Μια μικρή θερινή ανάσα στο τρομο-σίριαλ των τελευταίων βδομάδων χαρίζουν τις τελευταίες μέρες οι σκηνοθέτες και παραγωγοί του. Αλλωστε, οι περισσότεροι εργαζόμενοι αυτό το χρονικό διάστημα έχουν στραμμένα το σώμα και το μυαλό τους στις ολιγοήμερες διακοπές που τους επιτρέπεται να έχουν. Μπροστά στη μαζική τους επιστροφή, που αναμένεται ν' αρχίσει τις τελευταίες μέρες του Αυγούστου, οι παραγωγοί του τρομο-σίριαλ ετοιμάζουν νέα επεισόδια. Τα τελευταία θα ρίξουν το απαραίτητο προπέτασμα καπνού στα λαϊκά προβλήματα και θα τροφοδοτήσουν τον κίτρινο ποταμό των περισσότερων ΜΜΕ, τα οποία το τελευταίο χρονικό διάστημα, με τη ...φωτεινή άσκηση της δημοσιογραφίας από ορισμένους σταρ της ενημέρωσης, έχουν δώσει λαμπρά δείγματα πώς ασκείται η διάδοση πληροφοριών που εξυπηρετούν σκοπιμότητες, αλλά και η ανακριτική μέσω της τηλεόρασης.

Συγκεκριμένα, αναμένεται να σταλούν οι πρώτες κλήσεις σε δεκάδες πρόσωπα που οι αρχές κρίνουν ότι πρέπει να καταθέσουν για την υπόθεση της «17Ν». Δεν είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς το «σαφάρι» της ονοματολογίας που θα αναπτυχθεί και στο οποίο θα εξασκηθούν κάποιοι δημοσιογράφοι από τα παράθυρα των καναλιών που τους φιλοξενούν. Σπορ στο οποίο επιδόθηκαν τον τελευταίο 1,5 μήνα. Παράλληλα, πληροφορίες και δημοσιεύματα κάνουν λόγο για νέο κύκλο επιχειρήσεων των διωκτικών αρχών με στόχο την εξάρθρωση του ΕΛΑ, της «1ης Μάη», των «Επαναστατικών Πυρήνων», της «Κόκκινης Γραμμής» και άλλων. Μάλιστα, γίνεται λόγος ότι από τον ΕΛΑ έχουν περάσει κατά καιρούς 80 άτομα...

Η διαρροή της απολογίας του Σάββα Ξηρού στον εισαγγελέα Ι. Διώτη και η απολογία του στον ειδικό ανακριτή Λ. Ζερβομπεάκο ήρθε να προσθέσει ερωτήματα, αφού δε διευκρινίζει πώς και από ποιους ο ίδιος και τα άλλα μέλη της «17Ν» εκπαιδεύτηκαν στο χειρισμό των μηχανισμών που εκτόξευαν ρουκέτες και στην κατασκευή βομβών. Επίσης, ενώ στην προανακριτική του απολογία υποστήριζε ότι δε συμμετείχε στην επίθεση κατά του Ι. Παλαιοκρασσά, το 1991, διότι τον παρακολουθούσε η Ασφάλεια, στην απολογία του ισχυρίστηκε πως ο Δ. Κουφοντίνας πάτησε το κουμπί του τηλεχειρισμού, η ρουκέτα εκτοξεύτηκε και σκοτώθηκε ο Α. Αξαρλιάν.

Ομως, το στίγμα των τελευταίων ημερών το έδωσε με δυο συνεντεύξεις-παρεμβάσεις του ο Αμερικανός πρέσβης στην Ελλάδα, Τ. Μίλερ. Χαρακτηριστικό τους η χρησιμοποίηση του πρώτου πληθυντικού προσώπου. Στην «Ελευθεροτυπία» είπε ότι «δεν τελειώσαμε». Στο «Εθνος της Κυριακής» πρόσθεσε πως «όλα δείχνουν ότι έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας». Αναρωτιέται κανείς ποιοι είναι οι συνοδοιπόροι του. Την απάντηση την έδωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζ. Μπους, ο οποίος σε επιστολή του στον πρωθυπουργό, Κ. Σημίτη, δήλωσε: «Εχω την πεποίθηση ότι θα αυξάνεται η συνεργασία μας σε θέματα ασφάλειας. Περιμένω με ανυπομονησία να συνεχίσουμε τη συνεργασία μας στα βήματα της παραγωγικής συνάντησης που είχαμε εδώ στην Ουάσιγκτον τον περασμένο Γενάρη». Από κοντά και η αντιπολιτευόμενη ΝΔ, που διακηρύσσει σε όλους τους τόνους ότι αν δεν ψήφιζε τον «τρομονόμο» στη Βουλή, δε θα γινόταν νόμος του κράτους.

