Επί πέντε μέρες σύσσωμοι οι ναυτεργάτες έδωσαν ένα μεγαλειώδη απεργιακό αγώνα, που όπως εκτιμούν συνδικαλιστές, ξεπέρασε κάθε προηγούμενο. Δε δίστασαν να πέσουν στη θάλασσα, για να εμποδίσουν το απόπλου και κατάπλου των πλοίων, αλλά και να προτάξουν τα ίδια τους τα κορμιά, για να σταματήσουν την επιβίβαση φορτηγών, πέφτοντας ακόμα και στις ρόδες τους. Ο αγώνας αυτός αναστάλθηκε προχτές, στις 10 το βράδυ, με απόφαση της πλειοψηφίας της Εκτελεστικής Επιτροπής της Πανελλήνιας Ναυτικής Ομοσπονδίας και μετά από τη "δέσμευση" του υφυπουργού Οικονομικών Γ. Δρυ,ότι: "Η κυβέρνηση αναλαμβάνει την υποχρέωση μέχρι τις 7 του Ιανουαρίου 1997, σε συνεργασία με την ΠΝΟ, τη ΓΣΕΕ, το Εργατικό Κέντρο Πειραιά, να καταλήξουν σε ομόφωνη απόφαση που θα αποτελεί τη θέση της κατά τη συζήτηση στη Βουλή". Ο γραμματέας της Πανελλήνιας Ενωσης Μηχανικών Εμπορικού Ναυτικού Σ. Τσιμπόγλου και ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Κατωτέρων Πληρωμάτων Μηχανής "Ο ΣΤΕΦΕΝΣΩΝ" Γ. Μανουσογιαννάκης,μιλούν στο "Ρ" για τις μεγαλειώδεις στιγμές που ανέδειξε αυτός ο αγώνας, σχολιάζουν την απόφαση της ΠΝΟ και επισημαίνουν ότι ο αγώνας συνεχίζεται.

- Τι ανέδειξε ο πενθήμερος απεργιακός αγώνας των ναυτεργατών;

Σ. Τσιμπόγλου: "Εχουν οξυνθεί τα προβλήματα από τη μία και από την άλλη φαίνεται ότι ωριμάζουν οι προϋποθέσεις για ανάπτυξη αγώνων για την ανατροπή αυτής της πολιτικής. Τα κύρια χαρακτηριστικά αυτής της κινητοποίησης ήταν η καθολική συμμετοχή των ναυτεργατών, η έμπρακτη αλληλεγγύη και από άλλους χώρους εργαζομένων για την απόκρουσης της βίας και της τρομοκρατίας στους ναυτεργάτες, που εφαρμόστηκαν, για να σπάσουν από τα μέσα και απ' έξω την απεργία. Γι' αυτό μπορέσαμε να αντέξουμε επί πέντε μέρες σ' αυτήν. Εγινε φανερό ότι η κυβέρνηση καταφεύγει πλέον σε ακραίες και επικίνδυνες λύσεις για την επιβολή της πολιτικής της. Γι' αυτό είχαμε ένα νεκρό και εκατοντάδες θύματα ναυτεργάτες. Πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι στιγματίζεται η κυβέρνηση και οι μέθοδοι που ακολουθεί και καταγράφεται στο ενεργητικό της για την επιβολή της πολιτικής της, ο νεκρός πρώην συνταξιούχος οδηγός, που πήρε μέρος στα επεισόδια των λεγόμενων "αγανακτισμένων πολιτών". Η κυβέρνηση με τους απεργοσπαστικούς μηχανισμούς δε δίστασε να προτρέψει τους οδηγούς των φορτηγών να επιβιβαστούν στα πλοία, πατώντας ακόμα και απεργούς. Η κυβέρνηση των "εκσυγχρονιστών" προσπαθεί να μας πείσει για την πολιτική του "κοινωνικού διαλόγου" και των "κοινωνικών εταίρων" και την ίδια στιγμή χρησιμοποιεί τάγματα εφόδου και ακραίες πρακτικές. Ακυρώνει έτσι στην πράξη τη ρεφορμιστική αντίληψη που επιχειρεί να καλλιεργήσει στο συνδικαλιστικό κίνημα".

