muhurdar2

Οι στενές οικονομικές και στρατιωτικές σχέσεις με τα ΗΑΕ, τις οποίες διαφημίζουν οι ελληνικές κυβερνήσεις, καθόλου δεν εμπόδισαν την πρόσφατη αναθέρμανση των σχέσεων ΗΑΕ - Τουρκίας (φωτ. από τη συνάντηση του πρίγκιπα - διαδόχου στον θρόνο των ΗΑΕ με τον Τούρκο Πρόεδρο)

Η απόφαση αυτή μάλιστα ανακοινώθηκε λίγες μόλις μέρες μετά την υπογραφή συμφωνίας για την πώληση 80 πολεμικών αεροσκαφών «Rafale» στα ΗΑΕ, τα οποία παράλληλα συνεχίζουν τη στενή στρατιωτική συνεργασία με τις ΗΠΑ, μεταξύ άλλων με μεγάλες αμερικανικές βάσεις στο έδαφός τους.

Οι πυκνές αυτές εξελίξεις, όπως και πολλά ακόμα αντίστοιχα στοιχεία που καταγράφονται παρακάτω, πέρα από την προσπάθεια των ΗΑΕ να αυξήσουν την ισχύ τους στην ευρύτερη περιοχή επιβεβαιώνουν για πολλοστή φορά τη μεγάλη ρευστότητα στους ανταγωνισμούς των ιμπεριαλιστών, τις ανακατατάξεις και τις αντιθέσεις που διαπερνούν τις συμμαχίες τους.

Ξεσκεπάζουν παράλληλα την προσπάθεια όλων των ελληνικών κυβερνήσεων να παρουσιάσουν ως παράγοντα «ασφάλειας και σταθερότητας» τη βαθύτερη εμπλοκή σε αυτό το επικίνδυνο κουβάρι, μέσα και από τα περιβόητα τριμερή και τετραμερή περιφερειακά διακρατικά σχήματα, μεταξύ άλλων και με τα ΗΑΕ.

Σε δηλώσεις του για αναστολή της αγοράς των αμερικανικών «F-35» στα μέσα Δεκέμβρη, ανώτερος αξιωματούχος των ΗΑΕ δήλωνε τότε στο πρακτορείο «Reuters» ότι η απόφαση αγοράς «παγώνει» προκειμένου να εκτιμηθούν εκ νέου σημαντικές προδιαγραφές του πακέτου αγοράς, όπως οι «επιχειρησιακοί περιορισμοί», οι «τεχνικές προδιαγραφές» και η «ανάλυση κόστους - οφέλους».

Διευκρίνισε ωστόσο ότι οι ΗΠΑ παραμένουν ο προτιμητέος πάροχος προηγμένων αμυντικών συστημάτων, μην αποκλείοντας να ξανανοίξουν στο μέλλον οι διαπραγματεύσεις για τα «F-35».

Οσον αφορά τη συμφωνία για την παραγγελία 18 πολεμικών drones «MQ9B Reaper» (ύψους 23,4 δισ. δολαρίων), που είχε υπογραφεί μαζί με εκείνη για τα «F-35», αυτή προχωρά κανονικά, καθώς δεν διαταράσσονται οι στενές σχέσεις με τα αμερικανικά πολεμικά μονοπώλια.

Υπενθυμίζεται εξάλλου ότι στο πλαίσιο των στενών αυτών αμυντικών σχέσεων που έχουν με τις ΗΠΑ, επισήμως από το 1964, τα ΗΑΕ εκτός των άλλων διατηρούν στο Αμπου Ντάμπι τη μεγάλη αμερικανική αεροπορική βάση «Αλ Ντάφρα», με 5.000 Αμερικανούς στρατιωτικούς.

Σε κάθε περίπτωση, τα ΗΑΕ δείχνουν έτοιμα να παζαρέψουν περισσότερα προνόμια και οφέλη, αξιοποιώντας την όξυνση του σφοδρού ανταγωνισμού ΗΠΑ - Κίνας για τη διεθνή πρωτοκαθεδρία, αλλά και αντιθέσεις εντός του ευρωατλαντικού άξονα.

Χαρακτηριστικά, ενώ «παγώνουν» την αγορά των «F-35», προ διμήνου υπέγραψαν συμφωνία με τη Γαλλία για την αγορά 80 μαχητικών αεροσκαφών τύπου «Dassault Rafale» (αξίας 15,8 δισ. δολαρίων), αλλά και πυρομαχικών αξίας 2,3 δισ. δολαρίων και 12 στρατιωτικών ελικοπτέρων τύπου «Airbus H225M».