Αλλωστε, στο σίριαλ «εξάρθρωση της "17Ν"» ετοιμάζεται να προστεθεί ένα νέο επεισόδιο. Λέγεται «εμπλουτισμός του "τρομονόμου" με νέες διατάξεις». Η επικοινωνιακή (βλ. προπαγανδιστική) τακτική των κυρίαρχων πολιτικών δυνάμεων του τόπου στην επιχείρηση αυτή έχει, επιπλέον, στόχο την αναβάθμιση της εικόνας των δυνάμεων καταστολής στην κοινωνία, αλλά και την καλλιέργεια της αντίληψης ότι το κράτος εργάζεται τόσο πολύ για το καλό του πολίτη, ώστε ο τελευταίος πρέπει να γίνει από αμφισβητίας συνεργάτης του. Για την καλύτερη ασφάλειά του...

Γρηγοριάδης Κώστας

Μερικοί ανέπτυξαν τη θεωρία περί «Μύθου της "17 Νοέμβρη"» και τώρα με τις εξελίξεις έχει επέλθει η απομυθοποίησή της και εν πάση περιπτώσει πρέπει να συμβάλουμε στην παραπέρα απομυθοποίηση. Στην ουσία της η άποψη αυτή θέλει να πει ότι αυτή η οργάνωση, που ταλάνισε τον τόπο και το λαό 27 κοντά χρόνια, δεν ήταν τίποτα άλλο παρά «κάποια τούβλα ατάκτως ερριμμένα», που για καθαρά ψυχολογικούς λόγους έκαναν ό,τι έκαναν. Καθώς όμως έρχονται στο φως τα «αρχεία» της οργάνωσης, η εικόνα φαίνεται να αλλάζει. Είναι χαρακτηριστικό αυτό που σημειώνει η εφημερίδα «Μακεδονία», Τρίτη 6 του Αυγούστου, σε σχετικό ρεπορτάζ: «Αξιωματικοί της αστυνομίας καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι οι τρομοκράτες ήταν άκρως οργανωτικοί, ιδιαίτερα παρατηρητικοί, σχεδόν σχολαστικοί αλλά και προκλητικοί».

Ο ελληνικός λαός, ακόμα πιο «τούβλο», έφτιαξε, σύμφωνα με τον αρθρογράφο, αυτό το μύθο, δηλαδή, με τη φαντασία του δημιούργησε ένα είδος γλώσσας, σαν τον πρωτόγονο άνθρωπο, για να ερμηνεύσει την πραγματικότητα με «Μύθους».

Σύμφωνα με τους σχολιαστές, ο ελληνικός λαός αντιλαμβανόταν τους «17Νοεμβρίτες» κάπως σαν τον «Ρομπέν των Δασών», σαν τους δικούς μας λήσταρχους Νταβέλη, Γιαγκούλα, Τζατζά κι άλλους. Μετά τη σύλληψή τους όμως, και τις εύκολες ομολογίες τους, που τίποτα το ηρωικό δεν είχαν, ο μύθος κατέρρευσε και επήλθε η απομυθοποίηση!

Φυσικά, κάτι τέτοιο δεν ίσχυσε ποτέ. Ο ελληνικός λαός έχει τεράστια εμπειρία από τέτοιου είδους ιστορίες. Κι όταν ακούει όλα όσα λέγονται, γελάει κάτω από τα μουστάκια του και οι μπάμπες μέσα απ' τις μασέλες τους.

Και σαν είναι σίγουροι με ποιον μιλάνε, κι αφού σιγουρευτούν ρίχνοντας μια γρήγορη ματιά δεξιά-ζερβά, στο ερώτημα «τι λέτε μωρέ για τη "17 Νοέμβρη";» απαντάνε: «Ε, τι ξέρουμε μεις παιδάκι μ', αγράμματος κόσμους. Φαίνητι πάντους ότι μεταξύτς μαλώνουν».

