Η Κριμαϊκή χερσόνησος βρίσκεται στα βόρεια της Μαύρης θάλασσας (ΜΘ) και πάντα θεωρούνταν «κλειδί» για τον έλεγχό της.

Εχει έκταση 26,2 τετρ. χιλ. Αποτελεί το νοτιότερο άκρο της Ουκρανίας (με την οποία συνδέεται με μια «λωρίδα» γης 8 χιλιομέτρων) κι ανατολικά βρέχεται από την Αζοφική. Από τη Ρωσία τη χωρίζει μια «λουρίδα» θάλασσας 4,5 χιλιομέτρων (διώρυγα του Κερτς) και προβλέπεται άμεσα η κατασκευή γέφυρας που θα την ενώνει με τη ρωσική επαρχία του Κουμπάν.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2005 έχει πληθυσμό γύρω στα 2 εκατομμύρια κατοίκους, εκ των οποίων το 58,3% είναι Ρώσοι, το 24,3% Ουκρανοί, το 12,1% Τάταροι της Κριμαίας, ενώ στην περιοχή ζούνε ακόμη εκπρόσωποι δεκάδων άλλων εθνοτήτων.

Στο χάρτη διακρίνεται στο κάτω άκρο η χερσόνησος της Κριμαίας

Οι εξελίξεις αυτές συνδέονται με την ανεξαρτητοποίηση του Κοσσυφοπεδίου, που ανοίγει τον «ασκό του Αιόλου» και για άλλες περιοχές, όπου υπερτερούν μειονότητες. Ηδη σήμερα στα εδάφη της πρώην ΕΣΣΔ υπάρχουν 4 περιοχές που έχουν αποσχιστεί από κράτη κι έχουν κηρύξει την «ανεξαρτησία» τους, επιβάλλοντας μάλιστα με τα όπλα την απόφασή τους. Πρόκειται για το (αρμενικό) Ναγκόρνο Καραμπάχ, που έχει αποσχιστεί από το Αζερμπαϊτζάν, την Αμπχαζία και τη Νότια Οσετία, που έχουν αποσχιστεί από τη Γεωργία και την Υπερδνειστερία, που έχει αποσχιστεί από τη Μολδαβία. Μέχρι στιγμής τα 4 αυτά «κράτη» δεν έχουν διεθνώς αναγνωριστεί και μάλιστα από το 2001 έχουν ιδρύσει την «Κοινότητα των μη αναγνωρισμένων Δημοκρατιών». Τα 3 από αυτά (Αμπχαζία, Νότια Οσετία, Υπερδνειστερία) με τον ένα ή άλλο τρόπο έχουν ζητήσει την ενσωμάτωσή τους στη Ρωσική Ομοσπονδία.

Associated Press

Στο ουκρανικό σκίτσο σημειώνεται: «Αυτός δεν είναι στρατιώτης, αυτό δεν είναι όπλο, αυτές δεν είναι βάσεις» και προστίθεται: «Κριμαία - αυτή δεν είναι ανεξάρτητη»

Αν το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ έχουν καταφέρει να έχουν τη μεγαλύτερη στρατιωτική βάση τους στο Κόσσοβο, θα μπορούσε να πει κανείς πως η μεγαλύτερη στρατιωτική βάση της Ρωσίας, εκτός των συνόρων της, βρίσκεται στην Κριμαία. Οχι τυχαία, αφού εκεί βρισκόταν η έδρα του σοβιετικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας (ΜΘ). Σύμφωνα με τη Ρωσοουκρανική Συμφωνία του 1997 το 87,7% του στόλου της ΜΘ, (που είχε συνολικά 24 πολεμικά πλοία, 28 υποβρύχια, 300 μικρότερα σκάφη, 151 αεροπλάνα και 85 ελικόπτερα) πέρασε στη Ρωσία και το υπόλοιπο στην Ουκρανία.

Με την ίδια συμφωνία παραμένουν στην Κριμαία οι βάσεις του Ρωσικού στόλου στη ΜΘ έως το 2017. Η έδρα των ρωσικών δυνάμεων βρίσκεται, όπως και του ουκρανικού ναυτικού στόλου, στη Σεβαστούπολη. Ετσι οι ρωσικές δυνάμεις διαθέτουν στην περιοχή δεκάδες πλοία, κι ελέγχουν εκατοντάδες άλλες εγκαταστάσεις, σχετικές με την ύπαρξη του στόλου τους στην περιοχή. Παράλληλα η Ρωσία κατασκευάζει νέες εγκαταστάσεις στο ρωσικό λιμάνι του Νοβοροσίσκ στη ΜΘ, ώστε να μην εξαρτάται αποκλειστικά από τις εγκαταστάσεις της Κριμαίας.

