ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 28 Δεκέμβρη 2000
Σελ. /32
ΔΙΕΘΝΗ
ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ
Αβέβαιο το αποτέλεσμα μιας, μέχρι την ύστατη στιγμή, αβέβαιης συνόδου
  • Συναντιούνται, σήμερα, στο Σαρμ ελ Σέικ, εκτός απροόπτου, ο Γιάσερ Αραφάτ και ο Εχούντ Μπαράκ με βάση συζήτησης τις αμερικανικές προτάσεις
  • Διευκρινίσεις ζητούσε η Παλαιστινιακή Αρχή, της οποίας αξιωματούχοι χαρακτήριζαν «παγίδα» τις προτάσεις Κλίντον

 

Επίσκεψη του Γ. Αραφάτ σε νοσοκομείο της Γάζας

Associated Press

Επίσκεψη του Γ. Αραφάτ σε νοσοκομείο της Γάζας
ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ-ΓΑΖΑ.-

Η πραγματοποίηση άλλης μιας ισραηλινο-παλαιστινιακής συνόδου κορυφής κρίνεται, τελικά, μέχρι την τελευταία στιγμή, ενώ το ακριβές περιεχόμενο τόσο των αμερικανικών προτάσεων ως βάση συζήτησης όσο και των εκατέρωθεν ενστάσεων δεν είχε γίνει επακριβώς γνωστό μέχρι και την τελευταία στιγμή, αφήνοντας την πληροφόρηση να βασίζεται μόνο σε δηλώσεις ανώνυμων αξιωματούχων και σε διπλωματικές «διαρροές» που φιλοξένησαν όλα τα ΜΜΕ. Το σίγουρο, πάντως, ήταν ότι τόσο η ισραηλινή όσο και η παλαιστινιακή πλευρά είχαν εκτενείς εσωτερικές διαβουλεύσεις, μέχρι αργά χτες βράδυ, προκειμένου να στοιχειοθετήσουν τη στάση που θα κρατήσουν στη σημερινή σύνοδο κορυφής, στην οποία, εκτός απροόπτου εμπλοκής κατά τη διάρκεια της νύχτας, είχαν αποδεχτεί να συμμετάσχουν, υπό την αιγίδα του Αιγύπτιου Προέδρου Χόσνι Μουμπάρακ, τόσο ο Γιάσερ Αραφάτ όσο και ο Εχούντ Μπαράκ.

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός είχε πεντάωρη σύσκεψη με το «συμβούλιο ασφαλείας» της χώρας, στο οποίο συμμετέχουν ο εκτελών χρέη υπουργού Εξωτερικών Σλόμο Μπεν Αμί, ο αρχηγός του ΓΕΣ, στρατηγός Σαούλ Μοφάζ, ο στενός σύμβουλος του Μπαράκ Τζιλάντ Σερ και ο αρχηγός των στρατιωτικών μυστικών υπηρεσιών Αμός Μάλκα, ενώ είχε ενημερώσει σχετικά και το Υπουργικό Συμβούλιο. Η συνεδρίαση του ισραηλινού «συμβουλίου ασφαλείας» επρόκειτο να επαναληφθεί αργά χτες το βράδυ.

Από την πλευρά του, ο Παλαιστίνιος ηγέτης είχε συνεχείς διαβουλεύσεις με στενούς συνεργάτες του και διαπραγματευτές, ενώ αργά χτες το βράδυ επρόκειτο να προεδρεύσει έκτακτης συνόδου της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΟΑΠ με αποκλειστικά και μόνο αυτό το θέμα συζήτησης. Επίσης, όπως έγινε γνωστό, οι Μπαράκ και Αραφάτ κατέληξαν στην πραγματοποίηση της συνόδου στο Σαρμ ελ Σέικ μετά από ολονύκτια, σχεδόν, τηλεφωνική συνομιλία που είχαν το βράδυ της Τρίτης προς Τετάρτη και δεν είχαν προβεί σε κάποια αλλαγή της απόφασης αυτής μέχρι χτες βράδυ.

