Παραμονή της Εργατικής Πρωτομαγιάς, οι Τομεακές Οργανώσεις Νοτιοδυτικών συνοικιών, Ανατολικών και ΑΕΙ - ΕΚ της ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ και της ΟΠ Αττικής της ΚΝΕ τίμησαν σε Χαϊδάρι και Καισαριανή τους 200 εκτελεσμένους κομμουνιστές από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής και τους ντόπιους συνεργάτες τους, την 1η Μάη 1944.

Από νωρίς το πρωί του Σαββάτου, εργατόκοσμος, νεολαία και παλαίμαχοι αγωνιστές συγκεντρώθηκαν στον χώρο του στρατοπέδου Χαϊδαρίου για να αποδώσουν φόρο τιμής και να ξεναγηθούν οργανωμένα στο Μπλοκ 15, το κτίριο όπου κρατούνταν, ανακρίνονταν και βασανίζονταν οι φυλακισμένοι κομμουνιστές και άλλοι αγωνιστές.

Η εκδήλωση ξεκίνησε με δρώμενο από την ηθοποιό Κερασία Σαμαρά, με θέμα τα γεγονότα των ημερών, όπως τα εξιστόρησαν οι Γιάννης Ρίτσος, Θέμος Κορνάρος, Μέλπω Αξιώτη, άλλοι αυτόπτες μάρτυρες. Αλλά και όπως αποτυπώθηκαν στα σημειώματα των μελλοθάνατων κομμουνιστών.

Την κεντρική ομιλία έκανε ο Τάκης Κουβαράς, πρόεδρος του Παραρτήματος της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ. Τόνισε μεταξύ άλλων ότι το Χαϊδάρι ήταν το μεγαλύτερο στρατόπεδο συγκέντρωσης των ναζί στα Βαλκάνια και λειτούργησε ως σταθμός για να στέλνονται κομμουνιστές και Εβραίοι στα στρατόπεδα συγκέντρωσης της Ευρώπης.

Αναφέρθηκε αναλυτικά στα γεγονότα των ημερών και υπογράμμισε ότι οι Γερμανοί επέλεξαν να εκτελέσουν 200 στελέχη του ΚΚΕ, κρατούμενους ήδη από το δικτατορικό καθεστώς Μεταξά, ακριβώς επειδή ήταν αλύγιστοι κομμουνιστές.

Κατέληξε σημειώνοντας: «Δεν βρισκόμαστε σήμερα εδώ για ένα τυπικό μνημόσυνο, αλλά να διδαχθούμε και να παραδειγματιστούμε από τη στάση των συντρόφων μας, να πάρουμε κουράγιο για να συνεχίσουμε τον αγώνα για την κατάργηση του σάπιου εκμεταλλευτικού συστήματος. Τα συμπεράσματα από τα ιστορικά γεγονότα της δεκαετίας 1940 - 1949 είναι επίκαιρα και σήμερα, που στην Ουκρανία συγκρούονται δύο ιμπεριαλιστικά μπλοκ. Οι κομμουνιστές, όπως τότε έτσι και σήμερα, πρωτοστατούν στους αγώνες, για να μη χύσει ο λαός το αίμα του για τα συμφέροντα της αστικής τάξης».

Στην εκδήλωση παραβρέθηκε αντιπροσωπεία της ΚΕ του ΚΚΕ, με επικεφαλής τον Θοδωρή Χιώνη, μέλος του ΠΓ της ΚΕ και Γραμματέα της ΚΟ Αττικής. Εκ μέρους της Κεντρικής Διοίκησης της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ παραβρέθηκαν οι αντιπρόεδροι, Γιάννης Ζαγγανάς και Γρηγόρης Τουγλίδης. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με προσκλητήριο νεκρών και κατάθεση στεφάνων.

Η συνέχεια δόθηκε στον χώρο του Σκοπευτηρίου της Καισαριανής, όπου το απόγευμα προβλήθηκε η ταινία «Το τελευταίο σημείωμα», του Παντελή Βούλγαρη. Ο επιβλητικός χώρος σε συνδυασμό με τη σπουδαία ταινία δημιούργησαν μια φορτισμένη ατμόσφαιρα, που αποτυπωνόταν στα πρόσωπα των εκατοντάδων - κυρίως νέων - ανθρώπων που συμμετείχαν στην εκδήλωση.