Ο ρωσικός στόλος στην Κριμαία

Ολο και συχνότερα από επίσημα «χείλη» της ουκρανικής κυβέρνησης ακούγεται η απαίτηση για δεκαπλασιασμό (!) του ενοικίου που πληρώνει η Ρωσία για τη χρήση των στρατιωτικών εγκαταστάσεων στην Κριμαία, που κατά τη γνώμη τους θα πρέπει να φτάσει από 98 εκατομμύρια δολάρια, που είναι σήμερα, στα 2 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως! Σαφής είναι ο στόχος των «πορτοκαλί» κυβερνητικών δυνάμεων της Ουκρανίας, να κάνουν αδύνατη την παραπέρα παραμονή του ρωσικού στόλου στην Κριμαία, ώστε να διευκολυνθεί και ο δρόμος ένταξης στο ΝΑΤΟ.

Αντίθετα, σύμφωνα με τους ρωσικής καταγωγής κατοίκους της Κριμαίας, που αποτελούν την πλειοψηφία, η ύπαρξη του ρωσικού στόλου εκεί αποτελεί ένα είδος «εγγύησης» για το ότι η Ουκρανία δε θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και σε αυτές τις βάσεις δε θα έρθουν οι ναυτικές δυνάμεις του ΝΑΤΟ. Μια «εγγύηση» πως η Ουκρανία δε θα συμμετάσχει σε στρατιωτικά σχέδια σε βάρος της Ρωσίας, κι από την άλλη δε θα τεθεί ζήτημα εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας.

Η Ρωσία από τη μεριά της, παρά τις νέες εγκαταστάσεις που κατασκευάζει στα δικά της παράλια, δε φαίνεται διατεθειμένη να εγκαταλείψει την Κριμαία, όχι μόνο για λόγους «γοήτρου», αλλά γιατί γνωρίζει πολύ καλά ότι εάν φύγει τότε τις θέσεις των δικών της πλοίων θα καταλάβουν τα ΝΑΤΟικά πλοία, όπως έγινε π.χ. με τα αεροδρόμια στις πρώην σοβιετικές Δημοκρατίες της Βαλτικής.

Στην Κριμαία αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια ένα ισχυρό αντι-ΝΑΤΟικό κίνημα. Οχι τυχαία το τοπικό Κοινοβούλιο της Κριμαίας με ψήφους 61 υπέρ σε σύνολο 78 βουλευτών, έχει ανακηρύξει την Αυτόνομη Δημοκρατία της Κριμαίας σε «ζώνη ελεύθερη από το ΝΑΤΟ».

Σχετική απόφαση έλαβε πρόσφατα και το Δημοτικό Συμβούλιο της Σεβαστούπολης, ενώ ο λαός της Κριμαίας πρωτοστάτησε στις κινητοποιήσεις ενάντια στα γυμνάσια του ΝΑΤΟ στην περιοχή.

