Στην αδιέξοδη στρατηγική της ανάθεσης των Ελληνοτουρκικών στην ΕΕ φαίνεται να εμμένει η κυβέρνηση, καλλιεργώντας ψευδαισθήσεις πως η ΕΕ θα ασκήσει πιέσεις στη γειτονική χώρα να συμμορφωθεί με τις αρχές της «καλής γειτονίας».

Ταυτόχρονα, όμως, η κυβέρνηση έχει αρχίσει να κινείται ολοένα και πιο δραστήρια στην κατεύθυνση της παραπομπής των ελληνοτουρκικών διαφορών στο Αιγαίο στη Χάγη.

Παρά το γεγονός ότι οι «25» στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ την περασμένη βδομάδα το μόνο που έκαναν ήταν να επαναλάβουν τις γνωστές γενικόλογες «φιλικές» συστάσεις στην Αγκυρα περί καλής γειτονίας, η κυβέρνηση επιχειρεί να δημιουργήσει την παραπλανητική εντύπωση περί «κλοιού της ΕΕ που σφίγγει» γύρω από την Τουρκία, πράγμα που καμία σχέση δεν έχει με την πραγματικότητα. Ταυτόχρονα, όμως, η ίδια η κυβέρνηση απορρίπτει το ενδεχόμενο της ειδικής σχέσης Τουρκίας - ΕΕ και επιμένει στην πλήρη ένταξή της στο τέλος των διαπραγματεύσεων «εφόσον εκπληρώνει όλα τα κριτήρια».

«Σε κάθε περίπτωση ο δρόμος για την Ευρώπη περνά μέσα από την εκπλήρωση των κριτηρίων της Ενωσης και των δεσμεύσεων και υποχρεώσεων που έχει αναλάβει κάθε υποψήφια χώρα», δήλωσε χτες ο Κ. Καραμανλής, μετά την ενημέρωση που έκανε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για τα αποτελέσματα της Συνόδου Κορυφής. Οπως είπε, τον ενημέρωσε για τη συζήτηση που έγινε στη σύνοδο «για την απορροφητική ικανότητα της ΕΕ», ζήτημα για το οποίο ο ίδιος ως γνωστό έχει εκφράσει τη διαφωνία του να καθιερωθεί ως «κριτήριο» για την ένταξη νέων κρατών - μελών της ΕΕ. Οσον αφορά το θέμα του «ευρωσυντάγματος», ο Κ. Καραμανλής είπε στον Καρ. Παπούλια ότι «υπάρχει σχεδιασμός για να αρθεί το αδιέξοδο».

Την ίδια στιγμή, επανέρχονται οι «φωνές» στο πλαίσιο της ΕΕ για ειδική σχέση με την Τουρκία στο τέλος των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Μια ειδική σχέση της Τουρκίας με την ΕΕ, αντί της πλήρους ένταξης στην ΕΕ, προτείνει ο Αυστριακός καγκελάριος Βόλφγκανγκ Σιούσελ. «Η ΕΕ δεν μπορεί να εισάγει ανασφάλεια με τις νέες προσχωρήσεις» είπε, μιλώντας γενικά για τη διεύρυνση, σε κυριακάτικη συνέντευξή του.

Ειδικά για την Τουρκία, ο Αυστριακός καγκελάριος, η χώρα του οποίου προεδρεύει της ΕΕ, εκτίμησε ότι υπάρχουν και άλλες επιλογές εκτός από την πλήρη ένταξη. «Είμαι πεπεισμένος πως μια ειδική σχέση είναι μία από τις πιθανότητες» τόνισε, αναγνωρίζοντας ότι οι διαπραγματεύσεις, που έχουν ήδη ξεκινήσει, είναι δύσκολες.

Το σκεπτικό που η ελληνική κυβέρνηση εμμένει στην πλήρη ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ και δεν αποδέχεται την ειδική σχέση εξήγησε ο ευρωβουλευτής της ΝΔ Κ. Χατζηγάκης, ο οποίος ως γνωστόν κινείται στο περιβάλλον της Ντ. Μπακογιάννη. «Ειδική σχέση σημαίνει ότι η Τουρκία θα είναι ένας εταίρος προνομιακός της Ευρώπης, θα εξάγει τα αγροτικά της προϊόντα, θα έχει την τελωνειακή ένωση, θα έχει και μια συνεργασία στην άμυνα και στην εξωτερική πολιτική, άρα και στα ζητήματα που σχετίζονται με το λεγόμενο ευρωστρατό θα είναι ισότιμος εταίρος μαζί μας και από την άλλη πλευρά, καθώς δε θα συμμετέχει σε όλες τις διαδικασίες, θα το χρησιμοποιεί ως άλλοθι για να κάνει του κεφαλιού της σε σχέση με τις διμερείς μας σχέσεις και με τα ανθρώπινα δικαιώματα», είπε χαρακτηριστικά μιλώντας στο ραδιόφωνο της ΝΕΤ.

Την απόλυτη ευθυγράμμισή του με την πολιτική που ακολούθησαν οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, που στόχο είχαν την παραπομπή ως «πακέτο» των «διαφορών» μεταξύ των δυο χωρών στην επιδιαιτησία της Χάγης, επιβεβαίωσε και χτες ο Γ. Παπανδρέου με δηλώσεις του μετά τη συνάντηση που είχε με τον τέως Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κ. Στεφανόπουλο.