Γ. Μανουσογιαννάκης: "Το καινούριο είναι η αποφασιστικότητα που άγγιξε τα όρια του ηρωισμού των ναυτεργατών σε όλα τα λιμάνια, για να αποκρούσουν τους κατασταλτικούς κυβερνητικούς μηχανισμούς. Εχουμε παραδείγματα στην Πάτρα, Ηγουμενίτσα, Κρήτη. Επίσης ότι η κυβέρνηση στον κατήφορο του αυταρχισμού της επιστρέφει σε μεθόδους του 1950, με σημερινούς "Γκοτζαμάνηδες" τους δήθεν αγανακτισμένους οδηγούς φορτηγών και αποδεικνύει ότι η πολιτική αυτή, αναπόφευκτα, την οδηγεί σε έναν τέτοιο αυταρχικό κατήφορο που αγγίζει τα όρια του φασισμού. Από αυτή την απεργία αναδεικνύεται το ζήτημα και έρχεται στην πρώτη γραμμή, της υπεράσπισης των στοιχειωδών ελευθεριών και δικαιωμάτων που έχει κατακτήσει το συνδικαλιστικό κίνημα. Υπόθεση που δεν αφορά μόνο τους ναυτεργάτες, αλλά και ολόκληρο τον ελληνικό λαό. Πρέπει ακόμα να καταγγείλουμε τον ξεκάθαρο υπονομευτικό και προβοκατόρικο ρόλο που έπαιξαν τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα ενημέρωσης, σε βάρος του απεργιακού μας αγώνα".

- Πώς κρίνετε την προχτεσινή απάντηση της κυβέρνησης απέναντι στα αιτήματά σας;

Γ. Μανουσογιαννάκης: "Η κυβέρνηση εμφανίζεται απέναντι στα αιτήματα των εργαζομένων, στην προκειμένη περίπτωση των ναυτεργατών, αδιάλλακτη και με έναν "τσαμπουκά" που στην ουσία ακυρώνει - και σε αυτό το ζήτημα - ακόμα και τη δική της εξαγγελία περί "κοινωνικού διαλόγου" και "κοινωνικής συνεννόησης". Η κυβέρνηση, τον "κοινωνικό διάλογο" και τη συνεννόηση, όπως είναι φυσικό, τα εννοεί και τα χρησιμοποιεί πάντα σε βάρος των εργαζομένων. Αλλωστε δε θα μπορούσε να γίνει αλλιώς. Δε νοείται όμως, τη στιγμή που υποτίθεται ότι βρίσκεσαι σε διάλογο, οι απαντήσεις που παίρνεις να είναι πάντα στερεότυπες και αρνητικές και την ίδια στιγμή να "ξεδιπλώνεται" το αποκρουστικό, τρομοκρατικό και παρακρατικό πρόσωπο των κατασταλτικών μηχανισμών σε βάρος των απεργών και των εργαζομένων".

Σ. Τσιμπόγλου: "Την ίδια στιγμή προσπαθεί να περάσει την πολιτική της με κάθε μέσο".

- Παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση δεν έδωσε καμία απάντηση στο διεκδικητικό πλαίσιο της ΠΝΟ, η Ομοσπονδία ανέστειλε τον αγώνα. Πώς σχολιάζετε την απόφαση της Ομοσπονδίας;

Γ. Μανουσογιαννάκης: "Μεθοδεύτηκε η "ντε φάκτο" αναστολή της απεργίας

από τον γραμματέα της ΠΝΟ Γ. Χαλά,με τη δήλωσή του αμέσως μετά τη συνάντησή του με τον υφυπουργό Οικονομικών Γ. Δρυ,που άφηνε να εννοηθεί ότι στη συνάντηση επικράτησε λογική συνεννόησης. Δήλωση που με προβοκατόρικο και ξεκάθαρα υπονομευτικό τρόπο, αναπαρήγαγαν τα περισσότερα ραδιοτηλεοπτικά μέσα. Στη μεθόδευση για την αναστολή, έπαιξε ρόλο και η μεγάλη καθυστέρηση της συνεδρίασης της διοίκησης της ΠΝΟ, για να εκτιμήσει τα αποτελέσματα της συνάντησης και να αποφασίσει τα περαιτέρω. Τα παραπάνω δημιούργησαν ένα εκρηκτικό κλίμα στα λιμάνια, με σοβαρότατους κινδύνους για μεγάλης έκτασης επεισόδια. Παρ' όλα αυτά οι ναυτεργάτες, έστω και την τελευταία στιγμή ήταν αποφασισμένοι να συνεχίσουν την απεργία και να την κλιμακώσουν. Ηταν άλλωστε μονόδρομος μετά και την αρνητική απάντηση που έδωσε η κυβέρνηση στα αιτήματά τους. Αυτό αποδείχτηκε και από τις εκδηλώσεις, με τις οποίες υποδέχτηκαν οι απεργοί την απόφαση για αναστολή και επανάληψη στις 8 - 9 Γενάρη με νέα 48ωρη απεργία. Οι Ενώσεις μας πρότειναν τη συνέχιση και κλιμάκωση της απεργίας για άλλο ένα 24ωρο. Πρόταση που συγκέντρωσε 5 ψήφους στην Εκτελεστική Επιτροπή της ΠΝΟ".