Οι μύθοι σε μαθαίνουν, αν μη τι άλλο, τη βασανιστική πολύχρονη πορεία της εξέλιξης, της ανθρώπινης σκέψης, από την αισθητηριακή γνώση, στην εμπειρική, στην επιστημονική, είναι ένα ονειρεμένο, στο κάτω κάτω της γραφής, ταξίδι.

Ποιος από μας τους παλιότερους δε θυμάται με νοσταλγία το γλυκό κλείσιμο των βλεφάρων που στ' αυτιά μας σαν νανούρισμα έφταναν οι μύθοι για το νεφεληγερέτη Δία, τον κάτοχο των κεραυνών, για τη δυνατότητά του να μεταμφιέζεται ακόμα και σε αετό, σε σταλαγματιά και να δρέπει τους ποικιλόμορφους γλυκούς καρπούς στην κοιλάδα του Ενιπέα, στον Πηνειό, με τις Μούσες και τις Νεράιδες, στο δασωμένο Ολυμπο με τις Ναϊάδες;

Τι μύθος κι αυτός. Σήμερα όμως ο καθένας γνωρίζει, μπορεί να γνωρίζει χάρη στην επιστημονική σκέψη, ότι τα φυσικά φαινόμενα, τα κοινωνικά φαινόμενα έχουν τις αιτίες τους, τις νομοτέλειές τους και εξ αυτού είναι και αναγνώσιμα και ερμηνεύσιμα.

Επόμενα ο μύθος δεν μπορεί να ερμηνεύεται με βάση τις διάφορες ικανότητες του ανθρώπινου πνεύματος, αλλά με βάση τις κοινωνικές συνθήκες που προκαλούν την ιδεολογία της δοσμένης κοινωνίας και, κατά συνέπεια, ένα από τα συστατικά της, τη μυθολογία, το μύθο.

Κανένας μύθος λοιπόν. Μια ωμή πραγματικότητα με αιτίες, κατευθύνσεις και στόχους, στην υπηρεσία των κυρίαρχων.

Είναι κλασική η τοποθέτηση του Μαρξ «είναι γνωστό ότι η ελληνική μυθολογία αποτελούσε όχι μόνο το οπλοστάσιο της ελληνικής τέχνης, αλλά και την υποδομή της». Αυτή η τοποθέτηση είναι μια απόδειξη ακόμα ότι η «17 Νοέμβρη» δεν είναι μύθος. Το μόνο που γέννησε είναι αυτό που έπραξε, φόνοι, ληστείες, εξυπηρέτηση των σχεδίων των ιμπεριαλιστικών κέντρων, ξένων και ντόπιων μυστικών υπηρεσιών.

Ο κ. κυβερνητικός εκπρόσωπος, όταν άρχισαν οι προσαγωγές και οι συλλήψεις των «17Νοεμβριτών» δήλωσε: «Αρχισε να ξετυλίγεται το νήμα της "17 Νοέμβρη"». Αρκετές άλλωστε εφημερίδες, παρουσιάζοντας τα διάφορα ρεπορτάζ για τις εξελίξεις, έχουν βασική προμετωπίδα τον τίτλο «Ξετυλίγεται το κουβάρι, το νήμα της "17 Νοέμβρη"».

Παρά το ξετύλιγμα όμως, αντικειμενικά προκύπτουν πολλές αντιφάσεις, κενά. Κάτι δεν κολλάει καλά. Είναι, δηλαδή, αυτή η ιστορία κάτι σαν λαβύρινθος (Στη μεταφορική έννοια, λαβύρινθος σημαίνει κάτι μπερδεμένο, ή μια πολύπλοκη κατάσταση απ' την οποία είναι δύσκολο να απαλλαγεί κανείς, π.χ. ένας λαβύρινθος αντιφάσεων).

Από την άλλη, σύμφωνα με δημοσιεύματα, η αστυνομία επικεντρώνει τις έρευνες σε μια γυναίκα που έπαιξε σημαντικό ρόλο στο στήσιμο και στη δράση της οργάνωσης.

Λοιπόν. Ολα αυτά: Μύθος, απομυθοποίηση, κουβάρι, μίτος, λαβύρινθος, γυναίκα, μας ερέθισαν και είπαμε να δούμε το «μύθο της "17 Νοέμβρη"» μέσα από ένα δικό μας πασίγνωστο μύθο.

Ο Θησέας, λοιπόν, ο Μινώταυρος, ο μίτος της Αριάδνης και τα συναφή και η «17 Νοέμβρη».

