Τα περιθώρια «προώθησης» των σχέσεων Ισραήλ - Σαουδικής Αραβίας, οι «ειρηνευτικές» κινήσεις σε Υεμένη και Σουδάν, αλλά και η εξέλιξη επιχειρήσεων του λεγόμενου «Διεθνούς Συνασπισμού κατά του Ισλαμικού Κράτους» είναι μεταξύ των θεμάτων που περιλαμβάνονται στην ατζέντα της τριήμερης επίσκεψης που πραγματοποιεί από χτες στη Σαουδική Αραβία ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Αντ. Μπλίνκεν.

Πριν από έναν μήνα είχε μεταβεί στο Ριάντ με παρόμοια ατζέντα ο Αμερικανός σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας, Τζέικ Σάλιβαν, με την Ουάσιγκτον να εντείνει τις κινήσεις της μετά την υπογραφή της συμφωνίας «εξομάλυνσης» των σχέσεων Σαουδικής Αραβίας - Ιράν με κινεζική διαμεσολάβηση.

Ο Μπλίνκεν θα συμμετάσχει σήμερα στον στρατηγικό διάλογο του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου και των ΗΠΑ (GCC - USA), ενώ αύριο Πέμπτη μαζί με τον Σαουδάραβα ομόλογό του, πρίγκιπα Φαϊσάλ μπιν Φαρχάν, θα συμπροεδρεύσουν σε σύνοδο του λεγόμενου «Διεθνούς Συνασπισμού κατά του Ισλαμικού Κράτους».

Πριν μεταβεί στο Ριάντ, ο Μπλίνκεν μίλησε τη Δευτέρα στο αμερικανοϊσραηλινό λόμπι AIPAC στην Ουάσιγκτον, τονίζοντας ότι ένα μέρος της επίσκεψης θα αφορά τις προσπάθειες «εξομάλυνσης» των σχέσεων Ριάντ - Τελ Αβίβ.

«Μπορούμε πράγματι και πρέπει να παίξουμε έναν ολοκληρωμένο ρόλο στην προώθηση των σχέσεων Ισραήλ - Σαουδικής Αραβίας. Τώρα, δεν έχουμε ψευδαισθήσεις πως αυτό μπορεί να γίνει είτε γρήγορα είτε εύκολα», ανέφερε, προσθέτοντας ότι οι ΗΠΑ «έχουν ένα πραγματικό εθνικό συμφέρον στην εξομάλυνση» αυτών των σχέσεων.

Σε άλλο σημείο επανέλαβε ότι είναι «μη διαπραγματεύσιμες» οι στενές σχέσεις Ισραήλ - ΗΠΑ, προσθέτοντας πως ο Πρόεδρος Μπάιντεν «ποτέ» δεν θα επιτρέψει να αποκτήσει το Ιράν πυρηνικά όπλα και πως «η διπλωματία είναι ο καλύτερος τρόπος για πιστοποιημένη, αποτελεσματική και βιώσιμη δυνατότητα ώστε να αποτραπεί η απόκτηση πυρηνικού όπλου από το Ιράν». Στη συνέχεια συμμερίστηκε τις απειλές του Ισραήλ, τονίζοντας πως εάν η Τεχεράνη «απορρίψει το μονοπάτι της διπλωματίας, τότε όλες οι λύσεις είναι στο τραπέζι».

Κατά τα λοιπά, ισχυρίστηκε ότι οι ΗΠΑ υποστηρίζουν τη λύση των δύο κρατών στο Παλαιστινιακό, αν και έσπευσε να προσθέσει πως οι πιθανότητες είναι πλέον «πιο αδύναμες». Ασκησε δε, για τα μάτια του κόσμου, κριτική στην κλιμάκωση της βίας των ισραηλινών κατοχικών αρχών σε βάρος των Παλαιστινίων, ενώ οι ΗΠΑ ετησίως δίνουν (και γι' αυτόν τον σκοπό) στο Ισραήλ πάνω από 3,8 δισ. δολάρια με τη δικαιολογία της «βοήθειας»...

