Οι κινεζικές εταιρείες δραστηριοποιούνται και στη Μέση Ανατολή, ιδίως στο Ιράν, όπου η επένδυση για την κατασκευή μόνο ενός βιομηχανικού συμπλέγματος παραγωγής αλουμινίου, για την παραγωγή 110.000 τόνων αλουμινίου ετησίως, εκτιμάται πως θα φτάσει τα 516 εκατομμύρια δολάρια. Το Ιράν συναγωνίζεται με τη Σαουδική Αραβία στην προμήθεια της Κίνας με πετρέλαιο.

Ενας άλλος σημαντικός προμηθευτής πετρελαίου της Κίνας είναι η Βενεζουέλα. Η Κίνα επενδύει 2 δισ. δολάρια για την ανάπτυξη του τομέα εξόρυξης πετρελαίου στη χώρα αυτή. Αν το 2004 η Βενεζουέλα πουλούσε στην Κίνα 12 χιλιάδες βαρέλια τη μέρα, το 2006 ξεπέρασε τα 200 χιλιάδες και μέχρι το 2011 σχεδιάζεται να φτάσει τα 500 χιλιάδες βαρέλια. Αυτό το πετρέλαιο θα αποστέλλεται στην Κίνα, αφού νωρίτερα περάσει από το στάδιο της επεξεργασίας σε νέα εργοστάσια που κατασκευάζονται ειδικά για το αργό πετρέλαιο της Βενεζουέλας. Θα περνά δε από τη διώρυγα του Παναμά, η οποία βρίσκεται πλέον υπό κινεζικό επιχειρηματικό έλεγχο και αναμορφώνεται στη βάση κινεζικού επενδυτικού σχεδίου, ώστε να μπορούν να περάσουν τα τάνκερ από τη Βενεζουέλα. Η Κίνα, για να «δέσει» οικονομικά τη Βενεζουέλα, υπέγραψε το 2005 επενδυτικές συμφωνίες ύψους 9 δισ. δολαρίων για την ανάπτυξη των υποδομών της Βενεζουέλας, καθώς και στον τομέα της εξόρυξης, της γεωργίας και των τηλεπικοινωνιών. Η Κίνα μπόρεσε να αποκτήσει σημαντική πρόσβαση στους φυσικούς πόρους της Σιβηρίας και της Κεντρικής Ασίας. Τον Αύγουστο του 2010 ξεκίνησε η λειτουργία του αγωγού που συνδέει την Κίνα με το φυσικό πλούτο της Ανατολικής Σιβηρίας. Αρχικά η Κίνα θα εισάγει από τη Ρωσία 15εκατ. τόνους πετρελαίου το χρόνο, με προοπτική διπλασιασμού της ποσότητας.

Επίσης, η Κίνα μπόρεσε να στρέψει προς αυτήν τμήμα του φυσικού αερίου της Κασπίας, κατασκευάζοντας αγωγό από το έδαφος του Τουρκμενιστάν με δυνατότητα μεταφοράς 30 δισ. κυβικών μέτρων. Ταυτόχρονα, βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με τη ρωσική «Γκαζπρόμ» για την κατασκευή δύο νέων αγωγών φυσικού αερίου ολικής ισχύος 63 δισ. κυβικών μέτρων το χρόνο, κάτι που ισοδυναμεί περίπου με τις ποσότητες φυσικού αερίου που θα διοχετεύονται μέσω του «South Stream» από τη Ρωσία προς τη νότια Ευρώπη. Επίσης, υπολογίζεται πως η Κίνα ελέγχει σήμερα το 23% της εξόρυξης πετρελαίου στο Καζαχστάν.

Τα τελευταία χρόνια η Κίνα και άλλες ιμπεριαλιστικές χώρες προχωρούν σε σημαντική ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεών τους. Σήμερα οι κινεζικές Ενοπλες Δυνάμεις είναι οι πολυπληθέστερες στον κόσμο, με 2.300.000 άνδρες. Ωστόσο, όπως είναι γνωστό, το βάρος πλέον δε δίνεται στον όγκο των στρατιωτικών δυνάμεων, αλλά στην απόκτηση σύγχρονων οπλικών συστημάτων κι ευέλικτων, καλά εξοπλισμένων στρατιωτικών σωμάτων.

