Associated Press

Από τη συνάντηση του Π. Μουσαράφ με τον Μπ. Ετζεβίτ

Περισσότερο από άμεση είναι η ανάγκη εξασφάλισης της σταθερότητας στο Αφγανιστάν εκτιμούσε, χτες, ο Πακιστανός ηγέτης, μην κρύβοντας την ανησυχία και τη δυσαρέσκειά του για τις ραγδαίες εξελίξεις στο πεδίο των μαχών της γείτονος χώρας. Ο Περβέζ Μουσαράφ, επιστρέφοντας στο Πακιστάν, σταμάτησε, για μια ακόμη φορά και πάλι εκτός προγράμματος, στην Τουρκία. Την ίδια στιγμή, και ενώ το πακιστανικό υπουργείο Εξωτερικών επαναλάμβανε τις θέσεις Μουσαράφ, έφθανε στο Ισλαμαμπάντ ο Ιρανός υπουργός Εσωτερικών δίνοντας αφορμή σε πολλούς να συμπεράνουν ότι οι δύο χώρες, που δεν έχουν καλές σχέσεις, προσπαθούν να βρουν έναν κοινό άξονα συνεννόησης, τουλάχιστον όσον αφορά στο θέμα της πολιτικής λύσης στο Αφγανιστάν, με το οποίο και οι δύο συνορεύουν.

«Είναι εξαιρετικά σημαντικό να υπάρξει άμεσα κάποιο είδος δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στο Αφγανιστάν, στην οποία θα συμμετέχουν κυρίως χώρες του Οργανισμού Ισλαμικής Διάσκεψης», δήλωνε μετά την ωριαία συνάντησή του με τον Τούρκο πρωθυπουργό, Μπουλέντ Ετζεβίτ, στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης, ο Πακιστανός ηγέτης. Ο Περβέζ Μουσαράφ εκτίμησε ότι «τα γεγονότα τρέχουν υπερβολικά γρήγορα και πρέπει να ενεργήσουμε γρηγορότερα από αυτά». Δεν έκρυψε την ανησυχία του για την περίπτωση που στο Αφγανιστάν επικρατήσει κενό εξουσίας, τονίζοντας ότι «όσο περισσότερο διαρκέσει τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος να ξεσπάσει ένας ανεξέλεγκτος πόλεμος ανάμεσα στις αφγανικές εθνότητες».

Ο Πακιστανός ηγέτης υπενθύμισε ότι το 1992, όταν οι μουτζαχεντίν της «Βόρειας Συμμαχίας» είχαν και πάλι με ανάλογο τρόπο καταλάβει την Καμπούλ, είχε επικρατήσει κενό εξουσίας, που σημαδεύτηκε από αλλεπάλληλες ακρότητες και βιαιότητες, και δεν αρνήθηκε ότι ανησυχεί πάρα πολύ «μήπως επαναληφθεί το παρελθόν». Ο Μουσαράφ προειδοποίησε ότι η εθνότητα Παστούνς, που είναι η πολυπληθέστερη στο Αφγανιστάν και η οποία στελεχώνει τις γραμμές των Ταλιμπάν αλλά έχει βαθιές ρίζες και στο Πακιστάν, «πρέπει να συμμετάσχει σε οποιαδήποτε νέα κυβέρνηση ευρείας βάσης, αν επιθυμούμε σταθερότητα». Τέλος, ο Πακιστανός ηγέτης συμπέρανε ότι σε οποιαδήποτε ειρηνευτική δύναμη «οι τουρκικές δυνάμεις μπορούν να φανούν πολύ χρήσιμες, όπως και άλλες μουσουλμανικές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων των πακιστανικών».

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι δηλώσεις του εκπροσώπου του πακιστανικού υπουργείου Εξωτερικών, Αζίζ Αχμέντ Κχαν, που επανέλαβε ότι «το Πακιστάν εμμένει στην άποψή του πως οι δυνάμεις της "Βόρειας Συμμαχίας" δεν πρέπει να κυριαρχήσουν μόνες τους στην Καμπούλ». «Μέχρι να εξευρεθεί πολιτική λύση, η Καμπούλ πρέπει να μείνει αποστρατιωτικοποιημένη περιοχή υπό τον έλεγχο δύναμης του ΟΗΕ ή μιας πολυεθνικής δύναμης υπό την αιγίδα του Συμβουλίου Ασφαλείας», κατέληξε ο Κχαν, τονίζοντας ότι «αυτή είναι η καλύτερη δυνατή λύση για την ειρήνη, την ενότητα και την εδαφική ακεραιότητα του Αφγανιστάν». Αντιδράσεις για την κατάληψη της Καμπούλ υπήρξαν και στους φιλο-Ταλιμπάν κύκλους του Πακιστάν. Ο μουλάς Σαμιούλ Χακ, εκπρόσωπος του Συμβουλίου Αμυνας Αφγανιστάν-Πακιστάν, μίλησε για «αρνητικότατες συνέπειες στο Αφγανιστάν και στην περιοχή».