Σ. Τσιμπόγλου: "Παρά την απόφαση που πάρθηκε, επιβάλλεται να προχωρήσουμε στην 48ωρη απεργία και να είμαστε αποφασισμένοι για την κλιμάκωσή της. Τα προβλήματα θα επιδεινωθούν. Οι ναυτεργάτες πρέπει να δώσουν τη μάχη για την υπεράσπιση των δημοκρατικών τους κατακτήσεων αλλά και για τη διεύρυνσή τους. Μέσα από αυτές τις συγκρούσεις, αναδεικνύεται ακόμα η ανάγκη για την αλλαγή του συσχετισμού δυνάμεων στο συνδικαλιστικό κίνημα και στην πολιτική ζωή της χώρας. Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι εργαλείο στα χέρια της κυβέρνησης και των εφοπλιστών. Ο εκδημοκρατισμός της ΠΝΟ αποκτά άμεσο και επιτακτικό χαρακτήρα".

Στη φιλολογία που αναπτύσσεται τελευταία για την "ανταγωνιστικότητα" του ελληνικού πλοίου, χρησιμοποιούνται ορισμένα επιχειρήματα που παρουσιάζουν το ελληνικό νηολόγιο να είναι σε δυσμενή θέση, συγκριτικά με νηολόγια δυτικών ευρωπαϊκών ναυτιλιακών χωρών. Πρόκειται για πυροτέχνημα εντυπωσιασμού, που αποσκοπεί, κι αυτό, στη διαμόρφωση του κατάλληλου κλίματος που διευκολύνει την εξαγγελία των νέων αντιναυτεργατικών μέτρων που απεργάζεται το υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας.

Κατ' αρχήν είναι γνωστό ότι πολλές φορές κατά τη διάρκεια των συζητήσεων για την "κοινή ναυτιλιακή πολιτική" της ΕΟΚ, εντυπωσίασαν τους "εταίρους" τα πρωτοφανή προνόμια που απολαμβάνουν οι Ελληνες εφοπλιστές. Προνόμια, που δικαιολογούν την άποψη ότι το ελληνικό νηολόγιο έχει χαρακτηριστικά νηολογίου ευκαιρίας.

Τα προνόμια αυτά οι εφοπλιστικές οργανώσεις τα υπερασπίστηκαν και τα υπερασπίζονται με πάθος, αποκλείοντας, όπως και έγινε, κάθε "ιδέα εναρμόνισης" με τα ισχύοντα σε άλλες ευρωπαϊκές ναυτιλίες.

Είναι χαρακτηριστική η παρέμβαση του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΝΕΕ), την άνοιξη του 1988, στις σχετικές διεργασίες. Γράφει το ΝΕΕ: "Εις τα έγγραφα της Commission διακρίναμε την ιδέα της εναρμονίσεως των διαφόρων ρυθμίσεων που ισχύουν στα κράτη - μέλη σε σχέση με φορολογικά, κοινωνικά ή τεχνικά θέματα. Οπως και παλαιότερα σας είχαμε αναφέρει, δε μας βρίσκει σύμφωνους η εναρμόνιση αυτή, λόγω των υπαρχουσών διαφορών στις εν γένει οικονομικές συνθήκες μεταξύ των χωρών - μελών".

Τι έχουν υπόψη τους οι εφοπλιστές όταν υποστηρίζουν αυτή τη θέση; Εχουν υπόψη τους τη φορολογική ασυλία,που συνίσταται στη μη φορολόγηση περιουσίας δισεκατομμυρίων δολαρίων και των τεραστίων κερδών από την εκμετάλλευση των πλοίων, αφού η φορολογία των ελληνικών πλοίων, μέσα από ένα πλήθος φοροαπαλλαγών και εξαιρέσεων, υπολογίζεται με ελάχιστο αντίτιμο, ανάλογα με τη χωρητικότητα και όχι ανάλογα με τα κέρδη. Γεγονός, το οποίο μπορούμε να πούμε παραθετικά, συμπληρώνει την εικόνα των φοροαπαλλαγών που απολαμβάνει το μεγάλο κεφάλαιο στα πλαίσια μιας αντιλαϊκής πολιτικής, που χαρατσώνει αδίστακτα τους ναυτεργάτες και γενικότερα τους εργαζόμενους της χώρας μας.

