«Χρωστάγαμε στην Ιστορία του ΔΣΕ, στην Ιστορία του ΚΚΕ για τα δικαιώματα της γυναίκας και ειδικότερα για την ένταξή της στον ταξικό πολιτικό αγώνα, χρωστάγαμε αυτό το σύμβολο τιμής και μνήμης στον τόπο που πραγματοποιήθηκε η Α' Πανελλαδική Συνδιάσκεψη της Πανελλαδικής Δημοκρατικής Ενωσης Γυναικών από την 1η έως τις 3 Μάρτη 1949 σ' ένα πολεμικό αμπρί» (από την ομιλία της Ελένης Μπέλλου, στην εκδήλωση στον Πυξό).

Πυξός, Πρέσπα, εκεί που άλλοτε ήταν ένα χωριό 2.000 κατοίκων και που έως πρόσφατα μόνο κάτι ξερολιθιές έμεναν να θυμίζουν το πέρασμα των ανθρώπων.

Τώρα, στο μέσον ακριβώς του τόπου που ήτανε το χωριό, στέκει ένα μνημείο αντάξιο της προσφοράς και της θυσίας των μαχητριών του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας.

Η αποκάλυψη του μνημείου που φιλοτέχνησε ο Σταύρος Βλάχος, έγινε την Κυριακή το μεσημέρι από τον Γενικό Γραμματέα της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα, ενώ τίμησε την εκδήλωση αντιπροσωπεία του δήμου Πρεσπών με επικεφαλής τον δήμαρχο Παναγιώτη Πασχαλίδη.

Την εκδήλωση άνοιξε ο Γραμματέας της Επιτροπής Περιοχής Δυτικής Μακεδονίας, Θανάσης Χαστάς, ενώ στο πλαίσιο της εκδήλωσης ομάδα νέων γυναικών παρουσίασε στιγμιότυπα από την Α' Συνδιάσκεψη της ΠΔΕΓ, μαζί με τραγούδια από τη δράση του ΔΣΕ.

Στην ομιλία της, η Ελένη Μπέλλου, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, αναφερόμενη στις γυναίκες που πήραν μέρος στην ιδρυτική σύσκεψη της ΠΔΕΓ, θύμισε την αναφορά που έγινε στην εφημερίδα «ΜΑΧΗΤΡΙΑ», όργανο της ΠΔΕΓ: «Είναι 'δω η αξιωματικός και η μαχήτρια, η γιατρός και η δικηγορίνα, η αγρότισσα και η εργάτρια, η μαθήτρια, η νοικοκυρά. Είναι Ρουμελιώτισσες και Θεσσαλές, Μακεδονοπούλες και Ηπειρώτισσες. Και είναι πολλές, αλλά έχουν ένα όνομα. Είναι η αγωνίστρια γυναίκα».

Και για τον χαρακτήρα της ΠΔΕΓ θύμισε τα λόγια μιας από τις αντιπροσώπους:

«Την φτιάχνει το αίμα από τις εκατοντάδες συντρόφισσές μας που 'πεσαν για τη λευτεριά. Την δημιουργούν οι χιλιάδες μαχήτριες που αυτήν την ώρα στο χαράκωμα χτυπάνε τον εχθρό. Αυτές που σκάβουν το οχυρό και τρέχουν με τη ζαλίγκα. Αυτές που μέσα στη φριχτή τρομοκρατία της πόλης τοιχοκολλούν τον Τύπο της λευτεριάς, παλεύουν και τραγουδώντας αντικρίζουν το εκτελεστικό απόσπασμα» (τα στοιχεία αντλήθηκαν από τη συλλογική εργασία «Η συμμετοχή των γυναικών στο Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας (1946-1949)» του Τμήματος της ΚΕ του ΚΚΕ για την Ισοτιμία των Γυναικών, εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή»).

Με αναφορά, επίσης, σε γραπτό κείμενο που βρίσκεται στο Ιστορικό Αρχείο του ΚΚΕ, προερχόμενο από το Ρ/Σ «Ελεύθερη Ελλάδα», θύμισε ότι το χώρο της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης προετοίμασαν οι μαχήτριες του 3ου Τάγματος της 108ης Ταξιαρχίας, οι οποίες εξέλεξαν και τις δικές τους αντιπροσώπους.