Η Κίνα επίσημα αύξησε το 2010 τις στρατιωτικές της δαπάνες κατά 7,5%, οι οποίες θα φτάσουν τα 532,1 δισ. γιουάν (77,9 δισ. δολάρια)¹⁵, που είναι περίπου 25% περισσότερο από όσα ξοδεύει ετησίως η Ρωσία και 10 φορές λιγότερο από ό,τι ξοδεύουν οι ΗΠΑ. Να σημειωθεί ωστόσο πως οι ΗΠΑ εκτιμούν πως το πραγματικό ποσό που ξόδεψε η Κίνα το 2010 για στρατιωτικές δαπάνες είναι διπλάσιο και έφτασε τα 150 δισ. δολάρια, ενώ εκτιμούν πως μέσα σε 4 χρόνια, από το 2006, αυτό το ποσό έχει τετραπλασιαστεί!¹⁶

Σήμερα η Κίνα διαθέτει 434 πυρηνικές κεφαλές¹⁷, 1.500 βαλλιστικούς πυραύλους, οι περισσότεροι από τους οποίους έχουν ακτίνα δράσης 2.800 χιλιόμετρα, 20 πυραύλους με ακτίνα δράσης 4.750 χιλιόμετρα και 4 πυραύλους με ακτίνα δράσης τα 12.000 χιλιόμετρα. Είναι στην 3η παγκόσμια θέση σε κατοχή υποβρυχίων και μεταξύ των 5 χωρών που διαθέτουν πυρηνικά υποβρύχια με βαλλιστικούς πυραύλους. Το 2007 η Κίνα κατέρριψε (με πύραυλο) δικό της δορυφόρο, δείχνοντας πως έχει τη δυνατότητα να δράσει και στο διάστημα, όπου αναπτύσσει το δικό της διαστημικό πρόγραμμα. Διαθέτει ακόμη 7.580 άρματα μάχης και 144 πολεμικά πλοία, ενώ έχει σχεδόν 1.700 μαχητικά αεροσκάφη, εκ των οποίων τα 500 είναι τέταρτης γενεάς, ενώ θα έχει το μαχητικό πέμπτης γενιάς σε επιχειρησιακή λειτουργία μέχρι το 2018. Κάνει εισαγωγές όπλων, αλλά και κατασκευάζει μόνη της δεκάδες σύγχρονα όπλα, αγοράζοντας πατέντες οπλικών συστημάτων, αλλά και απλώς αντιγράφοντάς τα. Μεταξύ άλλων σύντομα θα αποκτήσει αεροπλανοφόρο.

Σύμφωνα με εισήγηση της Κινεζικής Ακαδημίας Κοινωνικών Επιστημών η Κίνα βρίσκεται σήμερα στη 2η παγκόσμια θέση σε ό,τι αφορά τις αμυντικές δαπάνες, τον αριθμό των Ενόπλων Δυνάμεων και τον εξοπλισμό τους¹⁸.

Συμπερασματικά, ωστόσο, αν και η Κίνα δεν μπορεί προς το παρόν να συγκριθεί με τη στρατιωτική ισχύ των ΗΠΑ, αν και βρίσκεται πίσω και στο ζήτημα μιας θεωρητικής αποτρεπτικής απάντησης στο πρώτο πυρηνικό χτύπημα (δυνατότητα που σήμερα π.χ. διαθέτει η Ρωσία), την ίδια ώρα έχει κάνει αξιοσημείωτα βήματα στον τομέα της στρατιωτικής ισχύος της. Αυτό δεν έχει μείνει απαρατήρητο από τις ΗΠΑ, με τις ανάλογες επισημάνσεις σε εκθέσεις αρμόδιων υπηρεσιών τους και σε δημοσιεύματα εμπειρογνωμόνων τους.

