«Απεργία: Αδέξια... αιχμηρή... απροσδόκητη... αμετανόητη... ασυνήθιστα εγκυμονούσα, με σχεδόν όλα εκείνα που επρόκειτο να αναδειχθούν στην ωριμότητά μου στη διάρκεια των τελευταίων χρόνων της δουλειάς μου», γράφει ο μεγάλος Σοβιετικός σκηνοθέτης Σεργκέι Αϊζενστάιν.

Τα παραπάνω αφορούν την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Σεργκέι Αϊζενστάιν, την «Απεργία», που θα προβληθεί με συνοδεία ζωντανής μουσικής από το μοναδικό ντουέτο Opera Chaotique, σήμερα Τετάρτη στις 20.00, στο Αλκυονίς New Star Art Cinema.

Σχετικά με την ταινία:

Ο θεωρητικός του κινηματογράφου Κ. Ρίντερ αναφέρει:

«Το φιλμ αφηγείται την ιστορία μιας απεργίας, που καταπνίγηκε, μ' έναν ποιοτικά διαφορετικό τρόπο απ' ό,τι ο μέχρι τότε κινηματογράφος. Η παραδοσιακή αντίληψη του ατόμου - πρωταγωνιστή έχει αντικατασταθεί από τον ανθρώπινο τύπο: Τα αφεντικά είναι καρικατούρες που καπνίζουν πούρα και οι προβοκάτορες απεργοσπάστες δείχνονται και βγαίνουν από βαρέλια μέσα από τη γη. Για τον Αϊζενστάιν σημασία δεν έχουν τα άτομα σαν άτομα αλλά οι κοινωνικές δυνάμεις που εκπροσωπούν.

Η έλλειψη ακατέργαστου φιλμ ήταν μια πραγματικότητα που βίωνε το νεαρό σοβιετικό κράτος, λόγω του μποϊκοτάζ που του έκαναν τα καπιταλιστικά κράτη. Ετσι γεννήθηκε η ανάγκη πειραματισμού, με χρήση σύντομων θραυσμάτων εικόνων.

Την περίοδο της ιμπεριαλιστικής επέμβασης ενάντια στη σοβιετική εξουσία, το 1918, από καπιταλιστικά κράτη, το μπολσεβίκικο κράτος επένδυε ό,τι σελιλόιντ έβρισκε και όποιους τεχνικούς πόρους μπορούσε να κινητοποιήσει στην αδιαπραγμάτευτη αναγκαιότητα των καιρών, στην προπαγάνδα. Το κέντρο βάρους έπεφτε στη σύνθεση κινηματογραφημένων επικαίρων από τα μέτωπα, μαζί με παλαιότερο υλικό που «κοβόταν και ραβόταν» συνεχώς, χρησιμοποιώντας το ίδιο υλικό, για νέους πολιτικούς στόχους. Από τον πειραματισμό αυτό γεννήθηκε η πεποίθηση για την καθοριστική σημασία του μοντάζ ως προς το φιλμικό αποτέλεσμα: Δυο εικόνες δημιουργούν σύγκρουση, σοκ και απρόβλεπτες έννοιες, ένα τρίτο καινούριο στοιχείο.

Ο Αϊζενστάιν εξέλιξε τη θεωρία του μοντάζ. Αν μέχρι εκείνη τη στιγμή το μοντάζ αποτελούσε εργαλείο σύνδεσης μιας λογικής σειράς διαδοχικών εικόνων από το Α στο Β, ο Αϊζενστάιν επεξεργάστηκε το «ιδεολογικό μοντάζ» ή το «μοντάζ των εντυπώσεων». Για τον Αϊζενστάιν η μεθοδολογία σύνδεσης των εικόνων (το μοντάζ) αποτελούσε τον ακρογωνιαίο λίθο της κινηματογραφικής τέχνης και καμία εικόνα δεν μπορούσε να εννοηθεί παρά μόνο σε αλληλεπίδραση με μια άλλη. Ετσι, χρησιμοποιώντας απλά εργαλεία της διαλεκτικής, θεώρησε ότι η αλληλουχία δύο εικόνων δεν παράγει απλώς το άθροισμά τους αλλά ένα νέο, άρτι γεννημένο αποτέλεσμα, το οποίο με τη σειρά του συνδεόταν διαλεκτικά με το περιεχόμενο που ήθελε να αποδώσει.