Στη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, για τη χάραξη μιας «νέας στρατηγικής» για την εξωτερική πολιτική, αποκαλύφθηκε περίτρανα ότι στόχος του ΠΑΣΟΚ, μέσα από μια δήθεν «νέα στρατηγική», είναι να επιτύχει την επανεκκίνηση των ελληνοτουρκικών συνομιλιών από το σημείο που είχαν σταματήσει, πριν η κυβέρνηση Σημίτη χάσει τις εκλογές.

Γι' αυτό ακριβώς το λόγο, ο Γ. Παπανδρέου υπεραμύνθηκε της συμφωνίας του Ελσίνκι, με την οποία αναγνωρίζονταν συνοριακές διαφορές πέρα της υφαλοκρηπίδας ανάμεσα στις δυο χώρες, υποστηρίζοντας ότι μ' αυτήν «είχε δοθεί ισχυρό κίνητρο στην Τουρκία να τηρεί τις υποχρεώσεις της και να υπάρχει ένα ισχυρό μήνυμα από την Ευρωπαϊκή Ενωση προς την Τουρκία, ότι έχει κάθε δικαίωμα να γίνει μέλος, αρκεί να τηρήσει αυτές τις υποχρεώσεις».

Μάλιστα ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, προσπαθώντας να προωθήσει την πρόταση του κόμματός του για ένα «νέο Ελσίνκι», υποστήριξε ότι η «δυναμική» που πρόσφερε η προηγούμενη συμφωνία «έχει χαθεί σε μεγάλο μέρος από τις λάθος πολιτικές της κυβέρνησης του κ. Καραμανλή». Η κυβέρνηση της ΝΔ ακολουθεί την ίδια πολιτική, αλλά ο Γ. Παπανδρέου στην προσπάθειά του να ασκήσει πιέσεις προκειμένου να προχωρήσουν από κοινού στην προώθηση της «νέας εθνικής στρατηγικής», στη συνολική διευθέτηση δηλαδή των «ελληνοτουρκικών διαφορών», δήλωσε ότι η «κυβέρνηση έχασε δύο μεγάλες ευκαιρίες να θέσει επί τάπητος τα θέματα που μας χωρίζουν».

Παράλληλα ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης εξέφρασε την «ανησυχία του» γιατί όπως είπε «από την πλευρά της Τουρκίας υψώνονται οι τόνοι από πολλούς αξιωματούχους σε διάφορα θέματα και νέα θέματα που τίθενται» και συγχρόνως έστειλε «μήνυμα στην Τουρκία, ότι πρέπει να τηρήσει τις υποσχέσεις της απαρέγκλιτα, όλες τις υποσχέσεις της, όλες τις υποχρεώσεις της απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ενωση». Ουσιαστικά ο Γ. Παπανδρέου προσπάθησε να... αθωώσει στα μάτια του ελληνικού λαού το ρόλο που παίζουν οι ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και η ΕΕ, οι οποίοι συντηρούν και εκθρέφουν την ένταση και τις τουρκικές αξιώσεις καλώντας την Τουρκία να «τηρήσει τις υποσχέσεις» απέναντι στην ΕΕ...

Την ίδια στιγμή με άρθρο του στο «Εθνος» ο πρώην πρωθυπουργός Κ. Σημίτης πρότεινε η Ελλάδα να προχωρήσει σε «μερική και επιλεκτική επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων» και μίλησε για επίλυση...«συνοριακών διαφορών» ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία.

Οπως αναφέρει ο Κ. Σημίτης, «η ελληνική θέση θα πρέπει ως εκ τούτου να προσανατολιστεί σε μία μερική και επιλεκτική επέκταση, σε τρόπο ώστε σε ορισμένες γεωγραφικές τοποθεσίες το νέο εύρος να είναι το μέγιστο δυνατό, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο των 12 ναυτικών μιλίων και σε άλλες να είναι λιγότερο (λ.χ. έξι, οκτώ ή δέκα ναυτικά μίλια), με στόχο τη δημιουργία ενός ελεύθερου διαύλου. Ο ορισμός της αιγιαλίτιδας ζώνης αποτελεί βέβαια μονομερή ενέργεια του κάθε κράτους. Αλλά στην περίπτωση του Αιγαίου, η λογική επιβάλλει προηγουμένως μία πολιτική επαφή με τις άλλες ενδιαφερόμενες χώρες και διερεύνηση».

Με τη συγκεκριμένη του τοποθέτηση ο Κ. Σημίτης φανερώνει ότι επί των κυβερνητικών του ημερών το εύρος των ελληνικών χωρικών υδάτων ήταν πολύ κοντά στο να συμφωνηθεί διμερώς. Παράλληλα ο Κ. Σημίτης εξέφρασε την άποψη ότι η Τουρκία πρέπει «να πιεστεί ώστε να προτείνει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, ενός ή δύο ετών, για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών της προς την Ευρωπαϊκή Ενωση». Μάλιστα ο ίδιος ανέφερε ότι μεταξύ των βραχυπρόθεσμων προτεραιοτήτων, που οφείλουν να τακτοποιηθούν σε ένα ή δύο χρόνια, «ανήκει η λύση των συνοριακών διαφορών με βάση τη Χάρτα των Ηνωμένων Εθνών και, εφόσον τούτο είναι αναγκαίο, με την αποδοχή της δικαιοδοσίας του Διεθνούς Δικαστηρίου».