ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 10 Νοέμβρη 1996
Σελ. /48
ΔΙΕΘΝΗ
Ο Μαρξιστής Πρόεδρος

"

Θα ξεπεράσουμε αυτή τη σκοτεινή και πικρή στιγμή όπου φαίνεται ότι επικράτησε η προδοσία. Πιστέψτε ότι πολύ νωρίτερα από ό,τι νομίζετε θα ανοίξουν οι μεγάλοι δρόμοι από όπου θα ξεπεταχτεί ο ελεύθερος άνθρωπος που θα οικοδομήσει μια καλύτερη κοινωνία. Σας μιλάω για τελευταία φορά, πεπεισμένος ότι η θυσία μας δεν πήγε χαμένη και ότι η προδοσία θα τιμωρηθεί, τουλάχιστον ηθικά". Αυτά ήταν τα τελευταία λόγια του Σαλβαδόρ Αλιέντε, πριν πέσει νεκρός με το όπλο στο χέρι μέσα στα συντρίμμια του βομβαρδισμένου Προεδρικού Μεγάρου του Σαντιάγκο, στις 11 Σεπτέμβρη 1973.

Ο σοσιαλιστής Αλιέντε, που έγινε γνωστός ως ο μαρξιστής Πρόεδρος, εκλέχθηκε (36%) στο τιμόνι της κυβέρνησης Λαϊκής Ενότητας στις 4 Σεπτέμβρη 1970, παρά τις επισταμένες προσπάθειες της CIA, μέσω της χρηματοδότησης του αντιπάλου του Χριστιανοδημοκράτη Εντουάρντο Φρέι, να μην αγγίξει ποτέ τα ηνία της Χιλής. Ηδη, στις 15 του Σεπτέμβρη του ίδιου μήνα το τέλος του είχε προδιαγραφεί: ο Αμερικανός Πρόεδρος, Ρίτσαρντ Νίξον, ακολουθώντας τις συμβουλές του στενού του συνεργάτη Χένρι Κίσινγκερ, ότι "κάποιος πρέπει να σώσει το λαό της Χιλής αφού ο ίδιος δε φαίνεται ικανός να το κάνει", έδωσε εν λευκώ εντολή στον αρχηγό της CIA, Ρίτσαρντ Χελμς, να κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να απομακρυνθεί ο Αλιέντε από την εξουσία. Η παρουσία του και οι ιδέες του, σύμφωνα με τη θεωρία "ντόμινο", αποτελούσαν άκρως επικίνδυνο παράδειγμα για όλες τις γειτονικές λατινοαμερικανικές χώρες, ιδιαίτερα σε συνδυασμό με την επικράτηση της επανάστασης στην Κούβα.

Το έργο της κυβέρνησης Λαϊκής Ενότητας γίνεται ακόμα πιο δύσκολο. Η Ουάσιγκτον περικόπτει δραστικά τα δάνειά της (από 176 εκατομμύρια δολάρια πέφτουν στα 8 εκατομμύρια), η πώληση χαλκού (του βασικότερου εξαγωγικού προϊόντος της Χιλής) μπλοκάρεται σε όλες τις διεθνείς αγορές, τόσο η CIA όσο και οι αμερικανικές πολυεθνικές ITT, "Κενεκόι", "Ανακάντα" δίνουν τεράστια ποσά στην ακροδεξιά αντιπολίτευση, χρηματοδοτούν και υποκινούν απεργίες οδηγών φορτηγών και ταξί ώστε να παραλύσει η μεταφορά εμπορευμάτων (περίφημη διαδήλωση των τηγανιών), ενισχύουν το αντιπολιτευτικό εκδοτικό συγκρότημα "Εντουαρντς", φιλτράρουν τις ειδήσεις που μεταδίδουν όλα τα διεθνή πρακτορεία. Παρ' όλα αυτά, ο Σαλβαδόρ Αλιέντε στις δημοτικές εκλογές του '71 συγκεντρώνει 44% των ψήφων.

Η εξέλιξη αυτή οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στη διενέργεια του στρατιωτικού πραξικοπήματος τον Σεπτέμβρη του '73. Επικεφαλής του πραξικοπήματος ο στρατηγός Αουγκούστο Πινοσέτ, τον οποίο ο Αλιέντε συνήθιζε να χαρακτηρίζει "πιστό συνεργάτη".

Πείραμα φιλελευθερισμού

Η επικράτηση του στρατιωτικού πραξικοπήματος στη Χιλή σημάδεψε βαθύτατα την οικονομική και κοινωνική ζωή της χώρας. Ο δρόμος είχε ανοίξει για όλους όσοι ήθελαν τόσο να δόσουν ένα καλό παράδειγμα προς αποφυγή, σε όλα τα επαναστατικά κινηματα στην Λατινική Αμερική, αλλά κυρίως σε όσους ήθελαν να εκμεταλλευτούν το χιλιανό λαό.