Υπάρχει όμως και δεύτερος μύθος, σύμφωνα με τον οποίο, ο Θησέας δεν ήταν γιος του θνητού αλλά της Αίθρας και του Ποσειδώνα που πλάγιασε μαζί της την ίδια βραδιά που πλάγιασε και ο Αιγέας. Λαβύρινθος δηλαδή. Εν πάση περιπτώσει, είτε έτσι είτε αλλιώς, αυτό που γεννήθηκε είχε μια αρχή, μια αιτία. Από αρχαιοτάτων χρόνων, οι πρωτόγονοι προγονοί μας είχαν συλλάβει ότι παρθενογένεση δεν υφίσταται.

Σε ό,τι αφορά τώρα τη «17 Νοέμβρη», δικαιούμαστε, έστω και ως πρωτόγονοι, μυθοπλάστες, να ρωτήσουμε: Ποιος πλάγιασε με ποιον και γεννήθηκε αυτό το τέκνο, η «17 Νοέμβρη»;

Παρά το μπέρδεμα για την πατρότητα ανάμεσα στον Αιγέα και στον Ποσειδώνα υιοθετούμε την άποψη ότι ο Ποσειδώνας την έκανε τη δουλιά, και σαν επικυρίαρχος άφησε να κυκλοφορεί ο Θησέας σαν παιδί του Αιγέα. Οι επικυρίαρχοι, και τότε και τώρα, παίρνουν μέτρα συγκάλυψης για λόγους ευνόητους!

Αυτή μας η συλλογιστική μάς οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το παιδί με το όνομα «17 Νοέμβρη» γεννήθηκε κατ' εντολή των νέων επικυρίαρχων και των πάσης φύσεως υποτακτικών, υπηρετών τους. Παιδί, δηλαδή, των μυστικών υπηρεσιών. Κυκλοφορούσε σαν «17 Νοέμβρη» για να «ρετσινιάζει» και μια σημαντική λαϊκή εξέγερση ενάντια στη δικτατορία που έγινε στις 17 Νοέμβρη 1973.

Ο Μίνωας είχε επιβάλει βαριά φορολογία. Ακραία μορφή είχε η απαίτηση κάθε εννέα χρόνια να του προσκομίζουν παρθένες νέες και νέους για τον αδηφάγο ταύρο.

Υπάρχει η άποψη ότι η επιλογή των θυμάτων γινόταν με κλήρο. Δεν είναι σωστό. Σύμφωνα με την Ελλάνικο (Πλούταρχος θησ 17) ο Μίνωας ερχότανε στην Αθήνα και τους διάλεγε. Αυτό είναι σωστό γιατί παλαιόθεν και τώρα οι επικυρίαρχοι δεν αφήνουν τα πράγματα έτσι στην τύχη και ό,τι μας έρθει. Επιλέγουν με μεθοδικότητα και σχεδιασμό. Ποιοι λοιπόν επικυρίαρχοι έκαναν την επιλογή αυτών των «17Νοεμβριτών»;

Με κανένα μύθο δεν είναι συμβατή η αντίληψη ότι οι «17Νοεμβρίτες» ήταν «πλίνθοι και κέραμοι ατάκτως ερριμμένα». Ηταν επιλογή. Για τότε ξέρουμε ότι ο Μίνωας έκανε την επιλογή. Για το σήμερα θα μάθουμε; Φαίνεται κομμάτι δύσκολο. Ολα δείχνουν ότι δε θα φτάσουμε στην κορυφή γιατί δε θέλουν να εκθέσουν αυτούς που το οργάνωσαν όλο αυτό το κατασκεύασμα.

Στην Ελλάδα υπάρχει μια προϊστορία άλλωστε, όπου οι επικυρίαρχοι στήνανε ομάδες για να δυσκολέψουν, για να εξαφανίσουν το λαϊκό κίνημα. Απ' τους χαφιέδες, τους κουκουλοφόρους της Κατοχής, τους μαυραγορίτες, τους καρφιτσωτούς, του Γκοτζαμάνη, τους πάσης φύσεως προβοκάτορες, μέχρι τη «17 Νοέμβρη» δεν είναι και μεγάλη ιστορική απόσταση.

Οταν η «καρφίτσα» δεν τους χρειαζόταν την άφησαν να σβήσει. Εβαλαν άλλα στα σκαριά. Τώρα φαίνεται «εξολοθρεύοντας» τη «17 Νοέμβρη», σίγουρο είναι, κάτι άλλο ετοιμάζουν.

