ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Μελωδική συνάντηση στη Θεσσαλονίκη

Τα τριάντα χρόνια δισκογραφικής παρουσίας του γιορτάζει ο Θάνος Μικρούτσικος, με συναυλίες - πανόραμα τραγουδιών του, που άνθισαν μέσα σε αυτά τα χρόνια. «Επτά σε παίρνει αριστερά... Μην το ζορίζεις» είναι ο τίτλος της συναυλίας που έδωσε πριν τρεις μέρες στη Λάρισα και επαναλαμβάνει τη Δευτέρα (12/3), στις 8.30μμ, στο Παλαί Ντε Σπορ της Θεσσαλονίκης. Οι συναυλίες διοργανώνονται από την «Πολιτιστική Παρέμβαση». Εκτός από τον Θάνο Μικρούτσικο, σ' αυτό το 30χρονο μουσικό ταξίδι θα συνταξιδέψουν οι Δήμητρα Γαλάνη, Χρήστος Θηβαίος, Δημήτρης Μητροπάνος και Βασίλης Παπακωνσταντίνου.

Θ' ακουστούν κομμάτια που έχουν αγαπηθεί από τις προηγούμενες, αλλά και νεότερες γενιές: σε ποίηση Νίκου Καββαδία από τις «Γραμμές των Οριζόντων» και το «Σταυρό του Νότου», από τα «Πολιτικά Τραγούδια» σε ποίηση Ναζίμ Χικμέτ και Βολφ Μπίρμαν, από τη «Φουέντε Οβεχούνα». Ακόμη από κύκλους «Τροπάρια για φονιάδες» σε στίχους Μάνου Ελευθερίου, «Μουσική Πράξη στον Μπρεχτ», «Εμπάργκο» σε στίχους Αλκη Αλκαίου, «Ολα από χέρι καμένα» και «Συγνώμη για την άμυνα» σε στίχους Κώστα Τριπολίτη, μέχρι τους πιο πρόσφατους δίσκους του «Στου αιώνα την παράγκα» και «Θάλασσα στη σκάλα».

Αριστουργήματα της Ρώσικης Πρωτοπορίας

Εκθεση και έκδοση του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, με 107 έργα της Συλλογής Κωστάκη

Η Ρωσία του 20ού αιώνα δεν «κυοφόρησε» μόνο την Οκτωβριανή Επανάσταση. «Κυοφόρησε» και τη «δίδυμή» της πολιτιστική επανάσταση σε όλους, ανεξαιρέτως, τους τομείς της τέχνης. Η επανάσταση αυτή στον τομέα εικαστικών τεχνών είναι διεθνώς αναγνωρισμένη ως «Ρώσικη Πρωτοπορία» (1910-1930), η οποία αποτέλεσε ιδεολογο-κοινωνική και αισθητική «κοσμογονία» στην αρχιτεκτονική, στις πλαστικές τέχνες, ακόμα και στον κινηματογράφο και το θέατρο, με εκφραστές της διάφορα αισθητικά κινήματα (κυριότερα: ο κονστρουκτιβισμός, ο σουπρεματισμός, ο φουτουρο-κυβισμός) και επέδρασε καταλυτικά στην ευρωπαϊκή και διεθνή σύγχρονη τέχνη, τόσο, που σήμερα οι ιστορικοί της Τέχνης να θεωρούν πως αυτή υπήρξε η Ευρωπαϊκή Πρωτοπορία κατά τον 20ό αιώνα.

Τύχη αγαθή το θέλησε, η χώρα μας, συγκεκριμένα το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Θεσσαλονίκης, να γίνει κάτοχος 270 αντιπροσωπευτικότατων έργων της Ρώσικης Πρωτοπορίας, τα οποία, μαζί με 700 περίπου άλλα που ανήκουν στην γκαλερί «Τριετακόφ» της Μόσχας, αποτελούσαν την περίφημη Συλλογή του Γεωργίου Κωστάκη. Το ΚΜΣΤ της Θεσσαλονίκης, με την ευκαιρία της έκθεσης «Πρωτοπορία - Αριστουργήματα της Συλλογής Κωστάκη» (εγκαινιάστηκε στις 16/12/2000 και θα διαρκέσει μέχρι τις 30/4/2001, πλαισιωμένη με διαλέξεις ξένων και Ελλήνων ιστορικών Τέχνης), σε συνεργασία με τον - άριστο σε εκδόσεις τέχνης - οίκο «Αδάμ», κυκλοφόρησε σε μια θαυμάσια συλλεκτική έκδοση, τον ομότιτλο Κατάλογο της έκθεσης (ελληνικά και αγγλικά). Η έκδοση έχει ήδη εγκωμιαστεί από ξένους ειδικούς και μουσεία, τα οποία ενδιαφέρονται έντονα για σχετική συνεργασία με το ΚΜΣΤ.

