Το αντιλαϊκό παζάρι εκτείνεται σε όλη τη ζώνη Βόρειας Αφρικής - Νοτιοανατολικής Μεσογείου - Μέσης Ανατολής ενώ οι πυκνές εξελίξεις σε όλα τα ανοιχτά (στρατιωτικά και διπλωματικά) μέτωπα περιπλέκουν ευρύτερες γεωπολιτικές κόντρες, με ό,τι αυτό σημαίνει για τα συνεχιζόμενα παζάρια για Ελληνοτουρκικά, Κυπριακό, συνδιαχείριση υδρογονανθράκων.

Είναι χαρακτηριστικές οι δηλώσεις που έκανε χτες ο Πρόεδρος της Τουρκίας, Ρ. Τ. Ερντογάν, ο οποίος μιλώντας στην Κοινοβουλευτική Ομάδα (ΚΟ) του κόμματός του είπε ότι «οι εξελίξεις στο Ιντλίμπ (σ.σ. όπου οξύνεται το αλισβερίσι της Τουρκίας με τις ΗΠΑ αλλά και τη Ρωσία) επανέρχονται και η Λιβύη μπορεί να είναι αιτία για να θερμανθούν τα νερά στη Μεσόγειο», υποστηρίζοντας ότι «η αποφασιστική στάση μας στη Μεσόγειο άρχισε να γίνεται αποδεκτή». Αναδεικνύοντας μάλιστα ότι η ατζέντα και το εύρος των παζαριών μεγαλώνουν, ο Τούρκος ηγέτης σημείωσε ότι «λόγω της σθεναρής στάσης της Τουρκίας η κατάσταση που δημιουργείται μετά το μνημόνιο συνεργασίας με τη Λιβύη (σ.σ. τη δοτή κυβέρνηση του Σάρατζ) στην Ανατολική Μεσόγειο γίνεται σταδιακά αποδεκτή από εμπλεκόμενα μέρη» και «ειδικά απ' την Ελλάδα».

Αναφερόμενος ο Τούρκος Πρόεδρος στη νέα αεροναυτική αποστολή της ΕΕ στα ανοιχτά της Λιβύης την κατήγγειλε λέγοντας ότι στόχος της είναι «η παρέμβαση στις εξελίξεις στην περιοχή» και ότι «η ΕΕ δεν έχει καμία αρμοδιότητα να παίρνει αποφάσεις για τη Λιβύη». Βεβαίως, η αποστολή της ΕΕ, στην οποία συμμετέχει και η Ελλάδα, με το πρόσχημα, αυτήν τη φορά, του «εμπάργκο όπλων» (η προηγούμενη επιχείρηση, «Σοφία», ήταν υποτίθεται για την προστασία των προσφύγων - μεταναστών) εξυπηρετεί τα σχέδια του ευρωενωσιακού κεφαλαίου για διείσδυση στην περιοχή. Το ίδιο επιχειρούν και οι αστικές τάξεις της Τουρκίας και των άλλων χωρών που παρεμβαίνουν. Ετσι, με θράσος ο Ερντογάν επανέλαβε ότι «η Τουρκία θα συνεχίσει να υποστηρίζει την κυβέρνηση του πρωθυπουργού Φ. Σάρατζ στην Τρίπολη μέχρις ότου αποκαταστήσει την κυριαρχία σε όλη τη χώρα».

Κατά τ' άλλα, ο Ερντογάν αναφέρθηκε ξανά στο τρίτο ερευνητικό σκάφος (εκτός από τα «Γιαβούζ» και «Φατίχ») που η Τουρκία θα στείλει στην περιοχή τον επόμενο μήνα. Επίσης, τουρκικά ΜΜΕ επανέφεραν χτες την άφιξη του «Ορούτς Ρέις» στην περιοχή, εν αναμονή και της «πρωτοκόλλησης της συμφωνίας» Ερντογάν - Σάρατζ.

Ενδεικτική είναι όμως και η συνέντευξη που έδωσε στο αμερικανικό πρακτορείο «Μπλούμπεργκ» ο Πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Αναστασιάδης, υπογραμμίζοντας ότι «η Τουρκία νιώθει ανεμπόδιστη με δεδομένες (και) τις προσπάθειες των ΗΠΑ να διατηρήσουν τη χώρα στη δυτική συμμαχία».

Στο μεταξύ, η Αγκυρα επανέφερε τις προκλήσεις και για τη Θράκη. Σχολιάζοντας δήλωση του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλου, ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Μ. Τσαβούσογλου, κατήγγειλε την Αθήνα για παραβίαση αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και μίλησε για «τουρκική μειονότητα της Δυτικής Θράκης», η οποία μάλιστα «ήταν τουρκική εδώ και αιώνες και θα παραμείνει τουρκική». Ακόμα, ο εκπρόσωπος του (κυβερνώντος κόμματος) ΑΚΡ, Ομέρ Τσελίκ, δήλωσε πως «το να αποκαλείται η τουρκική μουσουλμανική μειονότητα ως "ελληνική μουσουλμανική μειονότητα" είναι μια ρατσιστική προσέγγιση».

Πηγές του ελληνικού ΥΠΕΞ σχολίασαν ότι στην Ελλάδα «διαβιοί με όρους απόλυτης ισονομίας και ισοπολιτείας μια μόνο μειονότητα: Η μουσουλμανική. Αρκεί μια απλή ανάγνωση της Λοζάνης για να το αντιληφθεί κανείς».

Στο μεταξύ, η αυξανόμενη εμπλοκή και της ΕΕ στην περιοχή, όπως και της Γαλλίας αυτοτελώς, ήρθε στο προσκήνιο με την επίσκεψη της Γαλλίδας υπουργού Αμυνας, Φλοράνς Παρλί, στην Κύπρο. Μεταξύ άλλων η Παρλί επισκέφτηκε και το αεροπλανοφόρο «Σαρλ ντε Γκολ» - που αυτήν την περίοδο επισκέπτεται το νησί στο πλαίσιο της επιχείρησης «Σαμάλ» (που αφορά την «αντιμετώπιση της τρομοκρατίας» και του «Ισλαμικού Κράτους») στην ευρύτερη περιφέρεια - όπου τόνισε ότι η εμφάνισή του στην περιοχή δεν εξαντλείται στη συγκεκριμένη επιχείρηση αλλά «αποτελεί επίσης ένα σήμα ειρήνης που προβλέπει την παρουσία μας στην Ανατολική Μεσόγειο. Στο σταυροδρόμι αυτού του "παλιού κόσμου", αυτής της θαυμάσιας θάλασσας, εμείς (ως Γάλλοι) διατηρούμε τη σταθερή μας (στρατιωτική) παρουσία». Η Παρλί μίλησε επίσης για την «ελευθερία της ναυσιπλοΐας» και τόνισε ότι το «Σαρλ ντε Γκολ», και όλη η αεροναυτική δύναμη που το συνοδεύει, «συμβάλλει έτσι στην Ανατολική Μεσόγειο», σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Παρισιού, «σε αυτήν τη ζώνη στρατηγικού ενδιαφέροντος» για το ίδιο.

Στο πλαίσιο της ενίσχυσης της σταθερής παρουσίας της ιμπεριαλιστικής Γαλλίας στην περιοχή εντάχτηκαν και οι συναντήσεις που είχε η Παρλί τόσο με τον Κύπριο Πρόεδρο, Νίκο Αναστασιάδη, όσο και με τον ομόλογό της, Σάββα Αγγελίδη. Η ίδια η Παρλί μίλησε βέβαια γενικόλογα για την «αλληλεγγύη μας» προς την Κύπρο (και «για το τι συμβαίνει στην ΑΟΖ της») που «εκφράζεται με πολλούς τρόπους». Εξηγώντας βέβαια τη σημασία της διμερούς σχέσης για το Παρίσι είπε ότι «η Κύπρος φιλοξενεί συχνά στα λιμάνια της το Ναυτικό μας» και ότι «συμμετέχει και στην αποτελεσματικότητα των επιχειρήσεων των αεροπλανοφόρων μας».

Από τη μεριά του, ο Ν. Αναστασιάδης μίλησε για «δυναμική και σθεναρή» ανάπτυξη της διμερούς συνεργασίας, «ειδικά σε Αμυνα και Ασφάλεια», ενώ ο αναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παναγιώτης Σεντόνας, χαρακτήρισε τη συνάντηση Αναστασιάδη - Παρλί «μια σημαντική συνάντηση», στη διάρκεια της οποίας «υπήρξε συζήτηση και των τρόπων ενδυνάμωσης της διμερούς συνεργασίας, ειδικότερα στον αμυντικό τομέα».

Οσον αφορά τη συνάντηση με τον Αγγελίδη, το κυπριακό υπουργείο Αμυνας ανακοίνωσε αόριστα ότι «έγινε ανασκόπηση της συνεργασίας των δύο χωρών και συμφωνήθηκαν τρόποι για περαιτέρω ενίσχυσή της, τόσο σε διμερές όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο», όπως και ότι «συζητήθηκαν, επίσης, θέματα στρατιωτικής συνεργασίας των δύο χωρών η οποία βρίσκεται σε πολύ υψηλά επίπεδα και εκφράστηκε η κοινή βούληση για ενίσχυση αυτής της συνεργασίας».

Εξίσου γενικόλογα, η σχετική ανακοίνωση αναφέρει ότι η Παρλί «εξέφρασε την πλήρη στήριξη της χώρας της προς την Κυπριακή Δημοκρατία, σημειώνοντας ότι η Γαλλία θα συμβάλει αποφασιστικά στην τήρηση του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας στην Ανατολική Μεσόγειο». Τέλος, «αποφασίστηκε η συνέχιση της παρουσίας του γαλλικού Ναυτικού στην περιοχή και ενεργοποίηση μηχανισμών για συμμετοχή και άλλων χωρών σε κοινές ασκήσεις».

Στη Μόσχα βρέθηκε χτες ο στρατηγός Χ. Χάφταρ

Με φόντο την κλιμάκωση των στρατιωτικών επιχειρήσεων στην πρωτεύουσα της Λιβύης, Τρίπολη, που προκάλεσε το περασμένο 48ωρο την αναστολή της συνάντησης των πενταμελών στρατιωτικών επιτροπών των δύο εμπόλεμων πλευρών στη Γενεύη της Ελβετίας, ο Λίβυος στρατηγός Χαλίφα Χάφταρ με την ιδιότητα του αρχηγού του «Λιβυκού Εθνικού Στρατού» (LNA) μετέβη χτες στη Μόσχα, συναντώντας, μεταξύ άλλων, τον Ρώσο υπουργό Αμυνας, Σεργκέι Σόιγκου.

Οι δύο άνδρες συμφώνησαν ότι «η πολιτική λύση είναι η "μοναδική επιλογή" για τη Λιβύη», τονίζοντας τη σημασία των συνομιλιών που πραγματοποιήθηκαν ανάμεσα στις εμπόλεμες πλευρές της βορειοαφρικανικής χώρας στις 13 Γενάρη στη Μόσχα (πριν τη διεθνή Διάσκεψη στο Βερολίνο στις 19 Γενάρη). Παρά τις δηλώσεις περί «πολιτικής λύσης», η εμφάνιση του στρατηγού Χάφταρ στη Μόσχα αναδεικνύει (εάν δεν ενισχύει...) το ρόλο της ρωσικής κυβέρνησης στη Λιβύη έναντι της Γερμανίας, που επιχειρεί επίσης (μέσω της λεγόμενης διπλωματικής «διαδικασίας του Βερολίνου») να εξασφαλίσει το ρόλο «μεσολαβητή» με στόχο την προώθηση των δικών της γεωπολιτικών και μονοπωλιακών συμφερόντων στην ευρύτερη περιοχή της Βόρειας Αφρικής. Απαρατήρητη δεν θα πρέπει να περνά και η παράλληλη προσπάθεια των ΗΠΑ να επιβληθούν στις μελλοντικές εξελίξεις στη χώρα, με τον Αμερικανό πρέσβη στην Τρίπολη, Ρίτσαρντ Νόλαντ, να γίνεται την Τρίτη ο πρώτος Αμερικανός διπλωμάτης που επισκέφθηκε τη Βεγγάζη για να συναντήσει τον στρατηγό Χάφταρ, μετά τη δολοφονία του προκατόχου του, Κρις Στίβενς, στην ίδια πόλη, από τζιχαντιστές τον Σεπτέμβρη του 2012.

Το ίδιο 24ωρο που ο Νόλαντ επισκέφθηκε τη Βεγγάζη, στην Τρίπολη πραγματοποιήθηκε πυραυλική επίθεση του «Λιβυκού Εθνικού Στρατού» στο λιμάνι της Τρίπολης σε απόσταση αναπνοής από εμπορικό σκάφος με σημαία Κομόρος (πιθανών τουρκικών συμφερόντων) που μετέφερε φυσικό αέριο. Αρχικά εκπρόσωπος του LNA υποστήριξε ότι χτυπήθηκε σκάφος τουρκικών συμφερόντων που μετέφερε όπλα στις δυνάμεις που στηρίζουν τον Λίβυο δοτό πρωθυπουργό Φαγιέζ Σάρατζ και ακολούθως ανακοινώθηκε ότι χτυπήθηκε αποθήκη ή φορτίο όπλων στο χώρο του λιμανιού, σε μικρή απόσταση από δεξαμενόπλοιο που μετέφερε φυσικό αέριο... Από την πυραυλική επίθεση σκοτώθηκαν τρία άτομα και τραυματίστηκαν άλλα πέντε. Ωστόσο, το γεγονός ότι σημειώθηκε πολύ κοντά σε δεξαμενόπλοιο θορύβησε τόσο την κυβέρνηση στην Τρίπολη όσο και την αποστολή του ΟΗΕ στη Λιβύη, που την καταδίκασε σημειώνοντας ότι θα μπορούσε να είχε προκαλέσει πολύ μεγάλες καταστροφές.

Η λιβυκή κρατική εταιρεία πετρελαίου NOC αμέσως μετά απομάκρυνε όλα τα δεξαμενόπλοια πετρελαίου και φυσικού αερίου από το λιμάνι της Τρίπολης, για να μην μπουν στο στόχαστρο επίθεσης. Εκπρόσωπος της εταιρείας πάντως επανέλαβε ότι το πολυήμερο μποϊκοτάζ πετρελαίου που έχει επιβάλει στην Τρίπολη ο LNA, σε συνεργασία με φυλάρχους της Ανατολικής Λιβύης, προκαλεί σημαντικά δυσμενείς επιπτώσεις στον ανεφοδιασμό της πόλης και τη λειτουργία σχολείων, νοσοκομείων κ.ά.

Μπροστά σε αυτές τις εξελίξεις και με αφορμή την πρόσφατη απόφαση της ΕΕ να ξεκινήσει νέα ναυτική αποστολή ανοικτά της Λιβύης, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρ. Τ. Ερντογάν την αποδοκίμασε. Μιλώντας χτες στην κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματός του, ΑΚΡ, υποστήριξε ότι στόχος της νέας αποστολής της ΕΕ (που αντικαθιστά την παλιότερη επιχείρηση «Σοφία») είναι «η παρέμβαση στις εξελίξεις στην περιοχή. Η ΕΕ δεν έχει καμία αρμοδιότητα να παίρνει αποφάσεις για τη Λιβύη», είπε χαρακτηριστικά. Πρόσθεσε τέλος πως η Τουρκία θα συνεχίσει να υποστηρίζει την κυβέρνηση του πρωθυπουργού Φ. Σάρατζ στην Τρίπολη, μέχρις ότου «αποκαταστήσει την κυριαρχία σε όλη τη χώρα».