτήματα για απεξάρτηση μόνο από την κάνναβη αυξήθηκαν κατά 138%!

Μπροστά στις αυξημένες ανάγκες, το ΚΕΘΕΑ έχει σχεδιάσει 33 νέες μονάδες σε 17 πόλεις της χώρας, οι οποίες εκτιμάται ότι θα αυξήσουν τουλάχιστον κατά 5.500 τον αριθμό των ανθρώπων που θα υποστηρίζονται από τον Οργανισμό. Μεγάλο αγκάθι όμως στη λειτουργία αυτών των δομών είναι ότι το κράτος δεν θα βάλει ούτε μισό ευρώ, καθώς οι νέες μονάδες θα χρηματοδοτούνται από τα ληξιπρόθεσμα προγράμματα ΕΣΠΑ. Δηλαδή μιλάμε για δράσεις με χρονικό ορίζοντα μέχρι το 2020.

«Η μόνη αναπτυξιακή δυνατότητα που δίνεται σήμερα στους οργανισμούς θεραπείας για την κάλυψη νέων αναγκών αφορά συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα. Είναι ο πλέον δύσκολος και απρόσφορος τρόπος για την ανάπτυξη νέων υπηρεσιών (...) Είναι αναντίστοιχα της διάρκειας του αποτελέσματος και δεν εξασφαλίζουν τη συνέχεια της υποστήριξης των εξυπηρετούμενων, όπου αυτή είναι απαραίτητη», επισημαίνει το ΔΣ του ΚΕΘΕΑ.

Θυμίζουμε ότι το 2016 η κυβέρνηση έβαλε λουκέτο σε 7 Πολυδύναμα Ψυχοδιαγνωστικά Κέντρα του ΚΕΘΕΑ, επειδή έληξε η χρηματοδότηση ευρωπαϊκού προγράμματος, αφήνοντας ξεκρέμαστους πάνω από 2.000 ανθρώπους που λάμβαναν τις σχετικές υπηρεσίες, με οδυνηρές συνέπειες για τους ίδιους και τις οικογένειές τους, πετώντας στην ανεργία δεκάδες εργαζόμενους που δούλευαν με ελαστικές σχέσεις, είχαν εκπαιδευτεί και αποκτήσει πολύτιμη πείρα, που κατέληξε στα αζήτητα.

Υπενθυμίζεται ότι συστατικό στοιχείο για την επιτυχία της απεξάρτησης αποτελούν οι μόνιμες εργασιακές σχέσεις, προκειμένου να διασφαλίζεται η θεραπευτική συνέχεια, καθώς η θεραπευτική σχέση χτίζεται σταδιακά και δεν μεταβιβάζεται από τον έναν θεραπευτή στον άλλο. Οι ελαστικές σχέσεις απασχόλησης αποδεδειγμένα οδηγούν σε υψηλά ποσοστά υποτροπών και διακοπής της θεραπείας.

Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση, με τη σύμφωνη γνώμη όλων των κομμάτων (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ - ΚΙΝΑΛ, Χρυσή Αυγή), προχωράει ακόμη ένα βήμα την αντιδραστική και ανάλγητη πολιτική «μείωσης της βλάβης», δημιουργώντας τον πρώτο Χώρο Εποπτευόμενης Χρήσης, διατηρώντας την οικονομική θηλιά που πέρασε η κυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ στο λαιμό των φορέων που ασχολούνται αποτελεσματικά με την πρόληψη, την απεξάρτηση, την κοινωνική ένταξη, διευρύνει τις ελαστικές σχέσεις εργασίας, επιχειρώντας να μπαλώσει μέρος των ελλείψεων.