Η έκδοση (400 σελ.), η οποία περιλαμβάνει τα 107 έργα της έκθεσης και βιο-εργογραφικά σημειώματα για τους 28 κορυφαίους δημιουργούς τους, καθώς και βιογραφικό του συλλέκτη, παρουσιάστηκε χθες από τους πανεπιστημιακούς καθηγητές Δημήτρη Φατούρο (πρόεδρος του ΚΜΣΤ), Μιλτιάδη Παπανικολάου (διευθυντής του μουσείου και καθοριστικός παράγοντας για την παραμονή της συλλογής στην Ελλάδα), Εμμανουήλ Μαυροματάκη και τον τεχνοκριτικό - δημοσιογράφο Νίκο Ξυδάκη. Ο Δ. Φατούρος (ο οποίος διάβασε χαιρετισμό του υπουργού Πολιτισμού), τόνισε ότι το ΚΜΣΤ χάρη στη «διαχρονική, τεράστιας εικαστικής αξίας και παιδευτικής -ερευνητικής σημασίας, Συλλογή Κωστάκη, αποτελεί σημείο αναφοράς της παγκόσμιας σύγχρονης τέχνης και συγκαταλέγεται στα μεγάλα μουσεία σύγχρονης τέχνης». Ο Μ. Παπανικολάου επισήμανε τη μεγάλη «προσφορά της έκδοσης», στην οποία περιλαμβάνονται κείμενα σπουδαίων (Ευρωπαίων και Βαλκάνιων) ειδικών, «για σοβαρά, βαρύνοντα, επίκαιρα θέματα». Κείμενα που συμβάλουν για την εμβάθυνση των μελετητών -ξένων και Ελλήνων- στην «τέχνη της Ρώσικης Πρωτοπορίας, από την οποία ξεπήδησαν ιδέες, έννοιες και αισθητικά κινήματα στον ευρωπαϊκό και αμερικανικό καλλιτεχνικό χώρο. Μια τέχνη που συνέδεσε τον καλλιτέχνη, γενικά τον άνθρωπο με την κοινωνία».

Ο Εμμ. Μαυροματάκης αναφερόμενος στη «διαχρονικότητα της Ρώσικης Πρωτοπορίας, η οποία συνδέει το παρελθόν με το μέλλον», τόνισε ότι «δημιούργησε μια νέα διάσταση της τέχνης μέσα στον κοινωνικό χώρο και με πρωτοφανές "λεξιλόγιο", το οποίο επιβιώνει σήμερα με άλλες μορφές, αλλά με τις ίδιες ιδέες. Η Ρώσικη Πρωτοπορία χρησιμοποίησε χωρίς φραγμούς κάθε ύλη, έκφρασε κοινωνικές ιδέες και θέσεις. Δημιούργησε έργα κοινωνικού χαρακτήρα, που δεν ήταν εμπόρευμα, αλλά στοιχείο της κοινωνίας, του νέου κράτους, φτιαγμένα συλλογικά, μέσα σε κρατικά εργαστήρια. Εργα μιας νέας ιδεολογίας και κοινωνικής φιλοσοφίας και σχετικά με τον κοινωνικό ρόλο της τέχνης». Και κατέληξε μια ιδιαιτέρως σημαντική παραίνεση: «Αυτές τις ιδέες πρέπει να διδάξουμε σήμερα στους φοιτητές μας, ώστε να μπορέσουν να προχωρήσουν συλλογικά για την ανάπλαση μιας νέας κοινωνικής τέχνης».

ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΘΕΑΤΡΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ

Κάθε χρόνο και χειρότερα

Η σύγχρονη ελληνική δραματουργία δεν έχει μέλλον στη χώρα μας. Τι άλλο να συμπεράνει κανείς από το γεγονός ότι φέτος -κάθε χρόνο και χειρότερα δηλαδή- δε δόθηκαν Α` και Β` βραβεία συγγραφής θεατρικού έργου, ούτε Α` και Γ` νέων συγγραφέων και κανένα παιδικού θεατρικού έργου. Τα βραβεία που δόθηκαν είναι: Γ` Βραβείο στη Μαρία Λαμπαδαρίδου-Πόθου για το έργο «Πλωτή νύχτα» (υποβλήθηκε με το ψευδώνυμο «Οκτώ»). Το χρηματικό έπαθλο του παραπάνω βραβείου είναι 1 εκ. δρχ.. Το Β` Βραβείο, στην κατηγορία νέων θεατρικών συγγραφέων, στην Ερωφίλη Λέκκα για το έργο «Τέλος πάντων» (υποβλήθηκε με το ψευδώνυμο Παύλος Ντουμπλέσης). Το χρηματικό έπαθλο ανέρχεται στο 1,5 εκ..

Τέλος, προκηρύχτηκαν για το 2001 οι διαγωνισμοί κρατικών βραβείων συγγραφής θεατρικών έργων. Για το Κρατικό Βραβείο Συγγραφής Θεατρικού Εργου μπορεί να υποβάλει έργο του οποιοσδήποτε. Τα χρηματικά έπαθλα είναι: Α` ΒΡΑΒΕΙΟ, 3 εκ.δρχ., Β` ΒΡΑΒΕΙΟ, 1,5 εκ. Γ` ΒΡΑΒΕΙΟ, 1 εκ.

Στο διαγωνισμό για νέους θεατρικούς συγγραφείς συμμετέχουν μόνο νέοι θεατρικοί συγγραφείς. Τα χρηματικά έπαθλα είναι: Α` ΒΡΑΒΕΙΟ, 2 εκ., Β` ΒΡΑΒΕΙΟ, 1.5 εκ., Γ` ΒΡΑΒΕΙΟ, 1 εκ. Τέλος, για τη συγγραφή παιδικού θεατρικού έργου, τα χρηματικά έπαθλα είναι: Α` ΒΡΑΒΕΙΟ: 2.5 εκ. Β` ΒΡΑΒΕΙΟ: 1.5 εκ. Γ` ΒΡΑΒΕΙΟ: 1 εκ.

Τα έργα αυτά πρέπει να μην έχουν εκδοθεί ή ανεβαστεί στο Θέατρο ή την Τηλεόραση και να μην έχουν μεταδοθεί από το Ραδιόφωνο. Τα υποβαλλόμενα έργα μπορεί να είναι και μονόπρακτα και υποβάλλονται με ψευδώνυμο, σε πέντε δακτυλογραφημένα αντίτυπα στη Δ/νση Καλών Τεχνών, Τμήμα Θεάτρου και Χορού (Μπουμπουλίνας 20 - 106 82 Αθήνα ).

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλουν αίτηση συμμετοχής σε έναν από τους παραπάνω διαγωνισμούς μέσα σε προθεσμία 60 ημερών από τη δημοσίευση της παρούσης. Πληροφορίες και διευκρινίσεις θα δίδονται στα τηλέφωνα 82.01.736 και 82.01.7377.