Πώς, λοιπόν, να εξαιρέσεις τους σημερινούς επικυρίαρχους από την «ευγενική» τάση να στήνουν λαβύρινθους τύπου «17 Νοέμβρη», «Κόκκινης Προβιάς» και βάλε; Είναι κι αυτός ένας τρόπος να «μένεις» στην ιστορία.

Οι «από κάτω» (εργάτες, λαός γενικά) παλαιόθεν και τώρα δεν κέρδισαν τίποτα από το στήσιμο των λαβύρινθων. Σκέψου τους σκλάβους στην αιγυπτιακή έρημο, στο λαβύρινθο του Μίνωα, εκεί άφησαν απλά τα κόκαλά τους.

Τους σημερινούς «από κάτω», οι επικυρίαρχοι τους κλέβουν την υπεραξία τους για να στήσουν συν τοις άλλοις τους «νέους λαβύρινθους».

Εν πάση περιπτώσει. Στην Κρήτη μόλις έφτασε το καράβι, η Αριάδνη, η κόρη του Μίνωα, καθώς είδε τον Θησέα τον ερωτεύτηκε σφόδρα. Προσφέρθηκε να τον βοηθήσει με τον όρο να την πάρει μαζί του στην Αθήνα.

Για να μη χαθεί στο Λαβύρινθο τού έδωσε μετά από συμβουλή του Δαίδαλου (ο σχεδιαστής, ο αρχιτέκτων του Λαβύρινθου, γνώστης εξ αντικειμένου του πράγματος) ένα κουβάρι κλωστή (Μίτος της Αριάδνης) που τον έδεσε στην πόρτα της εισόδου και το ξετύλιξε πηγαίνοντας στα ενδότερα, κι αφού έκανε τη δουλιά (σκότωσε τον Μινώταυρο) ξαναμαζεύοντας το νήμα βγήκε έξω νικητής.

Ποιος, λοιπόν, είναι ο αρχιτέκτων του λαβύρινθου της «17 Νοέμβρη»;

Τι θα μπορούσε να κάνει η Αριάδνη, αν ο αρχιτέκτων (Δαίδαλος) δεν της έδινε τις απαραίτητες πληροφορίες;

Να γνώριζε η ίδια τα εσώτερα του Λαβύρινθου; Μάλλον απίθανο.

Στο λαβύρινθο της «17 Νοέμβρη» ποιος ερωτεύτηκε σφόδρα ποιον και δέχτηκε να βοηθήσει και με ποιο αντάλλαγμα;

Το κουβάρι της Αριάδνης πώς τυλίχτηκε (Μίτος: η κλωστή του στημονιού);

Μ' εκείνα τα μεγάλα «κουροψάλιδα», πρόβατα και γίδια κουρεύονταν και τα μαλλιά στα καζάνια να βράζουν για να φύγουν οι κοπριές. Τα κουβαλούσαμε για το στέγνωμα σε φράχτες, βατομουριές, φρουξυλιές. Και μετά παίρνανε φωτιά τα λανάρια για να ξάνουν το μαλλί. «Πότε τέλος πάντων θα φάμε; - μας έκοβε η πείνα - Εχουμε πολύ μαλλί να ξάνουμε». Το κατόπι έπαιρναν φωτιά οι ρόκες με τα σφοντύλια, φτου στα δάχτυλα, και ο μίτος άρχισε να σχηματίζεται.

Τσικρίκια στο φουλ. Κι απ' το στημόνι, μαζεύονταν κουβάρια αφράτα, χωρίς κόμπους και μπερδέματα. Και μετά τα κουβάρια έτοιμα. Σαν άρχισαν να ξετυλίγονται με τις βελόνες, τα βελονάκια, τις σαΐτες στον αργαλειό, όλα τα αγαθά των άμεσων παραγωγών για προς το ζην.

Κάλτσες μάλλινες, καλτσούνια, φανέλες, σκούφιες, πιάστρες, μαξιλάρια, φλοκάτες, κιλίμια και απ' τα τραγόμαλλα, κάπες για τους τσομπάνηδες ν' αντέχουν στη βροχή στις βουνοκορφές και τριχιές για το ζαλίκωμα των καυσόξυλων, του κλάρου για τα ζωντανά...