«Βαθιά συλλυπητήρια» εξέφρασε χθες ο Αιγύπτιος Πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ Σίσι στον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπ. Νετανιάχου με αφορμή τη φονική επίθεση που εξαπέλυσε το περασμένο Σάββατο ένας 22χρονος Αιγύπτιος αστυνομικός, που πέρασε τα σύνορα με το Ισραήλ και πυροβόλησε εναντίον περιπόλου, σκοτώνοντας 3 Ισραηλινούς στρατιώτες.

Σε σύντομη ανακοίνωση του γραφείου του Ισραηλινού πρωθυπουργού αναφέρεται ότι οι δύο ηγέτες επιβεβαίωσαν τη σημασία «πλήρους συντονισμού για την αποκάλυψη όλων των συνθηκών που οδήγησαν στο συμβάν».

Στο μεταξύ, τη Δευτέρα ανακοινώθηκε ο θάνατος ενός αγοριού 2 ετών από το Ναμπίχ Σάλεχ της κατεχόμενης Παλαιστίνης, από ισραηλινά πυρά την περασμένη Πέμπτη, εξαιτίας των οποίων είχε τραυματιστεί και ο πατέρας του, Χάιθαμ Ταμίμι, που τον κρατούσε αγκαλιά.

Σε αυτό το ματωμένο φόντο, το Μαρόκο εντείνει τη συνεργασία με το Ισραήλ, με το οποίο έχει υπογράψει τον Δεκέμβρη του 2022 «Συμφωνία του Αβραάμ», με διαμεσολάβηση των ΗΠΑ, για ομαλοποίηση των μεταξύ τους σχέσεων.

Οπως επιβεβαιώθηκε από Μαροκινούς αξιωματούχους, 12 Ισραηλινοί στρατιωτικοί θα συμμετάσχουν «ενεργά», για πρώτη φορά, σε γυμνάσια στο μαροκινό έδαφος, στο πλαίσιο της διεθνούς άσκησης «Αφρικανικό Λιοντάρι 2023», τη μεγαλύτερη στην αφρικανική ήπειρο.

Είναι η πρώτη φορά που ο ισραηλινός στρατός συμμετέχει ενεργά σε αυτήν τη διεθνή άσκηση στο μαροκινό έδαφος και δη αξιωματικοί από το Τάγμα «Γκολάνι», μονάδα επίλεκτων του Πεζικού η οποία εμπλέκεται συχνά σε επιχειρήσεις στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη.

Για τη 19η άσκηση «Αφρικανικό Λιοντάρι», που συνδιοργανώνουν το Μαρόκο και οι ΗΠΑ, θα κινητοποιηθούν μέχρι τη 16η Ιουνίου σχεδόν 8.000 στρατιωτικοί από 18 χώρες.

«Κατά τις δύο πρώτες βδομάδες οι στρατιωτικοί μας θα επικεντρωθούν στην εκπαίδευση σε διάφορες καταστάσεις μάχης, που συνδυάζουν αντάρτικο πόλης και πόλεμο κάτω από την επιφάνεια της γης, και θα ολοκληρώσουν με κοινά γυμνάσια με όλους τους στρατούς που συμμετέχουν», διευκρινίζει το δελτίο Τύπου του μαροκινού στρατού.

Μολονότι ο οργανισμός των πετρελαιοπαραγωγών χωρών OPEC+ (στον οποίο συμμετέχει και η Ρωσία) δεν άλλαξε κατά τη συνεδρίασή του την περασμένη Κυριακή το πρόγραμμά του για την παραγωγή πετρελαίου, η Σαουδική Αραβία αποφάσισε μονομερώς να μειώσει από τον ερχόμενο Ιούλη την πετρελαϊκή παραγωγή κατά 1 εκατομμύριο βαρέλια τη μέρα.

