ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τρίτη 6 Γενάρη 2009
Σελ. /32
ΠΑΙΔΕΙΑ
ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Προτάσεις αποπροσανατολισμού

Μπορεί η «διαβούλευση» για την αλλαγή του εξεταστικού συστήματος για την εισαγωγή στην ανώτατη εκπαίδευση να δρομολογείται για τις επόμενες μέρες, με την κυβέρνηση να υποστηρίζει ότι ο διάλογος ξεκινάει από μηδενική βάση και θα είναι «εξαντλητικός», ωστόσο στο τραπέζι έχουν ήδη πέσει θέσεις με διαφορετικό περιτύλιγμα που οδηγούν στην ίδια ακριβώς κατεύθυνση: Στην παραπέρα διαφοροποίηση του σχολείου, στη μετάθεση του ταξικού φίλτρου στα ιδρύματα ανώτατης εκπαίδευσης, στην ακόμα μεγαλύτερη διαφοροποίηση σπουδών, πτυχίων και ιδρυμάτων και γενικότερα στην εφαρμογή των αναδιαρθρώσεων που προτάσσουν η στρατηγική της Λισαβόνας και η διαδικασία της Μπολόνια.

«Κουκούλωμα» των πραγματικών προβλημάτων

Αλλωστε, η ίδια η συζήτηση για την αλλαγή του εξεταστικού και του τρόπου εισαγωγής στην ανώτατη εκπαίδευση είναι καθαρά αποπροσανατολιστική. Ερχεται να κρύψει και να κουκουλώσει τα σοβαρά προβλήματα που υπάρχουν στην παιδεία και «ανανεώνονται» διαχρονικά από τις εκάστοτε κυβερνήσεις των κομμάτων της πλουτοκρατίας. Ερχεται να ρίξει στους μαθητές και στους γονείς τους το δόλωμα, ότι δήθεν το σχολείο θα αλλάξει προς το καλύτερο αν αλλάξει ο τρόπος εισαγωγής στο πανεπιστήμιο... Την ίδια στιγμή, διατηρεί και εντείνει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που σπρώχνουν τους μαθητές στο δρόμο: Το σχολείο που εξοντώνει το μυαλό των μαθητών και την τσέπη της λαϊκής οικογένειας, που γαλουχεί τους νέους σε δεξιότητες χωρίς να τους παρέχει στέρεη μόρφωση, που διδάσκει ψεύδη και στρεβλώσεις, που καλλιεργεί τις σάπιες αξίες του καπιταλισμού στα φρέσκα μυαλά των νέων.

Την ίδια στιγμή, είναι ξεκάθαρο πως όποιο σενάριο και αν επικρατήσει, όποιος τρόπος εισαγωγής στα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ και αν προκριθεί, αυτός δεν πρόκειται ούτε να ακουμπήσει ούτε και να αλλάξει στο ελάχιστο τον αντιδραστικό χαρακτήρα του σημερινού εκπαιδευτικού συστήματος. Γιατί εκείνο που παραμένει ακέραιο, είναι η στόχευση του κεφαλαίου για πιο φτηνό και ευέλικτο εργατικό δυναμικό, γαλουχημένο με τις συγκεκριμένες αξίες και δεξιότητες που το κεφάλαιο απαιτεί. Και αυτή η στόχευση, περνάει και μέσα από την εκπαίδευση, μέσα από το σχολείο και το πανεπιστήμιο, που είναι έτσι κι αλλιώς κομμένα και ραμμένα στα μέτρα των κατευθύνσεων του κεφαλαίου για αύξηση της κερδοφορίας του. Αλλωστε, στον καπιταλισμό, καμία πρόταση για εισαγωγή στο πανεπιστήμιο δεν μπορεί να συνδεθεί με τη μείωση της ανεργίας, καθώς η αναρχία στην παραγωγή δεν επιτρέπει σε κανέναν (ούτε στο κράτος ούτε στα ίδια τα ιδρύματα) να κάνουν επιλογή του αριθμού των φοιτητών - ο οποίος ούτως ή άλλως θα είναι περιορισμένος - με βάση τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας και της παραγωγής.