Οι εξελίξεις στο Αφγανιστάν φέρεται να είναι και το αποκλειστικό θέμα της 4ήμερης επίσκεψης, που άρχισε, χτες, στην πακιστανική πρωτεύουσα ο Ιρανός υπουργός Εσωτερικών. Ο Αμπντολβαχέντ Μουσαβί Λαρί δήλωνε ότι η επίσκεψη είναι «απάντηση» στην αντίστοιχη επίσκεψη που πραγματοποίησε ο Πακιστανός ομόλογός του, Μοϊνουντίν Χαϊντέρ, στην Τεχεράνη. Ο Λαρί τόνιζε ότι θα συζητηθούν θέματα συνοριακής ασφάλειας και διευθέτησης διπλωματικών διαφορών, χωρίς να δώσει περαιτέρω πληροφορίες. Απαντώντας σε συγκεκριμένη ερώτηση, ο Ιρανός υπουργός διευκρίνισε διπλωματικά ότι όσον αφορά «σε περιφερειακά ζητήματα, όπως το Αφγανιστάν, θα προσπαθήσουμε να φέρουμε πιο κοντά τις απόψεις μας».

Το Ιράν δεν έχει κρύψει την υποστήριξη που παρέχει στην αφγανική αντιπολίτευση, σε αντίθεση με το Πακιστάν, που στήριζε τους Ταλιμπάν. Για πολλούς, η επίσκεψη Λαρί στο Ισλαμαμπάντ γίνεται στο πλαίσιο των διαβουλεύσεων για την επίτευξη μιας ελάχιστης συμφωνίας ανάμεσα στις «αντίπαλες» δυνάμεις, στα σύνορα του Αφγανιστάν, σχετικά με τη σύνθεση μιας μελλοντικής αφγανικής κυβέρνησης.

Οσο λακωνικός και γενικόλογος εμφανίστηκε ο Τούρκος πρωθυπουργός, Μπουλέντ Ετζεβίτ, κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Πακιστανό ηγέτη, Περβέζ Μουσαράφ, τόσο ομιλητικός και γλαφυρός εμφανίστηκε, σε συνέντευξή του στο πρακτορείο «Reuters», ο υπουργός Εξωτερικών. Ο Ισμαήλ Τζεμ αποσαφήνισε με τον καλύτερο τρόπο την τουρκική θέση ενόψει της επίσπευσης των προσπαθειών για εξεύρεση πολιτικής σταθερής λύσης στο Αφγανιστάν, ιδιαίτερα σε περίπτωση που η Αγκυρα κληθεί να συμμετάσχει ή ακόμη και να ηγηθεί μιας διεθνούς ειρηνευτικής δύναμης, όπως αφέθηκε να εννοηθεί και ο Περβέζ Μουσαράφ.

«Δε θα ήταν πρέπον και παραγωγικό να κάνουν οι Τούρκοι στρατιώτες την κύρια δουλιά στην Καμπούλ, τη στιγμή που όλες οι πολιτικές και διοικητικές αποφάσεις θα λαμβάνονται από τις ΗΠΑ και από έναν μικρό πυρήνα κρατών. Αν πρόκειται η Τουρκία να συμμετάσχει σε ειρηνευτική αποστολή επί του εδάφους, βεβαίως θα πρέπει να είμαστε μεταξύ των οργανωτών αυτών των σχεδίων. Δε θα στείλουμε τους στρατιώτες μας και άλλοι θα αποφασίζουν για το ποια θα είναι η πολιτική και διοικητική διευθέτηση για το μέλλον του Αφγανιστάν». Αυτά δήλωνε απολύτως σαφώς ο Ισμαήλ Τζεμ, από τη Νέα Υόρκη, συμπληρώνοντας ότι η διεθνής κοινότητα οφείλει να αποστείλει άμεσα οικονομική βοήθεια προς τις περιοχές που απελευθερώθηκαν από τους Ταλιμπάν.