Πέντε νέοι και ταλαντούχοι μουσικοί με διαφορετικές καταβολές (κλασική, τζαζ, μπλουζ, λαϊκή, παραδοσιακή) συναντιούνται στο πλαίσιο ενός πρωτότυπου project με τραγούδια της δουλειάς απ' όλο τον κόσμο και δημιουργούν το μουσικό σχήμα «Τhe Worksongs Project». Το μουσικό πρόγραμμα και το οπτικό υλικό είναι αποτέλεσμα χρόνων ιστορικής, λαογραφικής και μουσικολογικής μελέτης. Φιλοδοξία του σχήματος είναι να παρουσιάσει τις ομοιότητες στη δραστηριότητα αλλά και στον τρόπο σκέψης των ανθρώπων της δουλειάς όλου του κόσμου.

«Τραγούδια της δουλειάς» στη Λαογραφία είναι τα τραγούδια που τραγουδούσαν οι άνθρωποι κατά τη διάρκεια της εργασίας τους ή αυτά που αναφέρονται σε διάφορες εργασίες. Τα πρώτα διακρίνονται σε αυτά που έδιναν το ρυθμό για να συντονίσουν τις δουλειές ομαδικού χαρακτήρα και σε εκείνα που κρατούσαν συντροφιά και εμψύχωναν, ανεβάζοντας την παραγωγικότητα.

Το μουσικό ταξίδι ξεκινά από τη χώρα μας, συνεχίζει στα ορεινά Βαλκάνια, διασχίζει το δρόμο του μεταξιού από τη μακρινή Κίνα έως τη Μέση Ανατολή, περνά την Υποσαχάρια και Νότια Αφρική, φτάνει έως τον Νέο Κόσμο με τις παραδόσεις των Ανδεων και ακόμα βορειότερα στις ΗΠΑ, για να καταλήξει και πάλι στην Ευρώπη με κέλτικους ήχους από τη Μ. Βρετανία και τη Γαλλική Βρετάνη.

Το σχήμα αποτελείται από τους: Λιάσκο Δημήτρη πνευστά, επιμέλεια, Ζαγαρέλο Λεωνίδα φωνή, κιθάρα, φυσαρμόνικα, Μωραΐτη Αποστόλη φωνή, ούτι, κιθάρα, Τσιμπλάκη Βαγγέλη τύμπανα, κρουστά, Μαλακατέ Περικλή φωνή, μπάσο.

Η παγκόσμια πρεμιέρα της παράστασης θα γίνει στις 25 Μάρτη στην πρωτεύουσα της Ιρλανδίας, το Δουβλίνο, στο Πανεπιστήμιο του Δουβλίνου. Στη συνέχεια, η παράσταση θα περιοδεύσει και σε άλλες πόλεις της Ιρλανδίας, ενώ θα παρουσιαστεί και στο Παρίσι, στη Μόσχα καθώς και στην Αθήνα και άλλες πόλεις της Ελλάδας.

Η παράσταση συνδυάζει την ποίηση του μεγάλου Ελληνα δημιουργού («Σονάτα του Σεληνόφωτος», «Εαρινή Συμφωνία», «Ρωμιοσύνη») με κείμενα του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, του Χαλίλ Γκιμπράν και άλλων σπουδαίων δημιουργών της παγκόσμιας πνευματικής σκηνής.

Σκηνοθεσία: Μάριος Ιορδάνου. Θεατρική διασκευή - χορογραφίες: Σοφία Καζαντζιάν. Ερμηνεύουν: Σοφία Καζαντζιάν, Μάριος Ιορδάνου.