Ο μεγαλειώδης αγώνας των ναυτεργατών, που βρέθηκε στο κέντρο της πολιτικής και κοινωνικής ζωής της χώρας, από τις 13 μέχρι τις 23 Γενάρη 1997, καταγράφεται στην ιστορία του εργατικού κινήματος με κεφαλαία γράμματα. Η απεργία αυτή δεν αποτέλεσε μόνο απάντηση στην επίθεση της κυβέρνησης και των εφοπλιστών. Δεν ήταν μόνο γραμμή άμυνας. Εμπεριείχε σημαντικά στοιχεία επίθεσης, προβολής και ωρίμανσης σημαντικών αιτημάτων που θέτουν τις βάσεις, για την προώθηση θέσεων που αφορούν το δικαίωμα δουλιάς, τα ασφαλιστικά - συνταξιοδοτικά δικαιώματα, το παραπέρα αντιπάλεμα των φορομπηχτικών μέτρων, την υπογραφή ικανοποιητικών Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, την υπεράσπιση των εσωτερικών θαλασσίων μεταφορών από την κατάργηση του καμποτάζ. Ο αγώνας των ναυτεργατών ανέδειξε τη σημασία της κοινής δράσης για τα κοινά οξυμένα προβλήματα, που μόνο νεκροί έχουν δικαίωμα να αγνοούν.

Η αδυναμία της πλειοψηφίας της διοίκησης της ΠΝΟ να φτάσει την απεργία ως το τέλος, με την κατάκτηση ουσιαστικότερων αιτημάτων, δεν αφαιρεί ούτε χιλιοστό από τη σημασία της μάχης που δόθηκε και την επίδρασή της στις εξελίξεις.

Η απεργία αυτή δεν κρίνεται μόνο από τα άμεσα αποτελέσματα. Δηλαδή, από τη μείωση των κατ' αρχήν φορολογικών συντελεστών που περιλάμβανε το πλαίσιο των φορομπηχτικών μέτρων. Την αύξηση της σύνταξης από 55% στο 58% του βασικού μισθού. Τη δέσμευση για μη μείωση των οργανικών συνθέσεων στα επιβατικά πλοία και την αναδιοργάνωση του Γραφείου Ευρέσεων Ναυτικής Εργασίας.

Η επιτυχία αυτού του αγώνα κρίνεται από πολλούς παράγοντες. Από τα πολιτικά μηνύματα που έστειλε. Από την υπεράσπιση του ίδιου του απεργιακού δικαιώματος, που χάρη στην κοινή δράση του ναυτεργατικού κινήματος, την αυτοθυσίαπληρωμάτων και συνδικαλιστών, το ισχυρότατο κίνημα αλληλεγγύης που αναπτύχθηκε, βγήκε νικητής από τη μάχη με το φασιστικό, απεργοσπαστικό μηχανισμό που έστησαν κράτος, κυβέρνηση και εργοδοσία.

Σφυρηλάτησε την ενότητα και την αποφασιστικότητα των ναυτεργατών, που έστειλαν στον "αγύριστο" το "σφάξε με αγά μου ν' αγιάσω", παρατάχθηκαν οργανωμένα και αντιμετώπισαν τον κατασταλτικό μηχανισμό, τις επιστρατευμένες δυνάμεις των ΜΑΤ, των βατραχανθρώπων και του Λιμενικού Σώματος, αγνοώντας απαγορευτικές αποφάσεις και κελεύσματα εισαγγελέων.

Ενίσχυσε την αλληλεγγύη της εργατικής τάξης και των άλλων συμμάχων στρωμάτων, έχοντας εδώ ιδιαίτερη σημασία η συμπαράσταση των αγροτών, που η κυβερνητική κατασταλτική μανία επιδίωξε με κάθε μέσο, να τους εμπλέξει στην απεργοσπαστική επίθεση, έτσι, ξετσίπωτα λίγες μέρες μετά την κατασυκοφάντηση των αγροτικών αγώνων και την έχθρα που επέδειξε στο αγροτικό κίνημα.

Κατάφερε πλήγμα στην κυβερνητική αδιαλλαξία και προειδοποίησε κυβέρνηση και εφοπλιστές να παραιτηθούν από τις βλέψεις για την προώθηση πακέτου αντιναυτεργατικών μέτρων στο όνομα της "ανταγωνιστικότητας".

