Είτε με κούρεμα, είτε με αναδιάρθρωση και νέο δάνειο, τη «νύφη» θα την πληρώσει ο λαός, αν με τη συμμαχία και την πάλη του δε σφραγίσει αυτός τις εξελίξεις

Μεγάλη ανάλυση γίνεται στη μελέτη για τον περιβόητο «πολλαπλασιαστή» (δηλαδή, η επίπτωση των μέτρων περικοπής δαπανών και αύξησης φόρων στην οικονομική δραστηριότητα), καθώς είχε προηγηθεί εκτίμηση του Ταμείου ότι ο πολλαπλασιαστής των μέτρων λιτότητας στην Ελλάδα, ήταν τελικά πολύ μεγαλύτερος από αυτόν που προϋπολογίστηκε.

Τώρα, οι συντάκτες της μελέτης καταλήγουν στο συμπέρασμα, όσον αφορά στην Ελλάδα, ότι «το να είχαμε εφαρμόσει έναν υψηλότερο πολλαπλασιαστή, δε θα οδηγούσε σε βελτίωση της πρόβλεψης για το ΑΕΠ». Αντίθετα, ομολογούν φόρα παρτίδα ότι ο παράγοντας που «έριξε έξω» τις εκτιμήσεις τους ήταν «τα χαμηλότερα των προσδοκιών αποτελέσματα από τις μεταρρυθμίσεις, οι πολιτικές και κοινωνικές αντιστάσεις, που συνέβαλαν σε χαμηλότερη σε σχέση με την προσδοκώμενη -στο αρχικό πρόγραμμα- ανάπτυξη».

Μέσα σ' αυτό το κλίμα, ο υπουργός Οικονομικών Γ. Στουρνάρας, προανήγγειλε επί της ουσίας τη χορήγηση ενός νέου δανείου προς την Ελλάδα, ύψους 10 δισ. ευρώ, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να συμμετέχει σ' αυτό και το ΔΝΤ (μαζί με την Ευρωζώνη). «Αν χρειαστεί περαιτέρω στήριξη η Ελλάδα, αυτή θα είναι της τάξεως των 10 δισ. ευρώ, πολύ μικρό ποσό δηλαδή συγκριτικά με τα προηγούμενα μνημόνια», ανέφερε σε κυριακάτικη εφημερίδα («Πρώτο Θέμα»).

Σε μια προσπάθεια να καθησυχάσει τα λαϊκά στρώματα, μπροστά στα δεδομένα μέτρα του Σεπτέμβρη - Οκτώβρη, ο ίδιος είπε ότι «δε μιλάμε για νέο μνημόνιο, αλλά για ένα πακέτο οικονομικής στήριξης, χωρίς νέους όρους», κρύβοντας ότι νέο δάνειο σημαίνει νέα σύμβαση, άρα και νέα μέτρα. Την ύπαρξη δημοσιονομικού κενού για τη διετία 2014 - 2015, ύψους περίπου 10 δισ. ευρώ, παραδέχτηκε ο Γ. Στουρνάρας και σε συνέντευξη στην γερμανική οικονομική εφημερίδα «Handelsblatt».

Ταυτόχρονα, επιδίωξε να κλείσει τη συζήτηση για «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, υποστηρίζοντας ότι «δε χρειάζεται δεύτερο κούρεμα χρέους» και ότι η Ελλάδα μπορεί να μειώσει το χρέος της «με άλλους τρόπους, για παράδειγμα, μειώνοντας τα επιτόκια παλαιότερων δανείων, παρατείνοντας τον χρόνο αποπληρωμής τους» ή με «αναδρομική» μεταφορά κεφαλαίων για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης.

Ο ίδιος υποστήριξε ότι η επιστροφή της χώρας στις αγορές «θα μπορούσε να γίνει στο δεύτερο εξάμηνο του 2014, αν η ελληνική οικονομία καταγράψει θετικό ρυθμό ανάπτυξης στο πρώτο εξάμηνο του επόμενου έτους και η χώρα επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα». Η θέση του Γ. Στουρνάρα δείχνει να ταυτίζεται με αυτή της γερμανικής κυβέρνησης, φανερώνοντας άλλη μια πλευρά των ενδοαστικών αντιθέσεων στην Ελλάδα, καθώς μια άλλη μερίδα της πλουτοκρατίας δείχνει να λοξοκοιτάει προς τις ΗΠΑ και να αξιοποιεί τις πιέσεις τους για νέο κούρεμα του ελληνικού χρέους.

Το ενδεχόμενο για νέο «κούρεμα» απέρριψε ξανά χτες η Γερμανίδα καγκελάριος Αγ. Μέρκελ, εντάσσοντας την διαμάχη για τη διαχείριση του χρέους στη συνολικότερη κόντρα για την κρίση και το πώς θα έρθει γρηγορότερα η καπιταλιστική ανάπτυξη. «Ενα τέτοιο ενδεχόμενο (σ.σ. κούρεμα) πιθανώς θα προκαλούσε ντόμινο εξελίξεων όσον αφορά την αβεβαιότητα των επενδυτών, με αποτέλεσμα να μηδενιζόταν και πάλι η ετοιμότητα για επενδύσεις των ιδιωτών επενδυτών στην Ευρωζώνη», ανέφερε η Α. Μέρκελ.