Τιμούν την προσφορά του

Ενα σπουδαίο δημιουργό του λαού, το Δημήτρη Γιολδάση (1897 - 1993), τιμά η Καρδίτσα με δύο εκδηλώσεις, στις οποίες θα παραστεί και ο Επίτιμος Πρόεδρος του ΚΚΕ, Χαρίλαος Φλωράκης. Αύριο, 6.30 μ.μ., στο Επιμελητήριο (Ηρώων Πολυτεχνείου 5), θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση με θέμα: «Ο ζωγράφος Δημήτρης Γιολδάσης». Θα μιλήσουν οι: Μάνθος Γιολδάσης (πρόεδρος Εικαστικού Ομίλου Καρδίτσας), Νίκος Ευγενίδης (ζωγράφος, ψηφιδογράφος), Ολγα Μεντζαφού - Πολύζου (ιστορικός Τέχνης, επιμελήτρια Εθνικής Πινακοθήκης) και Αποστόλης Πίτσαβος (πρόεδρος Δημοτικής Πινακοθήκης Καρδίτσας). Την Κυριακή(11.30 π.μ.) θα εγκαινιαστεί ένας νέος εκθεσιακός και μουσειακός χώρος, που συνδέεται με τη ζωή και τη δημιουργία του μεγάλου καλλιτέχνη. Πρόκειται για την κατοικία και το ατελιέ του Δ. Γιολδάση στην Καρδίτσα (Δ. Λάππα 142), που μετά τη δωρεά της θετής κόρης του Στέλλας Γιολδάση (1924-2000), περιήλθε στο Δήμο Καρδίτσας.

Βιβλιοπαρουσιάσεις

Στο «Βιβλιοπωλείο της Εστίας» (Σόλωνος 60) αύριο (1μ.μ.) θα παρουσιαστεί το μυθιστόρημα της Βίκυς Θεοδωροπούλου «Οι επιζώντες».

Στο βιβλιοπωλείο «Ευριπίδης στη Στοά» (Α. Παπανδρέου 11, Χαλάνδρι) αύριο (12μ.) οι εκδόσεις «Πατάκη» παρουσιάζουν το βιβλίο των Αννας Κώτση - Αγγελικής Αθανασοπούλου «Πού πήγαν όλες οι γνώσεις;» και στις 15/3 (7μ.μ.) την τρίτομη έκδοση των θεατρικών κριτικών του Κώστα Γεωργουσόπουλου με τίτλο «Κλειδιά και κώδικες του θεάτρου».
Στο βιβλιοπωλείο «Πρωτοπορία» (Γραβιάς 9-13) αύριο (11.30π.μ.), από το περιοδικό «Παράθυρο στην εκπαίδευση του παιδιού» θα παρουσιαστούν για τα παιδιά 4-8 χρόνων η σειρά «Τα ζουζουνάκια» των εκδόσεων Παπαδόπουλος.
Στη «Στοά του Βιβλίου» στις 16/3 (7μ.μ.) οι εκδόσεις «Μαυρίδη» θα παρουσιάσουν το βιβλίο της γλύπτριας Μαρίας Λεδάκη «45 χρόνια γλυπτική».
Οι εκδόσεις «Αίολος» στις 13/3 (8.30μ.μ.) στο Πνευματικό Κέντρο του δήμου Κορυδαλλού θα παρουσιάσουν το βιβλίο «Δαίδαλος. Ο πρώτος μηχανικός» της αρχαιολόγου Ειρήνης Α. Μπουρδάκου, η οποία θα μιλήσει με θέμα «Τα μηχανικά έργα του Δαιδάλου. Η πραγματικότητα ενός μύθου».
Στη Μακεδονική Εστία (Νικηταρά 10, α' όροφος) ο Οργανισμός για τη Διεθνοποίηση της Ελληνικής Γλώσσας και ο Σύλλογος Καβαλιωτών Αθήνας «Οι Φίλιπποι», στις 14/3 (7μ.μ.) θα παρουσιάσουν το βιβλίο της Τασούλας Καμπουρίδου «Οδοιπορικό στον Καύκασο».

Η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία θα πραγματοποιήσει στη «Στοά του Βιβλίου» σειρά εκδηλώσεων με τίλτο «Ποιητικό Βήμα», με σκοπό να προβάλει τη μείζονα σημασία του ποιητικού λόγου σε μια εποχή αντιποιητική σαν τη σημερινή και με τη συμμετοχή ποιητών και πολιτικών. Η πρώτη εκδήλωση θα γίνει στις 12 του Μάρτη (9.30μ.μ.) και αφορά στην «Πλουτώνια Ωδή» του Αλεν Γκίνσμπεργκ, η οποία αναφέρεται στο άκρως επίκαιρο θέμα του απεμπλουτισμένου ουρανίου. Θα ακουστούν και μουσικά έργα του μεγάλου Πολωνού συνθέτη Κριστόφ Πεντερέτσκι και του Α. Γκίνσμπεργκ.