Την ίδια στιγμή, η Ουάσιγκτον είχε ζητήσει και από τις δύο πλευρές να της έχουν καταστήσει γνωστό, μέχρι αργά χτες βράδυ, αν αποδέχονται τις τελευταίες προτάσεις που κατέθεσε ο Μπιλ Κλίντον ως βάση για έναν νέο, αλλά τελικό, γύρο συνομιλιών, που θα καταλήξει σε οριστική ειρηνευτική συμφωνία. Εκ μέρους της ισραηλινής κυβέρνησης, ο υφυπουργός Αμυνας, Εφραίμ Σνεχ, δήλωνε ότι «η ισραηλινή ηγεσία γενικά συμφωνεί με τις αμερικανικές προτάσεις», ενώ ο Εχούντ Μπαράκ τόνιζε ότι «θα συγκατατεθεί σε μια συμφωνία υπό την προϋπόθεση ότι η παλαιστινιακή πλευρά θα πράξει ταυτοχρόνως το ίδιο».

Αποφεύγοντας να αναφερθεί στο ακριβές περιεχόμενο των αμερικανικών προτάσεων, ο Σλόμο Μπεν Αμί υπογράμμιζε ότι «αν υπάρξει μια συμφωνία θα πρέπει να βασιστεί σε διεθνείς εγγυήσεις και αυτό συνεπάγεται και ανάπτυξη διεθνούς δύναμης στην κοιλάδα του Ιορδάνη, ανάμεσα στη Δυτική Οχθη και στην Ιορδανία». Ο Μπεν Αμί εκτιμούσε ότι «ήρθε ο καιρός για έναν ιστορικό συμβιβασμό, που θα οδηγήσει τους δύο λαούς σε μια ειρηνική συνύπαρξη και θα δώσει τέλος σε αυτόν τον πόλεμο που μοιάζει ατελείωτος», σπεύδοντας, όμως, να συμπληρώσει ένα «μεγάλο αλλά...» στις δικές του εκτιμήσεις.

Προβληματισμός και αντιφατικότητα στην παλαιστινιακή πλευρά

«Εξετάζουμε πολύ σοβαρά τις αμερικανικές προτάσεις, αλλά για να αποφανθούμε θα πρέπει να υπάρξουν επαρκείς διευκρινίσεις και αποσαφηνίσεις των θολών σημείων», τόνιζε, χτες το πρωί, ο Παλαιστίνιος διαπραγματευτής Σαέμπ Ερακάτ, ο οποίος ενημέρωσε και για την επιστολή προς το Λευκό Οίκο. Ο Ερακάτ, σχολιάζοντας την πληροφορία ότι οι αμερικανικές προτάσεις αποκλείουν εντελώς το θέμα της επιστροφής των Παλαιστινίων προσφύγων, αρκέστηκε να δηλώσει ότι η Παλαιστινιακή Αρχή επιμένει στις ειλημμένες αποφάσεις του ΟΗΕ, που κατοχυρώνουν «το δικαίωμα της επιστροφής» σε όλους τους πρόσφυγες, οι οποίοι σήμερα εκτιμάται ότι αριθμούν περίπου 4 εκατομμύρια διάσπαρτα σε διάφορες χώρες. Ο Παλαιστίνιος διαπραγματευτής, πάντως, διευκρίνισε ότι οι αντιρρήσεις και οι επιφυλάξεις των Παλαιστινίων δεν αφορούν αποκλειστικά και μόνο στο θέμα των προσφύγων.

Ο Παλαιστίνιος ηγέτης, ως συνήθως, ήταν σιβυλλικός και λακωνικός. Κατά τη διάρκεια δηλώσεων που έκανε συμμετέχοντας στην καθιερωμένη προσευχή για την έναρξη της τριήμερης μουσουλμανικής γιορτής Εϊντ Αλ Φιτρ, που ακολουθεί το πέρας του Ραμαζανιού, ο Αραφάτ τόνισε ότι το φετινό Εϊντ αλ Φιτρ «είναι κρίσιμο για κάθε αγόρι και κορίτσι της Παλαιστίνης που στο άμεσο μέλλον θα σηκώσει την παλαιστινιακή σημαία στην Ανατολική Ιερουσαλήμ», ενώ εκτίμησε ότι οι αμερικανικές προτάσεις «δεν αίρουν τα εμπόδια που υπάρχουν στο δρόμο προς την ειρήνη».