Πριν από την προβολή, μέσα στον χώρο του θυσιαστηρίου, μίλησε ο πρόεδρος της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ, Γιώργος Κατημερτζής. Διαβάζοντας γραμμές από τα σημειώματα που έριχναν στον δρόμο προς την εκτέλεση οι ήρωες κομμουνιστές, ανέδειξε το μεγαλείο της θυσίας τους και ενός ολόκληρου λαού, που έγραψε και γράφει ηρωικές σελίδες, όταν αποφασίσει να βάλει την υπογραφή του στις «λεωφόρους του μέλλοντος».

«Απλοί, καθημερινοί άνθρωποι, με όνειρα κι αγάπη για τη ζωή, γνήσια τέκνα της εργατικής τάξης, γνήσια τέκνα του κόμματός της, του ΚΚΕ, κατόρθωσαν να ποτίσουν με το αίμα τους το δέντρο της ζωής, αφήνοντας πλούσια διαθήκη και παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές», είπε μεταξύ άλλων.

«Κι αυτές οι "γενιές", τα τέκνα αυτής της τάξης δηλώνουν "παρών" και βροντοφωνάζουν πως το μέλλον μας δεν είναι το αίμα, η φτώχεια και ο πόλεμος που απλόχερα χαρίζει ο καπιταλισμός όπου Γης», συμπλήρωσε από τη μεριά της η Ιουλία Χρονοπούλου, μέλος της ΕΠ Αττικής και Γραμματέας της ΤΟ ΑΕΙ - ΕΚ της ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ.

Στο πλαίσιο της εκδήλωσης στεφάνι κατέθεσαν ο Θέμης Γκιώνης, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, ο Θοδωρής Κωτσαντής, μέλος του Γραφείου του ΚΣ της ΚΝΕ, ο Γιώργος Κατημερτζής και εκπρόσωποι Παραρτημάτων της περιοχής.

Με δύο δρώμενα κατά τη διάρκεια της μαχητικής Πρωτομαγιάτικης πορείας, οι εργαζόμενοι και ο λαός της Θεσσαλονίκης τίμησαν τον ξεσηκωμό και τους νεκρούς του Μάη του 1936.

Οταν η πορεία έφτασε στη συμβολή των οδών Τσιμισκή και Βενιζέλου, συναντήθηκε με ομάδα διαδηλωτών που ξεκίνησε από την πλατεία Ελευθερίας, όπου στις 10 Μάη του 1936 πραγματοποιήθηκε παλλαϊκό συλλαλητήριο μετά την κηδεία των νεκρών εργατών. Η ομάδα των νεαρών, κρατώντας πλακάτ με τα αιτήματα των απεργών του Μάη του '36, πέρασε μπροστά από την πορεία. Επιτόπου διαβάστηκαν αποσπάσματα από τον «Επιτάφιο» του Γιάννη Ρίτσου.

Λίγο αργότερα, μια άλλη ομάδα ξεκίνησε από την οδό Συγγρού, όπου στις 9 Μάη έπεσε ο πρώτος νεκρός απεργός, ο 30χρονος αυτοκινητιστής και στέλεχος του ΚΚΕ Τάσος Τούσης. Αναπαριστώντας την μεταφορά του νεκρού σώματός του πάνω σε μια πόρτα, η ομάδα αυτή πορεύτηκε επί της οδού Εγνατίας, πέρασε μέσα από τη διαδήλωση και υπό τον ήχο του «Μέρα Μαγιού μου μίσεψες», έφτασε στη συμβολή των οδών Εγνατία και Βενιζέλου, στον χώρο όπου έγινε η κατάθεση στεφάνων.

Στεφάνια στον χώρο κατέθεσαν το Σωματείο Καπνεργατών - Καπνεργατριών το «Παγκαπνεργατικό», το ΚΚΕ, η ΚΝΕ, το ΠΑΜΕ, δεκάδες εργατικά σωματεία, η ΕΔΥΕΘ, ο Ελληνοκουβανικός και πολλοί ακόμα φορείς.