Το εκπαιδευτικό σύστημα αποδιαρθρώνεται. Απολύεται και διώκεται το 40% του διδακτικού προσωπικού, το πανεπιστημιακό προσωπικό αποδεκατίζεται, απομακρύνεται από τα θρανία το 20% των μαθητών του δημοτικού και το 30% των φοιτητών, καίγονται πανεπιστημιακά και λογοτεχνικά βιβλία. Τις πρυτανείες αναλαμβάνουν στρατιωτικοί, ενώ το υπουργείο Παιδείας περνά στα χέρια του Ναυτικού.

Είναι, σήμερα, πλέον σαφές ότι η Χιλή χρησιμοποιήθηκε ως πειραματικό εργαστήριο για την εφαρμογή της τότε πρωτόγνωρης οικονομικής πολιτικής του "φιλελευθερισμού" της οποίας εισηγητής ήταν ο Μ. Φρίντμαν και οι βοηθοί του, γνωστοί ως "Σικάγο Μπόις". Η εφαρμογή της νέας αυτής πολιτικής οδήγησε τη Χιλή σε τραγική οικονομική και κοινωνική κατάσταση. Ολες οι κρατικές επιχειρήσεις πωλήθηκαν σε ξένα κεφάλαια (χωρίς να αποδειχθεί ποτέ ότι το καθεστώς Πινοσέτ πληρώθηκε για τις πωλήσεις αυτές), χιλιάδες εργαζόμενοι έμειναν άνεργοι, ο πληθωρισμός παρουσίαζε μια ετήσια αύξηση της τάξης του 50%, η δανειοδότηση από τις ΗΠΑ έφθασε το '77 τα 600 εκατομμύρια δολάρια και το '79 το 1 δισεκατομμύριο δολάρια.

Η ανεργία έφθασε το 25% και αν λάβει κανείς υπόψη του ότι οι περισσότεροι άνεργοι ήταν οικογενειάρχες, το 50% του χιλιανού λαού ζούσε κάτω από το όριο εξαθλίωσης. Το εξωτερικό χρέος της χώρας φθάνει και ξεπερνά σταδιακά τα 5,26 δισεκατομμύρια δολάρια. Το ετήσιο κατά κεφαλήν εισόδημα δεν ξεπερνά τα 742 δολάρια! Παρόλα αυτά, στο "πλευρό" του δικτάτορα Πινοσέτ στάθηκαν κατά καιρούς, πραγματοποιώντας εμπορικές συναλλαγές, εγκρίνοντας δάνεια και πουλώντας όπλα, πολλές "δημοκρατικές" κυβερνήσεις, όπως της Γαλλίας, της Βρετανίας, της Γερμανίας, της Ιαπωνίας αλλά και της Κίνας.

Το μεγάλο αιματοκύλισμα

"

Θέλησαν να ξεφύγουν από όλους τους φόβους τους,

ένας βουτώντας στο κενό, άλλος χτυπώντας το κεφάλι του στον τοίχο

όλοι, με το βλέμμα καρφωμένο στο θάνατο..."

* * *

Αυτά έγραφε μέσα στη φυλακή του ο Βίκτορ Χάρα, Χιλιανός ποιητής, που εκτελέστηκε, όπως και χιλιάδες άλλοι συμπατριώτες του. Η δικτατορία της Χιλής έχει μείνει ως μία από τις πιο αιματοβαμμένες σελίδες της παγκόσμιας ιστορίας. Αν ο Αουγκούστο Πινοσέτ εδραίωσε την κυριαρχία του, εκτός από τις ισχυρές πλάτες που διέθετε, το όφειλε, σε μεγάλο βαθμό, στην απίστευτα σκληρή τακτική τρομοκρατίας που ακολούθησε.

Μέσα σε λίγες ώρες, η Χιλή μετατράπηκε σε ένα ατελείωτο στρατόπεδο συγκέντρωσης. Κατά τη διάρκεια της "θητείας" Πινοσέτ, 50.000 άτομα βρήκαν φρικτό θάνατο, 250.000 άνθρωποι βασανίστηκαν με τους χειρότερους τρόπους, 2.500 άτομα "εξαφανίστηκαν", (από τους οποίους οι 1.600 παραμένουν εξαφανισμένοι), 1.000.000 εξορίστηκαν. Η κτηνωδία της χιλιανής χούντας προκάλεσε την παγκόσμια κατακραυγή της διεθνούς κοινής γνώμης, των ανθρωπιστικών οργανώσεων, ενώ ανάγκασε ακόμα και τους στενότερους συμμάχους του δικτάτορα να εκφράζονται με "συγκρατημένη συμπάθεια". Με τις ακατάπαυστες συλλήψεις και το άμεσο ευρύ αιματοκύλισμα, ο Πινοσέτ κατάφερε να καταδικάσει στην αδράνεια και στο μούδιασμα τις προοδευτικές αντιδικτατορικές δυνάμεις για αρκετά χρόνια.

