Παπαγεωργίου Βασίλης

Ως σύγχρονη Κίρκη η ΤV κατασκευάζει είδωλα για να προσκυνάει ο κόσμος, για να ψυχαγωγεί με υποβαθμισμένα και ακατάλληλα προς βρώσιν θεάματα και να αλλοτριώνει τα απελπισμένα νιάτα. Με το πνεύμα της πλάνης για δάσκαλο, κατευθύνει την προσοχή του ταλαιπωρημένου πολίτη, αποσιωπώντας συστηματικά την άλλη πλευρά, τη θετική, αυτή που υπηρετούν άξιοι δημιουργοί και καλλιτέχνες παρά τις αντιξοότητες.

Οχι δεν κάνουν ριάλιτι για να δώσουν βήμα σε νέα ταλέντα, δεν κατασκευάζουν βραβεία για να ανταμείψουν την αξιοσύνη, ούτε τις «Γιουροβίζιον» για να στηρίξουν το ελληνικό τραγούδι, επειδή τους πήρε ο πόνος για το παρόν και το μέλλον της ελληνικής μουσικής. Ολα, γι' αυτούς, είναι μια αγορά, όπου όλα πωλούνται και αγοράζονται, σε τιμή που εκείνοι καθορίζουν με βάση την επένδυση που έκαναν. Και για να το πετύχουν αυτό, συστρατεύονται με τις δισκογραφικές εταιρίες, επιστρατεύουν δημοφιλείς ποιοτικούς καλλιτέχνες - που ανταποκρίνονται κάτω από την πίεση των δισκογραφικών από τις οποίες εξαρτώνται - και η στρεβλή εικόνα παρουσιάζεται ως πραγματική.

Ετσι ο θεατής - κοινό δύσκολα μπορεί να αμφισβητήσει το «παιχνίδι», αφού καλλιτέχνες που εκτιμά γίνονται «συνένοχοι» μιας θεαματικής προπαγάνδας, μιας μονομερούς εκτίμησης των όσων συμβαίνουν στο ελληνικό τραγούδι σήμερα. Εχουν ευθύνη αυτοί οι καλλιτέχνες, κυρίως εκείνοι που το όνομά τους πλέον αρκεί για να μην απειλούνται, να μην κινδυνεύουν από απειλές παραγόντων, όπως ίσως κάποιοι νεότεροι.

H τηλεόραση καμώνεται πως ενδιαφέρεται για όλα, ενώ στην πραγματικότητα ο μόνος της στόχος είναι η τηλεθέαση, που αποφέρει κέρδη, αλλά κυρίως στόχο έχει να περάσει κάποια μηνύματα, από ιδέες και δόγματα, μέχρι μοντέλα τρόπου ζωής και αισθητικής. Κι αυτός ο στόχος είναι ο πιο επικίνδυνος.

Κι ενώ την ίδια στιγμή γίνονται καταπληκτικά πράγματα στο τραγούδι, στο θέατρο και σε άλλες μορφές τέχνης, αυτά δε φτάνουν στο πλατύ κοινό, γιατί δεν εξυπηρετούν τους στόχους των εμπόρων της τέχνης. Γιατί αυτή η τέχνη μιλά για ιδέες και συναισθήματα, για σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα από τη σκοπιά που τα βιώνουν οι εργαζόμενοι και η νεολαία με τα χιλιάδες προβλήματα και αδιέξοδα. Ολα αυτά είναι επικίνδυνα για το εμπορικό σύστημα, γι' αυτό και τα αποσιωπούν, αν δεν τα στραγγαλίζουν. Ετσι τα καλά τραγούδια έχουν σήμερα μεγάλη δυσκολία να βρουν τον αποδέκτη τους, γιατί ο κόσμος καταναλώνει σκουπίδια που μπαίνουν στο σπίτι και στο μυαλό του από την τηλεόραση και από τα περισσότερα ραδιόφωνα. Ετσι γίνονται οι επιτυχίες. «Πες, πες κάτι μένει». Για τη στιγμή όμως! Γιατί αυτό που τελικά μένει είναι η «εντύπωση», το άλλο είναι αυτό που θα μείνει στο αύριο. Αυτό που δεν «παίζεται» γιατί δήθεν δεν πουλάει. Η αλήθεια είναι ότι πουλάει περισσότερο αυτό που διαφημίζεται. Νόμος της αγοράς!

Ομως κανένας νόμος δε θα εμποδίσει ευτυχώς την τέχνη να εξακολουθεί να μας ξεδιψάει, να «φυτρώνει» ακόμη κι εκεί που την εμποδίζουν ή δεν της αφήνουν χώρο να περάσει.

Ο Ντοστογιέφσκι είχε πει: «Η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο!» και η ομορφιά δεν κατοικεί στο εύπεπτο, στο εφήμερο, δε φορά μεταξωτές κορδέλες, ούτε συχνάζει σε σούπερ μάρκετ. Ομορφιά είναι αυτό που μιλάει στην ψυχή, που οργανώνει «ανταρσίες», που ενεργοποιεί τη σκέψη, που δεν αγοράζεται, γιατί χαρίζεται, μοιράζεται. Η δική της τιμή είναι ποιοτική και όχι ποσοτική. Είναι συνώνυμη με την αφύπνιση, το όνειρο, την ελπίδα.

Αλλωστε, όπως είχε πει και ο Πικάσο «Τι θαρρείτε πως είναι ένας καλλιτέχνης; Ενας ηλίθιος που έχει μάτια μόνο αν είναι ζωγράφος, αυτιά μόνο αν είναι μουσικός, ή μια λύρα σε κάθε γωνιά της καρδιάς του μόνο αν είναι ποιητής, ή μόνο μπράτσα αν είναι πυγμάχος; Κάθε άλλο: είναι ταυτόχρονα ένα πολιτικό ον που ευαισθητοποιείται διαρκώς από τα θλιβερά, τα παράφορα ή τα ευχάριστα που συμβαίνουν στον κόσμο και διαπλάθεται απόλυτα καθ' ομοίωσή τους...».