Σοβαρά προβλήματα δημιουργούνται, 16 χρόνια μετά την ανατροπή του σοσιαλισμού και στα ζητήματα της γλώσσας. Σήμερα, με βάση τις κοινωνιολογικές έρευνες το 54,4% των ενηλίκων πολιτών της Ουκρανίας θεωρεί μητρική του γλώσσα τα ουκρανικά, το 30,1% τα ρωσικά και το 12,4% και τις δύο γλώσσες. Από τα παραπάνω είναι φανερό γιατί τόσο το ΚΚ Ουκρανίας, όσο και το «Κόμμα των περιοχών», του πρώην πρωθυπουργού Β. Γιανουκόβιτς υποστηρίζουν την καθιέρωση της ρωσικής γλώσσας ως δεύτερης επίσημης γλώσσας της χώρας, ώστε να διευκολυνθούν εκείνοι οι πολίτες που δυσκολεύονται να επικοινωνήσουν στα ουκρανικά, (ειδικά με τις δημόσιες υπηρεσίες, τα δικαστήρια κλπ.) ιδιαίτερα των περιοχών της Ανατολικής Ουκρανίας και της Κριμαίας, όπου υπάρχει ισχυρό ρωσικό εθνικό στοιχείο. Το αίτημα αυτό, που πατάει σε μια πραγματικότητα και δεν αποτέλεσε πρόβλημα π.χ. στη γειτονική Λευκορωσία (όπου «συμβιώνουν» και οι δύο γλώσσες, ρωσικά και λευκορώσικα), έχει γίνει τα τελευταία χρόνια ένα σοβαρό ζήτημα πολιτικής αντιπαράθεσης στην Ουκρανία. Οι εθνικιστικές, «πορτοκαλί» δυνάμεις επιδιώκουν την ουκρανοποίηση του ρωσόφωνου πληθυσμού, κι εμποδίζουν όλα αυτά τα χρόνια την καθιέρωση της ρωσικής ως δεύτερης επίσημης γλώσσας. Ακόμη και στις περιοχές όπου τοπικά όργανα αυτοδιοίκησης καθιέρωσαν τη ρωσική γλώσσα ως δεύτερη, επενέβησαν οι κεντρικές αρχές και ακύρωσαν τις σχετικές αποφάσεις.

Κι όχι μόνον αυτό, στις αρχές του 2008 το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ουκρανίας πήρε μια απόφαση που απαγορεύει την προβολή ρωσικών ταινιών στην τηλεόραση, αν δεν έχει νωρίτερα γίνει μεταγλώττιση στα ουκρανικά. Η απόφαση έχει ξεσηκώσει σοβαρές αντιδράσεις σε πολλές περιοχές της Ουκρανίας, όπου υπερτερεί το ρωσικό στοιχείο, ενώ υπήρξε και επίσημη ανακοίνωση διαμαρτυρίας του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών για το θέμα αυτό. Η Ρωσία κατηγόρησε την Ουκρανία, πως με τη σχετική απόφαση παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο, που αφορά τα δικαιώματα των εθνικών μειονοτήτων.

Οπως επίσης είναι γνωστό, από τις αστικές πολιτικές δυνάμεις ψηφίστηκε ο νόμος περί του λεγόμενου «γκολοντομόρ», δηλαδή του λιμού, που έπληξε την Ουκρανία το 1932 - '33, που χαρακτηρίζεται από τις αντικομμουνιστικές κυβερνητικές δυνάμεις ως «γενοκτονία του ουκρανικού λαού», για την οποία κατηγορούνται οι μπολσεβίκοι. Μάλιστα ο νόμος προβλέπει πρόστιμα και διοικητικές κυρώσεις σε όσους δημόσια υποστηρίξουν άλλη άποψη, πέρα δηλαδή από την επίσημη αντικομμουνιστική. Κι αυτό την ώρα που δημοσκόπηση του «Διεθνούς Ινστιτούτου Κοινωνιολογίας του Κιέβου», δείχνει πως η συντριπτική πλειοψηφία των Ουκρανών σε ποσοστό 60,8% απορρίπτει την αντικομμουνιστική ερμηνεία του λιμού του '32-'33 και μόνο το 26,2% την αποδέχεται. Να υπενθυμίσουμε πως το ζήτημα της «γενοκτονίας του ουκρανικού λαού από τους μπολσεβίκους» ήταν μια καλά επεξεργασμένη συκοφαντία της ναζιστικής προπαγάνδας.

Επίσης, με Προεδρικό Διάταγμα του Β. Γιούστσενκο, για πρώτη φορά το 2007, πραγματοποιήθηκαν επίσημοι γιορτασμοί για τα 65 χρόνια από την ίδρυση του λεγόμενου «Ουκρανικού αντάρτικου στρατού»(ΟΥΠΑ), που στο όνομα της «αποτίναξης του μπολσεβικισμού» είχε μπει κάτω από τις διαταγές των χιτλερικών, κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής της Σοβιετικής Ουκρανίας, κι ευθύνεται για εγκλήματα σε βάρος άμαχου πληθυσμού και αιχμάλωτων στρατιωτών του Κόκκινου Στρατού. Μάλιστα ο Γιούστσενκο καλεί να κατασκευαστούν σχετικά μνημεία υπέρ των Ουκρανών ναζί!