Σενάρια και παραφιλολογία

Τα σενάρια και οι προτάσεις για τον τρόπο εισαγωγής στα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ δίνουν και παίρνουν. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, πρόταση του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας είναι η αποσύνδεση του Λυκείου από την εισαγωγή στην ανώτατη εκπαίδευση και η καθιέρωση μεταλυκειακού έτους προετοιμασίας για τις εξετάσεις για τα πανεπιστήμια. Η επιχειρηματολογία πατάει σε πραγματικά προβλήματα, ότι δηλαδή το Λύκειο έχει μετατραπεί σε προθάλαμο για την εισαγωγή στο πανεπιστήμιο ενώ ταυτόχρονα έχουν γιγαντωθεί η παραπαιδεία και τα φροντιστήρια, τα οποία κάνουν αφαίμαξη από την τσέπη της λαϊκής οικογένειας αρκετές χιλιάδες ευρώ κάθε χρόνο.

Ωστόσο, μια τέτοια κίνηση, απομονωμένη από οποιαδήποτε ριζική αλλαγή στο εκπαιδευτικό σύστημα, δεν μπορεί να συμβάλλει για ουσιαστική αναβάθμιση του Λυκείου ούτε βέβαια του πανεπιστημίου. Αλλωστε, η υποβάθμιση του σχολείου συνολικά έχει να κάνει με τον προσανατολισμό της εκπαίδευσης, που στον καπιταλισμό είναι ταγμένη στους στόχους του κεφαλαίου και όχι στην ικανοποίηση των αναγκών του λαού και της νεολαίας. Μήπως το γεγονός ότι τα φροντιστήρια γιγαντώνονται και η παραπαιδεία φουντώνει, πρόκειται να εξαλειφθεί αν οι εξετάσεις μετατεθούν εκτός Λυκείου; Το θέμα είναι ότι το όποιο σύστημα εισαγωγής στο πλαίσιο του καπιταλισμού, είναι ένα σύστημα με ταξικό φίλτρο, στο οποίο η επιτυχία ή η αποτυχία στις εξετάσεις εξαρτάται βασικά από το «καλό» ή «κακό» σχολείο, από το «καλό» ή «κακό» φροντιστήριο, σε τελική ανάλυση από το «ό,τι πληρώνεις παίρνεις».

Το «φίλτρο» μέσα στα πανεπιστήμια

Στο ίδιο πλαίσιο, ένα άλλο σενάριο προκρίνει τη μετάθεση του «ξεσκαρταρίσματος», της επιλογής δηλαδή των φοιτητών, στα ίδια τα πανεπιστήμια. Την παραπάνω πρόταση, με επιμέρους διαφοροποιήσεις, έχουν καταθέσει το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, ενώ κατά καιρούς έχουν ταχθεί υπέρ της και Πρυτάνεις.

Η πρόταση του ΠΑΣΟΚ για την εισαγωγή στην ανώτατη εκπαίδευση, μεταθέτει την ευθύνη για τα κριτήρια και τον τρόπο εισαγωγής στα ίδια τα πανεπιστήμια. Οπως σημειώνεται, όλοι οι μαθητές που τελειώνουν το Λύκειο θα παίρνουν ένα «Εθνικό Απολυτήριο» και από εκεί και πέρα το κάθε Ιδρυμα θα θέτει τους όρους εισαγωγής. Μήπως όμως έτσι γίνεται πιο δίκαιο το σύστημα εισαγωγής; Μπορεί το κάθε Ιδρυμα να διενεργεί εξετάσεις εισαγωγής που να είναι αδιάβλητες; Και με ποια κριτήρια το κάθε πανεπιστήμιο θα ορίσει πόσους και ποιους εισακτέους θέλει; Αλλωστε, το κάθε ίδρυμα δεν μπορεί να έχει εικόνα συνολικά της κοινωνίας παρά μόνο του «οίκου» του. Δηλαδή, ανάλογα με τη χρηματοδότηση που λαμβάνει από το κράτος, ανάλογα με τις χρηματοδοτήσεις από τους επιχειρηματίες και ανάλογα με τα έσοδα που θα αποκομίσει από τους φοιτητές του, το κάθε πανεπιστήμιο κρίνει πόσους εισακτέους μπορεί να «σηκώσει». Μήπως δε θα αποτελέσει κριτήριο το κατά πόσον οι περισσότεροι ή οι λιγότεροι εισακτέοι ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα του ιδρύματος; Αλλωστε, και μόνο το γεγονός ότι το κάθε ίδρυμα θα θέτει τα δικά του κριτήρια, ανοίγει το δρόμο για τη διαμόρφωση «προφίλ» σε κάθε πανεπιστήμιο: Τα πανεπιστήμια - ελίτ θέτουν αυστηρά κριτήρια, ενώ τα πανεπιστήμια χαμηλότερου επιπέδου είναι πιο «ελαστικά» στα κριτήριά τους κ.ο.κ....