Η μυστική αστυνομία DINA έγινε γνωστή για το λουτρό αίματος που προκάλεσε στον χιλιανό λαό και ο Πινοσέτ αναγκάστηκε το 1978 να προχωρήσει στη διάλυσή της και την αντικατάστασή της με τη μυστική υπηρεσία πληροφοριών. Η DINA, άλλωστε, ήταν η αιτία της επιφανειακής ψυχρότητας στις σχέσεις Πινοσέτ και Ουάσιγκτον, όταν στις 21 Σεπτέμβρη 1976, πράκτορές της δολοφόνησαν στην Ουάσιγκτον τον Ορλάντο Λετελιέ, στενό συνεργάτη του Αλιέντε και το ζήτημα δεν έγινε δυνατό να "καλυφθεί". Πολλοί, τότε, μίλησαν για το "Γουότεργκέιτ" του καθεστώτος Πινοσέτ.

"Εστειλα στο θάνατο χιλιάδες ανθρώπους... έγραφε στην κασέτα της εξομολόγησής του ο Χουάν Ρενέ Μουνιός Αλαρκόν, (που μερικές ημέρες μετά σκοτώθηκε με 20 μαχαιριές σε καυγά!) εκπαιδεύτηκα στην ανάκριση και στην κατασκοπία στο λεγόμενο "Στρατόπεδο Αξιοπρέπειας" από ναζί με χιλιανή υπηκοότητα".

Ο Αουγκούστο Πινοσέτ φαίνεται ότι ήξερε καλά τα όριά του και τον τρόπο επιβολής του. Αλλωστε, ο ίδιος ομολογούσε: "η δημοκρατική θέληση και ο κομμουνισμός δεν ξεριζώνονται"! Οι βασανιστές και πολλοί αρχιπραξικοπηματίες παραμένουν ελεύθεροι.

ΑΙΜΑΤΟΒΑΜΜΕΝΗ Η ΠΡΟΣΦΑΤΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΧΙΛΗΣ
Με αφορμή τη σύλληψη της Γκλάντις Μαρίν

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ 1

Στις 29 του Οκτώβρη η Γκλάντις Μαρίν, πρόεδρος του Κομμουνιστικού Κόμματος Χιλής, οδηγήθηκε στη φυλακή με την κατηγορία της εξύβρισης του νυν αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων, Αουγκούστο Πινοσέτ, και πρώην αιμοσταγή δικτάτορα της χώρας της. Με αφορμή τη σύλληψη της Γκλάντις Μαρίν, που αποτελεί σαφή πρόκληση στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια αλλά και στην πρόσφατη αντιδικτατορική ιστορία της Χιλής, ο "Ρ" επιχείρησε ένα σύντομο οδοιπορικό στη σύγχρονη χιλιανή ιστορία και συγκεκριμένα στη χιλιανή δικτατορία, την πιο αιματοβαμμένη δικτατορία της Λατινικής Αμερικής.

Ηλιος λαός και Αύριο...

"

Οι μέρες μας δεν έχουν αυγή.

Σήμερα είναι η φτώχεια, η πείνα, ο φόβος, ο πόνος, η μοναξιά.

Σήμερα υπάρχουμε. Είμαστε ένας λαός με έναν ήλιο ανάμεσα στα χέρια μας.Εχουμε έναν ήλιο, μια αυγή, ένα Αύριο.

Αύριο θα τραγουδάμε.

Είμαστε ήλιος, λαός και Αύριο".

Απόσπασμα από ποιήματα πολιτικών κρατουμένων της δικτατορίας του Πινοσέτ.

Τα κείμενα έγραψε η Ελένη ΜΑΥΡΟΥΛΗ

Η "ειρηνική επανάσταση", που επιχείρησε ο Αλιέντε, θεωρήθηκε άκρως επικίνδυνο παράδειγμα. Η εξόντωσή του διατάχθηκε εν λευκώ

Η προσπάθεια "ωραιοποίησης" του καθεστώτος Πινοσέτ με δημοψηφίσματα, κατέληξε σε αιματοχυσία

Η δικτατορία Πινοσέτ έμεινε στην ιστορία ως η πιο αιμοσταγής χούντα του αιώνα μας

Ο "στενός συνεργάτης" Πινοσέτ έγινε ο δολοφόνος του Αλιέντε και ο στυγνός καταπιεστής του χιλιανού λαού



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