Τα ΗΑΕ βέβαια δεν εξοπλίζονται σαν αστακός μόνο για λόγους μπίζνες. Εδώ και 30 χρόνια έχουν συμμετάσχει σχεδόν σε όλες τις μεγάλες ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις της Δύσης: Στους πολέμους του Κόλπου, στο Αφγανιστάν, στη Σομαλία, στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη, στη Λιβύη, στη μετέπειτα «διεθνή εκστρατεία κατά του "Ισλαμικού Κράτους"», στον πόλεμο της Σαουδικής Αραβίας και των συμμάχων της στην Υεμένη, από όπου αποσύρθηκαν το 2019, στην επέμβαση υπέρ της σουνιτικής μοναρχίας στο Μπαχρέιν το 2011 κ.ο.κ.

Παράλληλα, τα ΗΑΕ διεύρυναν τις σχέσεις τους με ανταγωνιστικές μεταξύ τους δυνάμεις, σε μια προσπάθεια να κερδίσουν τα περισσότερα οφέλη από περισσότερους «παίκτες», με εφόδιο τη στρατηγική σημασία των Εμιράτων για τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς.

Δεν δίστασαν για παράδειγμα να επισημοποιήσουν τις σχέσεις με το Ισραήλ (που έχουν και άλλες χώρες του Κόλπου εδώ και χρόνια), υπογράφοντας τον Σεπτέμβρη του 2020 τη «συμφωνία του Αβραάμ» για ομαλοποίηση σχέσεων. Στη συνέχεια (Ιούλης 2021) άνοιξαν πρεσβεία στο Τελ Αβίβ και συμμετείχαν μαζί με το Ισραήλ σε ασκήσεις αντιμετώπισης υβριδικών απειλών. Η εμιρατινή εταιρεία διαχείρισης λιμανιών «DP World» ανέλαβε να φτιάξει νέο λιμάνι στον κόλπο του Εϊλάτ, κοντά στα σύνορα με την Ιορδανία, ενώ σχεδιάζονται σημαντικές επενδύσεις μαζί με το Ισραήλ στον Τουρισμό και σε άλλους τομείς της οικονομίας, όπως η δημιουργία νέας ναυτιλιακής και σιδηροδρομικής γραμμής προς τη Χάιφα.

Παράλληλα όμως τα ΗΑΕ ενίσχυσαν τις σχέσεις τους και με το - ανταγωνιστικό απέναντι στο Ισραήλ - Ιράν. Τον Αύγουστο του 2021 έστειλαν τον υπουργό «Ανοχής και Συνύπαρξης» στην Τεχεράνη για να συναντηθεί με τον νεοεκλεγέντα Πρόεδρο Ε. Ραϊσί. Επιπλέον, στα τέλη Αυγούστου 2021 συμμετείχαν στην περιφερειακή σύνοδο της Βαγδάτης, όπου ο αντιπρόεδρος των ΗΑΕ και εμίρης του Ντουμπάι, Μοχάμεντ μπιν Ρασίντ αλ Μακτούμ, συνάντησε τον Ιρανό ΥΠΕΞ Χ. Αμιραμπντολαχιάν, συζητώντας για διπλωματία και πολιτική «καλής γειτονίας». Λίγους μήνες μετά, αρχές Δεκέμβρη, ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΑΕ Ταχνούν μπιν Ζαγιέντ αλ Ναχγιάν μετέβη στην Τεχεράνη και συνάντησε τον γραμματέα του Ανώτατου Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Ιράν, Αλί Σαμχανί.

Ταυτόχρονα εντείνονται τα ανοίγματα προς τη Συρία. Τα ΗΑΕ, που αρχικά πολέμησαν ενάντια στην κυβέρνηση του Σύρου Προέδρου Μπασάρ Ασαντ, δείχνουν ξανά «ευελιξία»: Εδώ και μερικά χρόνια πρωτοστατούν στην εξομάλυνση των σχέσεων της Συρίας με τις άλλες χώρες - μέλη του Αραβικού Συνδέσμου, παίρνοντας την πρωτοβουλία να ανοίξουν ξανά την πρεσβεία τους στη Δαμασκό πριν λίγα χρόνια. Τον Νοέμβρη του 2021, μάλιστα, ο Πρόεδρος των ΗΑΕ Αμπντάλα μπιν Ζαγιέντ αλ Ναχγιάν μετέβη στη Δαμασκό και συναντήθηκε με τον Σύρο ομόλογό του, παρά τις αντιρρήσεις των ΗΠΑ.

Επιπρόσθετη ένδειξη της «ευέλικτης» εξωτερικής πολιτικής των ΗΑΕ αποτελεί και το γεγονός ότι οι στενές οικονομικές και στρατιωτικές σχέσεις που έχουν συνάψει με την Ελλάδα καθόλου δεν απέκλεισαν την πρόσφατη αναθέρμανση των σχέσεων με την Τουρκία.