Η πρόταση του ΠΑΣΟΚ, πέρα από το γεγονός ότι δε βελτιώνει την ουσία του σχολείου (ίσα ίσα την αντιδραστικοποιεί καθώς μιλάει για το ταξικά διαφοροποιημένο σχολείο στο οποίο έχουν λόγο οι επιχειρηματίες) είναι κομμένη και ραμμένη στο πανεπιστήμιο που λειτουργεί με τους όρους της αγοράς. Το ΠΑΣΟΚ προτείνει εισαγωγή «στη Σχολή ή στο Πανεπιστήμιο, όχι στο Τμήμα, δίνοντάς του έτσι μεγαλύτερο εύρος επιλογών», ανοίγοντας το δρόμο για τον περαιτέρω κατακερματισμό των πτυχίων και των επιστημονικών αντικειμένων, για τη δημιουργία πτυχιούχων πολλών ταχυτήτων, που θα έχουν διδαχτεί «ένα μάτσο» δεξιότητες και γενικόλογου χαρακτήρα γνώσεις για να αποκτήσουν στη συνέχεια και κάποιες γνώσεις σε ένα αντικείμενο.

Το παραμύθι της «ελεύθερης» πρόσβασης

Από την πλευρά του, ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ επιδιώκει να χαϊδέψει τα αυτιά της νεολαίας ρίχνοντας το πιασάρικο αλλά κάλπικο σύνθημα για «ελεύθερη πρόσβαση» στην ανώτατη εκπαίδευση.

Ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, υποστηρίζει ότι όλοι οι απόφοιτοι Λυκείου θα εισάγονται στο πανεπιστήμιο ή το ΤΕΙ, όχι όμως σε πρόγραμμα σπουδών αλλά σε ένα γενικόλογο πρώτο έτος, το οποίο θα είναι μια «συρραφή» μαθημάτων από διάφορα αντικείμενα, τμήματα ή και σχολές. Δηλαδή, ο νέος εισάγεται σε ένα πρώτο έτος - σούπα από το οποίο τελικά δεν αποκομίζει γνώσεις σε ένα επιστημονικό αντικείμενο αλλά «τσαλαβουτάει» σε μαθήματα διαφόρων αντικειμένων...

Μάλιστα, ο ΣΥΝ υποστηρίζει ότι «η αναμόρφωση του πρώτου έτους δε θα επηρεάσει ούτε στο ελάχιστο προσθετικά τη διάρκεια για την απόκτηση πτυχίου ΑΕΙ ή ΤΕΙ». Δηλαδή, από τα τετραετή πτυχία απλά αφαιρείται ένα έτος σπουδών από το πρόγραμμα σπουδών το οποίο γίνεται ένα πρώτο έτος - σούπα. Να πώς τα πτυχία των δημόσιων πανεπιστημίων γίνονται επί της ουσίας τρίχρονα υποβαθμισμένα μπάτσελορ διατηρώντας τον ψευδεπίγραφο τίτλο των τετραετών πτυχίων!

Στο προκείμενο, στην υποτιθέμενη δηλαδή ελεύθερη πρόσβαση, ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ λέει ότι «στο τέλος του πρώτου έτους θα γίνεται η κατάταξη του φοιτητή στη συγκεκριμένη σχολή ή τμήμα με βάση την επιλογή του (...) και την απόδοσή του στα μαθήματα του πρώτου έτους». Η μόνη διαφορά δηλαδή της πρότασης του ΣΥΝ, είναι ότι όπως προτείνει και το ΠΑΣΟΚ, το ταξικό φίλτρο πλέον μετακινείται στο εσωτερικό των πανεπιστημίων. Εκεί, μετά το πρώτο έτος, θα γίνεται και το ξεσκαρτάρισμα για το ποιοι νέοι θα εισαχθούν πραγματικά στο πανεπιστήμιο, ποιοι δηλαδή θα παρακολουθήσουν ένα πρόγραμμα σπουδών. Και φυσικά, όταν το ταξικό φίλτρο παραμένει, κανείς δεν μπορεί να διασφαλίσει ότι καταργείται και η παραπαιδεία. Απλά, αντί για τα φροντιστήρια μέσης εκπαίδευσης, ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ προκρίνει τα... πανεπιστημιακά φροντιστήρια!


E.X.



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