Επανέφερε με επιτακτικό τρόπο την αναγκαιότητα του αγωνιστικού προσανατολισμού του συνδικαλιστικού κινήματος και την αλλαγή των συσχετισμών δύναμης. Ξεμπρόστιασε το ρεφορμιστικό - συμβιβαστικό κατασκεύασμα της "κοινωνικής συναίνεσης" και της "ταξικής ειρήνης" και τόνισε ότι η ταξική πάλη, η κινητήρια αυτή δύναμη της κοινωνικής εξέλιξης, δίνει το ιστορικό της"παρών", διαμορφώνοντας τις προϋποθέσεις, για ένα καλύτερο μέλλον. Χτύπησε τις αυταπάτες για το χαρακτήρα της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, γενικότερα του δικομματισμού, τονίζοντας ότι οι υπηρέτες του μεγάλου κεφαλαίου είναι αδίσταχτοι, αλλά όχι ανίκητοι.

Τόνισε ότι ο "μονόδρομος" της υποτέλειας, η Ευρωπαϊκή Ενωση, η Συνθήκη του Μάαστριχτ και η "Λευκή Βίβλος" είναι δρόμος αδιέξοδος, συνώνυμο της καθυστέρησης, της φτώχειας, της ανεργίας και της καταστολής. Οι κινητοποιήσεις των αγροτών, των ναυτεργατών και άλλων τμημάτων των εργαζομένων ανοίγουν μια νέα σελίδα στην πορεία του μαζικού, λαϊκού κινήματος. Οι αγώνες συνεχίζονται και αναδεικνύουν την ανάγκη του συντονισμού, την οικοδόμηση του μετώπου πάλης, ικανού να ανατρέψει στο σύνολό της την αντιλαϊκή πολιτική.

"Το μεγάλο κέρδος αυτής της απεργίας είναι ότι από δω και πέρα θα είναι υποχρεωμένοι να μας λογαριάζουν".

Τη φράση αυτή άκουσαν ξανά και ξανά χτες από ναυτεργάτες, κατά τη διάρκεια περιοδείας τους στο λιμάνι του Πειραιά, ο γγ της ΓΣΕΕ Γ. Μαυρίκος,ο Γ. Σταυρόπουλος,μέλος της διοίκησης της ΓΣΕΕ, ο πρόεδρος του "ΣΤΕΦΕΝΣΩΝ", Γ. Μανουσογιαννάκης και ο γγ της ΠΕΜΕΝ, Σ. Τσιμπόγλου.Οι συνδικαλιστές περιόδευσαν στα πλοία ΠΡΕΒΕΛΙ της "Ρεθυμνιακής ΑΕ" και "Κιγκ Μίνως" των "Μινωικών Γραμμών" και συζήτησαν για πολλή ώρα με τα πληρώματα. Γενική ήταν η πεποίθηση ότι παρότι τα αποτελέσματα του αγώνα θα ήταν μεγαλύτερα αν στην απεργία της ΠΝΟ υπήρχε μια αγωνιστική ηγεσία, αυτή η απεργία κατάφερε ένα ρήγμα στην κυβερνητική αδιαλλαξία. "Για να προχωρήσουν τώρα σε νέα μέτρα σε βάρος μας, θα το μετρήσουν δυο φορές", ήταν επίσης από τις χαρακτηριστικές κουβέντες που ακούστηκαν, ενώ πολλοί ήταν αυτοί που προειδοποιούσαν τους πλοιοκτήτες να μην επιχειρήσουν κανενός είδους "ρεβάνς" απέναντι στα πληρώματα. Αρκετή συζήτηση έγινε και για το φαινόμενο των "αγανακτισμένων πολιτών", ειδικά στην Κρήτη, παρότι - όπως υπογραμμίστηκε - η συντριπτική πλειοψηφία των Κρητικών αντιμετώπισε με κατανόηση και συμπάθεια τον αγώνα τους. Το ίδιο και η πλειοψηφία των φορτηγατζήδων.