Αυτό επιβεβαιώθηκε και με την επίσκεψη που πραγματοποίησε τον Νοέμβρη στην Αγκυρα ο σεΐχης Μοχάμεντ μπιν Ζαγέντ αλ Ναχγιάν, διάδοχος του θρόνου των ΗΑΕ, με την τονωτική «ένεση» επενδύσεων 10 δισ. δολαρίων των ΗΑΕ στην Τουρκία και την υπογραφή 9 μνημονίων κατανόησης και συνεργασίας των κρατικών επενδυτικών funds και των τραπεζών τους. Ο Εμιρατινός υπουργός Βιομηχανίας έκανε λόγο για «μία νέα εποχή» στις σχέσεις Αμπου Ντάμπι - Αγκυρας.

Ταυτόχρονα αναπτύσσονται με ραγδαίους ρυθμούς την τελευταία 20ετία και οι σχέσεις των ΗΑΕ με την Κίνα. Οι εμπορικές σχέσεις των δύο χωρών αφορούν συναλλαγές αξίας δεκάδων δισ. δολαρίων. Κινεζικά μονοπώλια όπως η «Huawei» έχουν αναλάβει σημαντικά έργα στα ΗΑΕ, με πιο πρόσφατη τη δημιουργία μίας νέας «έξυπνης πόλης» στο εμιράτο του Ντουμπάι, γνωστής ως Dubai South, που λειτουργεί με υπερσύγχρονα δίκτυα συγκοινωνιών, μεταφορών, τηλεπικοινωνιών, εκπαίδευσης, εργασίας και εφαρμογών Τεχνητής Νοημοσύνης.

Επίσης, το Αμπου Ντάμπι υπέγραψε με την κινεζική κρατική πετρελαϊκή εταιρεία CNPC συμβόλαιο αξίας 1,6 δισ. δολαρίων για γεωτρήσεις και σεισμικές έρευνες 3D με τεχνολογία αιχμής σε βάθος 25.000 ποδιών και σε έκταση 30.000 τ.χλμ., που θεωρούνται από τις μεγαλύτερες του είδους διεθνώς. Στο Ντουμπάι συγκροτήθηκε η σινο-εμιρατινή πρωτοβουλία «Hala China» (στην οποία συμμετέχουν εταιρείες όπως «Emirates Airlines», «Dubai Parks & Resorts», «Bank of China», «China Everbright Group», «Zhongteng Information Technology») με στόχο την προσέλκυση κινεζικών επενδύσεων, Κινέζων επισκεπτών και την ανάπτυξη οικονομικών, εμπορικών και τουριστικών σχέσεων. Είναι δε χαρακτηριστική στα Εμιράτα η δημοτικότητα των «Ινστιτούτων Κομφούκιος» για την εκμάθηση της κινεζικής γλώσσας σε κρατικούς υπαλλήλους και στελέχη μεγάλων επιχειρήσεων.

Από το «κάδρο» της εξωτερικής πολιτικής των Εμιράτων δεν θα μπορούσε να λείπει η Ρωσία, με την οποία έχουν στενές μακροχρόνιες σχέσεις, όπως απέδειξε η συμφωνία στρατηγικών σχέσεων που υπέγραψαν τον Ιούνη του 2018 ο Ρώσος Πρόεδρος Βλ. Πούτιν και ο πρίγκιπας - διάδοχος του Αμπου Ντάμπι, σεΐχης Μοχάμεντ μπιν Ζαγιέντ. Στα μέσα του περασμένου Δεκέμβρη τα Εμιράτα συμμετείχαν στο διεθνές εξαγωγικό φόρουμ «Made in Russia», με πολυμελή αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον υπουργό Ξένων Εμπορικών Σχέσεων, Δρ. Θάνι μπιν Αχμεντ αλ Ζεγιούντι. Ο Ζεγιούντι τόνισε μιλώντας στη Μόσχα τις «βαθιά ριζωμένες σχέσεις με τη Ρωσία» και χαρακτήρισε τη Ρωσία «οικονομικό εταίρο - κλειδί». Να σημειωθεί ότι οι σχέσεις με ρωσικά μονοπώλια δεν περιορίζονται σε θέματα Ενέργειας και αμυντικής βιομηχανίας. Διευρύνονται και στους τομείς της βιομηχανίας, της ασφάλειας τροφίμων, των υποδομών, των λιμανιών και των αεροδρομίων, του Διαστήματος, της τεχνολογίας αιχμής, της «ψηφιακής μετάβασης» κ.λπ.

Η πρόσφατη ανάδειξη των ΗΑΕ σε μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τη διετία 2022 - 2023 επιβεβαιώνει τις φιλοδοξίες των Εμιράτων να αυξήσουν το γεωπολιτικό τους εκτόπισμα στην ευρύτερη περιοχή, αλλά και τον ενισχυμένο ρόλο τους στο φόντο της όξυνσης των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών. Στο ίδιο ρευστό φόντο, βέβαια, αυτή η προσπάθεια μεγιστοποίησης οφελών από την εμπλοκή σε ανταγωνιστικούς σχεδιασμούς ενέχει υψηλό ρίσκο, με τους λαούς να βγαίνουν χαμένοι όσο μένουν θεατές, είτε το ρίσκο «βγει» είτε όχι.