Οι εφοπλιστές έχουν επίσης υπόψη τους ότι τα κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα, καθώς επίσης και οι αμοιβές των Ελλήνων ναυτεργατών βρίσκονται στο τελευταίο σκαλοπάτι της ευρωπαϊκής κλίμακας,θύματα της κατάστασης που διαμορφώθηκε για δεκαετίες στο ναυτεργατικό συνδικαλιστικό κίνημα, κάτω από τις ωμές αντιδημοκρατικές επεμβάσεις κράτους, κυβερνήσεων, εργοδοσίας και την πολιτική της μονόπλευρης λιτότητας που εφαρμόζουν ΠΑΣΟΚ - ΝΔ.

Οι πίνακες που ακολουθούν δείχνουν τα "πλεονεκτήματα" του καθεστώτος της ασυδοσίας που καρπώνονται οι Ελληνες εφοπλιστές και τη μεγάλη διαφορά που υπάρχει τόσο στη φορολογία, όσο και στο κόστος πληρώματος ανάμεσα σε πλοία με ελληνικές και ορισμένες άλλες ευρωπαϊκές σημαίες.

Σε ορισμένες περιπτώσεις η ελληνική σημαία προσεγγίζει τις σημαίες ευκαιρίας (Κύπρου, Παναμά κλπ.), για τις οποίες ιδιαίτερα όταν μιλάμε για τη φορολογία πρέπει να παρθεί υπόψη ότι τα έξοδα των χωρών που τις φιλοξενούν είναι αμελητέα όσον αφορά τη ναυτιλιακή υποδομή, ενώ αντίθετα, όπως είχε υπολογιστεί τη δεκαετία του 1980, τα έσοδα από τη φορολογία των ελληνικών πλοίων δεν επαρκούν να καλύψουν τα έξοδα του μηχανισμού του ΥΕΝ που είναι στη διάθεση και την υπηρεσία των εφοπλιστών.

Στα πλαίσια της γενικότερης σκανδαλώδους αντεργατικής πολιτικής της κυβέρνησης, το ΥΕΝ ετοιμάζει το δικό του φιλοεφοπλιστικό πακέτο. Αυτό συζήτησε ο ΥΕΝ, Στ. Σουμάκης,κατά την πρόσφατη συνάντησή του με το περιβόητο κομίτι του Λονδίνου. Οι εξελίξεις αυτές εκφράζουν ταξικές επιλογές ισοπέδωσης των εργατικών - ναυτεργατικών δικαιωμάτων και καθορισμό ευνοϊκότερων όρων για την αύξηση των κερδών του μονοπωλιακού κεφαλαίου και την ισχυροποίηση της κυριαρχίας του. Τα διάφορα επιχειρήματα παίζουν το ρόλο προσχήματος που δεν μπορούν να πείθουν κανέναν εργαζόμενο. Για την αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης υπάρχει "αντίδοτο" και αυτό το γνωρίζουν καλά και η κυβέρνηση και οι εφοπλιστές και τα υπόλοιπα τμήματα του μεγάλου κεφαλαίου. Είναι η αποφασιστική ανάπτυξη συντονισμένων, μαζικών αγώνων. Η συνδικαλιστική και πολιτική αντεπίθεση που είναι το άλλο σκέλος απέναντι στη διαλυτική επίθεση του μεγάλου κεφαλαίου και των πολιτικών υπηρετών του.

Γιώργης ΜΑΡΙΝΟΣ

Μέλος του Γραφείου της ΚΟΝ του ΚΚΕ

Δύο παραδείγματα για να γίνουν πιο κατανοητοί οι πίνακες:

Φόρος εισοδήματος

PANAMAX (65.000 κοχ)

Το πλοίο με ιταλική σημαία σε σύγκριση με πλοίο υπό κυπριακή έχει διαφορά ετήσιου κόστους 439,3 χιλιάδες δολάρια, ενώ το ίδιο πλοίο με ελληνική σημαία σε σύγκριση με πλοίο υπό κυπριακή έχει διαφορά ετήσιου κόστους 58,8 χιλιάδες δολάρια.

Κόστος πληρώματος

SUEZMAX (140.000 κοχ)

Το πλοίο με ιταλική σημαία σε σύγκριση με πλοίο υπό σημαία Παναμά έχει διαφορά ετήσιου κόστους 368%, ενώ το ίδιο πλοίο με ελληνική σημαία σε σύγκριση με πλοίο υπό σημαία Παναμά έχει διαφορά ετήσιου κόστους 140%.