Η Κίνα είναι μέλος του ΟΗΕ από την ίδρυσή του και μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας. Από το 2000 αύξησε την οικονομική συμμετοχή της από 0,995% σε 2,053% του προϋπολογισμού του ΟΗΕ το 2006, ενώ έθεσε από το 1988 και την υποψηφιότητά της για τη συμμετοχή στις «ειρηνευτικές δυνάμεις» του ΟΗΕ. Από τότε έχει πάρει μέρος σε δεκάδες «ειρηνευτικές» αποστολές του ΟΗΕ (Λιβερία, Αφγανιστάν, Κόσσοβο, Αϊτή, Σουδάν, Λίβανο κ.α.), ενώ διατηρεί «ειρηνευτικό σώμα» δύναμης πάνω από 6.000 άντρες^19-20. Σε ομιλία του ο υπουργός Αμυνας της Κίνας σημείωσε πως η Κίνα συνολικά έως το 2010 συμμετείχε σε 24 ειρηνευτικές αποστολές, με περίπου 10.000 άντρες και πως είναι η 1η χώρα μεταξύ των μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ σε αριθμό συμμετοχής σε «ειρηνευτικές αποστολές»²¹.

Η Κίνα, μαζί με τη Ρωσία και τις κεντροασιατικές χώρες, συγκρότησε το 2001 την «Οργάνωση Συνεργασίας της Σαγκάης» (ΟΣΣ), που αν και κάνει μεγάλα στρατιωτικά γυμνάσια κάθε χρόνο, δε θεωρείται στρατιωτικό «μπλοκ» και προβάλλει κυρίως τα ζητήματα της οικονομικής συνεργασίας των χωρών της περιοχής και της πολιτικής ασφάλειας. Ωστόσο, δείχνει τη σημασία που δίνει η Κίνα σε μια περιοχή με μεγάλο φυσικό πλούτο, όπως είναι αυτή της Κεντρικής Ασίας, που τις τελευταίες δύο δεκαετίες γίνεται το «μήλον της Εριδος» στους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς. Ταυτόχρονα η Κίνα είναι από το 1991 μέλος της «Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας και Ειρηνικού Ωκεανού» (APEC), που συγκροτήθηκε το 1989 με πρωτοβουλία της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας και στην οποία συμμετέχουν 21 χώρες, όπου ζει το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού, παράγεται περίπου το 54% του παγκόσμιου ΑΕΠ και διεξάγεται το 44% του παγκόσμιου εμπορίου.

Τέλος, συμμετέχει και στα φόρουμ των πιο αναπτυγμένων καπιταλιστικών χωρών (στο G8 ως παρατηρητής και στο G20 ως μέλος), ενώ χωρίς να έχει συγκροτηθεί κάποια ιδιαίτερη διεθνής οργάνωση συνεργάζεται στα πλαίσια της BRIC (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα) με χώρες που διεκδικούν αναβάθμισή τους στο διεθνή συσχετισμό δυνάμεων. Οι χώρες αυτές συντονίζονται στενά στο πλαίσιο του G20, ενώ κάνουν προσπάθειες να συντονιστούν και στο πλαίσιο του ΟΗΕ.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

Σημειώσεις:

15. «Το Πεντάγωνο ανησυχεί για την αυξανόμενη στρατιωτική ισχύ της Κίνας», http://www.bbc.co.uk/russian/international/2010/08/100817_cnina_military_ report_pentagon.shtml.

16. «Πεντάγωνο: Η Κίνα συνεχίζει να αυξάνει το στρατιωτικό δυναμικό της», http://www.voanews.com/russian/news/world-news/US-China-military-2010-08-16100809179.html

17. «Η συνολική ισχύς της Κίνας», http://www.journal-neo.com/?q=node/488.

18. «Το στρατιωτικό δυναμικό της Κίνας βρίσκεται στη 2η παγκόσμια θέση», http://vpk. name/news/35274_voennyii_potencial_kitaya_zanimaet_vtoroe_mesto_v_mire.html.

19. Στοιχεία από τη ρωσόφωνη ιστοσελίδα του κινεζικού υπουργείου Εμπορίου http://russia.mofcom.gov.cn/article/subject/zhongguo/lanmufff/200803/ 20080305410262.html.

20. «Ζεμίν Ζιμπάο», http://russian.people.com.cn/31521/6980549.html.

21. Γιαν Τζετσί: «Η ΛΔ Κίνας όλο και περισσότερη προσοχή δίνει στην ανάπτυξη, αναλαμβάνοντας όλο και μεγαλύτερη ευθύνη», ομιλία στο Μόναχο, 5 Φλεβάρη 2010, http://russian.people.com.cn/31520/6889574.html.