Σαφέστερος αλλά και αρνητικότερος εμφανίστηκε ο υπουργός Πληροφοριών Γιάσερ Αμπέντ Ράμπο, ο οποίος δήλωσε ότι «οι αμερικανικές προτάσεις δεν είναι προσφορά αλλά παγίδα» για τους Παλαιστινίους, υπογραμμίζοντας ότι «δεν περιλαμβάνουν τίποτε περισσότερο από όσα είχαν συζητηθεί στο Καμπ Ντέιβιντ, τα οποία είχαν κριθεί, τότε, από την Παλαιστινιακή Αρχή, όχι απλώς ανεπαρκή, αλλά ότι παραβιάζουν κάθε αρχή της ειρηνευτικής διαδικασίας και ότι ουδεμία σχέση έχουν με τις αποφάσεις του ΟΗΕ».

Οι προτάσεις Κλίντον

Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά από ανώνυμους αξιωματούχους τόσο των δύο πλευρών όσο και του Λευκού Οίκου αλλά και δημοσιογραφικές πηγές, το προτεινόμενο αμερικανικό πλαίσιο διαλόγου βασίζεται σε 5 σημεία:

1. Η Παλαιστινιακή Αρχή αναλαμβάνει τον έλεγχο του τεμένους Αλ Ακσά και των παραδοσιακών αραβικών συνοικιών της Ανατολικής Ιερουσαλήμ ενώ το Ισραήλ διατηρεί την κυριαρχία του στο τείχος των Δακρύων αλλά και στους αρχαιολογικούς χώρους που βρίσκονται ακριβώς δίπλα και κάτω από το τέμενος, όπως επίσης και στην υπόλοιπη Ανατολική Ιερουσαλήμ.

2. Το παλαιστινιακό κράτος καταλαμβάνει το 95% της Δυτικής Οχθης και λίγο λιγότερο από το 100% της Λωρίδας της Γάζας. Για το εναπομείναν 5% της Δ. Οχθης, το Ισραήλ θα παραχωρήσει ορισμένα εδάφη στα νοτιοανατολικά της Λωρίδας της Γάζας, ενώ θα «νοικιάσει» από την Παλαιστινιακή Αρχή, για την επόμενη 20ετία, ένα 3% στο κέντρο της πόλης Χεβρώνα και ένα 1% στα βόρεια της Γάζας.

3. Το Ισραήλ εγκαταλείπει 60-70 εποικισμούς που βρίσκονται στα αυτόνομα παλαιστινιακά εδάφη και συνδέει τους μεγάλους εποικισμούς της Δυτικής Οχθης με την Ιερουσαλήμ.

4. Οι ισραηλινές δυνάμεις παραμένουν στην κοιλάδα του Ιορδάνη, ανάμεσα στη Δυτική Οχθη και στην Ιορδανία, για τα επόμενα 3-6 χρόνια.

5. Εγκατάλειψη του δικαιώματος επιστροφής των προσφύγων, με ελάχιστες εξαιρέσεις όσων θα επιστρέψουν στο καθαρά παλαιστινιακό έδαφος και με παροχή κάποιου ελαχίστου ποσού αποζημίωσης στην πλειοψηφία των προσφύγων που θα επιλέξουν να παραμείνουν μακριά από τις εστίες τους, μετά την τελειωτική προσάρτησή τους στο Ισραήλ.

Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, η παλαιστινιακή πλευρά ζητά διευκρινίσεις όσον αφορά στο ακριβές μέγεθος αλλά και τη θέση των εδαφών που της παραχωρούνται στη Δυτική Οχθη και στη Λωρίδα της Γάζας, για το ακριβές καθεστώς που θα επικρατήσει στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, για το μέλλον των εβραϊκών εποικισμών που υπάρχουν μέσα στις αραβικές συνοικίες της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, για το μέλλον των μη αναφερόμενων 150 εποικισμών που βρίσκονται εντός των αυτόνομων παλαιστινιακών εδαφών και για μια σειρά ζητημάτων που άπτονται εμπορικών και οικονομικών συναλλαγών μετά από την πλήρη αποσύνδεση των δύο πλευρών. Επίσης, η παλαιστινιακή πλευρά φέρεται απρόθυμη να εγκαταλείψει το θέμα των προσφύγων.

Οπως και να καταλήξει, πάντως, το ζήτημα, στο εσωτερικό του Ισραήλ και των αυτόνομων εδαφών, οι αντιδράσεις είναι ουκ ολίγες. Ιδιαίτερα στο Ισραήλ, ακόμη και «μετριοπαθείς» προσωπικότητες, όπως ο Σιμόν Πέρες, τόνιζαν ότι η ισραηλινή κοινή γνώμη «πολύ δύσκολα θα αποδεχτεί την εγκατάλειψη τόσο ευαίσθητων εδαφών και τόπων, που τόσα χρόνια γαλουχήθηκε ότι της ανήκουν». Χαρακτηριστικά, μάλιστα, η εφημερίδα «Χααρέτζ» υπογράμμιζε ότι «η κυβέρνηση Μπαράκ καλείται να φέρει σε πέρας διπλωματικά και πρακτικά μία από τις δυσκολότερες αποστολές, σε περίπτωση που εφαρμοστεί μια τέτοια συμφωνία, να καταρρίψει τους σιωνιστικούς μύθους περί αυτονόητου δικαιώματος πάνω σε εδάφη και τοποθεσίες».

Επιταχύνεται η κατασκευή διαχωριστικής γραμμής

Στο περιθώριο, αλλά όχι ασχέτως, των ταχύτατων διπλωματικών αυτών εξελίξεων, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Εχούντ Μπαράκ έδωσε, χτες, εντολή στις ισραηλινές δυνάμεις να επιταχύνουν την κατασκευή ηλεκτρονικού φράκτη, μήκους 70 χιλιομέτρων, ανάμεσα στη Δυτική Οχθη και στο Ισραήλ. Σύμφωνα με ισραηλινές κυβερνητικές πηγές, τα ηλεκτροφόρα αυτά σύρματα (με κόστος κατασκευής 25 εκατομμυρίων δολαρίων) στόχο έχουν την ενίσχυση της ασφάλειας του Ισραήλ από πιθανές επιθέσεις και επίδοξους κομάντος αυτοκτονίας, ενώ στη θέση των σημερινών στρατιωτικών φυλακίων θα οικοδομηθούν «περάσματα», από όπου θα διακινούνται εμπορεύματα αλλά και εργαζόμενοι.

Σύμφωνα, πάντα, με τις ίδιες πληροφορίες, ο Εχούντ Μπαράκ προχωρεί στην επιτάχυνση των εργασιών και για την κατασκευή ενός υπογείου και υπέργειου οδικού δικτύου, κόστους 1 δισ. δολαρίων, που θα συνδέει το Ισραήλ με τους εποικισμούς αλλά και στην κατασκευή ενός υπέργειου αυτοκινητοδρόμου, κόστους 250 εκατομμυρίων δολαρίων, που θα συνδέει τη Δυτική Οχθη με τη Λωρίδα της Γάζας, χωρίς δυνατότητα εξόδου σε άλλο σημείο. Οι κινήσεις αυτές έχουν προκαλέσει οργή στην Παλαιστινιακή Αρχή που μιλά για ένα νέο απαρτχάιντ και προβληματισμό στο εσωτερικό του Ισραήλ, καθώς ανώτεροι αξιωματούχοι ασφαλείας αμφισβητούν την αποτελεσματικότητα του ηλεκτροφόρου φράκτη.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