Ετσι τότε τυλίγονταν και ξετυλίγονταν τα κουβάρια. Από τους άμεσους παραγωγούς, στους άμεσους παραγωγούς το τελικό προϊόν. Δεν είμαστε παρά τα χιλιάδες χρόνια που πέρασαν και πολύ μακριά, από τον τρόπο που η Αριάδνη έφτιαχνε τα δικά της κουβάρια.

Τώρα στο καθεστώς της διευρυμένης καπιταλιστικής παραγωγής, τα χτένια, τα λανάρια και τα συναφή τα έχουν άλλοι. Το πώς τυλίγεται και ξετυλίγεται το κουβάρι, τρέχα γύρευε. Οι άμεσοι παραγωγοί, όπως λέει και ο Μαρξ, έχουν αποξενωθεί από το προϊόν της εργασίας τους.

Αν, λοιπόν, επιθυμούμε να ξέρουμε πώς πρέπει να τυλίγονται τα κουβάρια, χωρίς κόμπους και τα συναφή και να ξετυλίγονται επ' ωφελεία μας, χωρίς κίνδυνο να βρεθούμε και μεις μπλεγμένοι στα στημόνια που τυλίγουν και ξετυλίγουν οι αφεντάδες, πρέπει τα χτένια και τα λανάρια (μέσα παραγωγής) να περάσουν κάτω από την εξουσία των παραγωγών.

Το πώς θα γίνει αυτό, το ΚΚΕ δείχνει το δρόμο. Οσοι πιστοί προσέλθετε. Οσο αυτό δε γίνεται, κουβάρια τύπου «17 Νοέμβρη» θα τυλίγονται και θα ξετυλίγονται και αναπαμό δε θα 'χουμε.

Με νεκρό πια το Μινώταυρο, η ζωή συνεχίστηκε, τα βάσανα όμως για τους θνητούς δε σταμάτησαν. Ο Μινώταυρος ήταν μια λύση.

Τώρα γιατί την εγκατέλειψε παρά τη μεγάλη της προσφορά (τον βοήθησε αφάνταστα, τίποτα δεν μπορούσε να κάνει χωρίς αυτή, πρόδωσε τον πατέρα της), αυτό είναι για συζήτηση. Ξέρουμε ότι ο κύριος υπεύθυνος, ο αρχιτέκτονας Δαίδαλος, διέφυγε πετώντας. Εκείνος ο υπεύθυνος της φυλακής, του λαβύρινθου, τι να απόγινε είναι μια απορία. Οπως απορίας άξιον είναι πώς τα κατάφερε ένα καράβι, αθηναϊκό να ξεφύγει απ' την πανίσχυρη αρμάδα του Μίνωα. Είναι επίσης απορίας άξιον σήμερα, πώς μια οργάνωση όπως τουλάχιστον την παρουσιάζουν, αυτή της «17 Νοέμβρη», να ξεφεύγει για 27 ολόκληρα χρόνια από τις αρμάδες των σύγχρονων Μινώων που διαθέτουν τεράστιο έμψυχο και άψυχο υλικό.

Ο καιρός ίσως να δείξει και πώς οι μεγάλες αγάπες επικυρίαρχων και «17Νοεμβριτών» διερράγησαν. Το σίγουρο είναι ότι οι επικυρίαρχοι δε μένουν με τα χέρια σταυρωμένα. Πάντα κάτι μηχανεύονται για να έχουν υποταγμένους και να κλέβουν τους «από κάτω» ό,τι ωραίο υπάρχει. Αυτό δεν έκανε ο Διόνυσος;

Ευτυχώς μας έμεινε ο μύθος των υιών του Διόνυσου, Στάφυλλου και Οινοπίωνα, που ζουν μέσα απ' τα κρασιά μας.

Αντε, λοιπόν, για κάνα κρασί προς τη Σκοτίνα, τον Αϊ-Γιάννη, το Λιτόχωρο, τον Αϊ- Παντελεήμονα, στα ριζά του Ολύμπου, εκεί στην πατρίδα του Διόνυσου και των Τράγων, για κάνα κρασί να ξελαμπικάρουμε, γιατί έτσι πως ξετυλίγουν αυτοί το μίτο, αν δεν προσέξουμε είναι ικανοί να μας τρελάνουν. Να μας περάσουν όλους από δημόσια τηλεοπτικά σόου αποκήρυξης - σε πολλούς αυτό γίνεται - και να δηλώσουμε ότι το «γομάρι δεν είναι γαϊδούρι».