Από τα παραπάνω γίνεται φανερό πως στην Ουκρανία βρίσκεται σε εξέλιξη μια τεράστια επιχείρηση αναθεώρησης της ιστορίας, όπου ο αντικομμουνισμός κι ο αντισοβιετισμός κατρακυλά έως τη δικαίωση των ναζί.

Μάλιστα από ορισμένους οι μεθοδεύσεις αυτές («γενοκτονία του ουκρανικού λαού») χρησιμοποιούνται όχι μόνον ενάντια στους κομμουνιστές, αλλά και ενάντια στους Ρώσους, γι' αυτό και προκαλούν και την αντίδραση των αρχών της σημερινής Ρωσίας. Ετσι, στην πρόσφατη συνάντηση των προέδρων της Ρωσίας και Ουκρανίας (12/2/08) ο Β. Πούτιν δήλωσε πως «οποιαδήποτε εκμετάλλευση των ιστορικών θεμάτων προς όφελος της πολιτικής συγκυρίας είναι απαράδεκτη και προκαλεί σοβαρή ζημιά στις ρωσο-ουκρανικές σχέσεις».

Ιδιαίτερα τεταμένη είναι η κατάσταση στην Κριμαία, γύρω από αυτό το ζήτημα της αναθεώρησης της ιστορίας, ειδικά του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η Κριμαία προέβαλε σημαντική αντίσταση στα ναζιστικά στρατεύματα κι η ηρωική αντίσταση της Σεβαστούπολης κράτησε από τον Οκτώβρη του 1941 έως τον Ιούλη του 1942. Κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής έδρασαν στην Κριμαία αντάρτικες σοβιετικές δυνάμεις, ενώ η σοβιετική αντεπίθεση το '43-'44 εξολόθρευσε 140 χιλιάδες άντρες των ναζί. Είναι φανερό πως η προσπάθεια παραχάραξης της ιστορίας δε θα περάσει εύκολα στην Ουκρανία και πολύ περισσότερο στην Κριμαία.

Η απάντηση σ' αυτό το ερώτημα δεν μπορεί να δοθεί έξω από τη συγκεκριμένη ιστορική εποχή, που ζούμε, χωρίς να πάρουμε υπόψη μας τους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς, που χρησιμοποιούν υπαρκτά και ανύπαρκτα μειονοτικά ζητήματα για τις ανάγκες τους. Ετσι στις μέρες μας συχνά οι μειονότητες από φυσικές «γέφυρες» φιλίας ανάμεσα στους λαούς, μετατρέπονται σε «άσους» στο «παιχνίδι» για την εξυπηρέτηση των πολιτικών και στρατιωτικών επιδιώξεων.

Η «μάχη», π.χ. για τον έλεγχο των «δρόμων» του πετρελαίου και φυσικού αερίου αφορά και τη Μαύρη Θάλασσα, συμπερασματικά και την Κριμαία. Οπως κι η μάχη των μονοπωλίων για τον έλεγχο των αγορών, για απόκτηση μεγαλύτερων μεριδίων σ' αυτές, που διαφαίνεται και στις σχέσεις που διαμορφώνονται μεταξύ ΕΕ, Ουκρανίας και Ρωσίας.

Είναι φανερό πως οι παραπέρα εξελίξεις στην Κριμαία σχετίζονται τόσο με το ποιες δυνάμεις θα επικρατήσουν στο πολιτικό προσκήνιο της Ουκρανίας, όπου συνεχίζεται η αστάθεια, όσο και συνολικά από τις εξελίξεις στις ρωσο-ουκρανικές σχέσεις (όπου π.χ. ακόμη δεν έχουν επιλυθεί υπαρκτά συνοριακά ζητήματα στην Αζοφική), αλλά κι από τις εξελίξεις σε μιαν ευρύτερη εύφλεκτη περιοχή, που εκτείνεται από τα Βαλκάνια έως τον Καύκασο και την Κασπία. Να γιατί δεν υπάρχει καμία «μοναδικότητα» στην περίπτωση του Κοσσυφοπεδίου, όπως ψευδώς ισχυρίζονται ΕΕ και ΗΠΑ.

