Η ταινία είναι βασισμένη σ' ένα πραγματικό αντίστοιχο πείραμα, το «Stanford Prison Experiment», που έλαβε χώρα στις ΗΠΑ το 1971.

Σκοπός του, η μελέτη της ανθρώπινης συμπεριφοράς σε περιβάλλον φυλακής. Με αντάλλαγμα δύο χιλιάδες δολάρια, είκοσι άντρες για δύο βδομάδες θα βιώσουν συνθήκες εγκλεισμού.

Οκτώ από αυτούς γίνονται οι «φύλακες» και οι υπόλοιποι δώδεκα παίρνουν τη θέση των κρατουμένων, μέσα σε πραγματικά κελιά. Οι περισσότεροι πρέπει να πειθαρχήσουν σε μια σειρά κανόνων και οι πρώτοι να επιβάλουν την τάξη.

Σιγά σιγά, η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στο «πείραμα» και την πραγματικότητα σβήνει και το ζητούμενο δεν είναι πια η χρηματική αμοιβή, αλλά η επιβίωση του ισχυρότερου! Οι υποτιθέμενοι δεσμοφύλακες, μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα εμφάνισαν πρωτοφανείς τάσεις σαδιστικής βίας.

Η ανία και η αίσθηση της εξουσίας τούς εξωθούσαν σε ακραίες βαρβαρότητες, συνήθως κατά τη διάρκεια της νύχτας, τότε που νόμιζαν ότι οι κάμερες δε λειτουργούσαν. Εγδυναν τους φυλακισμένους για σωματικές έρευνες ή τους έβαζαν να καθαρίζουν τις τουαλέτες με γυμνά χέρια.

Λόγω της ανεξέλεγκτης εξέλιξης, το πείραμα διακόπηκε μέσα σε έξι μέρες, οδηγώντας τον υπεύθυνο καθηγητή ψυχολογίας, να δηλώσει ότι κάτι παρόμοιο δε θα έπρεπε να επαναληφθεί ποτέ.

Πού να 'ξερε ότι τριάντα χρόνια μετά, ένα παρόμοιο πείραμα θα αναμεταδιδόταν από το BBC στη Μεγάλη Βρετανία, προειδοποιώντας τους υποψήφιους συμμετέχοντες ότι θα υποβληθούν σε κακουχίες, ψυχικά και σωματικά... στο όνομα της νοσηρής τηλοψίας του καναπέ.

... Και τα χειρότερα δεν έχουν έρθει ακόμη...

«The Experiment / Das Exreriment». Ψυχολογικό θρίλερ, παραγωγής 2001. (Σκηνοθεσία: Ολιβερ Χέρσμπιγκελ. Με τους Μόριτζ Μπλαϊμπτροϊ, Μάρεν Εγκερτ, Κρίστιαν Μπέρκελ).