Το ρεπορτάζ ανέφερε:

«Εβγαλαν τους αντιπροσώπους που θα στείλουν στη συνδιάσκεψη γυναικών. Μίλησαν για τη ζωή, για τον πόλεμο, για τα ζητήματά τους. Πόσο θα συγχυζόταν η μαντάμ Εφοπλιστίδου, η κυρία Τραπεζιτοπούλου αν από κάπου μπορούσε να δει αυτά τα ατίθασα ανυπότακτα κορίτσια της Ελλάδας. Τα κορίτσια αυτά, τις καλύτερες θυγατέρες του λαού της Ελλάδας, που με το ντουφέκι στο χέρι διεκδικούν και κερδίζουν τη ζωή τους...».

«Η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη, σημείωσε η Ελ. Μπέλλου, πραγματοποιήθηκε μέσα στη φωτιά της μάχης, αλλά δεν έχει τίποτε να ζηλέψει σε προετοιμασία, μεράκι, ευρηματικότητα, άμιλλα, προπαγάνδα, συμμετοχή απ' ό,τι πετυχαίνουμε σε πολύ πιο ομαλές συνθήκες.

Αντίθετα, εμείς οι γυναίκες του ΚΚΕ, αλλά και συνολικά οι γυναίκες του ριζοσπαστικού γυναικείου κινήματος, έχουμε να διδαχτούμε πολλά απ' αυτά που κατόρθωσαν τότε οι γυναίκες του ΔΣΕ με την καθοδήγηση των γυναικείων στελεχών του ΚΚΕ, μεγάλο μέρος των οποίων είχαν τεθεί ως βοηθοί των Πολιτικών Επιτρόπων για την ιδιαίτερη δουλειά με τις γυναίκες, σε όλα τα όργανα του ΔΣΕ, από το Γενικό Αρχηγείο μέχρι τη διμοιρία.

(...) Μπροστά σ' αυτό το μνημείο που τιμά τη συμβολή της μαχήτριας γυναίκας, μπαίνοντας του χρόνου στα 100 χρόνια του Κόμματος, σήμερα εξοπλισμένοι με τις Αποφάσεις του 20ού μας Συνεδρίου, ας επεξεργαστούμε ένα μαχητικό σχέδιο ένταξης νέων μελών - γυναικών στο Κόμμα, εργατριών, υπαλλήλων, μισθωτών επιστημονισσών, αγροτισσών. Η ΚΝΕ ν' αυξήσει τη δύναμή της σε μαθήτριες - σπουδάστριες - φοιτήτριες, οι κομμουνίστριες να διευρύνουμε τον κύκλο των επαφών μας, της διαφωτιστικής μας παρέμβασης σε νέες εργαζόμενες γυναίκες, τη δυνατότητά μας να τις εμπνεύσουμε για συμμετοχή στην ταξική πάλη, να πιστέψουν ότι μπορεί να υπάρξει κοινωνία, οικονομία, εξουσία που μπορεί να δώσει ανώτερες συνθήκες ζωής στη γυναίκα.

Ας υποσχεθούμε στη μνήμη όσων τιμάμε σήμερα εδώ στον Πυξό, ότι θα φτιάξουμε παντού, σ' όλη την Ελλάδα, σε πόλεις και χωριά, ένα πλούσιο σχέδιο δράσης για να γίνουν περισσότερες οι γυναίκες μαχήτριες για τη σοσιαλιστική - κομμουνιστική κοινωνία, τη μόνη κοινωνία που μπορεί να εξασφαλίσει το δικαίωμα της γυναίκας, όπως και του άνδρα, στην κοινωνική εργασία, ταυτόχρονα με πλήρη κοινωνική στήριξη της μητρότητας, να δώσει στη γυναίκα πραγματικά ελεύθερο χρόνο και κοινωνικές υποδομές, ώστε ν' αναπτύσσει συνεχώς τις φυσικές, πνευματικές, αισθητικές ικανότητες και τα ενδιαφέροντά της.

Να γίνει συνειδητά ενεργητική η συμμετοχή της σε όλες τις πτυχές της κοινωνικής και πολιτικής δράσης».

Σημείωση: Ολόκληρη η ομιλία της Ελένης Μπέλλου θα δημοσιευτεί στον «Κυριακάτικο Ριζοσπάστη» της 14ης Μάη 2017.