Ετσι, από τον Ιούλη η Σαουδική Αραβία θα παράγει 9 εκατ. βαρέλια πετρελαίου τη μέρα, αντί για 10 εκατ. βαρέλια, επιχειρώντας να αυξήσει (με μία έστω και μικρή άνοδο της διεθνούς τιμής του μαύρου χρυσού) τα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού, μεταξύ άλλων για την πραγματοποίηση έργων στο πλαίσιο του προγράμματος «Οραμα 2030».

Αναλυτές της Capital Economics εκτίμησαν παρ' όλα αυτά ότι η οικονομία της Σαουδικής Αραβίας ενδέχεται να συρρικνωθεί κατά 0,5% φέτος. Η ερευνητική εταιρεία προέβλεπε προηγουμένως αύξηση του ΑΕΠ της Σαουδικής Αραβίας κατά 1% για το 2023.

Επιπλέον, η Monica Malik, επικεφαλής οικονομολόγος στην Εμπορική Τράπεζα του Αμπου Ντάμπι, δήλωσε χτες ότι εάν διατηρηθούν οι περικοπές στην παραγωγή από τον Ιούλιο έως το τέλος του 2023, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε συρρίκνωση του ΑΕΠ της Σαουδικής Αραβίας.

Τη συγκρότηση «ναυτικής συμμαχίας» με χώρες της Μέσης Ανατολής και της Νότιας Ασίας ανήγγειλε την περασμένη Παρασκευή ο διοικητής των ιρανικών ναυτικών δυνάμεων, ναύαρχος Σαχράμ Ιρανί, με φόντο τις ραγδαίες εξελίξεις που προκαλεί η συμφωνία στο Πεκίνο για την εξομάλυνση των σχέσεων Ιράν - Σαουδικής Αραβίας.

Ο Ιρανί ανέφερε ότι αυτή η υπό συγκρότηση «Ναυτική Συμμαχία» θα απαρτίζεται από το Ιράν, τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), το Κατάρ, το Μπαχρέιν (όπου βρίσκεται η έδρα του 5ου Στόλου των ΗΠΑ), το Ιράκ, την Ινδία και το Πακιστάν. Πρόσθεσε δε ότι οι χώρες της περιοχής «συνειδητοποίησαν πως η ασφάλεια μπορεί να εξασφαλιστεί μέσω συνέργειας και συνεργασίας περιφερειακών χωρών», τονίζοντας: «Σχεδόν όλες οι χώρες του βόρειου Ινδικού Ωκεανού έχουν κατανοήσει ότι θα πρέπει να σταθούν στο πλευρό της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν και μαζί να επιτύχουν ασφάλεια με σημαντική συνέργεια».

Ενα 48ωρο πριν τις παραπάνω δηλώσεις, τα ΗΑΕ είχαν ανακοινώσει ότι αποχωρούν από τον «ναυτικό συνασπισμό» των ΗΠΑ στον ευρύτερο Περσικό Κόλπο, τις λεγόμενες «Συνδυασμένες Ναυτικές Δυνάμεις» 38 χωρών, που ανακοίνωσαν πριν ένα δίμηνο οι ΗΠΑ.

Στο μεταξύ, χτες ξανάνοιξε μετά από επτά χρόνια η ιρανική πρεσβεία στο Ριάντ, καθώς οι δύο χώρες βρίσκονται από τον Μάρτη σε τροχιά εξομάλυνσης σχέσεων.

Επίσης χτες, οι ιρανικές αρχές παρουσίασαν τον πρώτο εγχώρια κατασκευασμένο υπερηχητικό βαλλιστικό πύραυλο.

Σύμφωνα με το ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA, ο πύραυλος «Φατάχ» έχει βεληνεκές 1.400 χλμ. Παρουσιάστηκε σε ειδική τελετή στην οποία παρευρέθηκαν ο Ιρανός Πρόεδρος Εμπραχίμ Ραϊσί και ανώτατοι αξιωματικοί των «Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης».