Η ταξική πάλη είναι η κινητήρια δύναμη της κοινωνικής ανάπτυξης. Αυτή κινεί την ιστορία της ανθρωπότητας. Αυτές οι σκέψεις του Μαρξ και του Ενγκελς αποτελούν την καρδιά του ιστορικού υλισμού.
Σε όλους τους ταξικούς κοινωνικοοικονομικούς σχηματισμούς ο καταπιεστής και καταπιεζόμενος βρίσκονταν σε ένα συνεχή αγώνα μεταξύ τους.
Στον καπιταλισμό η ταξική πάλη διεξάγεται ανάμεσα στην αστική και στην εργατική τάξη, ανάμεσα στην εργασία και στο κεφάλαιο. Η καταπιεζόμενη τάξη δεν μπορεί με κανέναν άλλο τρόπο να απελευθερωθεί, παρά μόνον με τη δική της ανατρεπτική δράση.
Για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας εμφανίζεται μια καταπιεζόμενη τάξη, η εργατική, που με την πάλη της μπορεί να καταργήσει τους όρους ύπαρξής της, δηλαδή τη μισθωτή εργασία, δηλαδή τον ίδιο τον καπιταλισμό.
Συνεπώς, μπορεί να απελευθερώσει τον εαυτό της, καταργώντας τον καταπιεστή της, καταργώντας την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Αυτή είναι και η οριστική νίκη της εργατικής τάξης, που μέσω της ταξικής πάλης οδηγεί στην αταξική κοινωνία.
Αλλά ας έρθουμε σ' ένα από τα μέσα που χρησιμοποιεί η εργατική τάξη για την ταξική της πάλη, τα συνδικάτα. Ο Μαρξ σημειώνει: "Οι εργατικές ενώσεις προσφέρουν καλή υπηρεσία σαν κέντρα αντίστασης ενάντια στους σφετερισμούς του κεφαλαίου. Αποτυχαίνουν μερικά στο σκοπό τους, όταν δεν κάνουν σωστή χρήση της δύναμής τους. Αποτυχαίνουν ολοκληρωτικά στο σκοπό τους όταν περιορίζονται σ' ένα μικροπόλεμο ενάντια στα αποτελέσματα του σημερινού συστήματος, αντί να προσπαθούν ταυτόχρονα να το αλλάξουν, αντί να χρησιμοποιούν τις οργανωμένες δυνάμεις τους σαν ένα μοχλό για την τελική απελευθέρωση της εργατικής τάξης, δηλαδή για την οριστική κατάργηση του συστήματος της μισθωτής εργασίας" "Διαλεχτά Εργα" τομ. 1, σελ. 531.
Τι είναι λοιπόν τα συνδικάτα και ποιος ο ρόλος τους; Τα συνδικάτα είναι οι πλατιές μαζικές οργανώσεις της εργατικής τάξης, που μπορούν να συνενώσουν μεγάλο μέρος της. Ιστορικά εμφανίστηκαν μαζί με τις απεργίες, σαν αντίσταση των εργατών ενάντια στην καταπίεση και διαμορφώθηκαν στην πορεία σε σταθερές οργανώσεις της εργατικής τάξης. Οι Μαρξ και Ενγκελς με μια σειρά έργα τους δημιούργησαν την επαναστατική αντίληψη για τα συνδικάτα, όπως είδαμε από ένα απόσπασμα πιο πάνω. Αντέκρουσαν τις θεωρίες, που κυριαρχούσαν τότε (των Φοριέ, Σεν Σιμόν, Προυντόν κλπ.), ότι η δράση των συνδικάτων εμποδίζει τη βιομηχανική ανάπτυξη ή ότι κάθε αύξηση μισθών συνεπάγεται και αυξήσεις τιμών.
Αποκάλυψαν με τις οικονομικές μελέτες τους ότι η εκμετάλλευση της εργατικής τάξης εκφράζεται με την υπεραξία, που καρπώνεται ο καπιταλιστής αγοράζοντας από την εργάτη την εργατική του δύναμη.
Απέδειξαν ότι τα συνδικάτα είναι απαραίτητα για να οργανώνονται οι εργάτες ενάντια στην καπιταλιστική εκμετάλλευση και για να κάνουν ένα πρώτο βήμα στην ανάπτυξη της ταξικής συνείδησης, που ολοκληρώνεται με τη γνώση ότι χρειάζεται ιδεολογικοπολιτική και οργανωτική παρέμβαση και δράση της ανώτατης μορφής οργάνωσης της εργατικής τάξης, της πρωτοπορίας της, του κομμουνιστικού κόμματος, και της ανώτατης μορφής ταξικής πάλης της πολιτικής πάλης για την ανατροπή του καπιταλισμού και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού.
Ο ρόλος των συνδικάτων δεν εξαντλείται στην πάλη για τους μισθούς, το χρόνο εργασίας και τις μεταρρυθμίσεις υπέρ των εργαζομένων στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος. Η οικονομική πάλη είναι μια σημαντική πλευρά της δράσης τους, αλλά και συστατικό μέρος της ταξικής πάλης. Δεν μπορεί να είναι όμως πολιτικά ουδέτερα, αφού υπερασπίζονται τα συμφέροντα της εργατικής τάξης. Γι'αυτό το σκοπό ιδρύθηκαν.
Το συνδικαλιστικό κίνημα πρέπει να είναι πεδίο σύγκρουσης της επαναστατικής τάσης και της τάσης ενσωμάτωσης και συμβιβασμού της αστικής επίδρασης.
Με την παρέμβαση του κομμουνιστικού κόμματος να προσανατολίζεται στην ταξική σύγκρουση, να υιοθετεί στόχους πάλης σε αντιιμπεριαλιστική - αντιμονοπωλιακή κατεύθυνση.
Τα συνδικάτα πρέπει να ασχολούνται μ' όλες τις πλευρές της ζωής της εργατικής τάξης, π.χ., παιδεία, υγεία, πολιτισμός κ.ά. Η συνδικαλιστική δράση πρέπει να διαπαιδαγωγεί τους εργάτες στην καθημερινή τους σύγκρουση με το κεφάλαιο. Συνεπώς, τα συνδικάτα μέσα στην πάλη τους για τα καθημερινά ζητήματα πρέπει να γίνονται κέντρα οργάνωσης και διαπαιδαγώγησης της εργατικής τάξης στην πάλη της για το σοσιαλισμό.
Μόνο τέτοια συνδικάτα είναι ταξικά, ανεξάρτητα απο την αστική πολιτική και μόνον αυτά εκπληρώνουν την αποστολή τους. Ομως τι σύγκριση μπορεί να γίνει αυτής της επιστημονικής άποψης για το ρόλο των συνδικάτων με τη σημερινή δράση τους; Τι σχέση μπορεί να έχει ο λεγόμενος κοινωνικός διάλογος με την ταξική πάλη;
Τι σχέση έχουν οι εθιμοτυπικές απεργίες που αποφασίζουν οι συμβιβασμένες ηγεσίες της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ με τον ταξικό αγώνα, ενάντια στις επιλογές της ιερής συμμαχίας ΕΕ, εργοδοσίας και κυβέρνησης;
Μπορεί το σημερινό συνδικαλιστικό κίνημα να αποκρούσει την ολομέτωπη επίθεση του κεφαλαίου, έτσι παροπλισμένο και ανυπόληπτο στα μάτια των εργαζομένων που είναι, από την τακτική των παρατάξεων του συστήματος;
Εμείς οι κομμουνιστές θα χρεωθούμε σοβαρότατες ευθύνες για κάθε μέρα καθυστέρησης που γίνεται προς την ανασυγκρότηση και τον ταξικό του προσανατολισμό. Είναι βασική μας υποχρέωση να συμβάλουμε για να αναπτυχθεί και να κυριαρχήσει το ταξικό ρεύμα στο συνδικαλιστικό κίνημα. Κάθε αργοπορία θα πολλαπλασιάσει τις δυσκολίες για τον αναπροσανατολισμό του. Οι σημερινές ηγεσίες των συνδικαλιστικών οργάνων έχουν ξεπεράσει τον "κλασικό ρεφορμισμό". Είναι επικίνδυνες, ενσωματωμένες στο σύστημα, παίζουν το παιχνίδι του, συμμετέχουν στη νομή της εξουσίας δίνοντας "γην και ύδωρ" στον ταξικό εχθρό, το κεφάλαιο.
Με όλες τις δυνάμεις μας πρέπει να αγωνιστούμε να αποκτήσουν τα συνδικάτα της εργατικής τάξης το ρόλο που γι' αυτόν φτιάχτηκαν.
Σε κάθε τόπο δουλιάς, σε κάθε κλάδο, στις γειτονιές, οι κομμουνιστές μαζί με άλλους συνδικαλιστές και εργαζόμενους αναπτύσσουν πρωτοβουλίες, συσπειρώσεις μέσα από επιτροπές αγώνα για την αναγέννηση του συνδικαλιστικού κινήματος. Ολο και περισσότεροι εργαζόμενοι κατανοούν αυτό που επισήμανε η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ για τη δουλιά του Κόμματος στην εργατική τάξη και το συνδικαλιστικό κίνημα. "Σήμερα έχει υπερωριμάσει η ανάγκη να οξυνθεί ακόμη πιο αποφασιστικά η γραμμή της αντιπαράθεσης με τις δυνάμεις της ταξικής συνεργασίας, απαραίτητη προϋπόθεση για τον απεγκλωβισμό των εργαζομένων από την επιρροή τους και την ενίσχυση της γραμμής συσπείρωσης και ανάπτυξης πάλης. Η αντιπαράθεση και η συσπείρωση αποτελούν αναπόσπαστες πλευρές ενός ενιαίου καθήκοντος, να αναπτυχθεί ένα ταξικά προσανατολισμένο συνδικαλιστικό κίνημα, τέτοιο που να είναι ικανό να υπερασπίζεται τα συμφέροντα της εργατικής τάξης και τη γενικότερη συσπείρωση των κοινωνικών δυνάμεων, οι οποίες υποφέρουν από τα μονοπώλια και τις επιλογές του ιμπεριαλισμού".
Είμαστε σίγουροι ότι οι διεργασίες στη βάση των εργαζομένων θα επεκτείνονται, θα βάλουν στην άκρη τις διεφθαρμένες και ανυπόληπτες συνδικαλιστικές ηγεσίες και θα δώσουν προοπτική στο συνδικαλιστικό κίνημα.
Τα μέλη, οι οπαδοί και οι φίλοι του Κομμουνιστικού Κόμματος, σαν μια γροθιά επωμίζονται την ευθύνη ν' αλλάξουν την πορεία του συνδικαλιστικό κίνημα σύμφωνα με τις ανάγκες και την οξύτητα των προβλημάτων. Σ' αυτόν τον αγώνα δε θα είναι μόνοι τους. Θα κερδίσουν τη συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων. Η απεργιακή κινητοποίηση στις 15 του Δεκέμβρη και ο συντονισμός της από την Κεντρική Απεργιακή Επιτροπή αποτέλεσε ένα μεγάλο βήμα μπροστά για το συνδικαλιστικό κίνημα. Θα ακολουθήσουν πολλά τέτοια μαχητικά βήματα, συγκροτημένα και αποφασιστικά, που θα διαμορφώσουν μέτωπο με αντιιμπεριαλιστικούς αντιμονοπωλιακούς στόχους για την ανατροπή της αντιλαϊκής πολιτικής της κυβέρνησης και όλων όσοι έχουν όραμα την ΟΝΕ και την ευρωπαϊκή ενοποίηση.
Αιμιλία ΑΓΚΑΒΑΝΑΚΗ
Οι σημερινές ηγεσίες των συνδικαλιστικών οργάνων έχουν ξεπεράσει τον "κλασικό ρεφορμισμό". Είναι επικίνδυνες, ενσωματωμένες στο σύστημα, παίζουν το παιχνίδι του, συμμετέχουν στη νομή της εξουσίας δίνοντας "γην και ύδωρ" στον ταξικό εχθρό, το κεφάλαιο.
Σαν μαθητευόμενος μάγος - ή μαθητευόμενος διαχειριστής αν προτιμάτε - ο Κ. Καραμανλής δε διστάζει να βγάζει από το καπέλο "μαγικές λύσεις" για όλα τα προβλήματα του λαού και του τόπου, επιχειρώντας μάλιστα να πείσει ότι μπορεί να τα καταφέρει καλύτερα απ' όλους, γιατί απλά είναι "νέος και αποφασισμένος".
Δυστυχώς γι' αυτόν οι "λύσεις" που παρουσιάζει όχι απλά είναι δοκιμασμένες, με ολέθρια και καταστροφικά αποτελέσματα για τη συντριπτική πλειοψηφία του λαού, αλλά έχουν αποτύχει ακόμα και σε επίπεδο διαχείρισης της κρίσης του συστήματος. Πρώτη και καλύτερη, που έχει κάνει πράξη τις λύσεις που επαγγέλλεται ο πρόεδρος της ΝΔ, είναι η κυβέρνηση Σημίτη, την πολιτική της οποίας μόνο φραστικά μπορεί να υπερακοντίσει.
Αυτό ακριβώς είναι και το πρόβλημά του και αυτό το πρόβλημα επιχειρεί να ξεπεράσει με τις τελευταίες επινοήσεις του περί κατάργησης των διαχωριστικών γραμμών και έκφρασης του μεσαίου χώρου, που συνοδεύονται με εκρήξεις (νεοφιλελεύθερης) δημαγωγίας.
Οι πλατιές λαϊκές μάζες γνωρίζουν πολύ καλά από την πείρα τους, ότι δεν έχουν να περιμένουν τίποτα καλύτερο στην περίπτωση που η ΝΔ "ανέβει" στην κυβέρνηση. Εχουν διαπιστώσει μέσα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στους χώρους εργασίας, στη γειτονιά, παντού, ότι η ηγεσία της ΝΔ το μόνο που κάνει είναι αφενός να πιέζει την κυβέρνηση να προχωρήσει σε πιο σκληρά αντιλαϊκά μέτρα και από την άλλη να έχει το θράσος να παρουσιάζει αυτά ακριβώς τα μέτρα ως... τη μοναδική σωτηρία για τα συμφέροντά τους! Και η αλήθεια είναι αυτή ακριβώς: Ο Κ. Καραμανλής παρουσιάζει τις νεοφιλελεύθερες επιλογές, την παράδοση δηλαδή των πάντων στο κεφάλαιο και την πλουτοκρατία, ως τη μαγική λύση για ένα καλύτερο μέλλον και μάλιστα για τις εισοδηματικά ασθενέστερες τάξεις! Δεν κάνει όμως τίποτα περισσότερο απ' ό,τι ο Κ. Σημίτης...
Επειδή ακριβώς τα πράγματα δεν είναι καθόλου ρόδινα για τον Κ. Καραμανλή και τα φιλόδοξα σχέδιά του, το πρώτο που επιχειρεί είναι να σπάσει την "κοινωνική απομόνωση" στην οποία βρίσκεται η αντιλαϊκή πολιτική, καθώς και η συνακόλουθη αντιπολιτευτική τακτική του.
Τα ιδεολογικά μέσα που χρησιμοποιεί είναι απλά: 1) Προετοιμάζει δήθεν την "κατεδάφιση" του κράτους φορτώνοντας σε αυτό όλα τα δεινά του τόπου. Ολα πάνε στραβά γιατί ανακατεύεται το κράτος, είναι με λίγα λόγια το μήνυμα. Ο Σημίτης έχει αποτύχει ακριβώς γιατί έχει συμβιβαστεί με το κράτος.
2) Επιχειρεί να προσδώσει αίγλη και να καταστήσει ελκυστικό οτιδήποτε ανήκει στους ιδιώτες, που αναγορεύονται ως "η κινητήρια δύναμη της ανάπτυξης του τόπου". Δε διστάζει να τους μοιράζει γενναίες υποσχέσεις, αλλά ταυτόχρονα κοροϊδεύει ανοιχτά λέγοντας ότι το κόμμα του είναι οπαδός της "κοινωνικής αλληλεγγύης".
Στο πολιτικό επίπεδο τα μέσα που θέτει σε εφαρμογή είναι μια φραστική επίδειξη "κοινωνικής ευαισθησίας", η οποία μεταφράζεται σε "άνοιγμα", δημαγωγικού και ψηφοθηρικού χαρακτήρα, στους μικρομεσαίους, αγρότες, ανέργους.
Στους μικρομεσαίους, λόγου χάρη, υπόσχεται ότι θα καταργηθούν τα αντικειμενικά κριτήρια, πράγμα που έχει κάνει και η κυβέρνηση Σημίτη, αλλά δε λέει με τι θα τα αντικαταστήσει... Διαβεβαιώνει ότι θα βοηθήσει "την πρόσβαση στις αγορές χρήματος" και στα κοινοτικά κονδύλια και ότι θα τους προστατεύσει από τον αθέμιτο ανταγωνισμό, αλλά δε λέει πώς, γιατί απλούστατα δεν υπάρχουν τέτοιοι τρόποι στο πλαίσιο της πολιτικής που επαγγέλλεται. Παράδειγμα; Ποια πρόσβαση στις αγορές χρήματος μπορεί να εγγυηθεί, όταν διακηρύσσει ότι θα ξεπουλήσει όλες (!) τις κρατικές τράπεζες; Η πώς θα τους προστατεύσει από τον αθέμιτο ανταγωνισμό, όταν τα κίνητρα και οι φοροελαφρύνσεις θα πηγαίνουν στους μεγάλους; Ακόμα πώς θα τους στηρίξει όταν τα τιμολόγια των ΔΕΚΟ (ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ, ΔΕΠΑ κ.α.) - τις οποίες υπόσχεται να ξεπουλήσει όλες στο κεφάλαιο - θα καθορίζονται από τους νέους ιδιοκτήτες τους με βάση το κέρδος;
Τα παραδείγματα είναι ατέλειωτα, αλλά συγκλίνουν σε ένα συμπέρασμα: Δεν μπορεί σε καμία περίπτωση η πολιτική που εφαρμόζει ο Κ. Καραμανλής να αποβεί σε όφελος των μικρομεσαίων στρωμάτων του χωριού και της πόλης. Αντίθετα θα επιταχύνει τον "αφανισμό" τους.
Ακόμα χειρότερα είναι τα πράγματα στους αγρότες. Μοιράζει υποσχέσεις ότι θα εφαρμόσει "πολιτική συμπίεσης του κόστους παραγωγής", όπως μείωση κατά 50% της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος, αλλά ταυτόχρονα δεσμεύεται ότι θα ξεπουλήσει τη ΔΕΗ... Επειδή ακριβώς αντιλαμβάνεται ότι δεν έχει να προσφέρει τίποτα περισσότερο στους αγρότες απ' ό,τι η κυβέρνηση, φτάνει στο σημείο να συνδέει τις "καλύτερες μέρες" για τους αγρότες από τη δέσμευσή του ότι "θα διαπραγματευτεί ο ίδιος για τα αγροτικά προϊόντα στις Βρυξέλλες"! Με δεδομένη τη μέχρι τώρα στάση του, αλλά και τις θέσεις του για την ΕΕ οι αγρότες σώθηκαν...
Εκεί που ο Κ. Καραμανλής ξεπερνά κάθε όριο δημαγωγίας είναι στο καυτό θέμα της ανεργίας. "Για μας είναι το υπ' αριθμόν ένα πρόβλημα", συνηθίζει να δηλώνει σε κάθε ευκαιρία, μόνο και μόνο για να ιδιοποιηθεί τη δυσαρέσκεια και να υφαρπάξει την ψήφο τους, γιατί γνωρίζει πολύ καλά ότι η ανεργία καίει όλες τις οικογένειες.
Πώς όμως θα βοηθήσει τους ανέργους; Με "ταχύρυθμη ανάπτυξη" και "επιθετικές πολιτικές απασχόλησης"! Επειδή το πρώτο είναι μια "μπαρούφα και μισή" η ουσία βρίσκεται στις "επιθετικές πολιτικές απασχόλησης". Η αποκωδικοποίηση του όρου αυτού σημαίνει απλά ευελιξία στις μορφές απασχόλησης (μερική απασχόληση, μερική ασφάλιση, μερική... ζωή), μείωση του λεγόμενου μη μισθολογικού κόστους εργασίας κ.ο.κ. Ο,τι δηλαδή κάνει και η κυβέρνηση Σημίτη.
Αλλά ο λαός και ο τόπος δεν έχουν ανάγκη από ένα "νέο" Σημίτη που θα εφαρμόζει πιο αποφασιστικά και αποτελεσματικά τις ίδιες αντιλαϊκές επιλογές. Το ζητούμενο είναι η υπέρβαση "από τα αριστερά" και των δύο μεγάλων κομμάτων, δηλαδή, η συγκρότηση ενός Μετώπου που θα φέρει στο προσκήνιο τα λαϊκά συμφέροντα και θα επιβάλει λύσεις προς όφελός τους. Και αυτό, ό,τι και αν κάνει ο Κ. Καραμανλής από την πλευρά του, δεν πρόκειται να το ανακόψει.
Παναγιώτης ΚΑΚΑΛΗΣ
Ηρθε λοιπόν, την περασμένη Δευτέρα, ο Ν. Κωνσταντόπουλος να προβάλει την πρόταση του ΣΥΝ για "κυβερνητική (κεντροαριστερή) συνεργασία της προοδευτικής πλειοψηφίας" όπως τη βαφτίζουν. Αφετηρία της πρότασης αυτής, όπως την παρουσίασε ο ίδιος ο πρόεδρος του ΣΥΝ, είναι πως "θεωρεί ότι η εξάντληση των δυνατοτήτων του ΠΑΣΟΚ ως δύναμης διακυβέρνησης της χώρας και η διάρρηξη της κοινωνικής συμμαχίας που το έφερε και το στήριξε στην εξουσία, ανοίγει το δρόμο για τη συνολική ανασύνθεση του προοδευτικού χώρου. Ανοίγει το δρόμο για την αναζήτηση μιας νέας προγραμματικής συμφωνίας που θα αποτελέσει τη βάση για τη συγκρότηση νέας κοινωνικής και πολιτικής πλειοψηφίας, την αλλαγή του πολιτικού συστήματος και τη διαμόρφωση ενός διαφορετικού μοντέλου πολιτικής εξουσίας".
* * *
* * *
* * *
Γιάννης ΖΑΓΓΑΝΑΣ
Οταν το λαϊκό κίνημα στριμώχνει την κυβέρνηση με τους αγώνες του ενάντια στην πολιτική της, η ηγεσία του ΣΥΝ σπεύδει να δώσει - και μ' αυτό τον τρόπο - "χέρι βοήθειας" στην κυβέρνηση, συμβάλλοντας στον αποπροσανατολισμό του λαού, με τις προτάσεις του για κυβερνητική διέξοδο διαχείρισης του συστήματος