Το Εργατικό Κέντρο Πειραιά σε ανακοίνωσή του χαιρετίζει τον μεγαλειώδη αγώνα των ναυτεργατών και επισημαίνει ότι "για πρώτη φορά το τελευταίο διάστημα η κυβέρνηση αναγκάστηκε να υποχωρήσει σε μια σειρά αποφάσεις της προς όφελος των Ελλήνων ναυτεργατών".Συνεχίζει τονίζοντας ότι ο αγώνας θα είναι μακρύς και δύσκολος και ότι μέσα από τη σκληρή κινητοποίηση "δημιουργήθηκαν εκείνες οι προϋποθέσεις και οι παρακαταθήκες που θα οδηγήσουν σε νέες νίκες τους Ελληνες ναυτεργάτες".

"Αποδείχτηκε επίσης για άλλη μια φορά - καταλήγει το ΕΚΠ - πως οι κινητοποιήσεις δεν μπορούν να καμφθούν με δικαστικές αποφάσεις, κατασταλτικούς μηχανισμούς και εκβιασμούς των εφοπλιστών".

Στη "συνεκτίμηση μιας σειράς παραμέτρων", που έχουν να κάνουν με "τα μεγάλα προβλήματα που προκάλεσε στην οικονομία της χώρας ο δίκαιος αγώνας των ναυτεργατών", αποδίδει η πλειοψηφία της ΠΝΟ την απόφασή της να αναστείλει τα ξημερώματα της Πέμπτης την απεργία, παρά και ενάντια στις διαθέσεις των ναυτεργατών. Στην ίδια ανακοίνωση εκτιμά ότι "η τελική πρόταση της κυβέρνησης κινείται στη σωστή κατεύθυνση, πλην όμως τα προβλήματα των ναυτεργατών εξακολουθούν να παραμένουν άλυτα". Τέλος σημειώνει ότι έπεσαν στο κενό η ψυχολογική βία, η τρομοκρατία, η ποινικοποίηση κλπ. και προειδοποιεί ότι "θα αντιμετωπιστεί αποφασιστικά οποιαδήποτε προσπάθεια απολύσεων".

- Σε ανακοίνωσή τους η ΠΕΝΕΝ και η Ενωση Θαλαμηπόλων σημειώνουν ότι "παρά τη μερική υποχώρηση της κυβέρνησης, τα βασικά προβλήματα παραμένουν άλυτα".

"Ανθρώπινο ωράριο, ανθρώπινη δουλιά - το Σάββατο στις 4 κλειστά τα μαγαζιά".Αυτό το σύνθημα θα αντηχήσει ξανά σήμερα έξω από τα καταστήματα του "Κωτσόβολου" σε Ομόνοια, Παγκράτι, Νέα Ιωνία και Περιστέρι, όπου ΕΒΕ και εμποροϋπάλληλοι θα πραγματοποιήσουν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας ενάντια στο διευρυμένο ωράριο που εφαρμόζει η επιχείρηση.

Αύριο Κυριακή, εκπρόσωποι των εργαζομένων στο εμπόριο θα συναντηθούν με μέλη της διοίκησης του Εργατικού Κέντρου Αθήνας, το οποίο έχει ζητήσει συνάντηση και με τον υπουργό Εργασίας.

Ενόψει της συνάντησης, προχτές η Συντονιστική Επιτροπή των Σωματείων του εμπορίου πραγματοποίησε σύσκεψη, στην οποία αποφασίστηκε να ζητηθεί η βοήθεια του ΕΚΑ για το συντονισμό των κινητοποιήσεων και την προπαγάνδιση του συλλαλητηρίου που προγραμματίζεται για την πρώτη βδομάδα του Φλεβάρη, καθώς επίσης και να υιοθετήσει τις θέσεις τους για το ωράριο και τις εργασιακές σχέσεις.

Η Ομοσπονδία Εμπορικών Συλλόγων Αττικής και όμορων νήσων Αιγαίου,τονίζει, σε ανακοίνωσή της, ότι τα ωράρια των καταστημάτων διαμορφώνονται από τους κατά τόπους Εμπορικούς Συλλόγους, ενώ επισημαίνει ότι τα Σάββατα λειτουργούν ως τις 3μμ με κοινή απόφαση όλων των Εμπορικών Συλλόγων.

Σε αποκλεισμό των καταστημάτων ΚΩΤΣΟΒΟΛΟΣ στην Τσιμισκή και στη Σταυρούπολη προχωρούν σήμερα από τις 3.30 μμ και στη Θεσσαλονίκη οι εμποροϋπάλληλοι. Στο πλευρό τους θα βρεθούν μέλη της διοίκησης του ΕΚΘ και εργαζόμενοι από άλλους κλάδους. Στην τελευταία, άλλωστε, ολομέλεια του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης,μετά από αίτημα της Ενωσης Εμποροϋπαλλήλων,τέθηκε το θέμα προς συζήτηση και με την ομόφωνη γνώμη όλων των μελών της διοίκησης, αποφασίστηκε να στηριχτεί ενεργά ο αγώνας των εμποροϋπαλλήλων κατά των μεγαλέμπορων που θέλουν να καταργήσουν θεμελιώδεις κατακτήσεις των εργαζομένων.

Στο θέμα έχει τοποθετηθεί και ο Εμπορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης,που διευκρινίζει πως το ωράριο των καταστημάτων είναι συγκεκριμένο και καταδικάζει κάθε παραβίασή του.

Χτες στο ΕΚΘ πραγματοποιήθηκε συνάντηση της Ενωσης Εμποροϋπαλλήλων με εκπροσώπους της Ομοσπονδίας Βιοτεχνικών Σωματείων Θεσσαλονίκης για το θέμα και διαπιστώθηκε σύγκλιση απόψεων. Μετά τη συνάντηση η ΟΒΣΘ σε ανακοίνωσή της καταγγέλλει οποιονδήποτε παραβιάζει το ωράριο που έχει διαμορφωθεί από τους φορείς των επεγγελματοβιοτεχνών και εμπόρων. Εκφράζει επίσης τη συμπαράστασή της "στη θεμιτή και νόμιμη μορφή αντίδρασης των εμποροϋπαλλήλων στην προσπάθεια να τηρηθεί το ωράριο".

- Ανάλογες κινητοποιήσεις θα γίνουν σήμερα και στο Ηράκλειο Κρήτης.

Μέρα - νύχτα στην περιφρούρηση της απεργίας

Η ΝΕ Χίου του ΚΚΕ εξέδωσε την παρακάτω ανακοίνωση, απαντώντας σε ανακοίνωση της ΝΕ Χίου του ΠΑΣΟΚ:

"Αναφορικά με την καταγγελία της ΝΕ του ΠΑΣΟΚ εναντίον μελών μας, που συμμετείχαν στην κινητοποίηση συμπαράστασης των απεργών ναυτικών της ΝΕΛ, τους ενημερώνουμε ότι επιπρόσθετα ειδικά αυτή την εβδομάδα συμμετείχαμε στην τοπική απεργιακή συγκέντρωση της ΓΣΕΕ, πραγματοποιήσαμε δύο περιοδείες και μοιράσαμε προκηρύξεις στο Νοσοκομείο, την Αστυνομική Διεύθυνση και το Λιμεναρχείο, δύο ομιλίες σε καφενεία στη Λαγκάδα και προωθήσαμε δύο ερωτήσεις με προβλήματα του νομού στη Βουλή. Επίσης την Κυριακή πραγματοποιήσαμε την καθιερωμένη εξόρμηση με το ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ.

Για την επόμενη βδομάδα, αν επιθυμεί η ΝΕ Χίου του ΠΑΣΟΚ, μπορούμε να της γνωστοποιήσουμε το πρόγραμμα δραστηριοτήτων μας για την ανάλογη καταγγελία...

Διά ταύτα μένομεν και όσον αφορά τις προτροπές για επεμβάσεις εισαγγελικών αρχών κλπ. ευχόμαστε "καλά μυαλά"".

• Ινστιτούτο Εργασίας ΓΣΕΕ - ΑΔΕΔΥ θα λέγεται από εδώ και πέρα το ΙΝΕ/ΓΣΕΕ, το οποίο θα συγκροτηθεί και θα λειτουργήσει στο πλαίσιο των δυο τριτοβάθμιων συνδικαλιστικών οργανώσεων.