Αφησε, ωστόσο, ανοιχτό το ενδεχόμενο ενός νέου δανείου προς την Ελλάδα, τονίζοντας ότι η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να συνεχίσει την προώθηση των αντιλαϊκών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. «Το ζήτημα για νέο πακέτο στήριξης, θα συζητηθεί, όπως έχει ήδη αποφασιστεί, το 2014. Τότε θα εξετάσουμε τόσο την πορεία του χρέους, όσο των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα. Μέχρι τότε θα πρέπει η χώρα να κάνει ακόμη πολλά και θα πρέπει με συνέπεια να υλοποιήσει τις μεταρρυθμίσεις», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Κατηγορηματικά αντίθετος σε ένα νέο κούρεμα εμφανίστηκε και ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών Μάρτιν Κοτχάους, λέγοντας ότι «δεν πρόκειται να αλλάξουμε στάση στο θέμα του κουρέματος του χρέους ούτε μετά τις εκλογές». Οπως υποστήριξε, «η άνοδος του ελληνικού χρέους είναι παροδική και είχε προβλεφτεί» και πρόσθεσε ότι «τυχόν διορθωτικές κινήσεις με τη χορήγηση ενός τρίτου προγράμματος θα αποφασιστούν λίγο πριν από τη λήξη του, στα τέλη του 2014, και όχι τον Αύγουστο του 2013».

Σχολιάζοντας τις δηλώσεις Στουρνάρα για μεταφορά κεφαλαίων που «περίσσεψαν» από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης, ώστε να μη λογίζονται στο κρατικό χρέος, ανέφερε ότι «το μέτρο προβλέπεται θεωρητικά από τις συμφωνίες», αλλά ακόμα «βρίσκεται σε συζήτηση στις Βρυξέλλες». Σε κάθε περίπτωση, το μέτρο αφορά μια λογιστική απομείωση του χρέους, της τάξης των 50 δισ. ευρώ, αφού εγγυητής των χρημάτων που πήραν οι τράπεζες παραμένει το ελληνικό δημόσιο.

Στο ίδιο μήκος κύματος ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Β. Σόιμπλε, κατά τη διάρκεια συνέντευξη Τύπου την Κυριακή, απέκλεισε το ενδεχόμενο νέου κουρέματος. «Οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης ορκίστηκαν να μην ξανακάνουν αναδιάρθρωση χρεών στην Ευρώπη, ύστερα από τις εμπειρίες που είχαν με το πρώτο ελληνικό κούρεμα», υποστήριξε ο Β. Σόιμπλε.

Πάντως και αυτός επανέλαβε πως είναι πιθανό να υπάρξει ένα νέο «μικρότερο» δάνειο προς την Ελλάδα. «Οι εταίροι της Ελλάδας θα αποφασίσουν για νέα μέτρα το 2014, αν παραστεί ανάγκη. Η αλήθεια είναι πώς είναι πολύ πιθανό ότι θα γίνει αυτό» είπε, αποκαλύπτοντας επί της ουσίας ότι το νέο δάνειο θα συνοδευτεί και με νέα μέτρα.

Την παροχή δανείου ύψους περίπου 10 δισ. προς την Ελλάδα, προέβλεψε ο υπουργός Ενέργειας της Γερμανίας Γκίντερ Εντιγκερ.«Πιστεύω πως ένα νέο πακέτο βοήθειας για την Ελλάδα θα είναι σημαντικά μικρότερο από το δεύτερο. Θα είναι ένα διαχειρίσιμο ποσό. Προσωπικά, πιστεύω ότι θα είναι λίγο μεγαλύτερο από 10 δισ. ευρώ και θα καλύπτει τα έτη 2014 - 2016», είπε χαρακτηριστικά.

Στο αντίποδα, «αναπόφευκτη» θεωρεί την «αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους» ο Γερμανός οικονομολόγος Γεργκ Ρόχολ, σύμβουλος του υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας. Με δηλώσεις του σε εβδομαδιαία ελληνική εφημερίδα («Real News»), αναφέρει μεταξύ άλλων:

«Το τρέχον επίπεδο του χρέους είναι πολύ υψηλό και θα συνεχίσει να αυξάνεται, παρά την πρόοδο που έχει κάνει η Ελλάδα με το πρωτογενές πλεόνασμά της, δηλαδή τον κρατικό προϋπολογισμό της, χωρίς τις πληρωμές τόκων. Ομως, ακόμη και με ένα ένα σημαντικό κούρεμα, για παράδειγμα, του μισού της χρέους, η Ελλάδα πρέπει να βελτιώσει το πρωτογενές πλεόνασμά της προκειμένου να είναι σε θέση να επωμιστεί το επίπεδο του χρέους της μετά από μια αναδιάρθρωση».

Επί της ουσίας, σημειώνει ότι ακόμα και μετά από ένα πιθανό κούρεμα του χρέους, θα πρέπει να κλιμακωθεί η αντιλαϊκή πολιτική με την επιβολή νέων μέτρων, προκειμένου να βελτιώνεται διαρκώς το ύψος του «πρωτογενούς πλεονάσματος» του προϋπολογισμού.