Η εμμονή τόσο του ίδιου του Ουκρανού Προέδρου Βίκτορ Γιουστσένκο, όσο και της πρωθυπουργού Γιούλια Τιμοσένκο για στενότερες σχέσεις με τις ΗΠΑ και την ΕΕ, η πρόσφατη πρόταση της Γ. Τιμοσένκο προς την ΕΕ για χρησιμοποίηση του ουκρανικού εδάφους για αγωγούς από την Κασπία, που θα παρακάμπτουν τη Ρωσία, όπως και το αίτημα της σημερινής ουκρανικής ηγεσίας προς το ΝΑΤΟ να εξεταστεί τον Απρίλη στο Βουκουρέστι (Σύνοδος ΝΑΤΟ) η περίπτωση επίσπευσης των διαδικασιών ένταξης της Ουκρανίας στον ιμπεριαλιστικό οργανισμό, δίνουν το «στίγμα» της παραπέρα όξυνσης των σχέσεων με τη Ρωσία.

Κι η Κριμαία, όπως και άλλες περιοχές με ανάλογα χαρακτηριστικά, είναι κάτι παραπάνω από σίγουρο, πως δε θα μείνει έξω απ'? αυτή την όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων.

-- Μετά από το Ρώσο-τουρκικό πόλεμο η Αικατερίνη Β', με βάση το «Μανιφέστο» του 1783 προσάρτησε την Κριμαία στη Ρωσία.

-- Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση η Κριμαία έγινε «θέατρο» σκληρών μαχών με τις αντεπαναστατικές δυνάμεις και τα ξένα ιμπεριαλιστικά στρατεύματα, που επενέβησαν για να πνίξουν την Επανάσταση.

-- Μετά τη νίκη των επαναστατικών δυνάμεων η Κριμαία εντάχθηκε ως Αυτόνομη Δημοκρατία στη σύνθεση της Σοβιετικής Ομοσπονδιακής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Ρωσίας.

-- 19 Φλεβάρη 1954 επί ηγεσίας του Ν. Χρουστσόφ, η Κριμαία εντάχθηκε στη σύνθεση της Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Ουκρανίας (ΣΣΔΟυ), ως ένδειξη φιλίας του ρωσικού με τον ουκρανικό λαό και με το σκεπτικό πως έτσι η περιοχή αυτή θα αναπτυσσόταν καλύτερα στα πλαίσια του περιφερειακού σχεδιασμού.

-- 12 Φλεβάρη 1991, σύμφωνα με τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος στην Κριμαία (20/01/91), η περιοχή της Κριμαίας μετασχηματίστηκε σε Αυτόνομη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Κριμαίας στη σύνθεση της ΣΣΔΟυ, ενώ η Σεβαστούπολη αποκτά ειδικό καθεστώς, ξεχωριστής ένταξης στη σύνθεση της ΣΣΔΟυ.

-- 4 Σεπτέμβρη 1991, το Ανώτατο Σοβιέτ της Αυτόνομης Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Κριμαίας (ΑΣΣΔΚ) ενέκρινε διακήρυξη για την επίσημη κυριαρχία ΑΣΣΔΚ.

-- 26 Φλεβάρη του 1992, με την απόφαση του Ανώτατου Σοβιέτ η ΑΣΣΔΚ μετονομάστηκε σε Δημοκρατία της Κριμαίας.

-- 5 Μάη 1992, το Ανώτατο Σοβιέτ της Δημοκρατίας της Κριμαίας ανακήρυξε την κρατική ανεξαρτησία της Κριμαίας.

-- 6 Μάη 1992, ψηφίστηκε το πρώτο Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Κριμαίας.

-- 19 Μάη 1992, το Ανώτατο Σοβιέτ της Δημοκρατίας της Κριμαίας ανάστειλε την ισχύ της απόφασής του για την κρατική ανεξαρτησία της Κριμαίας.

-- 25 Σεπτέμβρη 1992, υπό την πίεση του Κιέβου και της τότε πολιτικής ηγεσίας της Ρωσίας (Μπ. Γιέλτσιν) υποβλήθηκαν ουσιαστικές τροπολογίες στο Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Κριμαίας, ώστε αυτή να αποκτήσει το καθεστώς της αυτόνομης Δημοκρατίας στα πλαίσια της Ουκρανίας. Πρόκειται για τη μόνη περιοχή της Ουκρανίας που έχει καθεστώς αυτονομίας.